KEJADIAN

1Loddo a ka'ianna-Mangewala 1Kawungnganna, Maromba Alla na rai'ngge tana monno langita. 2Ne tana ndanna marawi kuwa kipowe, monno nda'i kippo i' nana, na mbonnu pongge kapotta mette, monno na Ng'ngau Allah engani mbanna lera ponnu we'e.7

3Mbage hinna ngge Maromba Allah, "Dadi wu mangewala" nyakka ne mangewala na dadi we. 4Allah na eta we ne mangewala mbanna dua we, nya kanna tia we mangewala monno kapotta. 5Allah na pangara ngge ne mangewala "loddo" monno ne kapotta "gedde". Dadi we remale monno kapugede. Ne nyaba loddo a ka'ianna Loddo a ka'ndua'ndanna- Kasoba

6Mbage, hinna ngge Allah, "Dadi wu kasoba ne ponnu we'e kanna matia we we'e monno we'e!". 7Nyaka, Allah nappa dadi 'ngge kasoba monno natia we we'e a wa'inna ne ponnu kasoba monno kabu kasoba. Nyakanna dadi mbawe. 8Allah ka hinna'ngge ne kasoba "langita". 'Dadi wu raimale monno kapugede. Ne nyaba lodo a ka'ndua'ndanna. Loddo a katou'ndanna- Tana monno ngara ndukka 'nda a timbu.

9Mbage, hinna ngge Allah, "Ne we'e a wa'inna kabu langita kanna pakuwangge ia pa'ndouna ngga'i ne tana mara kanna ouda we". Nyakanna dadi mbawe. 10Allah nappa ngarangge ne a mara "tana" monno ne we'e a pakuanna nappa ngarangge"mbonnu". Nya mbanna etawe Allah ngara kuanna na'nduwa we

11Hinnangge Allah, "Ngga'i ne tana mara kanna patimbungge kalungnga; ngara a timbu ka pan'dan'di na togona, monno ngara kuwa wasu a uwa a mang'nggu togona ndekungge papata ndounda ne ponnu tana." Nyakanna n'dan'di mbawe. 12Ne tana nappa timbungge kallungnganna, monno ngara kua'nda ruta, wasu a mangnggu togona monno a hinna wa'i kaina polana, monno wasu a uwa a mangngu togona, ngara kuada a hinna wa'i kaina polana, monno na Maromba Allah na etawi ngarra kuwanna na ndu'awe.13Na n'da'ndi we remale monno na n'dan'di we kapugede. Hidda loddo a ka'tou'ndanna. Loddo a kapatanna-Loddo, Wulla, monno man'ndubbu

14Mbage, hinnangge Allah, "N'dan'diwu lannge ngarra kuwanna amangewalla ne langita ndeta, ngga'i kanna mabagiwe loddo a walinna gedde monno, Gaikudilage ngara kuada hidda tadana bata pau dege rapa-barapawa, loddo ba lodowa, mono do'u ba do'uwa. 15Gai lage ngara kuana awalina ne langita deta kai pamangewalawi ne tana". Monno kana dadiwi.

16Maramba Allah naraidi a dua amangewala aka ladana; nemangewala alouka pakaladana a taguga ne loddo nemangewala kuna na taguge gedde. Nenya kana raidomodi madubbu. 17Maramba Allah natai domodi hida amagewala ne langita deta gai kana mangewala ne tana, 18Gai kana taguge ne loddo mono gedde. Mono gedde, Mono, natibarawe nemangewala a wali kapota dana. Na Maramba Allah na etawe nadua we. 19Nadadiwe raimale, monno nadadiwe kapu gekde. Nyawe a loddo akapatana. loddo akalimmana - Ia monno Keila

20Hinna, dommogi, Maramba Allah, " Gailage paka lokoge ne wee kana bonuge ngara kuana atoleka, monno gaikadi lage ngara kuada keila alera neponnu tanah, kana woletage ne ama rai kabu langita." 21Nyaka, Maramba Allah na rai ndommo ngara kuada ranga a nena wee dana, aka ladana mono ngara kua touda a toleka mono akawikduka mono aka wodeka aponnu we monno ngarakua keila alera neti bodo. Mono Maramba Allah naetawe bana dua we.

22Maramba Allah napama ringgi, ngara kuada da atoleka. Nyaka hinage Maramba Allah, " Paanami lage gak'i kanna ma ngeda ne ponnu tanah." 23Namarawiwe raimale, mono namarawe kapugede. Ne yawe loddo akalimmana. Loddo a akaenenna - Ranga a nena Tanah mara mono Ata pia

24Hinnamoge, Maramba Allah, "Gaikoge ne tana kana timbudi ngarakuada atoleka apa sama dengga'ge ndedena, ranga a moupa amma tomba appa sama denga kaidi dededa." nama rawiwi. 25Nyaka, Marambah Allah nama rai domodi ranga amma tomba asama, ranga ama'upa asama, mono ranga apa lawe asama. Monno, Mrammba Allah bana etawi ngara kuada adua.

/v 26 Bali dommona, kahinnage Maramba Allah, " Maiya ne mbahinna katta rai ata pia katta dekuge touda Itto. Monno gai takage ne hikda ka kuasage ngara kuwada ia bonnu dana, keila a nena neti byodo, ngara kuana ranga pakarawa, mono ngarra kuana ranga ama tomba, apa lawe ne ponnu tanah. " 27Nyaka, Maramba Allah naraidi ata pia nadekuge touna-Nya. Nyaka naraidi kabani mono mawinne.

28Maramba Allah napa maringgi we mono na tekkida, " Paana mi langge mono kama tamba mangeda kaponnuwe ne tanah mono kaka lokkoge. Kuasadi ngara kuada ia anekna bonnu dana mono ngarra kuada keila anekna mbodo. Kuasadi lage ngarra kuawana a toleka, aka wokdeka ne ponnu tanah." 29Bage, kahinnage Maramba Allah," etawi, mbarrami baku nyamingi ngarrakuada ruta, wasu atimbu amangu togona awak'ina ne ponnu tanah mono ngarra kuada wasu auwa; ngarra kuwada hikda nyawi pa ngnga'ami.

30Mono, ngara kuwada ranga anekna ponnu tanah, Mono keila a nekna mbodo, mono ngarra kuwada ranga apalawe tana dana; ku yangudi ngarra kuada ruta wasu a morona, nyawi parai pangada." Nyaka kama rawi. 31Mono, Maramba Allah naetawi ngarra kuada paraina mono ngara kuwada naduwa langgu takka'i. Nyaka nama raige raimale mono na dadiye Kapu gekde. Nyawe loddo akaennena.

2Loddo hakapittu - na nga'u 1Hinna mbawe tanah mono langita, mono ngarakuana inawe mbaparaige. 2Na loddo haka pituna, Maramba Allah na mbakuawi ngarakuana papwilina, mbage na ngngou haka pittuka ngarrakuana appawi papa willina. 3Na dukki, Maramba Allah mbana pamaringgi pama lalawi ngarakuana orona loddo pa ngauaina ngarakuana hitti papa willina. Kawungngana Ndede atta pia

4Hinnawe lara palina we neti langita mono tanah mbana raige Maramba Allahh. 5Nadukki daipongkipo iya kalembu ruta hatimbu ne ponnu tanah mono daikipo iya wasu ha timbu neti mareda dana oro na Maramba Allah ndana paburupu na urra ne ponnu tanah, mono oro dommonawe mbadaikipo ata hapa willingge ne tanah. 6Na nduki dommowe, wak'ige kawuta louso wali tanah dana hapa menggela ngarakuana ne ponnu tanah.

7Na ndukkiwe, Na Maramba Allah mbana raidi ata pia wali ponnu tanah mbage na powiwe ne ngngou moripa ne korru ndanana na dukkiwe ata pia mbana moripa. 8Na ndukki dommo we, Maramba Allah mbana rai domo ge haida kadawu nee nee bali Timur ne Eden; Na dukkiwe nyawe patawainadi ata pia paraina.

9Tanah ndana, Maramba Allah mbana patimbu kuwadi wasu hadua mba etawi ne mba ngaadi; wasu pa moripa dengga neida ne kadawu ndana, hinna kaiwi wasu hadua ponggu ndandua. 10iyana loko ha kokora wali Eden ha kokora ha nduki kadawu ndana, mono wali dommo, na loko namma mbagi na paka pata dommona.

11Ngarana loko haka iyana ngara loko Pison na loko na kokora padu dukki tanah Hawila, pandowu mangguna doka. 12Doka pakolle ne tanah, Doka nduawawi. Monno waidi wasu damar mono togo watu krisopras.

13Ngara loko haka dwadana Gihon, na loko na kokora ngarakuana ne tanah Kush. 14Ngara loko haka toudana domona Tinggris, na loko na kokor domo ne bali Timur Asyur. Dakki dommo na loko haka kapatana ngarana efrat.

15Maramba Allah na taidommodi ata pia ne kadawu Eden kapawili ngge mono ka urusawi. 16Maramba Allah na yadi pa tekki mbarada ata pia, "ne yok'u ngaa amadi ngarakuwa wasu waina kadawu Eden, 17Mbage ne yok'u nda ngaakadi hiddi wasu pateki hadua ponggu wasu patekki ndandua, mba dukikongge mba ngaadi ne you mbamu mate. Na ata patak'ida mbarra tidina Adam

18Nadukkiwe, Maramba Allah mbana panewe, " danna duwakiwe ata pia mba nyaka nuako; Maramba Allah napa newe kuraidommokana ata pia hatuba denggani Adam." 19Maramba Allah na raikuadi ngara kuana haka wokdeka ne ponnu tanah keila halera ngarakuana wali pak'u tanah dana mono Maramba Allah na ngindi kuawi haka wokdeka mbarana ata pia peipattana nyadi ngaradanemme ngara kuana mba appawi hitti me papa yana patekki Maramba Allah ne barrada ne ata pia neme pa be'i ate hikda. 20Nyawe, ata pia na yakuadi ngarada hidi ranga, keila a lera mono ngarakuana hiddimehamma ndomba. Na ata pia ndana kolekina gokbana pakako denggana.

21Nadukiwe, Maramba Allah mana raini ata pia mbana durako naka ngoruka, mbage dukki mbanna dura, Maramba Allah na dekewa ruwi karapena ata pia, na todiwi waige ka'naana. 22Nadukiwe, Maramba Allah madaraini ata mawinne walina ruwi karapena awali mbarrana ata pia dukiwe bana ngindiya mbarna Adam. 23Nyaka, napa newe na ata pia, "na'nya ruwi awali ruwingu, ne kanak'a a waliwe kana'kgu ; nenyawe mba tekkiwa 'mawinne' orona mba dedewa na ruwi awali mbarra kabani.",

24Nenyabawe kabani mbana ndundakadi ama mono innana, mbaka pa iya dengga'i mawinnena mbage lappata ka'ia kanakda. 25Ata pia mono Mawinne hakagola, nyakido nyakodi ndapandekige makke.

3Kawungnga wa'i ngge salah 1Na kuku wewe nyabana a pande pata weiyara nggara kuada ranga a matomba ne mareda dana paraina Mori Maramba Allah. Hinnawe patekkina nembarrana na lakawa mawinne, 'Hinna we Patekkina Maramba Allah, ne yok'u ndu nga'akai nawa uwa wasu lango ka apa wasu kowa awalina nek'e kadau dana, 2Hinnawe patekkina na lakawa mawinne mbarana kuku wewe, " Neyemmi ngak'a amokudi hida uwa wasu a waina nee kadaudana, 3Mono ndu ngngaakai nai uwa wasu a neina nek'e tillu kadawu. Hinna dommowew patekkina Maramba Allah ," ndu ngngaakai uwa-uwa awali wasu deta ne todo laitokawa nda todokawa

4Takka hinna ngge na kukuwewe patekkina mbarra na lakawa mawinne, "Ne yemmmi nda'iki mate, 5monno na pande ngge Ama Maromba Allah, Niaka newe yemmi mbi ngga'a kudi uwa wasu matamu ama wuke monno mutuddana Maromba Allah; a pandege a ndua monno nda ndua!' 6Na etewe na lakawa mawinne tu'mbana wasu a mangngu uwana a ndua mbanna nga'a ndi' a minnaka mbanna mbapatu'undi monno namakette we ngga'i kanna raingge ia ata-ia ata kanna maneilo monno nya na ndekewa nawa uwa wasu napa kitani mbarrana mbanna ngga'ani. Ne nya na ya kaini uwa wasu na'i la'ina papa lodo ndeng'nganna, monno na la'ina na nga'i kaiani nawa uwa wasu.

7Nama wukke wi mata'nda ata a ndua'nda monno a pandege mba nda tau kalambe. Ne hidda a ndeke pira'mbolla ro'o wasu ara apapa'nduawi' monno napa kalambe'ndi. 8Lengngapa renge nawe li'ina Maromba Allah a kako ne'e kadawu ndana, ne apa ia lod'ndona ama wanggela, ata pi'a pangngu mawinnena ne'e'ndi apa kambunni wekina wali mbarrana Maromba Allah ne'e 'ndongana wasu kadawu ndana.

9Takka, hinna ngge Maromba Allah na kaaula'ndi ata pi'a monno hinnawe patekkinna, "Ngge nyaminggi yemmi?" 10Nawalewe na ata pi'a' "Ne youwa ku rengnge wu Yo'u mbu kakone ne kadawu ndana, monno kuma'ndautanggu orona mbandakku tau kalambe, nyawe kaku kambunniyangga. " 11Patekkinna Maromba Allah mbarra'nda haida ata pi'a, "Nggarra kunni atekki'nggo mbaramu tumbana mba nda'i kalambemu? Peitakkanawe mu nga'a takka wi nati uwa wasu papatukanggu ndu nga'akai palunggu'ndanggu? "

12Hinnangge na ata pi'a, "Na lakawa mawinne payamongga rai ole'ngga nyawi a ya kaingga na uwa wasu, nya kaku ngga'a kaini." 13Nyaka, hinna patekkinna Maromba Allah mbarrana na lakawa mawinne, "appa we parawimu?" Na wale we, "Kukuwewe nya ra'ingga akkala, nya kaku ngga'ani na uwa wasu".

14Nyaka, hinnawe li'ina Maromba Allah mbarrana kukuwewe, "Orona yo'u a'raingge ne a hinnana, ku aura'nggu ne tillu 'ndonganga'nda ranga, loukana tillu 'ndonga'nda ranga amatomba. Mu waingge ti'amu 'mbupalawewu, monno yo'u mu ngga'a pa'u tana wali murri-wali murri. 15monno Yowwa ku ta'i'ngge ngob'mba papa tu'mbammu yo'u monno tubada lakawa mawinne, monno tillu 'ndonga 'nda umbu ai'mbamu a tukkunna katowana monno yo'u lannge tukku nawe eru wa'ina."

16Mbarrana lakawa mawinne hinna'ngge Allah, "Ne yo'u ku taba-taba nggowe paka rodduka'ndeng'ngamu mbana nduki we mbupa ti'awu monno ne karo'ndu'ka mbu pa'ana'ndi anamu. Yo'u mu mbeini la'imu, monno nya apa mando'nggowe toumu. "

17Hinnangge Allah mbarrana ata pi'a "oro mu yo'u" 'mbu 'ndekunni patekinna ole ummamu, monno mbu ngga'a'ndi uwa wasu patekkinggu "ndu ngga'a kandi", ku aura'nggo ne tana oromu yo'u! Mu eta powa dewamu mbu ellewu panga'a a wali mbarrana murri wali-murri wali. 18Kanetteka apatarana monno ruta ama weddeta ne tanamu, monno yo'u mu ngga'andi ngarra kua'nda a timbu ne'e mareda'ndana. 19Ne ka'mburretta ndou'mu enga'ndongge, mbu elleta pa ngga'amu, na ndukkiwe mbu wali ne tana ndana orona nyado pawali wa'imu. pa hinna ndengngawe yo'u pa'u tanawu monno enga wali mbalimu ne'e pa'u tana ndana.

20Nawa ata pi'a napa ngaranni mawinne na "Hawa" ngga'i kanyako inna 'nda ngara kuwa ata a toleka mba. 21Mbali nawe, na Maromba Allah na rawi ndommona kalambe awalina kalita ranga monno nappa tau'ndan'ndi.

22Hinnawe patekkinna Maromba Allah, "Paserranna, nawa ata pi'a ku patud'ndani ia a wali mbarradda newe nya na pandengge a 'ndua monno nda'ndua. Ne mbahinnawe eta kiwalangge kandanna nde'ndekawa uwa wasu a wali uwa wasu patoleka ndengnga monno mbana ngga'a kunni nenya nakolena toleka murri wali-murri wali." 23Nyaka, na Maromba Allah na wola wa na ata pi'a louso wali ne'e Taman Ede ngga'i kanna pawillingge tana a wali pawali wa'ina. 24Na mbawe Maromba Allah na wolawa ata pi'a a wali kadawu ndana nyakanna ta'ina papalewana a terrena numbu mangngu api a wega-wegara ka'ndiwa na lara a arro ne'e wasu toleka.

4Mandi'i a Kawunganna 1Adam nappa ia ndengngawi Hawa, na ole ummana, nya kanna pati'a na ole ummana mbage napa anawi na Kain. Hinnangge, "Oro manawarranna na Maromba Allah ku kole na ana kabani." Murrinangga Hawa napa ana pi'a ndommo wi allikanna Kain nappa ngarawi Habel. Na Habel ata ndawa rangawa, takka na Kain ata tau omawa. Kawungnga Pamate Ata

3Appa ia loddona Kain na ngindi wi i' omana papa'nggai marakanna mbarranna Mori, 4na Habel hinna kaina na elle tawwi ranga pakarawana a ndua mpongngu monno a morru mpongngu, na Mori na ndeimbawi haida marakanna Habel, 5takkana Kain indakki. Bani lolo mbanna Kain ne mata laito na ndanna ndua ponggkkye.

6Na, Mori na tuawa na Kain, " appa ku mbani wu? Monno, ne matamu ndanna singir mponggukiye? 7Mu rai dongge a ndua, ndai ki a nda ndeibawu. Takka mu rai koge a ndengga, ne a ndengga na rema ngngu, ne salah enggange barramu takka engga pa atemu."

8Murrinage, Kahinnage Kain barra Habel barra alikana, haida pa allikana pa ka'ana a kako netti marek'da dana nbage na Kain napa pa mate wa allikana. 9Mori na tuwa wa Kain, " ngewi Habel allikamu?" Na Kain nawalewe, " dakku pandekiwi. Yowa jaganya ?".

10Takka, Na Mori na walewa, " Appawe parawimu? rak'ana allikamu na toma nbarragu wali ponnu tanah. 11Mbahinna nek'e, Mu melidommokona wali ponnu tanah ama wukke a deiba we rak'a na allikamu wali limma detamu. 12Mu pawilli kongge tanah ndanna 'nda'ndi monno ndanna timbu ke ne a timbu. Mu pangaina ata kasasara monno ata a nanggana netti ponnu tanah."

13Mbage, hinnage Kain mbarra Mori, na boto ponnguwe pa toddu monno pandeitogu. Mu wuddakowaga wali ne tananggu ne loddo ka bumni bago yowa wali mbarra matamu. Nangga bago monno ngarra ko wa takbokawaga pa mate badaga." 15Nyaka, Hinnage Mori barra na Kain, " indahinnake ! garra ku apa mate wa Kain ne Yowa dona atauge tangana pittu wunda." Murrinage, Mori na yawi tada kadakkana ata appa pa matewa Kain langgo kappo a takboka ata. Ndu'nda'ndi na Kain

16Nyaka, hetti Kain wali arona Mori, monno nyaka enga wai'ni ne tanah Nod, balina ne Timur Eden. 17Kain napa i'a dengga wi mawinne na, nya kanna pa'tia monno kanna pa ndandi wi Henokh. Kain napa kedde we ia wanno kanna pa ngara a hinna wa'ina ngara anana "Henokh",

18Ananai Henokh, na ndadi Irad. Irad amanai Mehuyael. Mehuyael ananai Metusael. Monno Metusael amanai Lamekh. 19Lamekh a dwada mawinnena, a i'ya ngarana Ada, monno na i'ya ngarana Zila.

20Ada nappa ndadi wi Yabal, ina kaweda ngara kuawana ata a danggi ne'e kareka dana monno a toleka wak'i wali karawa ranga. 21Ndudadi na nya Yubal, umbu a'i bana ngarra kuwa ata a pande pama dungga monno po'wi. 22Zila napa anakai Tubal - Kain, umbu a'i bada ata apande pa tukku be'i. Ngara na wottona Tubal- Kain, Naama.

23Lamekh napanewe mbarra olle ummana a 'nduanda, "Ada monno Zila, rengngengga ne patekkinggu! Yemmi mawinne na Lamekh, rengngeangga! Ku pamate mbana i'a ata orona napapakaroddukangga ategu, Ata a mbo'u powwa orona karoddukangga ategu. 24Wak'ikugu a papamte wa Kain pittu kapotta ponna ba tauna tangana, nyako barra Lamekh pittu kabullu pittu kapotta pongge!" Ana ndommo nda Adam monno Hawa

25Adam nappa iya 'ndeng'ngawi mawinnena, nya kanna 'nda'ndi ia ana kambanina nappa pangarawi Set orona Hawa hinnangge, " Maromba Allah na ya pi'a mbangga ana eka mbar'ragu. Na Kain napa mate mba Habel, takka mbahinna ne'e wa'i mbai Set." 26Na Set wa'i kai ana kambani papa ngarrana Enos. Netti pona mulai mbana ata mba tabayya mbarrana Mori

5Lara mandi'ina Adam 1Neniawe lara mburru 'nda'ndina Adam. na Maromba Allah napa nda'ndina ata pi'a, mbanapa 'nda'ndindi ndekungge ne Toundouna. 2Allah napa 'nda'ndina kambani monno mawinne. Ne loddo papa'nda'ndi wainanandi, Allah napa maringngiwi monno napangarandi "ata pi'a".

3Mbalengngapa ngau touda kabullu ndouna Adam mbanna toleka, niaka amanai iya lakawa kambani papa 'nda'ndina, a hinnana touna, monno na Adam napa ngarani na lakawa Set. 4Pondo ngau ndouna Adam mbali 'nda'ndina Set, monno wa'indommopundi anana a kambani monno mawinne wadde. 5Nyaka 'nda'ndi tolekanna Adam ne 'nggaina iwangau touda kabullu ndu'a'ndanna, wuddi na mate.

6Ne mba ngau lima ndouna Set mbanna , nyaka amanai iya lakawa a ngarana Enos. 7Pondo ngau pitu ndouna Set mbanna toleka mbali 'nda'ndina Enos, monno wa'i ndommo pundi ana kambani monno ana mawinnena waddeka 8Niaka 'nda'ndi tolekanna Set ne a 'nggaina iwa ngau kabullu ndua'nda douna, wuddi na mate.

9Neba iwa kabullu ndouna Enos mbanna toleka, niaka ama nai na lakawa a ngarana Kenan. 10Pondo ngau kabullu limma ndouna Enos mba'li 'nda'ndina Kenan, monno wa'i ndommo pundi ana kambani monno ana mawinnena wadeka. 11Niaka toleka 'nda'ndina Enos ne a 'ngaina iwa ngau lima ndouna, wuddi na mate.

12Neba pittu kambulu ndouna Kenan mbanna toleka, niaka ama nai na Mahalaleel. 13Pondo pata kambulu ndou ndommo ponna Kenan mbali 'nda'ndina Mahaleel monno wa'i ndommo pundi ana kambani, ana mawinne wadeka. 14Niaka toleka 'nda'ndina Kenan ne a 'nggaina iwa ngau kambulu ndouna wudi na mate.

15Mbalengnga pa enne kambulu ndouna 'nda'ndina Mahalaleel niak ama nai lakawa a ngarana Yared. 16Pondo ngau touda kambulu ndouna Mahalaleel mbana toleka mballi 'nda'ndinaYared monno wa'i ndommo pundi ana kambani monno ana mawinnena wadeka. 17Niaka toleka 'nda'ndina Mahalaleel mbanna toleka, wuddina mate

18Neba ngau enne kambullu nduanda ndouna Yared. Niaka amanai Henokh. 19Pondo ngau ndou kiapona Yared mbali 'nda'ndina Henokh, monno wa'i dommo pundi ana kambani ana mawinne wadeka. 20Toleka 'nda'ndina Yared ne'e a nggaina iwa ngau enne kambulu nduada ndouna ponna wuddina mate.

21Neba enne kambulu limma ndouna niaka Henokh amanai Metusalah. 22Henokh engangge mbanna mbarani Maromba Allah ne a tounda ndouna mbali 'nda'ndina Metusalah, monno wa'i nommo pundi ana kambani monno ana mawinnena wadeka. 23Niaka toleka 'nda'ndina Henokh nee a nggaina touda ngau enne kambulu lima ndouna. 24Nee a pai loddona Henokh nappa lolo ndengani Maromba Allah mbage kanna muana na Maromba Allah mbanna keketambawa.

25Neba ngau pondo pata kambulu pittu ndouna Metusalah niaka amanai Lamekh. 26Pittu ngau pondo pata kambulu nduanda ndou kiaponna Metusalah mbali 'nda'ndina Lamekh monno wa'i pundi ana kambani ana mawinnena waddeka. 27Nyaka toleka 'nda'ndina Metusalah ne a nggaina iwwa ngau enne kambullu iwwa ndouna mbuddina mate.

28Mbalengnga pangau pondo pata kambulu nduanda ndouna Lamekh, niaka wa'ini a iya ana kambanina papa 'nda'ndina, 29Niaka na lakawa kanna pangarai Nuh. kahinnangge "Na lakawa nia a yawe ndeta enge engge mbaran nda ngara ndukkanna ata ndopana monno amawilla ndengangge parahinana welina ne tana papawillina Maromba Allah."

30Limma ngau iwwa kambulu lima ndou kiapona Lamekh mbali 'nda'ndina Nuh, monno wa'i ndommo pundi ana kambani ana mawinnena wadeka. 31Niaka toleka 'nda'ndina Lamekh ne a nggaina pittu ngau pittu kambulu ndouna Lamekh wuddina mate.

32Mbalengnga pa limma ngau ndouna Nuh, niaka ama 'ndai Sem, Ham monno Yafet.

6Ata Pi'a Ka'mbali Ata Ndirrakka 1Tenggarra matambanna na ata pi'a ne ponnu tana, nyaka hidda appa 'nda'ndina ana-ana mawinne. 2Ana-ana na Maromba Allah mbanna eta'i ana-ana mawinne mbaka 'mbo-'mbola, nyaka ne hidda a 'mpe-pe'ndiwi mawinne pa mbeinda ngga'i kamma ndekewi marai mawinneni. 3Nyaka hinnangge Mori, "Ne Youwa ndakku pasellakiwa na Ngau'nggu Amatua ne mbarra ata pi'a muri wali-muri wali. Orrona na ata pi'a mba ata ndakkewa nyaka tolekanna ngau ndua kambulu ndou kinna."

4Netti ponna, tengngarra nyapo Nefilim mba enga ponni ponnu tana, mbalina Nefilim ana na Maromba Allah appa ambenna ana-ana mawinnena ata pi'a monno haida lakawa mawinne apa'nda'ndi ana'nda. Nefilim ata pangarai netti ponna; monno ata papaakawa.

5Kambage, na Mori na eta ndommowi ne mbokala na ata pi'a a louka pakka laddangge mbokalana ne ponnu tana, ngara kuwa pamillu atenda nyakido ne mbokala. 6Na Mori na mingngirra ndengngangge ne 'nda'ndi nda ata ponu tana, ne'a hinnana na karodduka ate ndengngangge.

7Nyaka, Hinnange Mori, " Ne Yowa ku pamoddawi kuwa a kako waina ti'ana ne ponnu tan; ia ata, ngarra ranga, mono ngara kuwa keila a lera ne bo'ndo ne Yowa kuminggira ate denggadi ne mbaku pa n'da'diwi." 8Takka nebahinnawe, Nuh na kolege maringgi malala a wali mbarra Mori. Nuh mono Wee Bah

9Nehinnawe lara pa lina mandi'ina Nuh. Nuh a tindinai, nda ata katadakiwa nettipona, mono ne moripana engngai mbarra Maramba Allah. 10Nuh mangngu ana na a touda kabani neida: Sem, Ham, mono Yafet.

11Ne'e a ngaina ponnu tana na bonnuge pa lummuna mono buttu ate. 12Ne banna etawe ponnu tana na Maramba Allah; mono bana madawuwe oroda ngarra kuwa ata ndandua patanda mono tolekada ne ponnu tana.

13Nyaka, hinnage na Maramba Allah mbarra na Nuh, " Ne Yowa ku watebawe bakku pamokdawi ata pi'a ne ponnu tana oro mbabonnuna parawida da duwa.Nya nebahinnawe, Kupamokda dengngage ne tana. 14Raini na ia tena wa'i wasu Gofir, raidi koro-koro tena dana, mono padappetadi dengngadi ter ne nenyanana mono jounga. 15Nyaka ne mbahinnawe raini ma louna touda ngau hasta, dapina limma kabullu hasta mono majetana touda kabullu.

16Raini mawona na tena mono ka bawe ne ia doppana ne tuma bo'ndo tena, raige binna nekarape tena, mono raini touda katekdina ne tena ndana; ponnuna, tilluna, mono mbawa. 17Nyaka, nebahinnawe kupa keddewa wangu kaladana neponnu tana gak'i kana pa mokdawa garra toleka ne kabu lamgita. Ngarra kuwa a wak'ina ne ponnu tana na mate.

18Takka, Ne mbahinnawe ku raige ia pa tekkigu ne barramu, mono ne yok'u tamawu ne tena dana, yok'u mawinnemu, ana-anamu, mono mawinne'da anamu a nekna barramu. 19Ne yok'u ka ngindiwi ia be'i ia mane nggara kuwa ranga ne ponnu tana ne tena dana, ia mane mono ia be'i ngnga'i kakarawada moripada ne barramu.

20Neida keila-keila deikuge dede douda, ranga -ranga dekuge dede douda, mono kawikdu kawokdeka dekuge dede douda hidda. dwada wali dede doda a kona barramu ngnga'i kakolena toleka. 21Nginndi marengnga denggngadi kuwa pawukku pangnga'a pakuwadi pangnga'amu mono pangnga'da hi'da". 22Hinnawe papawillina Nuh dekunge paparetana Maramba Allah barrana.

7Wee Bah Ammige 1Nama Rommba Allah napanewe mbarana Nuh, Tamawu nee tenadana, yo'u mono ina ummamu, orona ku etangowe tole kamu atinndina ne tillu ndongada aluwa mangedana. 2Mono nginndi ia mane ia bei hidda ranga awaina mbarra mu, aerri mono ndaeri. 3Mono nginndi ommoni ia mane mono ia bei keila abisa paka rawamu ne ponnu tana.

4Neba, na dukki ne lodo akapittuna ne youwa Maromba Allah kupa mburuni naurra aekagai neponnu tana apatta kambullu lodo na mono apatta kambulluh geddena ne yauwa Maromma Allah kupa modda muddikawa ngarra kuwana awaina ne ponnu tana parailimmagu. 5Nyawe, Nuh kana dekukuwage ne papatukannai Maromma Allah mbarrana.

6Na Nuh, enne ngaundouna baammi wangukalada neponnu tana. 7Nyawe na Nuh, kana palolodenggandi ana kabanina, mawinena, mono mawinne nda ana kabanina tama nee tena dana orrona wangulakada.

8Ngarra kuwa ranga aerri mononda erri, keila-keila mono kaapa-appawa apalawe weina karana ne ponu tana, 9tama bahtera dana pangu Nuh, hinna kaie papatukana Marommba Allah mbarrana. 10Pitu loddonawe amalawi banemme wangu kalada napa tandanege tana.

11Na dukki enne kambulu ndouna mbanatole kana Nuh, na dukki wulla kaduanda lodo akambullu pittu nati wulla, kama wuke mata wee nee awali tana ndana, mono ama wuke mbinna-mbina wee wali langita ndeta. 12Nyawe, urra kana mburu ne ponu tana mado'ina ne pono tana patta kabullu lodona patta kabulu ngeddena.

13Ne lodo enganya ommowe, Nuh mono ana-ana kabani,Sem, Ham, Yafet pangu mawinnena, mono wasse atama nee batera ndana. 14Papa lolo dengana waidi ranga matombana, wa'ikaidi ranga'a pakarawana, ranga palawe neponu tana, mono ngarra kuw ranga alera.

15Hidda ranga atama bahtera ndana mono Nuh; patuma dou-patuma dou na iya ranga-iya ranga atoleka. 16Ngara kua ranga atama bahtera ndana; mane mono bei, samakaiye papa tukana Matromba Allah mbarrana Nuh. Nyaka, Maramba Allah natowe binna bahtera lirana Nuh.

17Na wangu napa tandanege tana madoina patta kabullu loddo mono namatambo pakita we ne wee nabahtera namake keta madeta wali ne ponu tana. 18Wee namatamba pakitawe mandetana monno nama tambo luwana ne ponnu tana. Nyawe bahtera kana lena-lena na ne ponnu wee.

19Wee napenne na alluwe ne ponnu tana, nyawi kabunndukana-kabunndukana mandeta ne kambu langita apatandanedi wee. 20Ne wee na dukka bana lawi ngarra kabunndukana monno na louka cawe bana tandanege wali ponnu na.

21Nyawe kamatekuwa wa'i na toleka ne ponnu tana, keila-keila, ranga paka rawa , ranga amatommba, palawe wainna karana, monno ngarra kuwa ata pi'a pangu keila-keila lerane bondo. 22Ngarra kuwa wa'ina ne ponnu tana, ngauwainna korruna mate.

23Na baba na Marommba Allah bana pamodda kuwawe wa'ina ne ponnu tana mono atapi'a na dukke rangan wa'ina ne ponnu tana keila-keila lera ne bondona, hidda pamate kaiwi ne ponnu tana. Nya kidona Nuh pongu hidda papa lolo dengngana nya tama nee bahtera ndana hiddapo engana. 24Monno, ne wee enganyapoge bana kurruge tana mando'ina.

8Ne wee bonnu na kanawa 1Marombah Allah na lolowa na Nuh monno ngarra kua ranga matomba, ranga a maupa a waina batera ndana. Monno na Maromba Allah na rai paringi ne ponnu tana a rai na wangu bana kanawa. 2Nama Maromabah Allah na todi ngara kuawi mata wee, monno danna baburrukuki urra ne pontu tana. 3Na tena nakundage ne ka mbundukana orona na wangu mbana katamataka.

4Na wulla aka pittuna monno na lodo aka bullu pittuna, na tena na kundage ne ka mbundukana Ararat. 5Na wangu engai mbana ka wattaka na dukiwe na wulla ka bullu.

6Pata kabullu loddo ge na Nuh na wukke mbinnana tena. 7Monno napa silla na galli gai kana lera kapande wai na wangu mbana kamataka, na dukkiwe na galli papa sellana na Nuh danna walibaliki ne tenadana.

8Orona na galli ba danna wali bali ne tena ndana, napa sella piawa na merpati gaika pande takka kai na wangu banakamataka hinna ge. 9Danna ma doiki na merpati papa sella na Nuh nangu walibana tena ndana orona ba dai pado”u paraka waina.

10Na dukki we na loddo aka pittuna, napa silli mbali dommowa na merpati. 11Na dukkiwe rai male na merpati na walibali ne tena ndana, monno na ngindiwa na roo wasu saitun. 12Na ndukki dommowi na loddo aka pittuna na Nuh napa silli pia na merpati, na dukkiwe na merpati ba danna wali bali ne tena ndana.

13Ne ndou toleka kana Nuh a enne ngau ia douna dukki na lodo aka iana na wangu nakamattaka wali ponnu tana monna na Nuh nangu mukkeba ne binnana na tenah, orona ne ponnu tana namara mbaliba. 14Dukki na loddo aka ndua kabulluna na wulla aka nduadana ne tanah na mara baliba.

15Hinna ge na Maromba Allah bana pa newe mbali barana Nuh”. 16Lousou pangu aloummamu, anamu, monno wassemu. 17monno pasilli kuawi ranga a waina ne tena ndana gai ka uara ne ponnu tana.

18Na Nuh pangngu aloummana, anana pangngu wassena a lousou kua wali tena ndana. 19ngara kuada ranga ama tomba apa lawe, monno keila a louso wali tena ndana.

20Na Nuh napa keddewe ne pado’u pa mbara nomba wainai Maromba Allah, monno na ngindi ngara kuawi ranga a ndua torana marombah Allah. 21Hidda marakana Nuh na deibaiwi Marombah Allah, monno hidda marakana a mapama lennana atena Maromba Allah. Monno na Maromba Allah napa newe ate ndanana Nuh” ne Yowa Marombah Allahmu daku padadi bage podda ne ponna tana orona bokalana ata pi’a langokopo ne atenana ata pia badandana du’awe wali mbo’upo, monno ne Yo’a daku pamoddaba ngara kuana parai limma mbagu a toleka ne ponnu tana. 22Ne tan ba waiponge ndukkie kadukkana, waige rapa dodaka, monno rapa makeni, rapa mawenggala monno rapa bangata, rapana bana urrana monno rapana mere tana, monno waipanduge loddo monno gedde.”

9Kawumga Dadi Mbo'u 1Na Maromba Allah na pamaringiwa Nuh mono ngara kuwa ana-anana, mono kana panewa." Paanawu mono uwarau mbambarau kaponuwe ne ponu tana. 2Nyaka hinnage alla ngarra kuakoda parawi lima gu enga mandauta dagu kanya adadi tana deta apa lawe monoakako aka patana wa'i na, ngara kuana keila mangu kapana alera bondona, mono ngara kuana keteri ina ne ponu tana kuyagundi mono apa botowu.

3Ngara kua koda atoleka aka wodeka nyapa nga'amu, mona wasu amorona ro'ona kuyangngudi. 4Takka lunggugu ndau nga'akana ranga atoleka amangu ngauna mono a enga pona ra'ana.

5Nyaka hinangge Marommba Allah banggara kuni apa matewi enga pamate kaidani, hinange Maromma Allah nelolo ngauna mono ra'ana kupa doungowe. 6Ka ndau pamate kana ata malla ne ra'ana dapatawe ne ba enga pamate kai danggu, malla na Marommba Allah bana padadiwi atapia batuda nge mokuna mono sadana. 7Pa'anawu uwara mono babarawu kau ponu we tana neme ba kaluwana neponu tana.

8Nyakahina Marommba Allah napanewe mbarana Nuh pangu ana-anana. 9Eta kowe ne bianggu, ku pakira ndadi gowe ne mbaramu louka barada wolla uwamu nemme a'amina,10Mono ngara kuakoda akawiduka kawodeka ama tomba palolo denga keila-keila alera, ranga-ranga amaupa, ranga-ranga amatomba olehmu palolo denganmu ka louso walina tenadana louka ranga atoleka neponu tana.

11Maromma Allah hinani Nuh mono ana-ana: hinange nebalangge da'i bana ranga toleka amate mbapakalupungge wangu neponu tana. 12Nyaka hinangge Maromma Allah, eta kowe tanda biyanggu ne baramu mono ngara dukkada ranga ama tomba ranga, amaupa papa lolo dengamu dukki nemme langge muri wali-muri wali.13Maromba Allah hinangge enga taingguni ana pana lendenge na'alepa pa eta mi tada bianggu ne tillu kasoba bondona bandaku paka lubbu ge neponu tana.

14Na Maromba Allah hinangge, mbaku paburu kongge ne kasoba ne ponu tana mono na alepa enga etadumi ne ponu kasoba. Hinangge Maromba Allah ne nyado 15Palolo waigo we ne Liigu mbarra mu mono ngara kuwa atoleka, nee wee ndana kalumbu ngge tana na wangu apamatewi ngarra kuada atoleka.

16Mba pirra ko mba waiini na alepa neponu kasoba, kueta mono kulolowe ne papakirangu papa dadi nggu da byata tutumu monno ngara kuada atoleka awaina neponu tana." 17Nyawe ngge,na Maromba Allah kahinani mba na tekina Nuh. Hidda nya duwi tadana kira dadi nggu mono ngara kuakoda papa dadi nggu mono ngara kuada atolekqa ponuj tana."

Ammi Ommoge Masalah 18Nuh Mono Ana-Anana Ana-anana Nuh alouso wali tena ndana, Sem, Ham, Yafet, na Ham nyandona Ama na kanaan.19Hidda atouda kabani nyadiwi ana na Nuh, Hidda ndona kana mbonnu ngge ponu tana.

20Na Nuh ata manairo omawa mono narawina omo anggura. 21Ne apa iya lodona na Nuh, kana enu wee aanggura nyawe kakindorawa kana kagola nee ummana.

22Nya kana Ham ama na kanaan, kanangu etawa mba kagola amana kanangu lousa geunga kana tekida angunguana anduada ata. 23Nya ka ammidi Sen mbada Yafet kadeke awolla ing ngi kakako wali talira mba ndippani amada akagola. Kandikira ngge matada nda eta mbawa ama da mba kagola.

24Nya ka na Nuh mba lengnga pandua mbali ne mba kindora, na Nuh na pandeng ngge mba apawe parawina ana kamurina. 25Kana pakedewa patekkina, "Kareinagu Kanaan ne mba langge, Ne mba langge ata papa wede da'i angunguana."

26Na Nuh kana pakedde ndommowe patekki , "Deika kawa na Myori, Maromba Allah na Sem! kana kanaan ka ata papa wedenai. 27Nya kana Maromba Allah nama luoka pama nawarai mono napa gellarawige mandii na Yafet, ne wo'u enga dangimu ummana Sem, mono na kanaan enga nyadona ata ngindina.

28Le ngnga napa mbali nawee kala akalubu gene tana, na Nuh natoleka ndompo touda ngau limma kabullu ndouna. 29Mando,lna Nuh mbana toleka ne ponnu tana iyouwa ngau limma kabullu ndouna.

10Bangsa-bangsa A' luwa Mange'nda na 1Hidda' nyawi dalara'na Sem, Ham, monno Yafet; ana'na Nuh. Hidda ana kabani'na a' nda'di leng'ngapa mbali'nawe wangu kalada.

Wolla Uwa na Yafet 2Ana'na Yafet Gomer, Magog, Madai, Yawan, Tubal, Mesekh, monno Tiras. 3Ana' na Gomer, Askenas, Rifat, monno Togarma. 4Ana' na Yawan, Elisa, Tarsis, Kitim, monno Dodanim. 5Wali mbarra 'nda hidda nya'mbawi a' tallara inna kaweda wali ngarra kuwa bangsa a' dang'ngi ne'e uppu bonnu, iya ata-iya ata a' ndeku'ngge panewe'da, wolla uwa'da monno bangsa ndou'nda.

Wolla Uwa na Ham 6Ana'na Ham, Kush, Misraim, Put, monno Kanaan. 7Ana'na Kush, Seba, Hawila, Sabta, Raema, monno Sabtekha. Ana'na Raema, Syeba monno Dedan.

8Na' Kush nya' ama'na Nimrod; na' Nimrod ata a' kawunga'na a' ndakkota monno a' manakkata ne'e ponnu tana. 9Nya' ata kalola a' manakkata ne'e arona Maromba Allah. Nya'ka hidda ngge ata mba' panewe, "A' hinna na Nimrod, ata kalola a' manakkata ne'e arona Maromba Allah." 10Ka' wungnga sanga'ndi na ne pa'dau, Babel, Erekh, monno Akad, monno Kalne ne'e tana Sinear.

11Wali' ammi ne'e, kana tama ne'e Asyur. Ne'e nyawe mba'na pakedde'we Niniwe, Rehobot-Ir, Kalah, monno 12Resen a' neina ne'e do'ngana Niniwe monno Kalah; ne'e iya wanno a'kalada'na. 13Misraim nya'bana ama'nda ata Ludim, Anamim, Lehabim, Naftuhim, 14Patrusim, Kasluhim nya' ina kaweda'nda bangsa Filistin, monno Kaftorim.

15Na' Kanaan nya' ama'na Sidon, ana mbodi'na, monno Het. 16Wolla uwa'na Kanaan waddeka, ata Yebusi, ata Amori, ata Gergasi, 17Ata Hewi, ata Arki, ata Sini, 18Ata Arwadi, ata Semari, monno ata Hamati. Mba'lengnga pa'mbawa rapa ngarra kuwana ndu'ndadi na Kanaan a' matallara.

19Ne' pa'dounda ata Kanaan a'padalarana wali Sidon aro Gerar ndukki Gaza, monno a' aro Sodom, Gomora, Adma, Zeboim, lappata a'ndukki ne Lasa. 20Hidda mbana wolla uwa na Ham na ndeku'ndi ndu'ndadi na, panewe nda', pa'dounda, wanno nda, monno bangsa nda.

Wolla Uwa na Sem 21Na' Sem, ang'ngua na Yafet monno umbu waika nda' wali ana'na Eber, a' nda'ndi kai'na ana kabani'na. 22Ana'na Sem, Elam, Asyur, Arpakhsad, Lud, monno Aram. 23Ana' na Aram, Us, Hul, Geter, monno Mas.

24Na' Arpakhsad nya' ama'na Syela; Monno Syela nya' ama'na Eber. 25Na' Eber nya' ama nda nduada lakawa; na' iya ngara'na Peleg orona ne' tana na'mabokkawe na' ndou patoleka waina, monno hidda waddeka a' ngara na Yoktan.

26Na' Yoktan nya' ama'nda, Almodad, Selef, Hazar-Mawet, Yerah, 27Hadoram, Uzal, Dikla, 28Obal, Abimael, Syeba, 29Ofir, Hawila, monno Yobab; ngarra kuwa'da ana'na'ndi Yoktan.

30Ne' padou'nda a'padalarana wali Mesa ndukki Sefar ne'e mbali lete'na timura. 31Hidda mba'na wolla uwa na Sem na'ndekudi nduda'ndi na, panewe nda, tana wanno nda, monno bangsa nda.

32Hidda mbana, dallarana nduda'ndi na ana Nuh mba'ndeku'ndi silsilah nda' monno bangsa nda'; monno wali'na hidda bangsa-bangsa, ngarra kuwa bangsa a'padalara na ne' tillu ndekana tana, mbapa namalewata wangu kalada.

11Tolakana Babel 1Ettipona, ne katerridekkana tana, a panewe waina iya panewe. 2Bage, a dikki ne'e timora, a tabbokawe ne tana mara ne'e tana Sinear monno a dangngi wa'i ne'e.

3Apaendage, "Maida kata raina tanapapepe kata tunnu paduawi". Bage katawaidi etti tanapapepe pa'li togodi monno aspala nya pakadakka wai'nda. 4Bage hiddage ba tekkiwe, "Maida kata padede iya wanno a tuba toro ndouda itto monno tolakana a ndukki ponnu langita; monno maida kata elle ngara a tuba toro ndouda itto. Ga'i kadata mawewarakana ne'e katerridekkana tana".

5Takka, na mburru Maromba Allah nbana etawe ne wanno monno tolakana parai nda a madeta. 6Kahinna ge Maromba Allah, etawi, hidda iya bangsa, monno ngara kuwa a waina panewe a sama, ne wuddi kawungnga na appa we papande parai nda; dallu da'i ba ngarra kuwa pabeinda nda ndadi. 7Maida kata mburru monno ta'dauda ne panewe nda, ga'i ka'nda dommukawe ne panewe ndouda iya ata iya ata.

8Nya kana Maromba Allah, na tallaradi iya pa'dou iya pa'dou, ndukkiwe mba ndundakage ne wanno papawillinda. 9Nya'ka ne pa'dou kapangara ngge Babel, oronawe na Maromba Allah mbana dau'ndawe ne panewe katerridekkana tana,monno wali wa'i ne'e pa'dou na Maromba Allah mbana tallaradi ne katerridekkana tana.

Lara Pa'li nda ndudadina Sem 10Hidda nyawi lara pa'li na wolla uwa na Sem. Hetti mba ngngau douna Sem, nya mbana ama na Arpakhsad, mbana malawiwe nduada ndouna mbana keddewe ne wangu kalada. 11Mba lengapa ama nai Arpakhsad, na Sem na toleka capo limma ngngau douna monno wa'i capu'ndi ana kabani monno ana mawinne na waddeka.

12Mbana tolekapo na Arpakhsad touda kabullu limma douna, nya' mbana ama na Selah. 13Mba' lengapa ama nai Selah, na Arpakhsad na toleka capo pattangau touda douna monno wa'i capudi ana kabani monno ana mawinne na wadekka.

14Mba touda kabullu douna na Selah mbana toleka, nya' bana ama na Eber. 15Mba' lengngapa ama nai Eber, na Selah na toleka capo pattangau touda douna monno wa'i capudi ana kabani monno ana mawinne na waddekka.

16Mba' touda kabullu patta douna na Eber mbana toleka, nya' mbana ama na Peleg. 17Mba' lengngapa ama nai Peleg, na Eber na toleka capo pattangau kabullu douna monno wa'i capudi ana kabani monno ana mawinne na waddekka.

18Mba tauda kabullu douna na Peleg, nya' mbana ama na Rehu 19Mba'lengngapa ama nai Rehu, na Peleg na toleka capo nduangau nnyu'a douna monno wa'i capudi ana kabani monno ana mawinne na waddekka.

20Mba' touda kabullu nduada douna na Rehu, nya' mbana ama na Serug. 21Mba'lengngapa ama nai Serug, na Rehu na toleka capo nduangau pittu douna monno wa'i capudi ana kabani monno ana mawinne na waddeka.

22Mba' touda kabullu douna na Serug, nya' mbana na ama na Nahor. 23Mba' lengngapa ama nai Nahor, na Serug na toleka capo nduangau douna monno wa'i capudi ana kabani monno ana mawinne na waddeka.

24Mba' nduakabullu nnyua douna na Nahor, nya' mbana ama na Terah. 25Mba' lengngapa ama nai Terah, na Nahor na toleka capo ngngau kabullu nnyua douna monno wa'i capudi ana kabani monno ana mawinne na waddeka. 26Mba' pittu kabullu douna na Terah mbana toleka, nya' mbana ama na Abram, Nahor, monno Haran.

Lara pa'lina wolla uwa na Terah 27Hidda nyawi lara pa'lina wolla uwa na Terah. Na Terah nya' mbana ama na Abram, Nahor, monno Haran. Na Haran nya' mbana ama na Lot. 28Na Haran na mate wa'i ne aromata na Terah ama na, ne'e tana npadau ndadi wa'i na, ne'e Ur-Kasdim.

29Na Abram mbada Nahor a ndeke mawinne ntuba'da; Sarai hinna ngara na mawinne na Abram, monno Milka hinna ngngara mawinne na Nahor, ana na Haran. Na Haran nya' ama nda Milkha mbada Yiska. 30Na Sarai ndanna pati'aki nya' nka'dai ana na.

31Terah na ngindiwa Abram ana na, Lot ana na Haran, umbu na, monno Sarai wasse na, mawinne na Abram wali Ur-Kasdim aro ne'e tana Kanaan. Mba' lengngapa ndukki ne'e Haran, engawa'i mbadi nemme. 32Nduangau limma douna mado'i toleka na Terah, mbaka wuddi na mate ne'e Haran.

12Maromba Allah Naka Dengawi Abram 1Napanewe maromba Allah mbarrana Abram, kahinani lousowu wali tana wannomu, awali ndu dadimu, mono umma amamu, mono kakowu ne wanno papatutugu. 2Yowa langge kurawigu bangsa akalada mono kupamaringiwu, ne langge ku padedo gowe ngaramu, ga'i kalede maringiwu. 3Kupama ringiwa ata apama ringiwu, taka kuka muni ata aparada kawu.

Abram Nakako Nee Kanaan 4Nya kana, kana kako Abram nadunda kage tana wannona Haran ahinana patekina maromba Allah mbarrana; Lot napa lolo ndengawi. Abram pittu kabullu lima ndouna mbana louso awali wannona Haran. 5Nangindiwa Sarai, mawinnena, Lot ana kabinnena, mono napakuadi pottena, ngara ata papa wedena nee Haran. Nya, kakako Abram ngara ata papa lolo ndengana a aro nee tana Kanaan.

6Abram nakako na li nee tana a iya pandou mbarra Sikkem hidi wasu terbantin nee More. Ne netti pona, bangsa kanaan hida andouge. 7Ka ammini maromba Allah napa tingngo wekina barran Abram mono napanewe, "Mba langge ku yagowwe ne tana wanno mbarra nda wolla uwamu, "Nyaka, na Abram napa dede iya atura padeika wunda wa'i nai maromba Allah apa ninona mbarrana newe pandou.

8Awali nee pandou, Abram na dikki ne bali letena timur Betel kana padede ummana nee. kaka padede ummana ka ne Betel neege tuma barat, mono Ai bali timur. Nee nyawe Abram mbana padede padou Atura tubana maromba Allah mono natabaiya wi maromba Allah. 9Mba pa hinawe, Abram napa kitage kakona a'aro nee tana Negep.

Abram Neewi Mesira 10Ne bahina, nadadiwe kareba aeka ga'i ne wanno nyawe Abram kana kako dangngi tundu malla napa eka gaiwe ne kareba. 11Nebana rengngewe ne Mesir, Abram napa newe mbarrana Sarai, mawinnena: "Rengnge wu, kupandegu yo'u mbama winne akambola ekegai wu". 12Monno mba etaku ata Mesira, enga hidage, 'Nati ma winne enga mawinne nai,' nenyaba mba pamate waga, takka aga'igu mba tolekawu. 13Takka, lummuge mbarrada ne yo'u mba wotto gugu ga'i kandu wa dengaga orromu, mono kaenga lolo ngaugu orromu tubamu."

14Nebana tamage Mesira, ata-ata Mesira aetawa Sarai mba winne akambolawa eka gaiwa. 15Mono, waidi ata paretana Firaun aetawa Sarai, ka ndeika-ndeikawa nearona Firaun nyaka ngindiwa netana mbotona Firaun. 16Na Firaun na elleta tetaka pama naawara ndenganai Abram, mala mbana mbeini na Sarai, kana yani bebe na Abram, sapi mangeda, keledai-keledai, atapapa wedena kabani mono mawinne, keledai-keledai mbei, mono unta-unta.

17Takka, nyaka nama romba Allah, napadi ni pandadi ni podda mbalango aekagaina, tou ndetana Firaun moro ngara atana, orrona Sarai mawinnena Abram. 18Balenga pahinawe, kana pamaiwa Abram na Firaun, kahinani apawi parawimu mbaragu? Appa kada tikki gawe Sarai, mbamawinnemu? Wottogu atta lummu nge, kada tekkiwa 19Mbamawinnemu? Takka kudeke mbama winnegu, nawa mawinnemu, ndekewa mono kakowu. 20Lapata, Firaun nayadi pareta atana tu'bana Abram, kakomi kalapatauwa louso wali Mesira, palolo dengani Sarai mawinnena, mono ngara kuwa ndouda.

13ABRAHAM BANNA BALI NE TANA KANAAN 1Nyaka, na Abram kanna louso wali tana mesir sangga tana negeb monno nappa lolo dengawi allu ummana lappata ngara kuwa potena. Waikaini Lot pappa lolo dengngana. 2Na Abram na pote langngu taka, wa'idi rangana, wa'idi omma kakana, monno omma rara.

3Nappa kita dommona banan kako wali tana Negeb dukki tana betel, pandou papa dede waina karekana hittina; barrana tana Betel monno tana Ai, 4Ne nyabawe kawungnga pongnguna na Abram banna padede ne pandou pa ngindi wainandi maraka monno pandou pa nomba wa'inai Maromba Allah.

ABRAM BADA LOT KAMA SEWA 5Nyakana Lot waikaini happa lolo dengngawi Abram lappata ha luawa langngu takkana potena, waindi ranga padawa mono pandou ndura wa'ida. 6Ka orona, baw luawana rangadah hidda Abram bada lot ngge ka ndana tutu bawe ne tana pa ne'i wa'indi. 7Na dukkiwe appa rikka bana ata kandi rangana Abram monno ata kandi rangana Lot. Ne nepona wa'ikaindi ata Kanaan monno ata Feris a ndangngi kaina ne pandouda.

8Nyaka hinna ngge Abram barra Lot, "ka ndaikangge parikkana ne mbrranda, monno ata kandi ranga mu wou monno ata kandi ranga nggu yauwa malla ne ito ole dadi nda. 9Ndu etakiwe ne tana ha nggaina mangedana ne arro matamu? ne binna nee katta ma sewa; bu sanggaku tuba bali wello wou, ku sanggako tuba wali kawana yauwa. bu sangga ku tuba balli kwana wo'u, yauwa kaku sangga tuba bali wello."

10Nyaka na Lot kanna paserra kuwa ngge ne tana rabana Yordan dukkine ne tana zoar ba luana mata wee banna tudda kalio danana Maromba Allah, hinna kaina tana mesir. ne bana marawiwe nda pamodda kopowe wanno sodom na maromba Allah. 11Na Lot na pendewe ne tana rabana Yordan lappata kanna kako tuba lodo koka. ne nyaba bamma sewa.

12Abram na dangngi ne tana kanaan, takka na lot na dangngi wa,i ne rabana Yordan, ne nyawe papandede wainawe karekana mbarra wanno sodom. 13hidda ata wanno sodom na dirraka langu takkawe parawida mbarraNa Maromba Allah.

14Bah lengnganapa papewa Abram bada Lot, nyabawe banna panewe na Myori mbarrana Abram, lunggu hinna ngge " Keddewu kau ndede lappata kau etawi ne tana pawukkuna payagu, tana utara selatan lappata tuba lodo koka monno lodo male. 15Kuya ngarra kuwa nggo ne tana paetamu monno mbarrada ngarra kuwada umbu aibamu dukki kandukkana.

16Ku padadi gudi wolla uwamu lappata kukarawagudi a hinna wa,ina pau tana ndapa pande pakira. Nyaka bawai ko ia ataa pande pakirawe ne pau tana, hinna kaiwe hidda wolla uwamu bandai ha pande pakirawi. 17Kedde monno ka kakawu lage kau deke kuwage ne pa payagu nggai kau pandege ba pirra gaiwe gellarana monno ma louna. 18Nyaka na Abram kanna padikkingge ummana nee mbarra wasu kalada Mamre, ne Hebron. Nee nawe pandou padede wa,ina kareka pandou panomba wai nai Myori.

14NA LOT BAWOPPAWA Nepona na Amrafel ba tokkowa ne tana Sinear, Ariokh, raja Elasar; Kedorlaomer, raja Elam; Tideal, raja Goyim; 2Ne hidda ba gobbai monno a patauna ba nggobbai bera, tokko Sodom; Bisya, tokko Gomora; Syinab, tokko Adma; Syemeber, tokko Zeboim; monno, tokko tana Bela yaitu Zoar.

3Hidda a limma tokko patekki murri ka ne'i ndi happa kuwana ne rabana Sidim, ne bonnu mei. 4Nepona aka bullu duada ndouna ama lawi ne hidda happa willi mbarana Kedor Laomer, takka ne pakka kambullu touda ndou waina,ne hidda ngara kuwa ka nggobbani.5Ne ndou paka mbullu patta waina, tokko Kedorlaomer monno tokko-tokko wadeka ha pa iyana ba kako gobbai ba pa kalai hidda ata Refaim di Asyterot-Karnaim, ata Zuzim di Ham, ata emim nee Syawe-Kiryataim. 6Monno ata Hori ha dangngi ne tana lette detana Seir, dukki ne El-paran, mbarra mareda gurun.

7Ka dia ngge hidda limma tokko ka wali bali ne En-Mispat, nyaka Kadesh ka kappa kalawe ngara kuwa tana Amalek monno ngara kuwa ata dangngi nee Hazezon Tamar. 8Hitti pona, tokko sodom, Gomora, Adma, Zeboim, monno tokko Bela (ne Zoar) ha kako bapa kuwadi ata bani ne rabana Sidim, 9ka gobbai kedorlaomer, tokko Elam; Tideal, Tokko Goyim; Amrafel, tokko Sinear; monno Ariokh, tokko Elasar. pata tokko gobbandi ha limma tokko.

10Ne rabana Sidim luwa pongngundi sumur aspal. Na tokko Sodom monno tokko Gomora ka kendu, ka warraka ne kalena dana, takka hidda engana ka kendu lete detana. 11Hidda pata tokko ka dede kuwai ngarra kuwa ndouna monno pa ngaada ata Sodom monno Gomora. bage ka kako. 12Hidda dommo dona a woppawa Lot, ana anguwana Abraham monno ngara kuwa douna oro ba ne,i kaidu ne Sodom.

13Bage amme ni a ia ata bana kedu monno na tekkiwe ngara kuwa dadi ne mbarrana Abram, ata Ibrani. Ne nepona, Abram na ndangngi mbarrana puu wasu kalada Mamre, ata amori, ole dadi na Eskol monno Aner. Ne hidda a ole dengngawi na Abram. NA BRAM NA TULUWI LOT Lengnganapa pandege Abram na ana nguwana ba woppawa, nya kanna pakuwawi ata ha domma bah ha dadi ne umma na mangedana touda ngau kambullu pondo, ka kako ba wollai hidda ata dukki ne Dan.

15Ne gedde, Abram kanna bagewi hidda ata bani na; ne nya monno ngara kuwa atana, monno kanna pakobbai hidda musuna monno kna wolai dukki ne Hoba, bali utara Damaskus. 16Na Abram kanna deke ngara kuwawi pote pa rambaka bada, Lot monno ngara kuwa douna; paoledi ngara kuwa minne monno ata ngindina.

17Bah lengngenapa bali ba pa kalawa na Kedorlaomer monno tokko-tokko olena, Nyaka na Tokko Sodom kanna louso banna tabboka Abram ne rabana Syawe, ne rabana Raja. Melkisedek Bangge, Melkisedek, raja Salem membawa roti monno anggura. Nya ka nyadona Imam Allah ha neina pandou mandeta pandou madaga.

19Nya dona hapa maringngiwa Abram, hinna ge, "ngga,inamu na Abram kapa maringngiwa, Na rawige tana monno langita. 20Dika wunda gowe ngaramu Wou ha ne'ina pandou hama ndeta madaga, ha yagudi kamumu ne limma danamu." Kadia ngge, na Abram kan yawi kambullu persen wali ngara kuwada.

21Kabage na tokko Sodom hinna ge mbarra Abram, "Ya kai gadi hidda atagu, takka dede ngara kuwai wou hida pa rambaka." 22Takka, na Abram ka hinna ngge mbarrana tokko Sodom, "K aura bana mbarrana na Myori, Myori ha ne'ina pandou mandeta pandou madaga, ha rawige tana monno langita. 23Malla ne yauwa ndaku nauki dekewi langngo ka appawi doumu, lakka nyakopo ha iya lolo kaba monno kalerre sendala monno ne bah ne wou ndu tekki kaga, 'Yauwa dona kanna pote languta Abram.' 24Ne yauwa ndaku mbeikingge dekewi langngo ka appawi, nyakiddu appawi pa nga'a bada ata nggu monno do'u pa rammbaka tora memada ngara kuwa ata hapa lolo dengnga ngga; Eskol, monno Mamre, yada ndi tora mema kai'ida hidda."

15KIRA NDADINA ALLAH MONNO ABRAM Bapa hinnawe, ammi bage Lii Allah barrana Abram nepa etana: "ndu damma ndautakana Abram. Yauwa dona todamu, ne tora tagumu na luwa ngge baku yago." 2Nyakana wale na Abram, " oo Maromba Allah, appako wukku napa yamoga ne mbaragu, neti yauwa ndaikipo anagu ha deluga ne pama ndi'i nggu nati Eliezer ha wali Damaskus?" 3kanna wali dommo Abram, "nappa oro wali mbarramu Myori bundu yaga ana, nakati lakwa ha dangngi wa'i umma nggu nya bana hadappa delu ngga ne pandou pama ndi'i nggu.

4Ka amme ge Lii na Myori sangga mbarra Abram , " Natti lakawa ha dangngi wa'i mbarramu nda nyaki ha delu nggo ne pa ndou pama ndi'imu, takka namme lakwa ana dou pongngumu nyabana ha ndelu nggo ne ndou pama nd'imu." bapa Hinnawe, netti bai Myori ha ngindiwa Abram louso nggounga, monno hinna ngge, " tangara wu ne ponnu langita bu pande dona pakira , ba pirra kuwa na mandubbu ponnu na." baka pa tekki dommona,"hinna wa'i pongngu ba'i umbu aibamu bah nemme.

6na Abram na wai pongngu na Maromba Allah, monno ne'i ha dede ngge pappa ngngedda ne patekki ha hinna takkana. 7Nyaka hinna ngge Allah mbrrana Abram, "Yauwa dona Myori Allhamu ha louso ngindiwu wali Urkasdim monno baku yago ne tana pandou dangngi waimu." 8Nyaka na wale Abram, " ohh Maromba Allah, bah peipatana bakku pande ngge bah yauwa douna ne tana?"

9Nya kanna wale Allah mbarrana Abram, " ngidiwu barra nggu iya bhe'i sapi ha touda ndouna, iya bhe'i simbi ha touda ndouna, iya mbebe mane ha touda ndouna, iya keila ta kuku monno iya kabondi keila merpati." 10Nya, na Abram kanna dekewi ngara kuwa ranga patekki da'i kanna ropo banna loppu pa duadawi kanna bondalai mbali monno mbali hapa aro wekkina. takka hida keila dana ropo pa duadakiwi. 1 Ne ba amme kudi keila ha mbarradi ba mbeingge nga'a ndi kanaa, na Abram kanna wuddai.

12bah panna tama mata lodo, na Abram na mate ba ndurana, monno ammi bage ne kapotta ha kopana tona. 13Ha hinna ngge Allah mbrrana Abram, "nggai kau pande takka ngge hiddime umbu aibamu langge hidda bana ha maiwai ne wanno patekki nggu. Nee nabawe pandou papa wede wa'i ndadi monno ba jaja wai ndadi nea pata ngngau ndouna.

14Takka hinna mowe hiddi ata ha wedewi monno ha jajawi Ku pamburru podawe podda ballango aro mbarrada. monno ne bah ha louso wali ne tana pa jaja wa'i ndadi ha ngindi paluwana pote. 15Monno wou douna dukkiko bukaweda enga kako ndia kako kabolamu monno ha tane wanggu barrada ama kaweda inna kawedamu. 16Bah umbu aibamu langge ha wali kuwa ne pa ndou newe balina pata dalara, orona bokalada ata Amori danna ma dukki kippo."

17Lengng napa tama mata loddo dukkie banna kapotta ngge, dappa wa'i mbangge ne api ha dappa kotona mauna monno wa'i ngge ne rewo ha wegara ha kako ne mbarrada ha ranga ha mate. Nyaka na lodo ha sama, Na Maromba Allah kapa kira pa ndadi ngge bada Abram , nyaka hinna Ngge: "Yauwa Ku yanggo ne tana mbarra umbbu aibamu, ha wali loko Mesir dukki loko kalada, loko kalada, 19Ne tana dah ata keni, ata Kenas, ata Kadmon, 20Ata Het, ata Feris, ata Refaim, 21ata Amori, ata Kanaan, ata Girgasi, monno ata Yebus."

16HAGAR MAWINE PAPA WEDE 1mawinena Abram nda’iki anana. Sarai wai ni ata mawine Papa wede na, awali Mesir, ngara na Hagar. 2Na panewe barra na Abram, “Na Allah dana yaki poga ana. Nebahinako, bana bisako dura dengngani Hagar kakolena ana awali barrana.” Na Abram narengena Ptikina Sarai mawinnena. 3napa kabaullu duada douna kane’idi netana Kanaan Nyaka, Na Sarai mawinnena Abram. kanna dedewa Hagar ata Papa wende awali Mesir Kana yanawi Abram. Mawinne la’ida. 4Abram nadura dengani Hagar na dukkie namawine na Pati’a. Nadukie Hagar napaTia danna pa akabai Sarai.

5Sarai napa newe barra na Abram, “Oronawe nekataika Payamuga yauwa, ba ammekaige barramu! Ne yauwa ku yabagu mawinne papa wede, barramu. Bapa Napande ge bana pati’a, bage naka taikaga. Nama maromba Allah hakim napandege nebarramu monno ne baragu yauwa!" 6kina, Abram bana panewa barrana sarai, “Nepa pa pawede ne’ingge limma detamu. Pawedewa ndekuge pembei atemu.” Sarai naraige akattona barrana Hagar Ndukkiwe Hagar Nakedu.

ISMAEL ANA NAI HAGAR 7Na Allah, Napa tabbka dengani Hagar Bara mata wee ne mareda gurun. Ne mata wee ne’i ngge uppu lara ha aro Syur. 8newe papalewana, “Hagar, mawine papa wedena Sarai, gewalli nyamowe monno, ge aro nyamu?” Na wale Hagar, “ne yauwa Ku kedu wali bara Sarai, apawede ngga.”

9Bage papa lewana Na Allah napanewe barrana, “Baliwu barrana Napa wedewu mono kakawodoni.” 10Papa lewana Na Allah apa newe, “ne yauwa kupa uwara babbara gudi umbu aibamu monno ha luwa langu takana takka mu pande pa kirawi.”

11nappa newe dommo Papa lewana Allah barrana Hagar, Rengnge, you pa ti’awu, balangge panawu anamu lakawa kabaniwa. “Wou bapa anaku pangarani Ismael. Na Allah na rengnge gowe mawilla mu. 12Natuda Kabodi keledai matomba Hida, limmana na gobbadi ngara kuana ata, ngara kuana ata ha gobbai nya. Mono nya engani apa kuawana happa aro-arona ngarakua happa angu nguana.”

13Hagar naka dengngana ngara na Allah napa newa barrana a tekkie "Wou dona El-roi! Orrona banna panewe, "kuetanya monno na etaga yauwa!,” 14nyawe mata wee kupangara ngge la hai Roi. (Mata wee nee ngge Kadesh monno Bered).

15dukki dommowe Hagar napa anana lakawa barrana Abram, nadukie Abram Napa ngarai Nalakawa Ismael. 16pata kambull enne ndouna Abram na Hagar banna paanai Ismael.

17SUNAT- TADA PAPA KIRA 199 nddouna na Abram, na Myori Allah kanna patingngo wekkina ne mbarrana Abram, Nyaka hinnage, "Yauwa ndona Myori Allah nawe ponnu tana; nggai kau kau tolekau ne mbarraGU monno ku raige nea Ndua. 2nepa tekki ndagu lage enga togola dona ne mbarramu, ne wou lage enga uara babbaramu.

3Nyakanna kawodo na abram ne matana na todowe tana. nyaka hinnage na Allah, 4" Ha wali mbarraGu, nggai kau torro gadi hidda patekkiGu ha sangga mbarramu: Na dadiwe ne mbarramu ba wo'u amadda ngarra kuwa ata ia pandou- ia pandou ne ponnu tana. 5Ne wou ngaramu nda Abram dommo bawu , takka Abraham hinna bawe oror ne YauWa kupa dadi gowe ne mbarramu nggai nammu ne wo'u ka ama daggu ngara kuwa ata ia pandou - ia pandou ne ponnu tana. 6Kupa dadigudi anamu ha mangeda langngu takka monno ha wali umbu aibamu lage ha dadi tokko-tokkona ia pandou-ia pandou.

7Enga Kupa togolagudi lage hidda ngara kuwa papakiradagu ne mbarramu, ne wo'u monno dukki umbu aibamu lappata murri wali - murri wali ; Yauwa dona Myori Allahmu dukkie murri wali- murri wali. 8Ku ya kuawagowe ne tana kanaan pamai waimu nggai kau do'u ngge dukki we umbu aibamu lappata murri wali - murri wali monno Yauwa dona Myori Allah dda umbu aibamu.

9Nyaka hinna dommoge na Maromba Allah mbarrana Abraham, "ne binna nee, hidda nyai tora tagumu hidda pappa kira pappa dahdigu ne mbarramu: ne wo,u monno ngngara kuwa umbu aibamu nggai ka dehku gadi hidda pappa kira pappa ndadigu. 10hidda nyawi pappa kira pappa ndadigu nggai kau dehku pongngudi. monno dukkie umbu aibamu. nggai ngarra kuwa lakawa kabani ka sunata. 11monno ne wou lage ka enga sunata pongngumu nggai ka nyakuwi tada lage hida pappa kira nda ne Yauwa monno ne wou.

12Monno, dukkiwe umbu aibamu, ngara kuwa lakawa kabani ne mbarramu ha dahd'i pondo pata lodona nggai ka sunata pongnguwi, laka nyakupui lakawa ha dahd'i ne mbarramu, lappata ata pa wo'i mu ha wali ia pandou nda ana do'umu. 13Ha wali umbu aibamu lakka nyakuppu ata pa wo'i papa wedemu, nggai ka sunata pongngu. bah hinna poddowe lage, ngarra kuwa kira pappa dadigu nggai ka togola ne tou danamu nggai ka kira nda bahtawi. 4 Takka nyakido ngara kuwa lakawa kabani dappa sunata lage, nda ole dommo bahmudi ba orona banda dehku ngge patekkina Allah.

ISHAK - ANA PAPPA KIRA 15Nyaka hinna dommo ge na Allah mbarrana Abraham, "tubana na allu umma mu sarai, ne ngarana nda Sarai hinna dommo bawe, taka Sara hinna bawe. 16Kupama ringngi pama lalawa, monno ku yawi ana kabani, lappata kupama ringngiwa dukkiwe bah nya inna dda ngarra kuwa ata ponnu tana monno ne wali mbarana na timbuwi tokko-tokko nawe ia pandou - ia pandou.

17Nyakana kawodo naka tabah na abraham ne matana na dukkiwe tana deta, takka na maita ate dana monno hinnage banna pangedage, peikoana ba wai dommo anana na kabani ha ngngau ndouna? nappa ana kadona na sara ne bah iwwa kambulu ndou pongngu badona? 8 nyaka hinnage na Abraham mbarrana Allah, "ah, nggai ka nyako na Ismael papedemu,".

Nyaka hinnage na Allah banna panewe, "malla na Sara, allu ummamu, nappa pa anagu lakawa kabani monno nggai kau pangarawi Ishak. kupa togola ngngarra kuwawi hidda pappa kira pappa dadigu ne mbarrana nggai'i pappa kira nda mbuataku murri wali - murri wali dukkiwe umbu aibana. 20Takka tubana Ismael, Ku rengnge bago nepa dengngimu. malla Ku pamaringgiwa ha luana ana umbu aibana monno na uara babbara. monno nappa anana kambullu tokko; monno Ku dadipu bangsa kalada. 1 Hinna mowe takka hidda pappa kira pappa ddadigu lage enga togola dona ne mbarrana Ishak a dadi mbarramu a dadi ne ndou ahro, hinna kaina ne binna nee.

Lengnga nappa pa bah panewe na Allah mbarrana Abraham kanna penne bahli. 23kadiage na Abraham kanna kadengngai Ismael monno ngarra kuwa ata a dadi ne ummana lakka nyakuppu ata pawoina pa waina riti na sunata kuwai ne loddo, na deku ponngu ge ne pappa pa tukanai Myori Allah.

24Iwwa kambullu iwa ndouna na Abraham ba sunata. 25Monno na Ismael, na kabanina, kambullu touda ndouna ba sunata. 26Na Abraham monno ana kabanina ha worowi lodo ba sunatai. 27Monno ngara kuwa lakawa kabani a wa'ina ne umma Abraham lakka nyakuppu ata pa wo'i na a wali ia pandou a worowi lodo ba sunatai.

18TOUDA KULLA \V 1 ne ka ia loddona, napa tingngona wekkina na marommba Allah barra puu wasu Terbantin ne Mamre. na Abraham mbana madii ne mbinna kareka, ne dindara loddo abangata. 2 ne bana pa keketawe matana na Abraham kana etawi hida atouda ata a ndede ne balina, kana malle na Abraham wali kareka dana kana ndeibawi hida ata, mono naka wodo dukki tana deta.

3Kana panewe na Abraham, "pa ama, baku kolle ngge manauwara lange ngara pa ama, dangu pakita, li belli ne barra nggu. 4Laka yodi kopowe ne wee baku yami nggi ba pario waingge mono ka ngaumi yodi ne puu wasu. 5Ne youwa lage ku ngindi kaina kabbika roti, kangami gainami kapa wessi mbalimi, lenga pawessimi ngara pa ama, kaba lage ammi pia migi ne barra nggu." Nyaka ka tekki "kako wu karaige ne patekkimu."

6Nyaka na Abraham kana ngetta bana kako barrana na sara, panduana roti pirra kabibbika hina ngge. 7Kabage na Abraham kana dekewa dommowa na ana sapi amorru mono adua kana yadaiwi ata papa wedena mbapa nduawa. 8Lenga napa, nyaka na Abraham ngindiwa pa tauwai, mono susu lapata hida kana'a sapi papandua bada kana bondaliwi ne aroda hida ata touda. Mono engana a ndede nee barrada bana etawi mba nii ndi nga'a ne puu wasu.

9Baka hida domoge batuawa na Abraham, "Gewi Sara, ole ummamu?" ka hina mbana waliwe, "Nii nai kareka dana." 10Nyaka na ia ata kahinage bana tekkiwe, "Nemme ndou lage mba ammi domonggane mbarramu ahina ne, nyabawe na mawinnemu bawaii ana kabanina." Nee bahina batekkiwe na renge kaiwe na Sara wali binna kareka.

11Hida Abraham bada Sara, aka weda bana, na Sara ndana bisa bana pa ana. 12Mono, na Sara kana maiita ndana, mono na bisa kadowe bawaii ana, na laii nggu bana kaweda badona?

13Hinage Maromba Allah mbarana Abraham "ne kana maiitawa na sara mono kahinage bana tekkiwe, ahina takka kadona bawaii anagu, mala ne youwa kukaa weda badona?' 14Appa waige ndama pande mbarana maromba Allah? Nyaka nee ammi mbaliga nemme ndou lage nyaba bawaii ana kabani na Sara." 5Nyaka, na Sara kana kedege mono hinage, "Ndaku maiita memaki hinage" orona mbana ma dauta Na Mori kana tekkiwe "indaki, enga maiita ndumu!"

16Takka lenga napa hinage hida ata a ndede apa kitage pakakoda lappata appa serage ne tana Sodom, Abraham hetti kaini ako ndondi mbawali. TAMBAYA SAFAAT NA ABRAHAM \V 17 Na maromba Allah kana panewe "enganya kodoge baku mburrige wali barra na Abraham appawe nepa rawigu hina ne, \V 18 Mala nya domo dona Abraham papa lede waina manauwarana maromba Allah barra ngara kua ata ponnu tana pamaringa pama lala? \V 19 Ne baku pedewa gaikana paretawi ngara kua umbu aibana gaikana toleka ahina kaina na Allah, araige ne ndua mono ne hina takkana, kahina na Maromba Allah kana yawe ne barrana Abraham nepapa liina na Allah

20Dommo na maromba Allah kana panewe, "oro aluana ata aka wissaka, nee Sodom mono Gomora, mono nyawe aboto langu takka hida salada, 21Enga burru dugu lage baku etawe appawe ne paraida ahinana paka wissaka mono kaku pandege ne hina takkana."

22Nyaka, ama dikkira mono kapa serage ne Sodom,takka ne hina na Abraham engapu mbana ne arona na Maromba Allah. 23Bage na Abraham kana barrawi mono kana tua,"appaka kahina takka pongnguwe mupa modda hida ata ndua mono ata abokala?

24Neba hinako, waikudi hida ata alima kabullu ne wanno? Appaka enga nyapuge ne youu mbupa modda ne wano dumanauwara kidi hida ata alima kabullu andua awaina nee ndana na? 25Pamarroge wali barramu ne mbupa moddawi hida ata alimma kabullu a olle dengadi hida ata denga. wouu dona atorrge ne tana tenana a hina? 26Nyaka Na Marommba Allah hinna ngge, " Neba wa'i ko ata limma kambulu ata ndua ne wanno Sodom, ndakku pa modda kiwe ne wanno orona hidda ata limma kambullu.

27Nyaka hinage patekkina Abraham, takana ne youwa lage Mori daku madautaki baku panewe langu kopo pauu tana mono rabbukaga. 28Wai kudi hida ata limma raige sala oleda hida ata alimma kabullu araige ne andu, enga pamoddamo nee Sodom oroda hida ata pata kabullu limma andua? Kana walewe na Allah "Yauwa daku pamoddake ne wano oroda baku etawi ata patta kabullu limma andua."

29Nyaka hina domoge na Abraham bawaiiko ata pata kabullu araige andua? "Kahinge Maromba Allah Daku pamodadda ke ne wano orona bawaii pudi ata pata kabullu araige ne andua." 30Nyaka hina domoge na Abraham ndo pakako kawe buttu atemu, takka yabeliga kaloga kaku tekkiwe ne barramu: bawaii ko atoudda kabullu ata araige andua?" Kahinage Maromba Allah "daku pamodda kiwe nee wano bawai kudi ata atoudda kabullu araige ne andua." 31Nyaka hina domoge na Abraham "daku madautta kige baku enga ku ndapa tekki domogo barramu Mori, waii domoko addua kabullu ata araige ne andua?" Kahinage na Mori daku pamodda kiwe ne wano oroda hida ata addua kabullu."

32Dukkiwe kahina domoge na Abraham, Mori dappa ndadi kage ne buttu atemu baragu, takka yaga kaloga baku tekki nyakido ne bahina padengngigu, waiiko ata aka bullu araige ne andua?" kahina ge maromba Allah mbana waliwe oroda waii pudi hida ata akabullu araige ne andua." 33Lenga nappa bapa panewe dengngawi na Abraham ge, Na Allah kanna wali, na Abraham kana wali kaina umma na.

19BOKALANA SODOM \V 1 Nyaka dukki hidda duada papa Lewa ne'e sodom loddo rai male. Nyaka na Lot neina mandi'i ne binna wanno sodom kanna etawi hidda ata, nya kanna dede na kako bana renggawi, monno na Lot na kawodo na katabadi. 2Nyaka hinna ge na Lot, "morigu, li belli ne umma nggu. mori-mori taddona ne umma nggu monno nggai ka wano di wa'imi, koka kowa kambu gedde kipa kita ngge pa kakomi." Nyka ha wale papa lewa, "indaki, ne yamme engama taddona ne maredda aro wanno. 3Nyaka na Lot enga ruddu nadi hidda ata diangge ka kako palolo dengnga ndi bah ndura ne ummana. monno na lot na yadi panga'a lappata na tunnu ndi ka mbaba nda bo'u bengnge bana yadi bah nga'a.

4Dan dukki kipo ba dura ngge, ngara kuwa kabni abo'u lappata ha kaweda ha kopa ngge ne ummana Lot. 5Nyaka kawissaka mbarana Lot, " nggedi hitti ata ha duada mbaramu ne nggedde? paloussondi ngindiwei ne mbarrama kama ndala dengnga ndi."

6Takka dia ngge, na lot kanna palouso ndi banna tabbokai hidda ata monno kanna todiwe binna lirana. 7Hinna ngge, "nda hinna kiwe ole dadi nggu! ndi rawi kangge ne pa rawi nda ndua. 8Rengngewe, ne yauwa wa'i ndi ana mawinne nggu a duada nda manngu la'i ponna; nggai kakku yami gidi kaiwaindi monno kai raingge appawe pa mbei atemi mbarada. Takka hidda ata a wa'ina ne umma nggu nda ulla kandi balengnga ne'indi mbarra nggu.

9Takka, hida ata nda rengnge kiya Lot monno hidda ngge," eruna!" baka hidda dommo ngge, " Ne wou kaina ata ha dappa maikidu, takka nebinna ndupa dekki wekki kanna ka dangngu ole kaikananggu Hakim! Ne binna ne'e marawi poge ha louka bokala hakaladana mbarramu inda piah hiddi ata." dia ngge katullawi Lot monno kandurra kangge binna.

10Nyaka hidda ata duada ha wukke binna monno ha tongnguwa lot tama ne umma monno ka tudiwe binna. 11Lengnganapa hinna, nappa kaburra dandi matada hida ata waina nee binna dana, a wali bo'u dukki ha kaweda kane'i ndi ha eleta langngutakawe ne binna.

NA MYORI NAPPA SOU MANU MARAWA LOT HA WALI SODOM 12Hinnawe, patekkida ata duada mbarrana Lot, "nggarrandi ole dadimu ha dangngi ne wanno dana? Olesawamu kabani, monno ana kabanimu, monno ana mawinnemu, lappata ole dadimu wadde ne kota dana, lousomi nea wali newwe. 13Ne yamme enga pa moddama ne wanno newe oronawe parawida ata ha dirraka ne wanno monno na dukki bawi mbarrana Allah; monno na tukama nggai kama pamodda newe wanno."

14Nya kanna kako na Lot bana tekkida olesawana, alu ummana monno ana mawinnena, " Ngettana Louso wali ne wanno malla na Maromba Alla na mbeingge bana pa modda ne wanno!" Takka hidda olesawana nda rengngekiwe monno salluna hiddai. 15Dukkiwe kambu nggedde, Hidda papa lewa ha rudduwa Lot, hida ngge," Keddemi! Kako ngindiwi alumma monno ha duada anamu a waina newe, mu mbei kaingge bu wenna podda ne wanno dana newwe!"

16Ka hinna walli kaiwwe na Lot, namma ndo'ipo ba tongngunawi limmana monno ka tongngu kainai limmana Allu ummana, monno limmana hidda ana minne na duada malla na Maromba Allah namma nawwara pongguwi Lot lappata ngara kuwa du dadina. Ka ngindiwa na Lot dukki ne'e mbali wanno. 17Nyaka dukkiwe ngge balengnganapa ngindiwa Lot ne'e mbali wanno monno du dadina, Nyaka hinna ge na iya ata papa lewada,"keduwu, lolowe lolo ngaumu! monno ku du nggillaka kanna lira monno ku dangngi wa'i nea hapa rabana. Keduwu ne lete detana, kanda kareikanna minggi!"

18Nyaka hinna ngge Lot, mbarrada hidda ata duada ata, "Nda lummu kanna pa Ama! 19Ne yauwa ku deiba ba nemanawara ha wali mbarramu, monno ne baku morimingi mipa tutu bage ne ndua atemi lappata bu karawa ngga lolo ngau nggu, nyaka nyawe ndaku tarra bana kedu netti ponnu laddakanna monno enga dappa ngaupa bada ngga ne podda balango ha wali mbarramu dukki bakku dappa mate! 20Etawe, wa'i ngge ne wanno ha tukke wali newe monno na ki'i kiddo ngge. Ba nya wa'i dona kaloga nggai kakku kendu wa'i ne'e nggai kaku toleka.

21Nyaka hinna ngge na pappa lewa barrana Lot, "Nyado, Ku rengnge bago nepa tekkimu monno ndakku pa modda kiwe ne wanno patekkimu. 22Ngetana ki kako ne'e wanno pa tekkimu malla neba enga punggu danna mapandekiwe bakku pakakowe nepa tekki nggu," Ne nyawe ne wanno kappa ngara ngge wanno soar

Ne wanno Sodom monno Gomora ba pamodda 23Wuddi oundana na mata loddo na dukki bana Lot ne tana Zoar. 24Nyakana Maromba Allah kanna pamburruwi urra balerang monno Api ne wanno Sodom monno Gomora, Na urra pappa mburru nawi Allah wali langita. 25Nyaka na Maromba Allah kanna pamoddawi hidda wano h duada monno ngara kuwa ata ha wa'ina ne'e lappata ngara kuwada patodakada ha timbu ba.

26Takka, na alu ummana Lot ha wa'i kaina pappa lolo dengngana, na gilla kage lirana nya kanna kabali katukku mei. 27Lenngga napa mewa ngge tana ge, Abraham na kedde kambu geddena na dede ne arona Allah. 28Nyaka na Abraham kanna gilla kanna ne wanno sodom monno gomora lappata ngara kuwa rabana. Nia kana eyawe koto mau ha wali ne duada banno wanno na tudda mau api pa powi ha malgana

29Nyaka hinnawe mbuttu atena Allah banna pa bonnawe ne tana Sodom monno Gomora, takka na Allah enga lolonawi Abram. Nya kanna palousowi Lot ne hawali tillu paka rei dengnga, ne banna pa moddawe ne wanno pandou ne'i wa'i Lot.

30Nyaka na Lot na kako wali Zoar monno kanna dangngi ne ha iya kareka watu, ne lete detana, monno kana palolo dengngandi ha duada ana minne na monno orona bana mandauta dangngi ne'e Zoar.

31Wa'i ngge happa iya lodona, na ana minne na Lot ka'a hinna ngge mbarra Allikanna, "na ama da naka weda bana monno ndai dommo bana kabani ha dekeanda hinna kaina ata wadeka. 32Nyaka hinna ngge, meiyada kata pa enuwi anggura na amanda monno kana ndura dengnga nda nggai nanggu kata kolena ana ha wali mbarra amada. 33Nyaka, dukki ne gedde ngge hapa enubai wee anggura na amadda nya ka amme ba'i na ana bodina na kako mbarrana amana kanna ndala dengngawi amana. Na Lot danna pande kingge ba ndura dengngawi monno ba kako.

34Ka hinna ngge na tekki bawe mbarrana Allikana' " Hitti male yauwa ku ndala dengnga bawi ama. Ne binna meiya dommo nda katta paenu dommowi anggura nggai ka kindora nggai ne wou kadala dengnga kawi ne nggedde. hinna poddo kata kolena umbu aiba ha wali mbarra amanda. 35dia ngge ka kindora dommowa anggura na amada. kanna tama kaina na allikanna banna ndura dengngawi monno bana ndala dengngawi amana. hinna dommo mo na Lot dan pande kingge bah ndura dengnga monno ba kako.

36Nya ka pa ti'a hidda ana minne na Lot ha wali mbarra amada. 37Nyaka na ana bodina nappa anawi lakawa kabani monno kanna pangarawi Moab. Na Moab ama kawedadi ngara kuwa da ata Moab ha wa'ina ne binna. 38Nyaka na Allikanna ngge nappa kaini iya ana kabina ngge monno kanna pangarawi Ben-Ami. Na Ben-Ami ama kaweda kaidai hidda ngara kuwa ata Amon ha wa'ina ne binna.

20Abraham mono Abimelekh 1Ne'e pandou Abraham, nakako ne tana Negeb litundu nekareka ndana negetilluna Kadesh mono Syur; naduk'iwe ata apa maikidona ne Gerar. 2Abraham napanewe tubana Sarah , mawinnena, " Wottonggu," nyabawe na Abimelek, raja Gerar, napa tukaniata kandedewa Sarah. 3wa'ingge a iya ged'dena , napa newe na Maramba Allah, mbarrana Abimelekh napa tingngo wekkina lede kanaganippi, nehinnage, Maramba Allah, "Mba enganga matemu orona na mawinne padekemu mawinne atawa."

4Hinnamowe, Abimelekh ndanna mbarra kipo Sara, hinnage Abimelekh, " Mori, beige pamatewi bangsa nda salah? 5mbanda hinnakige Abraham panewe mbarragu, ' na mawinne wottogu hinnage,'? mono nyadoi kaidona ahinnage ,' nakabani na'agu hinnage.'? nebaku raigu wali ategu mono panngu limma akabola."

6mbalinnag, Hinnage Mramba Allah kadabanippi ndana, " o, ku pandege ku raige ngarra kuwage wali ate ndanagu. Yowa mema a andagu kuduraikana a ndirraka mbarragu, mono dakku palokokigu todowa na mawinne. 7Orona bahinna'a, nya balidai mawinne na ata orona mba ata Nabi dommowa nasabayanggu bamoripa mbanna dukkiko bayabalidai mawinne ata ne yok'u engnga mate ndumu mono ngarra kuwana ndu'ndimu."

8Nadukkiwe kapugedde ki'i Abimelekh naka dengngawi ngarra ata papawedena napadukki kuwage parengngena mbarra ata papatukana ngarra kuwa amadouta. 9Bage, Abimelekh naka dengngawi Abraham mono nehinnage bana tekkiwe, " Appawe para'imu mbarama nyamme? Appawe pasalahgu mbarramu kadukkiwe bapanippamadi haida dirraka ne mbarragu yowa mono ngarra kuwana mono sangadigu? murawi bage adatuba mbarragu!"

10Bage, hinnage Abimelekh mbarra Abraham, " appawa ahinnagu muraige ne ahinnana mbarragu?" 11Nawale Abraham, " Papangekdagu dakki ata amadautawi Maramba Allah ne pado'u mono ngarrakuwa ata awak'ina ne'e pa matebadaga orona na mawinnegu. 12Domo ia, wottogu; orona mba ananai amagu, takka nda anakinai inagu, bage kanna kabali mawinnegu

13Nebanna patukaga Maramba Allah lousa pananggana wali umma Amagu, ne yowa lungguni mawinnegu, 'Bowoge manawaramu mbarragu mono ra'i ge nea hinnana ia pado'u pa pasagada, lummu ga yowa: Na'amoga." 14Nyaka, Abimelekh na dekewa mbebe, sapi, mono atana kabani mono mawinne barrana Abraham; mono napawali wi Sara mawinnena Abraham, barrana.

15Hinnage Abimelekh, "et'a ne wannogu a ne'e aromu. Dangngiwu mba gekoge ne pa do'u pa beimu." 16Hinnage Abimelekh mbarra Sara, " Rengngeyaga, ku nyagu ngo'u kabi'kka tabaga mbarra na'amu, Abraham, a ngaina tada aroda ngarra kuwa ata a apa lolo dengngagu. Mono ne arronda ngarra kuwa ata mbadu salawu."

17Bage, Abraham na sembayang mbarra Maramba Allah mono napa duwa Abimelekh, mawinnena, mono ata-ata mawinnena nya kapa nda'dina lakawa. 18Orona, na Mori na todi dawe likku anada ngarra kuwa mawinne ndu'nda'ndina Abimelekh nyakadapa ti'a orona Sara, mawinnena Abraham.

21NAPA TOGOLA PATEKKINA MAROMBAH ALLAH BARRANA ABRAHAM MONNO SARA 1Nama Maromba Allah ammi mbali dommowi a elleta na Sara, na ndeku ge nepa tekki mbana. Monno napa togola nepa nepa papananggona. 2Na ndukkiwe na Sara mbana patia na ndukkiwe mbana paanai na lakawa kambani torana Abraham, nemba dukkiwi na do’u paka wenda waina. A hinna waina patekkinadi Marombah Allah. 3Nama Marombah Allah napa ngarai Ishak na anamanena papaanana Sara. 4Na Abraham na sunatawa na Ishak nembana tamage aka pondo pata ndouna. A ndekuge nepa tekkinadi Marombah Allah.

5Ngau ndouna na Abraham mbana ndadi Isahk. 6Nama Maromba Allah na raiga pamaita dengngagu, monno ngara kuanda ata a rengnge a maita dengngaga. 7Garrai ata a hinna ge, bana ndukkiwe na Sara mbana pa sussuwa na Ishak anana. Na Sara na tekkiwe ne Yo’a kupa ndadi Ishak ne do’u paka wenda waina Abraham. HAGAR PANGNGU ISMAIL A WOLAI WALI UMMANDA ABRAHAM

8Na Ishak nama tamba matto, monno a kikkirawa. Ne loddo pakikira waidai Ishak na Abraham naka landage ne tunnuna. 9Nyakindo na Sara mbana etawa na Hagar, mawinne Mesir apandandi ana mbodina Abraham. Na anana neena amawago.

10Na Sara na tekkina Abraham” wolawa na ata papawedemu monno na anamanena, daimba a ndelue nepa do’u pama diina ana manegu Ishak. 11Orona mba anamane takka kaina Abraham na ismail, na Abraham nama ngeli langu takkage ne ate mbana rengngewe nepa tekkina Sara.

12Nama Maroba Allah napa newe barrana Abraham” nda kii atekana orona nalakawa monno nama winne papawede. Pawillige appawe nepa tekkinagu Sara barramu, monno awalina wolla uwamu nyakindana Isahak. 13Monno kurai kaiwi bangsa akalandana nalakawa kambani monno nama winne papawendemu. Malla wolla uwa kaindumu.

14Ne kappu gende kii na Abraham na kende mbana ndeke ne mbaba monno karibbo kalita a mangngu weena, na mbotinawe ne lako ndetana Hagar, monno napa tukandi kako nangngana nema marenda ndana. 15Orona mbana padee ge ne wee karibbo ndana, na Hagar na mbondala na anana ne ruta ndana. 16na Hagar na ngio monno na kako ne padou a marro orona mbadanna beige mbana etawa na anana mbana mate.

17Nama Marombah Allah napa tukani na malaikat kako barrana Hagar, orona mbana rengngena liina na lakawa. Na malaikat napanewe barrana Hagar” appawa napa susamu? Dama dautakana! Nama Marommbah Allah na rengnge mbana liina na lakawa. 18Kakou ka ndekewa na lakawa kakarawawa pandiawa monno mba nemme kurai bangsa akalandana.

19Nama Maromba Allah na wukkenadi matana Hagar kana etawe ne mata wee, monno na Hagar na kako mbana tau piage wee ne karibbo kalita, wali kana yanawe na anana. 20Nalakawa na tamba matto orona mbana karawa na Marombah Allah. Monno na Ismael na toleka ne marenda ndana, monno nama nakkata mbana mapana. 21Ismael engadi ne maredda ndana, monno na innana na ndekei mawinne Mesir na Ismael anana. PAPAKIRANDA ABRAHAM PANGU ABIMELEKH

22Hitti pona, na Abimelekh pangu pikhol, ata banina Abimelekh, napanewe mbarrana Abraham, Marombah Allah napamaringi ngara kuanda papawillimu. 23Nemba hinna aurau ne barragu , ne arona Marombah Allah. Mba ne yo’u mbada pawillige nenda duwa arogu, monno aronda wolla uwagu, monno ne barranda umbu waikandagu, nea ndua pa mbogu ne barramu, monno ne wanno padoumu yo’u ata tama. 24Na Abraham na wale” ne yowa ku aura”

25Orona mba hinnawe na Abraham nama ngellu barrana Abimelekh orona ne mata wee sumura pamadiinda ata papawedana Abimelekh. 26Orona mba hinnawe na Abimelekh na tekkiwe ”ndaku pandekige mba garrai apa willige. Walipoga mba daige nea a hinnana ne yo’u nda tekki pongngu kiga yowa. 27Takka hidnda Abraham mbanda Abimelekh a aura. Na Abraham na yawi a pirra bebena monno sapina tandana mba aura.

28Na Abraham na tai dommondi hidda mbei bebena ne arrona Abimelekh. 29Na Abimelekh natuawa Abraham” neka paliekadi hidnda mbei bebe a pittu?” 30Na wale na Abraham, “ne you mba ndeibandu hidda bebe a wali barragu, hidnda nyabai tadanda mba yowa a kondawe nee sumur. Mba lengnga pahinnawe ge, ne sumur apangarage Bersyeba.

31Na Abraham napa ngarage ne katama wee Bersyeba orona mba nyawe paaura wainda. 32Na Abraham pangu Abimelekh a raina ia aura ne ne sumur Bersyeba, monno na Abimelekh pangu pasukanna hetti awali ne tana Filistin.

33na Abraham na todakawa na wasu tamariksa ne barrana Bersyeba, monna na sambayang barrana Maromba Allah, a moripa murri wali-murri wali. 34Monno na Abraham olenai ata eka a dangngi ne tana Filistin naka loga a gaina.

22Anunga Na Atewaina Abraham 1Lengnga napabawe ngarakua Maromba Allah nanungngana ate waina Abraham. Maromba Allah kanapenawe mbarana, "Abraham"! Nyakana walewe na Abraham, Ya, Maromba Allah. 2Maromba Allah hinage ngidiwa anamu ana manekanuwa mu, na pama nawara ekagaimu, ne tana Moria; mono papa marakai ne aia letena papatutugu mbaranmu". 3Mba pahinawe na Abraham nakede manatri mewa punguna mbana mbotini kapena keledai kana waidowi hido aduada mbamane apa lolo dengawi Isaka, anana apa lolo dengawi mono nalekata wasu tuba papamarakada nyakana kede nakako nepa ndou papa tutuna Maromba Allah.

4Mba touda lodana kana keketawe matana Abraham maeta wali mariowe nepadou. 5Kana panewe Abraham mbarada hida aduada mboumane, dangimi ne mono keledai yawa monno nala kawa neti pona atabaiya monno amanomba mbalengnga pa mbawe ammima abali mbaramu. 6Mba patuna ma Abraham kana koutawi wasu kana lotina nadi ne lako ndeta Isaka, papamarawaida kana Abraham nangindiwi keto mbada api, mbapatinawe, kakako papa lolo.

7Na Isaka kana panewe mbarra ama na'ama, "Kana wale Abraham, ya anagu kahingge Isak, "Api mono wasu wa'i mbadi kageni bebe papa maraka. 8Kana wale Abraham anagu na Maromba Allah nya douna ayada ana bebe papa maraka. Nyaka parattu ata nduada bakako.

9Mba lengnga paduki nepadou papatutuna Maromba Allah mbarana Abraham, Abraham napa dede atura kana padiawi wasi ponuna, mbapa hinawe kana ketteni Isaka anana kana pabeikawa atura deta ponu wasu. 10Na Abraham kana ndekewe keto paropawaiya Isak anana.

11Napapalewa, kana kandenga wali sorga dana, katinage, "Abraham! Abraham"! Nyaka wale na Abraham, ya Maromba Allah. 12Kahinage papaleka daupama nuakawa anamu, mono ndaikana parawimu mala ku pandenga mbama doutawi Maromba Allah, nyakada manawarai anamu, ana mane kanuwamu mba pamara kawi mbaragu.

13Mbapa hinawe na Baraham kana keketawe matana na etawa bebe mane kadana oreito kalere ndela, kana kako Abraham na ndekewa bebe mane mono kana pamarakai lenni na ana. 14Lapata Abraham ndukiwe mono kana pamarakai lenni na ana ya douna "langngo ndukiwe nebahina natekipowi ata ne'e letena Maromba Allah, "Engnga padadi ndouna".

15Ne aka pandona papalewa na Maromba Allah na ka ndenga awali sorga dana. 16Kahina ge papalewa ku aurawaige tou ndougu hinawe li'ina Maromba Allah, mba-mba ra'ipongunge mono mba damanawerani ana mane kaniwa mu alya waina. 17Yawa langge ku pama ringi tetakawu mona kupauwaragundi wola uwamu; tutda madumbu ne langita ndeta mono laingo uppu mbonnu wolla uwamu mba langgea doudi wanno-wanno nda kamukamu.

18Mono ledena wolla uwamu agara kua neponu tana apa maringiwi. 19Mbapa hinawe kana wali Abraham mbara da hida mbo'u mane kakako mbapa lolo mba arro Betseyeba, na Abraham kana dangi ne Betsyeba.

20Lengnga na napambage ngara kua katekina na Abraham, "Rengewu, Milka pa inna mbawa, "Nya apa ana di lakawa-lakawa kabani torrona Nahor, angunguwamu. 21Ana mbodina ngarana Us, mono Kemuel (waikada ata Aram). 22Mbapa hinawe kana dadi Kesed, Hazo, Pildash, Yidlaf monno Betuel.

23nya amana Ribka, Milka napa anadi aponda tubana Nahor, angu nguwa kabani na Abraham. 24ata papa wede na Nahor angara na Reumah, napa ana kaina lakawa kabani-lakawa kabani ngara nda Tebah, Gaham, Tahash monno Maakha.

23Na Mate Mba Sarah 1Ngngau nduakabullu pittu douna moripa na Sarah. 2Mbaka na mate wa'i ne'e Kiryat-Arba, ne'e Hebron tana Kanaan. Ammiwi na Abraham mbana ngngi'o langngutakkawi Sarah mawinne na.

3Mbaka na kedde na Abraham wali aromatana mawinne na a mate mba kana kako panewe ndengnga'ndi hidda ana na Het. Kahinna ngge Abraham barra'nda, 4"Yowa ata iya pa'ndou nwaga ata eka'ngga a dangngi wa'i ne tillu wanno'mi, yaga pa'dou ga'i kaku pande patane'wi na mawinne nggu.

5Nka' walewe hidda ana na Het mbarrana Abraham, 6Rengnge wama yamme o... mori. Yo'u ata pa'amawu ne tillu wanno ma. Tanewi na mawinnemu ne'e pa'ndou rate a louka ndua ne tillu ndongama, monno nda'ibana iya ata ndadeibawe mbu' tanewi na mawinnemu ne'e pa'dou ratema

7Mba'ka na kedde na Abraham mbana kawodo barra'nda hidda ata. 8Hinna ngge" mba' wali kalaki ate takka ko'me mbi' tuluga mba'ku tanewi na mawinne nggu, rengnge gawe ne patekki nggu. Panewe ndenggawi na'i Efron ana Zohar oro nggu. 9Ga'i kana batta ngge ne'e kareka watu Makhpela ndou'na, a neina ne'e uppu oma na barra nggu. Ndengngi nawe mbarrana ga'i kana batta ngge ne kareka watu mbarra nggu, kaku rai' ngge pa'dou rate ne tillu ndo'ngami".

10Na Efron ne'i a'madi'i ne tillu'nda ana na Het, kahinna ngge mbana wale'wa Abraham. 11"Inda'ki mori nggu, rengngewe ne patekki nggu. Ku' yagowe ne oma monno kareka watu a nei'na ne'e oma ndana. Nku' yagowe ne tana ne aromata nda' ndundadi nggu mbarramu, kako tanewi na mawinnemu".

12Nka'na kawodo na Abraham ne aromata'nda ata mangeda. 13Kahinna ngge mbarrana Efron ne aromata'nda ata mange'nda. Rengngewe patekki nggu, mbu' kambu ate koge ga'i kaku bayara ngge mba' pirra'ko welli na tanamu, ndeibawi welli na tanamu kaku pande patanewi mawinne nggu ne'e.

14Na' walewe na Efron, Abraham, 15"Mori nggu rengngewe ne patekki nggu ne tana a wellina patta ngau syikal omma kaka, appo'ko ndali'nda mbarra nggu monno mbarramu? Nya' kako tanewi na mawinnemu". 16Na' Abraham na rengngewe patekkina Efron. Kana kako kilowi omma kaka a gaina patekki na Efron ne aromata'nda ana-ana na Het, a ngai'na mboto 'nda omma kaka pawai'nda ata mabatta.

17Ne' oma ndou'na Efron ne'e Makhpela mbarrana Mamre, ne oma lappata kareka watu monno ngarra kuwa wasu a' wa'ina ne'e oma ndana, a' neina ngarra watte na bayara kuwa ngge 18Na' Abraham a' etamatawe ana -ana na Het a ammina ne mbinna wanno 'nda.

19Mba'pa hinna we na Abraham na tanewi Sarah, mawinne na, ne kareka watu nda'na Makhpela a' aro ne'e Mamre, ne Hebron ne'e tana Kanaan. 20Nya'ka ne oma monno kareka watu a wa'ina ne'e oma'ndana na wo'ibawi Abraham monno na mawatabawe wellina wali barra'nda ana-ana na Het. Kana rai'ngge pa'dou tane wai'di ata mate ndu'ndadi na Abraham.

24Oleumma a' tu'mba Ishak 1Na Abraham na'ka kaweda mbana monno gai'bawe ne'ndou tolekana. Monno, na' Maromba Allah na'pamaring'ngiwa Abraham monno ngarra kuwa papawilli'na. 2Kahinna ngge Abraham mbarra'na ata papawede'na a' mado'i mba ne umma'na, monno a'ndadarawi ngarra kuwa pawai'nda ne umma, "Mbondala na' limma'mu ne kenga'ndeta nggu. 3Ku' ndeng'ngiwu ne yo'u ka'aura'u ne arona Maromba Allah, Maromba Allah langita monno tana, ne yo'u ndu'dekeki mawinne na ana nggu wali lakawa mawinne Kanaan ne padou'nda padang'ngi wa'i nggu. 4Takka, ne yo'u kako'wu ne'e tana wanno nggu monno barra'nda ndu'ndadi nggu ga'i ka'ndeke'wi mawinne tu'mbana Ishak, ana nggu."

5Kahinna' ngge na ata papawede'na barra'na, "Peiwa'ikona mba'na lakawa mawinne danna nau'ko mbana ndeku'ngga mai ne' tana wanno? Appa ne yowa ku'ngidi pongupa na ana'mu wali wannomu?" 6Takka, hinna ngge Abraham barra'na, "Maga'na! Da'ngidi mbali kagai na ana nggu wali wanno nggu. 7Maromba Allah, a'ngindi waga wali umma na ama nggu monno tana ndu'ndadi nggu;Nya' a panewe mbarra nggu monno A' aura barra nggu, 'Yowa ku' yago ne tana wanno barra nda wolla uwa'mu,' monno na patuka'ndi hinna papalewa'Na ne aromu ga'i ku'kollena mawinne tu'nbana ana nggu.

8Na' lakawa mawinne dana nauko mai'neme palolo ndeng'nga nggu, ne' yo'u mukalogana wali ne aura'nda, nyakidowe dangindi ka'gai ana nggu wali mbali ne'e." 9Nya'ka, na ata papawede na kana bondalawa limma'na ne kenga'deta na Abraham, mori'na, monno na aura barra'na.

Rapana Mawega 10Na' ata pawede'na na kako monno na'ngindiwi kabullu unta wali barra mori'na. Nya' kana ngindiwi ngara kuwa'da parawi limma'na a' manada'na monno kana kako ne Mesopotamia, ne Kota Nahor. 11Ne' mbali wanno, kana tuka'wi unta-unta na' madi'i ne uppu sumura ne raimale, rapana mawinne-mawinne ba'kako oke we'e.

12Mba'ngge, kana sabaya na ata papawede'na,"oh...Maromba Allah, Maromba Allah'na mori nggu Abraham! Rai'ga kaku ma'kolle ne loddo, monno patutu ngge nduwa ateMu barra na mori nggu, Abraham. 13Eta'waga, mba'ku ndede ne barra sumura monno lakawa mbua'winne wali ne tana wanno ammi'ndi a ndeke we'e. 14Tutuna 'na mawinne papanewe deng'nga nggu: 'Tuluga paburruwi na'wirro we'e mu ga'i kaku enu'waga,' monno a' walewe, 'enu, monno ku'yakaigudi pa'enu hidda unta-untamu,' Nya'bana PapatubaMuwi ata papawede-Mu, Ishak. Nyaka bahinna we ku'pande ngge mba' Yo'u a'patutu ngge manowaraMu barra'na mori nggu.

Ribka 15Ndana' mbakipo sabaya na ata papawede, angu ammi bawi Ribka, ana mawinne na Betuel ana Milka, mawinne na angu'nguwa na Abraham a' ngara'na Nahor, ammiwi ne barra sumura na'ngindi padalu lakondeta'na. 16Na' mawinne na kabola langu takka. Da'ipongukipo iya ata a' ntodo nawe touna. Na mawinne na kako mburru sumura ndana monno na tauwi we'e na pa'daluna, mbaka na penne mbali.

17Na ata papawede'nda kana malle bana tamboka monno hinna ngge,"Tulu'ngga, kaku enu yodika we'e wali wirro we'e mu." 18Kana wale'we Ribka, "Enu'wu, mori nggu." Monno, napa burru'wi wirro we'e na monno kana yawi na ata papawede'da bana enu we'e.

19Lengapa na Ribka na'mbapa yawi we'e pa'enu na ata pawede'da, kahinna ngge," Yowa ku'ndita kaigudi we'e a'tuba hidda unta-unta'mu." 20Nya'ka na Ribka kana burri ngarra kuwawe ne we'e wirro ndana na ne raba'ndana, monno na malle pi'a dommo bana oke pi'a wee a'tubawi hidda unta-unta na' ata.

21Na ata papa'wedena Abraham, danna pa'neweki engawi banna engilawi na mbuawinne. Na' beige bana pande ngge na Maromba Allah napa maring'ngi kadowa na lara pali'na mbana kako. 22Ne' mbapa enu hidda unta-unta, na ata papawede na Abraham na ndedewa na iya omma rara a kadippu syikal mbotona, monno duada kurrukara doka a mbotona kabullu syikal.23Hinna ngge na ata papawede'da, " Garra a' ana na nggu? Tekki gawe mbarra nggu, waikana padou padura wa'i ne umma na amamu?"

24Na walewe Ribka barra'na, "Yowa ana na' ngga Betuel, nya' ana kabani papa'ndadi'na Milka barra'na Nahor."25Ka'hinna dommo ngge, "a'luwandi unnukuwa'ma monno panga'a unta, monno padou pataddo wa'i na."

26Nya'ka, na kataba na ata papawede'da monno kana kawodo barra'na Maromba Allah. 27Kahinna ngge, "Kupamalangiwu Maromba Allah, Maromba Allah na mori nggu Abraham, da ndundakage manowaraNa barra na mori nggu. Monno barra nggu, na Maromba Allah napatutu gai lara nggu aro barra na ndu'dadi na mori nggu."

28Nyakana, malle na Ribka monno kana tekki ngarra kuwawe paetana barra'nda ata a' neina umma na inna na. 29Wa'i iya na'a na Ribka ngara na Laban, monno na Laban na malle jounga ga'i kana tabbokawa ata papawede'na Abraham ne barra mata we'e. 30Na'rawi ngge lenganapa etawi tawurru monno kurru kara papatauda'di ne limma ndeta na alli kana, monno na reng'nge we patekki na Ribka: "Hinna we patekkinaga na ata barra nggu." Laban kana ndukki'wi ata papawede'na Abraham monno na ndukki'wi banna ndede ne tidi'nda unta-unta na ne barra mata we'e.

31Kahinna ngge Laban barra na, " Maiya ka'tama, ne yo'u papamaring'ngina Maromba Allah! Etti kaneinggu a' ndede jounga? Ne yowa kuparekkagu umma padou'mu, monno padou nda unta-unta'mu." 32Nyaka, na ata papawede'na Abraham kana tama ne umma monno na paburru ndi pa'mbotina'di unta-unta'na. Mbapa hinna'we, unnukuwa monno panga'a ranga a'tauda'di hidda unta-unta, monno we'e atu'mba ata papawede'na Abraham monno olle palolona' mba' pawano waida'di wa'i nda.

33Takka, lengapa sakarawi panga'a ne aro na ata papawede'na Abraham, kahinna ngge,"Ne yowa daku nga'a kipo mba'dakku tekkipowe barramu appa we pawukkuna patekki nggu." Kahinna ngge Laban barrana, "bahinna kowe, tekki'we barra'ma." Panewege Tubana Ribka 34Na' ata papawede'da kahinna ngge,"Yowa ata papawede naga Abraham. 35Na Maromba Allah na pamaring'ngi langu takkawa na mori nggu nya'kana pote. Nya' a'yawi bebe monno sapi, omma kaka monno omma rara, ata pawede monno ata papatukana, lappata unta monno keledai a luwana.

36Monno, na Sara, mawinne na mori nggu, napa ndadi iya ana kabani lengnganapa kaweda. Monno, na'ya ngarra kuwabawi ndouna barra na ana'na. 37Na mori nggu na' dengngiwaga kaku aura, hinna ngge,'Ndudeke kagai mawinne na ana nggu wali lakawa mawinne Kanaan, ne tana wanno padangi wa'inda. 38Takka, kakowu barra nda ndudadi na ama nggu monno barra nda ndu'nggu kaelletawi mawinne a'tuba ana kabani nggu.'

39Ka'lunggu ngge barra na mori nggu,' Pei'waikugu na lakawa mawinne mbadana nau'ko palolo ndengnga ngga?' 40Kanawale'we mori nggu,' na Maromba Allah ne' aro'Na mbaku tolekaga, napa tukadi papalewa Na kana palolo ndengnga nggu monno kanamapande'we pakakomu ga'i kukollewi iya mawinne a'tuba ana nggu wali ne tillu'da ndu'nggu monno wali nduda'ndi na ama nggu. 41Yo'u mu'kalogana wali aura'mu nya'kido mba ndukki'ku barra ndu'nggu, lakka nda'nauko ba'yawa ana mawinne nda barra'mu."

42" Nya'ka, ne loddo ka'ammi ngga ne barra sumura, ka'lunggu ngge, "Na Maromba Allah na mori nggu Abraham, Mbu'kalogakoge, raigawe ne pakako nggu kanamapandewe. 43Etawe, ku'ndede waga barra sumura; mba'ammikuwi iya lakawa mawinne a' oke we'e, lunggu mbage barra'na,' tulu'ngga pakaloko ngga kaku enu yodika we'e awa'ina ne wirro wee'mu.' 44Mba' hinna koge na mawinne barra nggu,"enu'wu, monno ku'ndeke kaidi we'e hidda unta-untamu,"gai'lage kanyako papedena Maromba Allah tubana ana kabani na mori nggu."

45"Tomandakku bakipo sabaya ate ndana nggu, ammi bawi Ribka a' oke wee mbana ngindiwa wirro we'e lakodeta'na. Lenga'napa burru sumura ndana mbana oke we'e, kalunggu ngge barra na, "Tuluga, yaga wee kaku enu." 46Ne' nyakana paburruni wirro we'e na wali lako'deta na kahinna ngge,"enu'wu monno ku'ndeke kaidi we'e hidda unta-unta'mu.' Mbaka, ku enu waga we'e monno na'paenu kaidi unta-unta nggu.

47Mbaka, kaku tuwa'wa, ' Garra a' ana na'nggu?' Na'walewe, "Ana mawinne naga Betuel, nya' ana kabani papa'ndadi'na Milka barra na Nahor.' nya'ka kaku patauna'di omma rara ne korru nde'tana monno kurru kara limma ndeta na. 48Mbaka, kukawodo waga barra'na Maromba Allah. Kudeikawa Maromba Allah, Maromba Allah na mori nggu Abraham a'ngindiwaga ne lara a' nduwa monno a' lurutu ga'i kaku tabboka umbu mawinne'na na angu'nguana mori nggu a tuba ana kabani'na

49Hinna nee mbupakaloga ate'kona patutungge ne ndua'atemu monno manowaramu barrana mori nggu, tekki gawe barra nggu; monno bada'hinna ko, tekki dommo gawe barra nggu kakupande ngge mba ge'kako nyaku'nggu."

50Mbage, ka'walewe Laban mbada Betuel, "Ne' palummu'na wali'wa'i nawe barra Maromba Allah, nyaka hinna'we damma pande'ki patekki gowe barra'mu nduwa'na monno da'duawa na. 51Eta'wa, na Ribka wa'i aromatamu. Ngindi'wa monno kako'u. Ga'i kana'mawinne'wi ana'na mori'mu a'hinna na patekki na Maromba Allah."

52Mba' lenganapa rengnge'we ata papawedena Abraham, kana kawodo kataba mbana nomba'wa Maromba Allah. 53Mbaka, na ata papawede'na Abraham napalouso'di ngara omma kaka, omma rara, monno kalambe, kanayana'ndi Ribka; kanayakai'ndi hadiah a'pawellina barra inna'na monno na'a na.

54Mba'ka, na ata papawede'na Abraham monno ata palolondeng'ngana a' nga'a monno a e'nu, monno a taddona' ne'e. Leng'ngapa a' wolla megetana, kahinna ngge ata papawedena Abraham, "Pakaloga'ga kaku wali barrana mori nggu Abraham." 55Takka, hinna ge na'a na monno inna'na Ribka, ga'ibelliwi na Ribka kanadangi kabullu loddo'cana barra'ma. Mbapa hinnawe wuddi mu kako."

56Takka, kahinna ngge na ata papawedena Abraham barra'nda,"Dapattukaga, kapande ngge lage na Maromba Allah mbaNya raige ne pakakonggu mbana togola. Pakaloga'ga kaku kako, ga'i kaku kako barra mori nggu." 57Kahidda'ngge," Ga'i kama ka'dengngawi Ribka monno katuwa'wa appawe pabeina." 58Ka'kadengngawi monno a'tuwa'wa,"Mubeige palolo dengngawi na ata?" Na walewe Ribka," o'o, kubeingge."

59Nyaka, apakalokowi Ribka monno ata akarawa'wa kako palolo deng'ngawi ata papawedena Abraham monno ata palolodengnga'na. 60Kapa'maringngiwa Ribka monno kahidda ngge barra'na, "Angumawinne'ma, gai'ka ndadi luwa mangeda'na; monno hidda wolla uwa'mu amadi'i ngge ne binna tamana ne tana wanno'da hidda ata aka'mukamigi."

61Mbage, na Ribka monno ata akarawa'wa apenne unta ndeta monno a ndekuwi ata papawede na Abraham. Nyaka, na ata papawede'na Abraham kana ngindiwa Ribka monno a kako wali ne'e. 62Nyaka' na Ishak wai'mbali bawi a wali ne pakakona ne'e sumura Lahai-Roi orona hinna ne'e na dangngi wa'i ne'e Negeb.

63Ne iya raimale na, na papaga omadana mbana beige kanuwa. Mbana wutala matana, na etawi unta-unta wali marro. 64Ribka nawutala kaiwe matana kana etawa Ishak wali marro, kana burru wali bedo'ndetana unta. 65Kahinna ngge Ribka barra na ata papawedena Abraham, "Garrawi nati lakawa kabani a kako omadana abeina tabbokawa'da?"Kanawale we na ata papawede'da,"nyadona mori nggu."Mbaka, na Ribka kana padippa ngge mata na.

66Mbage, na ata papawede'da napalara ngarra kuwadi papawillina barrana Ishak. 67Na, Ishak na ngindiwa na lakawa mawinne ne karekadana na inna'na mbakana panikawi nadukkiwe na Ribka mba mawinne nawi Ishak. Na Ishak namanowara langutakkawi, apageborana atena lira matena inna'na.

25Ole Katonga Dana na Abraham 1Nyaka na Abraham na nika pia domo ngarana Ole umana a bo'u Ketura we ngarana. 2Na Ketura napa dadiwi Zimran, Yoksan, Medan, Midian, Isybak monno Suah hidda dona ana na Abraham awalina Ketura. Yoksan na nyadona ama na Syeba monno dedan. 3Na dedan nya dona ama kawedana na ata Asyur, ata Lestush, mono ata Leum. 4Nyaka ana-ana na Midian Efa, Efer, Hanokh, Abida, mono Eldaa. Hida nya duwi ngara da ana kabani na Ketura.

5Toma dana matepo na Abraham ngara kuakoda douna na yanadi Ishak. 6Nyawe hida ana-ana na Abraham papa dadi na mawine na papa wede na ne uma, na ya kaidi douna ne bana tolekapo nya ka hina ndi kako wumi ndaidangi kana bara Ishak sangga wumi lodo koka Timora.

7Na Abraham bana songiwe ne toleka ama doi ngau pitu ka bulu ndou na. 8Na Abraham na bata lolo ngauna bana mate mono tolekana na tutuwe kawedana, louka nama lennawe atena bana etawe ne ponu tana diawe kanapa kuadi ngara nduka da ama kaweda da mono ina kaweda da.

9Nyaka hida ana-ana na Ishak mbada Ismael ka tane wa'indi nee kareka watu ndana angarana Makhpela a ne'iwa'ina ne oma na Efron ana na Zohar ata Het, ambarana Mamre. 10Ne tana pa wo'ina nara da ata Het, ne nyawe patane awaindi Abraham mono na Sara ole umana. 11Lenga napa mate Abraham, Maromba Allah napamaringiwa Ishak, ana kabani na, mono na Ishak engani andangi wa'i wee lahai-Roi.

12Hida dalar dadina Ismael, ana kabani na Abraham awali na Hagar ma winne Mesir, ata ngindina Sara.

13Hidda lara dadida ana-ana kabanina Ismael nddeku ngge ne mba mandi,ida, Nebayot ana mbodina Ismael, Kedar, Adbeel, Midsam. 14Misma, Duma, Masa. 15Hadad, Tema, Yetur, Nafish, mono kedma. 16Nya wi ana kabanina Ismael ndeku ngge ngara wanno nda monomandi'i da iya kabisu-iya kabisuaka bullu nduada.

17Na Ismael na toleka mando'i ngau touda kabulu pittundouna wudi na mbatawe ngauna mbana mate ni mbara inna kaweda mono ama kawweda na. 18Ne dadi da adangi wa'i wali tana Hawila dukki Syur, mbara Mesira a sangga Asyur, ba nee di nee apa muka wekki douna apa anguanguana

Ole Katnga Dana Na Isak 19Hida dalara dadi na Isak, ana Abraham, Abraham ama na Isak. 20Isak pata kabulu douna, Ishak wudi na ndeke wa Ribka, ana mawinne na Betuel, ata Aram awali pandou Aram wotto na Laban, ata Aram nya ole umma na Ishak.

21Ishak nasabaya mbara na Maromba Allah tutuna ole umma na mba dai'ni potena, kana dimbana wellina sabaya na Isak, nyawe ole umma na kapati'a. 22Lengnga na pati'a hida douada lakawa neti'a ndona aporata mbapa tenda kanangu sabaya na ndengiwa Maromba Allah, apa kowe ama rawi mbara gu.

23Nya, kana pa newe Mori mabrana, "Aduada bangsa ne tiadanamu. Mono nduada bangsa papa dadimu mba langge apewawi. Bangsa paka'a na napa wesipo mono na Bangsa ambo'u".

24Lengnga bana duki rapa na mbana pa'ana, kana padadi aduada lakawa raku. 25Na lakawa adadi ullu wekkina narara ngge mono na marabi na nyadona angaran a Esau. 26Kana dadi ndomo ana kaduadana, na toro na eru wa'ina Esau, na nyadona angarana Yakub. Isak enne kabulu dauna Ribka mba na pa anadi Esau mabda Yakub.

27Hidda anduada lakawa lenga napa matto, na Esau ata pande kalolawa mono ata beinai dangngi Mareda dana, takka Yakub ata ambeingge dangngi uma. 28Ishak, na mbei ponguna kana'a pakalola, monop na Isak namanawarai Esau, Na Ribka na manawarai Yakub.

29Ne apa iya lodona, na Yakub kana pati'i ngge ne kambe, kaamini Esau naka reba langu taka. 30Kana panewe Esau barana Yakub, ya kaida wadeka ne kambe raramu ku kareba langngu taka , "Orro ahinana ata ka pangarawi" Edom."

31Taka hina ngge patekina Yakub, batta bellingge ne paka'a mu bara nggu. 32Patekkina Esau, ete, kutipa mate oro kareba, appa dalina ne paka'anggu? 33Ka hida domo patekkina, aura beliwu bara nggu, "Kana aura Esau bara Yakub mono na batta ngge ne paka'ana bara Yakub. Lengnga napa hidnawe wudi kana yani panga'a, "Kana aura Esau bara na Yakub mono na batta ngge ne paaka'ana barana Yakub. 34Lengnga napa hinawe kayani panga'a mono kambe na Esau. Na Esau kana nga'a kana enu wuni na kako napa radaka paka'ana apa kowe hina ngge.

261Waage ne a ia sadekkan, na ndadiwe nekareba a ekka gai ne iya padou na tuddawe ne kareba a ndadi hetti rapana Abraham a ulluna. Nemba hinna Ishak na kako ne tana Gerar barrana Abimelekh, ata ratonda hidda ata Filistin.

2Marombah Allah napa tingngo wekkina barrana Ishak monno napa newe, “Dakakokana ne Mesir. Kadangngiwu ne tana taromu, patekki mbagu barramu. 3Olenagu ata eka a dangi nee tana nee, ne Yo’a kaku rai olegu monno kakupamaringiu. Ne Yo’a kuyakuago barramu ne iya wanno monno barranda wolla uamu, monno ne Yo’a kupa togolame ne uaragu barrana Abraham, amamu.

4Ne Yo’a kuraidi hidda wulla uamu a hinna waina luada madubbu ne langita ndeta, monno ku yakuwe barrada ne iya wanno. Monno a walina barrada wolla uamu, ngara kuanda bangsa ne ponnu tana aparingngiwi. 5Orona na Abraham napawillidi monno nandekuge ne lii paretagu, lii ukkugu, monno ngarakuada papananggogu.”

6Na Ishak engai ne Gerar. 7Ngara kuada hidda ata waina nee atuwa barra ishak tumbana Ribka, napa tekkiwe,” wottoguwi.” Nama dautage mbana tekkiwe, ”Mba aloummanami,” orona mbana pangedage hidda ata mba lage apamatewaga orona na Ribka akambola ekagai. 8Waage nea asa dekkana, na Ishak mbana dangngi nee a gaina madoina. Na Abimelekh ratonda ata Filistin, naka tinggira wali jendela ndeta monno na etana Ishak mbana pabola ndengngawi Ribka alo ummana.

9Orona mba hinnawe, na Abimelekh naka ndengngawi Ishak monno na tuawa, ”Na Ribka alo umma takkamuwi”! Mba ne yo’u katekkiwe barrama yamme na Ribka mba wottomu”? Na Ishak na tekkiwe” orona mbaku madautage mba pamatewaga monno mba de’dewa na aloummagu, nya kaku tekkiwe nea hinna waina.” 10Na Abimelekh napa newe ”appawe nepa tekkimu barrama yamme? Na ia atama yamme na bisawe mbana dura dengngai na alo ummamu, na dukkuwe ne yo’u mba ngindiwe ne ndaduawa barrama yamme.” 11Na Abimelekh napa lolonda ngara kuwa ata a waina, hinna ge ”mba garra ku atodowa naka mbani monno na aloummana, apa matewa”. Na Ishak Na Mbambu Baiyo

12Na Ishak nama nairo nee monno nama keni langngu ekagai ekasadda ne ndou a hinna mbana orona na Marombah Allah mbana pamaringiwa. 13Na Ishak ata a mbambu baiyowa mbana dukkiwe mba nya ata a mbambu baiyo langu takka. 14Waadi hidda bebena a iya gollu, monno waadi hidda sapina aiya gollu, monno wai dommo ndi ata papa tukana a luana nya hidda ata Filistin ka mimmira ate ndengngawi.

15Ngarrakuanda mata wee sumura pa kondanda ata papawenda amana ne rapa na Abraham, Amanda, a tudi waige tanah hidda ata Filistin. 16Mbage na Abimelekh napa newe barrana Ishak, ”Kakou kawaliu ne wannomu, orrona ne yo’u mbapa wessi kyapu pangu yamme”. 17Mbage, na Ishak kakombana na gaige nee padou, monno naraina kareka ne rambana Gerar, na dangngi wai neera.

18Mbage na Ishak nakoda mbaliwe ne sumura pakoda mbada amana Abraham hetti pona. Orona hidda sumur a soambadi tanah hidda ata Filistin. Monno na Ishak naraidi nagara a hidda waina ngara parainadi amana.

19Orona mba hinnawe hidda ata papawedena Ishak a kodawe sumur ne rambana, ne hidda a tambokawe mata wee a ekagai. 20Orona mbahinnawe hidda ata ndawa rangana Gerar apa rikkana pangu hidda ata papawedena Ishak monno apa newe, “Ne mata wee mata wee ma yamme!” Nyawe na Ishak kana pangarage Esek nee sumura, orona hidda ata apa taudengngawi.

21Nyawe hidda ata papawedena Ishak kakoda pia sumura waddeka, monno hidda ata enga patau dengnganadi nyawe na Ishak kana pangarage Sitna nee sumuru. 22Nyawe na Ishak kana dikki neera monno na koda eka sumura, mbage daiki kangamuka neera, nyawe na Ishak kana pangarage Rehobot neera padou. Moono ne nya napa newe, ”Nepa hinnawe na Maromba Allah na mboda nepadou tubanda itto monno ne itto a neena nepadou near ta mbabu baiyo.

23Wali nenna na Ishak hetti Bersyeba. 24Ne gedde na Marombah Allah napa tengngo wekkina barrana Ishak monno napa newe barrana, “Yoa ndana Maromba Allahna Abraham, amamu. Dama dautakana ne Yoa kukarawau. Ne Yoa kupamaringiu monno a uara babara hidda wolla uamu orona Abraham ata papawede-Gu. 25Nyawe na Ishak kana pakedde ne ia atura paka dengnga waina ngarana Marombah Allah. Nee nya dommowe papadede waina karekana monno hidda ata papawedena a kodakaiwe ne sumura.

26Mba lengnga pa hinnawe ammi na Abimelekh wali Gerar apa tamboka dengngawi Ishak, na Abimelekh ammidi mbada Ahuzat, ata panungngawi, monno Pikhol, a kododi ata mbanina. 27Patekkina Ishak barrada, “Neka ammigu apa taboka dengnga heddi pona mu buttuga ate monno muwolaga wali ne wannomu."

28Nyaka walewe, “Neba hidda ma eta waibage mata na Maromba Allah mbana ollemigi. Nyawe kama panewe, ‘na duapo ne itto mbata aura, hidda ata goa yoa monno atamu yo’u. Gai kama raige ne aura pama kette waina ne Yemmmi pangu yamme. 29Ne yamme mba damma pakarodukawu a hidda waina waina mbada todou monno ba dai pongngu paraima barramu takka ne a ndu’a na dukkiwe mbama pa tukagu wali, mapa tukagu wali nduau. Monno neba hinna na Maromba Allah napama ringngiu."

30Na Ishak na yadi pangaada, monno he hidda a ngaa kua monno a enu. 31Ne koka, kapu gede kii, ngarakuada hidda ata a kette ne aurada, na dukkiwe apa silliwi mba kako ndua.

32Ne lodo hidda ata papatuka Ishak ammidi mba tekkiwe tubana ne sumura pa kodanda. Hiddage, “Ne yamme ma eta ne wee!” 33Nya Ishak kana pangarage ne sumuru Syeba. Nyawe nee padou kaengage mbapa ngarage Bersyeba na dukkiwe ne loddo. OLLE UMMA NA ESAU

34Na Esau mba pata kabullu douna nama nikah dengngawi Yudit anana Beeri monno Basmat anana Elon, hidda ata Hetwi. 35Ne nikah hidda a raige pamilla ate ndengngada Ishak monno Ribka.

27NA YAKUB NA AKALAWA ISHAK 1Ne bana kaweda na Ishak, monno hidda matana mbada eta ndu’a naka dengngai Esau ana bodina, monno napa newe dengngai” anagu!’ Na Esau na wale” we, ama.” 2“Renggewe, ne Yowa kekawedabana, monno daku pandebage gege rapana mbaku mate.

3Ndeke ne numbumu, monno kakakou paka lola a tubaga Yo’a neka ndau ndana. 4Mba ammigu awali lage hidda pa kollemu wali kandau dana ka raigadi pangaa a minnaka pa beigu ka ngindigadi kaku ngaadi monno kaku pama ringiu toma pona ba daku mate.

5Nemba nei na Ishak a tekki na Esau. 6Na Ribka napa newe barra na Yakub, "ne yowa ku rengngewa na amamu bana panewe barana anguamu Esau: 7'Ngindi lage apawi hiddi pakolemu a walina pakalolamu monno raidi pangaa a minnaka, monno ngindi kaku ngaadi monno kaku pamaringiiu ne arona Marombah Allah toma pona mbaku mate.'

8Ne you anagu rengnge padiawe appawe ne patekkigu, monno pawilli ge appa ne patekki gu barramu. 9Kakou lage ka ndu’ada hidda kabodi simmbi maneda. A morru gai kaku papawillidi pangaa minnaka pabeina amamu. 10Mbaku mbabadu mbaku pawillidi lage kakou ngindinadi amamu gai kana pamaringiu tomapo mbadanna mate."

11Na Yakub napanewe barrana innana, ”Na kaagu ata marabiwa mbaka ne yowa daku marabiki. 12Monno mba enga pandenaga na amagu mbana pa ndabai limmana ne baragu monno mba enga pandena ne yowa mba akalagowe, ne podda mbalange nyapa pa yanaga monno ndana nyaba weemaringi."

13Na innana Yakub napanewe’ ba yowa lage a tooduge ne podda balango. Mbaku anagu pawillige appawe nepa tekkigu, monno kakou ka ndekei hidda simbi palangigu. 14Na Yakub na ndekei hidda simbi nandekuge nepa tekki nai innana. Monno na innana napa willidi pangaa minnaka pambeina Ishak.

15Monno na Ribka na nde’dei kalambena Esau anambodina a ndu’a pambondalana ne umma monno hidda kalambe na yanadi Yakub anaka murri mbana tauwi. 16Na ndeke ndommowe ne kalita kambodi simmbi, monno na taina ne koki ndetana pangu limma ndetana Yakub da wangngu wulluna. 17Na ribka na yanadi Yakub hidda ka mbaba monno pangaa minnaka papatiina.

18Na Yakub na kako panewa barra amana. Ama, ‘We ana, garragu’? 19Na Yakub napa newe mbarra amana ”yowa ndona Esau ana mbodimu, monno kupawilli bage appa nepa tekkimu, ma diiu ka ngaadi hidda pangaa patekkimu walinda hidda paka lolagu, monno kapamaringngiaga.

20Pei patana ne yo’u ka ngetana ba ngindi hinda pangaa aminnaka walinda paka lolamu. Na Yakub na walewe patekkina amana, ’nya ndo’uda Amamu Maromba Allah a yaga manakkata ama. 21Nyaka, na Ishak kana tekki domo barra na Yakub, "Tukkewula kaku labewu, ana'nggu, mono kaku pande'ngge you'u takka Esau mono ba inda."

2222 Na Ishak napa newe ndommo barrana Yakub “meyau kaku yagu wee maringi monno kaku pandege ba yo’u takka Esau atto indaki. Na Yakub na tukke barrana Ishak amana monno na Ishak napa ndammi na Yakub monno napa newe “hidda limma, limma nadi Esau monno ne lii, liinawe Yakub. 23Na Ishak danna pande mbai na Yakub orona hidda limma na mba hidda kaina limmana Esau amarabi.

24Monno na Ishak na tuapiawa na Yakub, “yo’u takka Esau anagu? Na Yakub na wale Yowa takka ndona ama. KANURU KANENGGANA YAKUB 25Na Ishak napa tukai Yakub” ngidiwi hidda pangaa kaku ngaadi a walina hidda pakalolamu, monno kaku pamaringiu”. Na Ishak na ngaage monno na enuge ne anggura panginda na Yakub,

26Na Ishak napa tukai tukke ka dekkiaga hinnai Yakub. 27Na Yakub na tukke monno na ndekkiwa amana, nebana dekkiwa na Ishak amana napandege ne mbo’uda kalambe pa tauna Esau, monno na Ishak napa maringiwa na Yakub. Monno na Ishak napanewe, “Ne mbo’u wekkimu ana hinna waiwe bo’una maredda pamaringi mbana Maromba Allah.

28Na Maromba Allah lage kana yakugu wee maringi awalina langita ndeta, ne tana a ndu’a monno hidda pare pangu anggura a luana.

29Monno ngarra kuanda bangsa-bangsa aka wondogu, monno ne yo’u ata ratou ne tillu donganda ngara kuanda ndumu. Monno na modda mo na ata a bige pa modndau, monno nama maingngi na ata pamaringiu”. KANURU KANENGGA NA ESAU

30Na Ishak wudndi mbana pamaringia Yakub, monno na Yakub wudndi walina barrana amana, angu ammi kaibani Esau awali a wali pakalola. 31Na Esau nangu bona mbana papawillidi hidda pangaa aminka pabeina amana, lengnga napa mbawi mbana pawillidi na ngindi nadi amana monno napa newe ”kednde’u ama ne yowa waibaga, monno kangaidi appawi hidda pa tekki moga monno kapamaringi waiyaga”.

32Na Ishak na tu’a Esau, “Garragu yo’u ana”? 33Na Ishak nangu radana monno naka danndaka orona mbana rengngewe ne patekkina Esau” mbaka ngarrai natti a ngindigawe ne pangaa aminnaka nenanya, hetti kanuru kanengga neembage barrana hinna ge na Ishak mbana tua na Esau’.

34Nembana renngnge nepa tekkina Ishak amana na Esau naka waro orona mbana karonduka atena, monno napa newe ndengngawi amana Ishak’ pama ringngi kaiwaga yo’a ama! 35Na Ishak napa newe barrana Esau, ”Natti anguamu ammi barrage mbana raiga akala, monno na ndake mbawe ne kanurru kanengga toramu Yo’u”.

36Napa newe na Esau barrana amana Ishak” na pandombana mbana raiga akkala, monno na tumbawe mbana ngarana Yakub orona mbana ndeke bagawe ne pado’u pama diigu yo’a pakaa, mbaka dai ekaki kanuru kanengga toragu yo’a nya ama” hinna na Esau barrana amana Ishak. 37Na Ishak na tekki nawe Esau, ”Ne yo’a amamu ku yambai pado’u pama dii ata rato ne barramu, monno ne barranda ole ndandina. Monno kupamaringi ngara kuanda pare aluana, monno anggura a baru, monno appa ndommowe paraigu nemba hinna mbadowe”.

38Pakkina Esau barrana amana, ”Dai ekaki ia kanurru kanengga tora yo’a nya ama”? Pama ringi kaiga yo’a ama, oro mba hinnawe na wandige mbana ngio.

39na Ishak napa newe ndengngawi anamanena Esau ”Rengngewe”! Ne pado’u padangi waimu yo’u lage na warrowe wanina ndalu tana a ndu’a ne ponnu tana, monno na marro ne wee penni awalina surga ndana. 40Ne yo’u lage mu toleka waina tama keto, monno ne yo’u lage mupa tekei hidda ndu ole ndandimu. Monno mbamu pawilli takka ndoge ne a hinna takkana, ne yo’u lage muka petti nakawata a wali mbukku ndetamu. NE WANNO NA NDUNDAKAGE YAKUB

41Na Esau na buttu ate na Yakub orona mbana ndedewe ne kanurru kanengga pa yandadi Amanda. Nepa tekki na Esau napa aroge ne tou ndeta do’una, na ngioge ne rapa matena amana dama ndoi monno na Esau na beige pamatewa na Yakub. 42A tekki kaina Ribka appawe nepa kambuna Esau, monno na Ribka napa tukana ata kandenggawi Yakub anaka kamurrina. Monno na Ribka na tekkinawe Yakub, ”Na anguamu na sennang dengngage ne mbana pamateu.”

43Nemba hinna ne yo’u anagu pawilli ge appa ne patekkigu barramu, “Akou ka ke’du ne barra na Laban naagu a neena barrana Haran. 44Dangngi belliwu nee barrana, remage mbana lengngage ne buttu atena na anguamu. 45Ne mbana lengnga mbadoge ne buttu atena, na bulla mbage appa nepa raimu barrana. Mbaka kaku patukana ata a malle mbaligu, monno ndaku beikige ne yemmi a nduada apa angunguana mba daimigi nea aloddona.

46Na Ribka napanwe barrana Ishak, “Ne yo’a daimbana gunana mbaku moripa na Yakub mbana nde’deko mawinne Het.

281Bage, Ishak nakadenggawi Yakub, napamarinngiwi, mono napanungngawi, " Ndudede kana lakawa mawinne walina ana-ana mawinne Kanaan. 2Pandindaka wekkina mono kakowu ne'e Padan-Aram, ne'e ummana Betuel, amana innamu. Ellewu lakawa mawinne ne'e, awalina ana-ana mawinnena Laban, na'a na innamu.

3Nenyawe Maramba Allah dukka boto dukka mbi'sa kanna pama ringngiguwe para'imu, ku raigu uwara mbakbara mono mbupa ngaina bangsa a kaladana. 4Nyakaiye kanna pamaringngiwu a hinna kaina payadai Abraham, barramu monno umbu a'ibamu, ga'i ku douge ne wanno payana Maramba Allah ne barra Abraham, mono ne tana pado'u madakawak'imi pa gaina ata eka. "

5Mbage, na Ishak napa polokowi mbanna kako Yakub, monno kako mbanna Yakub ne'e Padan-Aram mbarrana Laban, anana Betuel ata Aram, na'ana Ribka, ina nda Yakub monno Esau.

6Esau na pandege na Ishak mbanna pamaringngi mbawi Yakub monno a patukai kanna kako ne'e Padan-Aram ngga'i kanna kolena ole ummana wali ne'e. Monno napande ndommongge Ishak mbanna pamaringngi mbawi Yakub, monno napanungawi, "Ndu 'nde'nde kanna mawinne wali mbarra ana-ana mawinne Kanaan." 7Esau na pande ngge Yakub mbanna padeku mbarra ama monno inana, monno na kako Padan-Aram.

8Nyabahinnawe, na pandengge Esau mba na amana mba ndanna mbeikinna mawinne Kanaan. 9Nyaka, kako mbanna Esau mbarra Ismael monno na 'nde'nde Mahalat naparawi mawinneni eka ndommo podda mawinne-mawinne a wa'i mbana. Mahalat ananai Ismael anana Abraham, monno allika mawinnenai Nebayot. Kandabanippina yakub Ne'e betel

10Na Yakub na 'ndun'ndakai Bersyeba monno na kako netti Haran. 11Mbage, ndukki mbanna Yakub ne iya pandou monno na tad'do wa'ina orona na tama mbanna mata loddo. Yakub na 'nde'ndewa iya katib'mbikka togo na rawi lunawi, mbage ndura mbanna.

12Nembanena dura, kandambanippi mbanna Yakub. Ne kandambanippi ndanana, na etawa iya nauta papandende nda ponnu tana lawina a ndukki langita ndeta, monno papalewana Maromba Allah mburru penne ndekuni na nauta. 13Mbage, Yakub na etawa Mori mbanna ndende ponnu nauta monno hinnangge, "Youwa ndonna Mori, Allah Abraham, umbu ai'mbamu, monno Allah Ishak; ne tana pandou mbeika wa'imu Ku yago mbarramu monno umbu ai'mbamu

14Nepawalimu napagaina pa'u tana ne ponu tana, monno ne yemmi mi elangge tuba barat, timur, utara, monno selatan. Monno oromu, ngara kuwa ata ne ponu tana a pamaringngiwi. 15Rengngewe, Youwa ku pamaringiwu monno ku pamanu maragu lakka je nyage pakakomu. Ku ngindi mbaliwu ne tana ne. Ndakku ngga'i kinggu, ndukki mbanna togola pandandimu barramu."

16Murrinage, wolla bana Yakub, Monno hinnage , " tetetakwe na Mori wak'i ne, takka ne yowa dakku pokdakige!" 17Ne tillu ma da'utana, Yakub hinnage, " Ne pado'u na duwa langgu takka. Ne nyado Umma do'una Maramba Allah. Nenyadowe binna Sorga a kaladana!"

18Nyaka, Yakub na wolla ne kappu gekde gagaro, ba kanna dekewa na togo pa kappe waina kato'iwana mono napa dogotadi napaga'i tugudi, lappata na burrige we'e lengi ne ponnu togo. 19Nyaka Yakub kanna pangarage ne pado'u Betel, langngokopo ne pado'u ngarana Lus.

20Murrinage, Yakub na a'ura, hinnage, " Na Maramba Allah mbana marenggnga koga mono mbanna pamawowaga ne tillu lara, mono bana nyakoga nga'a tupa pa nga'a mono pata'u papa wenna, 21Nyaka kaku ndunni 'mbali ne ummana amagu, nyakana Mori Allah ma'i. 22Mono na togo watu papa ndendegu nyadona apagai Umma Maramba Allah. Mono lappata garra kuwa payamoga barragu, ku nyabaligudi nea aiya pa'pad'ndo paka bullundi ne barra-Mu."

29Yakub Napatabboka Ndengawi Rahel 1Mbage, na Yakub napa kitage pakakona mono na dukki ne wanno ata Timur. 2Ne mbanna panamatage mata, Yakub kanangngu etawi a iya mata we'e pakoda ne maredda dana, mono a touda dededa mbebe a mbeika ne uppuna mata we'e, ne we'e pakoda pa enu waida ranga a todi waige iya tatapa watu aka ladana, 3nya ne'i kuwa kundi a pakua ne'e, haida ata ndawa ranga a leilarrai na togo patodi waida ne we'e pakoda monno a yadi paenu ana mbe'be nda. Mbage a ta'i mbali na togo, ponnu we'e pakoda.

4Hinnage Yakub mbarranda ata ndawa ranga ne'e, "ole 'da'dinggu, ngge wali nyame yemmi?" A wale wa, "Yamme wali ma Haran." 5Hinna ndommo ngge Yakub mbarradda, "Appa 'mi pandewi Laban, anana Nahor?" A walewa, "Mapandi wi." 6Mbage, Yakub na tuwawi, " Ndapeidonanya?" Awale we, " Naduwadona. etawa, name Rahel, ana mawinnenai, ammiwi mono mbe'benda amana."

7Hinnage Yakub, "Etawe, loddopowa. Nda nduki kipona rapa mba pa kuwadi ranga. Yadi heida mbe'be 'mba 'mbenu mono ka'dawawi wali netti marekda dana." 8Nyamo heida ata dawa ranga kahi'dage, " Ndanna ma pandekewe ama pawillige balinawe ngarra kuwa kabak'ba mbe'be papa kuwana mono na togo pa todiwai a leilarrai wali mbak'a wee pakoda; nyakidowe ne yamme pa kolema mbamma yadi pa enu mbe'be-mbe'bema."

9Tenggara Yakub mbanna panewe denggadi, Rahel ammiwi mono mbe'be amana orona nya a dawawi. 10Tengngara Yakub banna eta Rahel, ana mawinne na Laban, na'ana innana, mono mbe'benda Laban, Yakub na barrawi mono na leilarawi na togo watu wali nee mba'ana wee pakoda, dukkiwe mbanna nyadi paenu heida mbe'be Laban, na'ana innana.

11Mbage, Yakub na de'kkiwa Rahel mono nakawauka mbanna ngi'o. 12Yakub natekkina Rahel mbanya ndu'nda'ndi nai amana, mono mbanya ananai Ribka. Nyaka, kanna malle Rahel mono na tekkina amana.

13Tenggara Yakub na rengngewe tubana Yakub, ana wottona, napa gesana banna kako pa tabbokawa, bage nawapowa mono nadekkiwa Yakub, mbage na ngindiwa ummana. Bage, Na Yakub na tekki ngarra kuwawe barra Laban. 14Hinnage Laban barrana, " Mbadekukoge ne yo'u ra'adagu." Nya kanna dangngi Yakub barrana ne'a ia wullana a gainna. Laban Na Nke'di ni Yakub

15Mbage, Laban hinnani na Yakub, " Langngokapo ne yo'u ba ra'a dagu, engngakadoge ne yo'u mbapa willi ka luwau ne barragu? Tekkigawe mbarragu pei'patana mbaku yagu kasewamu?" 16Laban a nduanda anana. Na paka'a ngarana Lea mono napa allika ngarana Rahel. 17Mata na Lea ndanna singirakke , takkana Rahel napa wekki kambolana monno na kambolawe matana. 18Orona Yakub na mbei Rahel, hinnangge, :"Ne youwa ku pawilliangga mbarramu pittu ndouna kaku koleni Rahel."

19Hinnage Laban, "Na ndua powe ku yagu Rahel mu nde'ke ndouwa ka nda ata wadekkaka a ndekewa. Kanyawe, ndangngiwu mbarragu." 20Kanyawe, ndangngi mbanna Yakub monno napawili mbarrana Laban pittu ndouna. Pittu ndouna palawina Yakub mbanna pangaingge pirra lodokina mbanna pawilli orona na namanawarra pongngu Rahel.

21Na ndukkiwe pittu ndouna, hinnage Yakub mbarra Laban, "Ya nggai Rahel ngga'i kaku pambola ndengngawi. Ne rapa pawillinggu mbarramu nama mbambawe." 22Nyaka, Laban na raingge iya rame kalada mbara ngara kuwa ata a ne'i na ne'e pandou.

23Ne gedde mema pongu, Laban na ngindiwa anana, Lea, mbarra Yakub, monno Yakub nappa ia ndengngawi Lea. 24Laban na yawa na ata mawinnena, Zilpa, mbarrana Lea kanna patukawi. 25Koka kabu gedde na, Yakub na etawa Lea a ndura ndengawi. Hinnage Yakub mbarra Laban, "Appa ku ke'ndeangga.Ku eta mbanna podda mbaku pawilliangga mbarramu ngga'i kaku kolewi Rahel? Ne ku ke'ndeangga?"

26Na walewa Yakub, "Ne'e wannoma ana kamurri ndanna ullukanna mbanna pala'i mba ndanna pala'i kopona na paka'a. 27Ponnu mbelli po pittu loddona mbu pambola ndengngawi Lea, monno kaku yagu Rahel mbarramu. Takka mu pawilli ndommo po mbarragu pittu ndouna. "

28Yakub na rawingge monno na ponnu we ne loddo ngauna pa kole ndenganawe maringi a walina mori, ledena mba wa'ini mawinnena. Mbage Laban na yanai Rahel, anana, mba mawinnenai Yakub. 29Laban na yawa atana, mawinne, a ngarana Bilha, mbarrana Rahel kanna wai atani. 30Nyaka, Yakub nakka iya 'ndengngawi Rahel. Monno Yakub nappa pawilli ndommo pittu ndouna mbarra Laban. 'Ndu'nda'ndina Yakub a matamba

31Na etawe Mori Yakub na louka pamanawarapu Rahel indapi'apo Lea, nya kannawukke na pandou atana Lea, takkana Rahel na woto. 32Lea napa anawi iya ana ka'mbanina, papangaranna Ruben. Nepa papangara 'ndengnganai Ruben na Lea orona mbahinnangge, "Mori na etanggawe papo'ndanggu. Na la'inggu ndanna manawarakingga sauwa, nyaka mbahinawe la'inggu noto ngge na manawara'mbangga

33Lea na pati'a pi'a monno na paana wi anana wadde. Napa ngarawi anana Simeon. Hinnangge, "Mori na rengnge ngga ne youwa mba ndanna manawarakingga, nyakanna yaga ana mbarranggu." 34Lea napa pati'a ndommo monno napa anani anana wadde. Napa ngarawi Lewi. Hinnangge, "Mbahinna ne'e, la'inggu engnga enga mbai mbaranggu orona ku ya'mbai touda ana kambani mbarrana."

35Mbage, Lea napa anawi ana na wadde. Napa ngarawi na lakawa Yehuda. Napa ngara hinnawi orona mba hinnage,"Ne mbahinnawe, ku ndeikawa na Mori." Mbalinangge, Lea ndanna pa'ana pi'a mbanna.

301Tengngarrana Rahel mbanna eta mbandanna yawi ana Yakub, na kagulangau mbarra allikana, Lea. Hinnage Rahel mbarra Yakub, "Ya ngga ana, mba kandakku mate kanna!" 2Mbani mbanna Yakub mbarra Rahel monno hinnawi, "Youwa Allah nya a rainggu mbu wotowu? "

3Na wale Rahel, "Na Bilha, ata nggu. Ndura 'ndeng ngawi, ngga'i kanna yaga ana. Nyakaku inawangga wali mbarrananya." 4Nyaka, Rahel na yawa na Bilha mbarra Yakub ngga'i kanna ole ummani.Monno, Yakub napa iya ndengngawi Bilha.

5Nyakanna pati'a monno kanna pa'da'dini a iya ana kambani na Yakub. 6Kahinage Rahel, "Allah mu rengnge takagawe tabayyagu. Na wyata we mbanna yagai a iya ana mbaranggu.' Nyaka, na lakawa napa ngarani Dan.

7Nappa pati'a ndommo Bilha monno na yawi ana ka'ndua'ndanna Yakub. 8Hinnage Rahel, "Ne youwa kupata'di ndengnga mbai ka'anggu, monno ku taluwangga." Nyakanna pangarai na lakawa Naftali.

9Naetawe Lea mba ndanna kolembanna ana. Nyakanna yawa atana, Zilpa, mbarra Yakub kanna ole ummawi. 10Mbage, Zilpa napa anawi iya ana kambanina. 11Hinnage Lea, "Ne youwa na kaladangge atenggu." Nyakanna, pangarani na lakawa Gad.

12Zilpa nappa ana pi'a ndommoni anana wadde. 13Hinnage Lea, "Na kalada pongngu ngge ategu!Hinna ne'e ngara kua mawinne ka hiddangga kalada ate." Nyaka napa ngarawi na lakawa Asyer

14Ne rapa makeni pare,ka nettini Ruben neti oma ndana monno kanna tabboka patodakkanna a ngara na dudaim. Nyakanna ngindiwa mbarra inana, Lea. Takka hinnage Rahel mbarra Lea, "tuluga ya kaingga youwa dudaim pangindina anamu." 15Kanna wale Lea, "Mu dedembanggai la'inggu, ndanna tutu ndommo kipponya? Monno ne mbahinnawe mu ndengngi ndommopogai dudaim na anagu?" Takka hinnangge Rahel mbanna walewa, "Mbu yakonggai na dudaim anamu mbarranggu, nyaka ne gede mbola 'ndengngaku Yakub."

16Tengngarra ammi Yakub wali oma ndana ne gedde, ammini Lea a renggawa. Hinnangge Lea, "Ndura 'ndengangga ne gedde, orona ku kasewa winggu dudaim anagu." Nya ne gedde Yakub kanna dura ndengngawi Lea. 17Mbage, Allah napakalokoni Lea mbanna pa'da'dini ana kalimma na. 18Kahinnage, "Allah na ngga wellina orona mbakku yawa atanggu mbarrana la'inggu." Nyaka, napa ngarani ana na Isakhar

\V 19 Lea na pati'a ndommo nya kanna pa'da'diwi ana kaennena. 20Hinnage, "Allah na ya 'mbangga a ndua mbarranggu. Mbahinna ne'e, Yakub enga ndeimbanangga orona ku yambawi enne ana kambani." Na pangarani na lakawa Zebulon. 21Mbage, Lea na pa'da'di wi iya ana mawinnena. Na pangarani Dina.

22Nyakanna, Allah na lolowa Rahel. Na rengngena tabayyana Rahel monno na yawi ana. 23Na pati'a monno na pa'da'diwi iya ana kambanina. Hinnangge, "Allah na weitakangga makkenggu." 24Rahel napangarawi na lakawa Yusuf, monno hinnage, "Mbanna ma pandendo Mori kanna yaga ana kambani wadeka." Yakub Na Akkalawa Laban

\V 25 Mbalina mbanna 'da'di Yusuf, hinnage Yakub mbarra Laban, "Mbahinna ne'e pakalokoangga mbakku mbali wannonggu. 26Ya nggandi mawinne-mawinnenggu monno ngara ana-ananggu mbarramu. Kukole mbandi orona mbakku pawilli mbarramu. Mu pandengge ne youwa mbakku liwe ne a ndua."

27Hinnangge Laban mbarrana, "Nyaka ne mbau manoto ndonna, pakaloko 'ngga mbakku tekki e ne a sodina. Ku pandengge na Mori mbanna pamaringngiangga oromu wo'u. 28Tekkigandi appa we wellina kaku ya nggundi mbarramu." "

29Na wale Yakub, "Mu pande ngge mbakku ndopanna pawilli mbarramu. Haida rangamu a uwa mbabarambanna ne mbakku nda'wawi. 30Ne mba ammingga, pote monno ndoumu yodi kidu. Mbahinna naida potemu a luwa langngu takka mbanna. Ne ponna mbakku pawillingge ne a sodina mbarramu, Mori na pamaringiwu. Kapirraponna mbakku pawilingge toranggu?"

31Na tuwa Laban, "Mbage, appa kowe pawukku payadanggu?" Na wale Yakub, "Ummanna pataungge wellina langngo kasodiko, takka enga ndunni mbali ndunggu mbaku kalokko ndi simbi monno mbembemu melle mu ndeimbawe ne patekkinggu" 32Pakalokongga mbaku kako padawa wi ka'bab'ba rangamu ne loddo. Monno kaku tia wi ngara ndukkada mbembe a gokkona, monno a metena monno ngara kua simbi a palara monno a kadu'tulla. Nya 'mbawi kasewanggu.

33Nemilangge, mi kolengge a malewara welina a tindina. Ammi kunni pandengge ahinna takkana mbarranggu. Ammiminggi monno etanggandi ka'ba'ba ranganggu . Wa'i kundi mbembe a gokkona monno a metena, kai pandengge mba ata kedukoangga? Na wale Laban, "Ne a hinnana ku wainggu. Yamme ma pawelinggo ne pandengngimu"

35Takka, neti loddo Laban na tia wi ngara simbi mane monno mbei simbi a kanduttulla. Iya ndommo na tiyawi ngara kuwa mbembe a metena. Laban na pamai ana-anana ka ndawa wi mbebe-mbembena. 36Mbage hidda ana-anana ka'indi ngara kuwa rangan a ka ndutulla ne'e pandou eka. A kako touda loddona. Yakub engawi neida ranga a enga ponna

37Mbage, Yakub na puddika na kara'a wasu a morona wali a hinna wa'ina iya wasu cemara monno badam. Nyakanna induwa na kara'ana nyaka wa'ingge a matirri-tirri ne kalita wasu deta. 38Na mbondalla wa'indi haida ro'o wasu ne aroda ka'ba'ba ranga monno padou enu wa'inda wasu. Ne mba ammikundi mba enu nya kaiwe ne'e paka iya wa'i'da

39Mbage, tengngarra ka'iyada haidi simbi-simbi mbarra ro'o, da'di mbaddawe a kaduttulla, a matirri, monno a metena. 40Yakub na tia wi haida ranga a kaduttulla monno a metena. Na tia wi 'ndouna wali mbara ranga ndou'na Laban

41Tengngarra ka'iya da ranga a louka pawessi pamalala, Yakub na ta'idi kara'a wasu arroda. Haida ranga apa ka'iya wa'ina ne mbarrada kara'a wasu. 42Takka ranga a nda ndukkana malala, ndanna ta'ikindi kara'a wasu ne'e. Nyaka ranga a 'da'di wali mbei a ndakke ndounandi Laban. Monno ranga a 'da'di wali mbei a pawesi ranga nandi Yakub.

43Nyaka ne ahinna yakub kanna luwandi potena. Nyakanna luwandi ka'ba'ba rangana, ata na a luwana, unta-unta, monno keledai-keledai

31Rapa nawe Yakub Mbanna - Kako Paked'u Do'una 1Newe apa i'a loddona, Yakub na renggewe patekkida anana Laban. Hinnawe patekkida, " Nawa Yakub nadeke kuawi do'una na ama'nda. Nenya nbana pote oro'da potena ama 'nda." 2Na, Yakub na etawe patana Laban monno ndana pangekda ullu kingge. 3Hinnage Mori mbarra Yakub," Wali mbaliwu ne'e tana pado'u nda'ndi wa'imu, pado'u dangngi wak'ida Inna kawedamu monno ne yowa engngage mbaku pamaringngiwu."

4Nyaka, na Yakub napa tukadi ata nga'i katek'idawe Rahel monno Laban nga'i kara'i oleni ne'e marek'da dana, pa do'u dawa wa'i oleda simbi monno mbe'be da. 5Hinnage patekkina Yakub mbarra da, "Newe Yowa ku etawe patana amamu da hinna mbawe a ulluna tuba to'u gu. Takka, Nawa Ama Maramba Allah engage mbanna pama ringngiyaga. 6Yemmi a dwada mi pandege newe yowa ata apawilli lango takkana ga'a duwa tora tangguda amamu.

7Hinna mowe na amamu na akkalaga. Nenya napa kabullu kaballeka mbana wungnga gadi toragu. Hinna mowe, Maramba Allah na olega orona parawina Laban. 8Amamu na tekki mbabawe, ' Ne yemmi ndekewi ngara kuwada simbi a ngokkona. Hidda bana tora tagumu.' Napa tekkiwe, ngara kuwada rangan a pada'ndi na simbi gokko, mba deku koge do'u bagudi yowa. Hinnawe, Patekkina Laban,' Ne yowa ku pattuwa simba gokko. Ne yemmi kole ku'adi simbi ama tiri wekina. Newe nyaba'i tora tagumu.' Hinnawe na ba'pa tekkiwe, ngarra kuwa ranga a'pa dadi'ndi simbi a matiri. 9Hinna mbana Maramba Allah mbana ndekewi ranga a wali mbarrana amamu monno mbanna ya'a gudi yok'u

10Na dukkiwe rapa malala'da ranga, ne yowa ku kanang'ga nippi ku etawa na simbi mane nyakidona amatiri wekkina monno a gokkona amalala. 11Ne kanang'ga nippina, napapalewana Maramba Allah na tekkiwe mbarragu, ' Yakub!' Ne Yowa kuwalewe, 'we'.

12Papalewa Hinna patekkina, 'Etawi, ngarra kuwada simbi mane a'malala dengadi amatirri monno a gokkona. Newe Yowa kurai'ge ngara kuwana orona mbaku etawi ngarra kuana parawina Laban tuba to'umu. 13Yowa dona Maramba Allah a m' mbarramu ne'e Betel. Ne'e, yemmi mi rai'na pado'u atura monno nam'a legawe wee lengi nee ponnuna, monno na raina kira dadi mbarragu. Neba hinnawe, Yowa ku bei'ge wali bali ne'e wanno pado'u dadi wa'imu."

14Na Rahel monno Lea awale'a Yakub," Ama, ne yamme da ya'akama apa-apa dukkiwe mbanna mate. 15Ne Yamme napa tukdama ata ama'i. Ne nya abatta maga yamme barramu, monno wa'i kua'di ngarra kuwa riti mba deku'kundi tora tagu man'di yamme. 16Na Maramba Allah na deke kua'i potena manak'na a wali mbarrana ama'da, monno ne'e mbahinna tora tagu monno ana'da do'u mbada'di ito.Nyaka, ne yemmi rawi koge ngarra kuwana mba apawe patekkigu ne'e mbarramu."

17Nyaka, na Yakub kakku palegewe kako mba hinnage . Na botiwi anana monno mawinnena ne'e ponnu be'do da unta-unta. 18Ka mbage, ngarra kuwa a kako ne tana Kanaan, padanggi wa'ina amana. Ngarra kuwa oleda ranga do'una yakub a kako ne aroda. A gindiwi ngarra kuwa pakoleda ne'e againa mba dangngi ne'e Padan-Aram.

19Na Laban na kako mbana kikkira'i wullu mbe'bena, Rahel na tama umana monno na kedu'di 'ngarra kuwana pa nomba do'uda ama'da. 20Yakub nama kedeni Laban, ata Aram. Ne nya'a ndanna tekki'kina Laban tubana mbanna kako. 21Yakub na kako monno na ngindi kuwawi anana monno ole ummana monno ngara kuwa do'uda. Hida a pala'i loko Efrat monno a kako na aro ne'e kabuduka wanno Gilead.

22To'uda loddona a'marawi, Laban napa ngekdawi Yakub netti ba'i a'kedu. 23Nyaka nappa kuwadi ata monno a ellewa Yakub. Na dukkiwe ne'a a pittu loddona, Laban na takboka yakub ne'e mbarra kabuduka Gilead.

24Ne gekde Maramba Allah na'ma'i barrana Laban ne ia kanamba nipina monno hinnawe, " Ma'ga wekkina ne a'ia patekkimi a'aro mbarrana Yakub." Na ellewi pado'u ba'ra marapu pakedu'da 25Koka kappugek'dena, Laban na takboka Yakub. Yakub ne'e'i a'pa dedewe kareka ne'e ponnu kabuduka Gilead, takka Laban monno ngarra kuwa ata ne'e i dodbadi apa duwa kareka ne'e kabuduka ahinna dodbana.

26Hinnawe patekkina Laban mbarrana Yakub," Peina ne'e yok'u kama kedewu? Peina ne'e yok'u ku deke ga'di anagu angga'ina we mbapa tudda'di lakawa palummu? 27Peina ne'e mba kako kanda tekki pongngu koga? Nyaka ne mba tekki koga Yowa kuraige paga'a dengnga tubamu. Wai dommodi dodo monno nego pangngu dungga. 28Takka, ne yemmi dapa sella wa'ga ana um'bugu mu dekiwi monno limmige kako kumi nano. Ne'e yemmi tekki du'a we!

29Ne'e Yowa papaboto tubana mbaku pakarodukau. Netti male gedde na Maramba Allah amamu na ma'i mbarragu ne'e kanangga nipi ndana. Ne nya napa lolongga mbarragu ga'i kandana paka rodukakawu ne pata da hinna'na. 30Ne Yowa kupandege ne yemmi mba be'ige wali ummana amamu. Mbaka hinnako kakomi. Hinnamowe, nekakedugadi hidda pa bara monno panomba ne'e ummagu?"

31Na wale Yakub, " Ne Yowa ku kako da'iki pa tekki wa'i gowe oro mada'utago. Yowa kupageddage ne yemmi mi dekewi buttu atwi anami ane'ina barra'gu. 32Hinna mowe, ne yowa ndakku kedu kindi hiddi pabarami a erri. ne mba rengngakowa na ata apa lolo dengngaga a dekewi hidda pawaimu ne mbarrana, ndekewi. " Hitti pona Yakub ndanna pandi kini Rahel mba nya kedudi pawa'i errina Laban.

33Na kako Laban monno napa retawi ngarra kuwa karekana Yakub. Na etawe ne mawona nyanana Yakub monno nee mawo ndana na Lea. Ka mbage na etawi a dwada lakawa mawinne papa wede ne'e mawo ndana, takka ndana takbokaki pa wa'i errina a wali umma na. Nyaka na tama ne'e mawona Rahel.

34Rahel na burri'di pa wa'i erri nee kappe ndana' na unta mba kanna mandi'i ponnuna. Laban na wegawi ngarrakuwa mawo, takka danna dongguraki wi. 35Hinnage Rahel mbarrana Amana, " Ama, ndu bani kang'ga. Ne Yowa ndaku pawessiki mbaku dede ne oromu, oronawe baku leduna wulla." Nyaka, Laban na elle kuwawi ngarra kuwa mawo, takka ndanna takbopakitaki.

36Yakub na buttu ate langngo takka monno hinnawe patekkina. Appa memawe ndengana parawigu? Pereta apa pongngu'we pa lawegu? Apa mbotomu mba wolang'ga monno mbapa nga'u wang'ga? 37Ne Yemmi ellewi ngarra kuwa nda'unggu monno dappa tabbokaki ndo'umu. Ne Yemmi mba waiko patabokami, mi mbo'gai mbarragu. Bondala newe ga'i hida atagu ka etawa. paka lokodi hida ata ka tekki do'uwa mba ngarrawi a duwa.

38Ne Yowa ku pawillia'ga ne'e duwa kabullu do'una tubamu. Ne a gaina, ndai'iki ia ana simbi monno ia ana mbe'be a mate ne mbana dadi. Monno ndaku nga'a ponggu kipudi a'ia hida ole'da mbe'bemu. 39Ia loddo-loddo ia mbe'be a woppawi ranga utta na, Ne yowa dou'na ku yawaga ku yapakita wellida. Ne Yowa ndaku ngindiki ranga mate ne'e mbarrada monno hiddage newe dengnga kigo yowa. Monno Yemmi dengngi ndelluna ranga pakeduda gedde monno loddo. 40Ne loddo, bangatana loddo napa mbage pawessigu monno ne'e gekde hida matagu nda duraki orona kalikka.

41Ne Yowa kupawilli kutuda ata papa wede tubamu ne a duwa kabullu douna. Kabullu pata do'una kawunggana, ne Yowa kupawilli ga'i kaku koledi a dwada ana mawinnemu. Enne do'una mbalina ne yowa ku pawilli ga'i kaku kolidi rangamu. Monno ne'a gai'na, yemi pakabullu kabaleka mba wungngadi tagu'gu. 42Hinna dommowe, Maramba Allah inna kawedagu, Maramba Allah Abaraham monno pambarada Ishak, a dekung'ga. Nyaka na Maramba Allah mbadana ndeku kunggu, yemmi eng'a patukadagu kako ummana apa-apa. Nyaka, Maramba Allah na etawe dengngana nee pa orona, monno pawilli papawillina monno hitti ged'de Maramba Allah nappa tenawe monno ne bakku tin'dina." Yakub Monno Papakira da'i Laban

43Laban hinnage mbarra Yakub, " hida lakawa mawinne newe anagundi. Heida lakawa monno ranga do'ugudi. Ngarra kuwa pa etami newe do'u gun'di, takka hinnamo nda'aki apa-apa parai'gu papatutu waigudi ananggu monno ana da. 44Mba hinnako, mainda kata rainna papa kira. gak'i koge ne pa kira a wa'i na kanna kabali tada we ne batta moli dame."

45Nyaka, Yakub na dekewa a bolo togo watu kalada monno napa dedewa kanna paga'i watu padedewa. 46Ne nya napa tuka'di atana pakuwana pirra togo watu monno pangngu'di, monno napa mbudu'di. Mbage, ne hik'da anga'a ne uppu togo. 47Laban napa ngarage nee pado'u Yegar-Sahaduta. Takka na yakub napa ngarage Galed.

48Hinnage Laban ne mbarra Yakub, " Na'i kasala to'u na tuluda hitto a dwada mbata lolowe papa kiran'da nee loddo. Nyaka mba hinna kowe, Yakub na tekkiwe ngarana pado'u ne Gaeed. 49Hinnawe patekkina Laban, " Ka nyaku Mori a dagada ne mbatta ma sewa ia monno ia ." Nyaka ne pado'u kanna pangara ge Mizpa. 50" Nee mbapa karokdukakuwi ana-anagu mawinnegu monno mba deke pi'a ko mawinne wakdeka, lolowe na Maramba Allah naetago parawimu.

51Nei'we wa'i watu pappa dede pa ta'i tillu'da monno wa'i dommodi togo papakuwa eka akabali ta'da ne itto mba wage papa kira'. 52Na togo padede monno na togo e'ka, nei'da dwada a tulu kuwada batta lolowe ne papa kira'da. Ne Yowa dakku laweki'a na togo mbaku gokba'gu, monno ne yemmi da lawe kaikiwa na togo padede. 53Na'ma pandedowe Allah Abraham, Allah nahor, monno Allah inna amakawe'da a palologe mbarra'da itto nga'i kada lawe kawi hik'da papa kira'da." Nyaka, Yakub kanna pappa kirage waige mbanna tekki waige a'ura waige ngarana Mori pamada'uta monno panomba na Ishak amana

54Mbage, Yakub na 'ndoro wa ia ranga monno napa ngaraka waige pa maraka a nga'ina pa marakana nee lakadakana. Monno, na bo'di ata ka ma'i pa nga'a denggadi. Nepa mba pa nga'a, nyaka ne hikda takdona ne lak'dakka detana. 55Na me'wage, ne kapugekde Laban nappa dekkina ta'da masewa dengnga'di ummbuna monno ana-anana. Nyakana pamarinngiwi bage kanna wali.

32Tengngara Yakub Mbanna Tabboka Esau 1Yakub na ng'ige ne'e pa do'u. Ne'e lara ndana, ammi 'ndi papalewanna Maramba Allah tabbokka. 2Na etawi Yakub, Hinnangge Yakub, " Ne'e Pando'u, mandi'i na Maramba Allah!" Nyakanna, pangarage Yakub Mahanaim.

3Anggu'wa na Yakub, Esau, enga wa'i kai ne lad'ndakana Edom papangara'nda Seir. Yakub napa tuka'ndi ata mbarra Esau. 4Hinna'ndi, " Lummuge mbarrana morigu Esau: ' Engnga wa'i Yakub mbarra Laban ne ndo'u-ndo'u ne'e. 5wa'i'ndi Sapigu, Keledai, kanguttu ranga monno ata papawede a luwana. mori, kupangindigo ne pana'u nga'i ku ndei'mbama. "

6Wali mba'nda ne'i'nda ata papatukada mbarra Yakub monno hid'ndage, "Wali mbamma mbarra anguwamu Esau. Ammi nduwi a tabbokawu. Wa'indi pata ngau na kabani mbarrama." 7Yakub nama ndauta lanngu takka. Monno na ta'u atewe na bawa'i atana, kambab'nba mbe'be monno unta-unta na ne'e paduwada kabak'bana. 8Yakub napa ngekdage, " Ammiku Esau mbanna papamatewa ia kabak'ba, monno wa'i pundi ia kabak'ba a eka kendu mbakba so'u wekkina.

9Mbage, Hinnagge Yakub, " Maramba Allah amagu, Abraham! Maramba Allah amagu, Ishak! Mori, Ne Yo'u mupa newe ne mbarragu ku walige ne wannogu monno mbarrada ole nda'ndigu. Ne Yo'u lummuge mu raige ne'a nduwa mbarragu. 10Ne Yo'u ndanna tukbakiwe mu deiba ngarra kuana ne'a duwa papatutumowaga mbarragu. Netti ponna mbakku palawi loko Yordan nyakidona tokko limma detagu, takka mbahinna ne'e, wa'idi heida dougu a tutu kakku pali'i eka'ndi ndwada kabak'bada kalada.

11Ku kalairogu mbarra-Mu papasowuwangga wali mbarra angua nggu, Esau. Ku madauta ngga ammi kuwi mbanna pa matekuwama lappata mawinne-mawinne monno ana-ana nda. 12Mori, lummungga mbarragu, Engage ne Yo'u mu rawingge ne a duwa mbarragu. 'Ku pa u'waradi ole katonga ndanamu monno haida ana-anamu appa gai'na laingo nirri mbonnu. Ndappa pareke mbawi."

13Yakub na takdona ne'e pado'u . Nappa ndinaka'i appa-appawi kungngu papayana mbarra Esau .14Nyaka kanna dedewi nduwa nga'u simbi be'i monno dwada kabullu simbi mane, dwada kabullu nga'u mba'be be'i monno dwada kabullu mbe'be mane. 15Na dedewi touda kabullu unta be'i monno ana-anada, pata kabullu lembu monno kambullu sapi mane, dwada kabullu keledai betina monno kambullu keledai mane. 16Na yadi ngarra kuwa kanguttu ranga mbarra da heida ata-atana papawedena. Mbage," kahinnadi pali eka'di kabak'ba do'u kabak'ba do'u. Kako ullukumi monno rawin'di tetdi 'da"

17Yakub na yadi tetti i'a tetti mbarrana ata papatukana kabak'ba kaina na tekki dawe, "Wa'i kuni Esau anguanggu a ammina mbarrami mobbo na tuwa ko, 'Garra pote nadi heida? gege kako wa'imi? Garra ata namigi? ' 18Limmige walekowa, 'Pote nadi Yakub. Papa ngindi nanggudi mbarra mu, Esau. Monno nya ammi ka'idu nemmi lirama."

19Hinna dommodi Yakub heida ata papawedena a dwada, a kato'udana, monno garrakuwa ata papawedena. Hinnadi, " Takbokowa Esau limmi kuwage mbi tekkiwe mbarra Esau. 20Limmi dommoge, ' naida nyabai toramu monno ammikaidu Yakub nemme lirra ma." Napangeddage Yakub, " Ku patuka ku'di haida atagu mba kako ullu ngindi wi haida torona ESau notoge napa derra waga monno na dimbawaga." 21Nyaka, Yakub nappa ngindi di torana Esau, takka engawinya ne'e kareka ndana.

22Ne gedde mema pongngu, Yakub kedde bana monno na laiko wi haida ole ummana a dwada , a dwada mawinne papawedena monno kabullu ia ana kabanina pala dobbawi loko Yordan. 23Lenggana patukadi ata ummana palawi loko, Yakub napangindidi ndou'na ne bali loko. Apagok'bana Monno Maramba Allah

24Nyaka, dangngi kanuwa mbana Yakub, monno wa'ini ia lakawa kabani a aminna monno na papote wekki denggani. A papote wekkina Yakub bi'a na o'uda loddo. 25Orona na ata mba danna taluwa yakub, napaluwanai pu'u kengana Yakub, monno nappa tambillukanai. 26Mbage na ata hinnage Yakub, "nga'i koga kakku kako waga orona na o'uda bana loddo. Takka, hinnage Yakub, " Dakku pasella ki'u mbadu pamaringngi mbelli kowaga."

27Na ata hinnai Yakub, " ngarra ngaramu?" Na wale Yakub, " Ngaragu Yakub." 28Mbage, na ata hinnage, ngarramu ndanya ba Yakub, takka Israel. Orona yok'u mu papote dengngamba'i Maramba Allah monno ata takkamu mennangngo."

29Mbage, na Yakub nama tuwa," tekki gawe ngarrage ngaramu." Takka, na ata hinnage, " Appa kutuwaga ngarragu?" Mbage pamaringgiwa Yakub ne'e padouna. 30Mbage, Yakub napa ngarage ne pado'u Peniel. Hinnage, " Nyaba pado'u pa eta wai'igu Maramba Allah , takka engage mbakku toleka."

31Mbage, Na o'uda mata loddo mbanna lawi we Peniel. Yakub nakabessoka orona na kengana napa selena. 32Nyaka, dukki ne loddo, ata israel da nga'a ki kana'a a todi we pu'u kenga, orona nenya kaiye a manu'a nai Yakub.

33Yakub Takboka Esau 1Yakub na eta Esau mba ammi'i. ESau monno pata ngngau Kabani-kabani. Nyaka, Yakub na mbawewi umma katongana pata kasumbu'nda. Lea monno anana i'a kasumbu'nda, Rahel monno Yusuf i'a kambu'nda, monno a ndwada ata papa wede mawinne monno ananda 'ndwada kasumbunda. 2Yakub napa dedewi a ndwada mawinne papawede monno ana-ana ne nyaro. Mbage, Lea monno ana-ana nekdi lira. Rahel monno Yusuf ne'a wakdi kaduppuna. 3Yakub na dede ne nyaronda. Tengngara kakona arona Esau, nyakanna kawodo na dukki tana pittu wuda.

4Ne mbanna eta Esau na Yakub, na ngettana takboka. Nappa ndabawi limma monno nawaponai bukkuna Yakub kanna dekkiwa. Bage, a'ka ngi'o dokba. 5Ne banna keketa matana Esau, na etawi mawinne monno ana-ana. Nyaka hinnange , " Garraidi nekda ata papa lolo ndengngamu?" Na wale Yakub, hikndadona ana-ana panyanaga Maramba Allah nebarragu."

6Mbage, a dwanda Mawinne papawedena Yakub Monno ana-ananda kako arona Esau kaka wo'ndo arona. 7Mbage, Lea monno ana-ana nittidi barra Esau monno aka wo'ndo. Amurri Rahel monno Yusuf kako paka wo'ndoni Esau. 8Hinnage Esau," Peina pangekdamu barra heinda ata patakbokagu monno pakodongu nena?" Wale Yakub, " Ne nyawe panyagu mbarramu nga'i ka dimbawaga deiba'i."

9Nyapo, Hinnage Esau " Nda nyakipo munyakuwagadi torramu ne mbarragu, angnguwa. Ne Yowa na tutukainba." 10Hinnage Yakub, " Indaki, Ne Yowa kuka lairogu ne'nba engnga doge wubetti-bettiwu mbadimbawaga, nga'i ka dimba'i pangindigu monno panyagu barramu. Kuka la'nda ate balina etago matamu. Pangaige Mata Maramba Allah. Ne Yowa kuka la'nda ate ne yok'u mba dimbawaga. 11Nebahinna, kuka lairogu dimba'i hei'nda payagu. Maramba Allah naduwa langngu takka mbarragu. Mbanna nyapa seipaga we awali nepa kambugu." Orona Yakub mbanna kalairo tetakkani ESau dimbagadi payagu, nyaka na Esau kanna dimba'i.

12Mbage, " Hinnage Esau, " nebahinna'a, pakitage pakakomu. Ne yowa ku ullu pakako." 13Nyawe, neka bahinnage Yakub, " Mu pande garra kuwadi ana-anagu mba 'ndopana. Monno, yowa kumattaradi kambak'ba'nda rangagu monno ana-ananda. Pa'pa ngettaku a'ba soka'i ne'a marrona againa ne lod'ndo, ngarra kuwa ranga mate mba'nda. 14Nebahinna,kako ullu ku. engnga dogebakku deku lirami ba ngarre-ngarre dengnga madi sapi monno ranga ma wakdeka ka so'u, Monno ana-anagu kada doppakana. Enga pa dukkidoda ne Seir."

15Nyaka, Hinnage Esau, " Nebahinnawe, ku pa danggngi wakdeka olegu katulu migi." Takka, Na wale Yakub, " Ne yok'u allu allu lolo mba duwamu nebarragu. Da rai dommo kage." 16Nyako, ne lod'ndo na kako wali bali Esau ne Seir. 17Takka, Yakub itti ba'i Sukot. ne'e nyawe, napa dedewe a buk'u umma douna monno gollu pa do'unda rangana. Nyaka ne'e pado'u kanna pangarage Sukot

18Yakub napa dukkage kakona wali Padan-Aram lappata ne wanno Sikhem, natuma tana Kanaan dakki appa-appana. Nyaka nappa dede karekana ne'e omma ndana mbarra wanno. 19Nyaka kanna wok'i'e tana sodika a wellina ngngou kabid'ka omma tupa pa do'u karekana wali ngarra kuwa umma katongana Hemor amana Sikhem. 20Nya kanna padedewa ia aturah tutu pade'ika wunda dengngani Maramba Allah. Nyakanna pangarage pado'u "El, Maramba Allah Israel."

34Andala dengngani Dina 1Ne a pa ia lodona,Dina, anana lea monno Yakub alousa paetawi mawinne-mawinne ne wanno ndana. 2Niaka etawa Sikhem, anana Hemor ata Hewi morina ne wanno. Sikhem nama rengngani Dina ba kana ndala dengngani. 3Monno nama kettewe a tena barrana Dina, ni'aka engngage manawarana mbarra na bu'wa winne. Sikhem napa oudangge manawarana mbarrana na bu'wa winne.

4Kahinnage Sikhem mbara amana, " Tulungga ama nama winne kaku dekewa ba olebeikanngu hinna." 5Yakub napandengge na Sikhe na bokala dengngani Dina, anana. Orona, ngara kuwa ana kabanina ba ne'eindi a'kan'ndi rangan neme mare'nda dana, niaka ndakkipo parawina appa-appa na remandi ana na mba wali.

6Mbage, amana Sikhem, Hemor , nettini atakboka Yakub kako tekkina tumana Dina mba hinna. 7Mbalengngana parengngewe ana-ana kabanina Yakub tutuna Dina, ni'awe kangettana mba wali orona mba buttu ate dengngage Sikhem bana pamakewe Israel orona mba ndala ndengngani anana Yakub Dina Orona ne'a hinnana ndana tubakiwe bana maraiwe hinna.

8Takka, na Hemor kahinna'ndi,"Atena Sikhem nata mbolaka mbarra na Dina. Nga'i kuni Sikhem kana dekewa mbama winnenai hinna. 9Mainda kata pakete wekkina. Nyamandi ana mawinne mi yemmi mbarra ma yamme monno ana mawinne ma yamme mi nekiwi yemmi. 10Orona ne'ahinna, Yemmi monno yamme engngage bata mbarra, niaka ne wanno, wanno ndok'nbadawe , ndangngikuwimi, ma dangga ku wimi, monno pakuwaku'ndi potemi awalina ni'a.

11Kahinnage Sikhem arona amana Dina monno ngara kuwa ana-ana kabanina, mba engngadoge mba de'imbaga, ne Yowa kuliwe ngarra kuwa nawe pamba'i atemi. 12Denggi paluwakona mbarranggu apawe pawu'ku padengngimi ne Yowa ku yamindi. Niakido mba nyangai na na bua wene kamma winnengguwi." 13Niaka walewe anana Yakub oro ba bokala denggani wottonda, niaka hid'ndage Sikhem monno Hemor amana akedengge ne ama rawi.

14Niaka hid'ndage, " Danna rawikingge; Ne Yamme kaina ndamma nyakaikiwa wottoma mbara kabani ndandekuge pata sunat mala ne ahinnana pasala denggawe. 15Niakido mbama nya kaloga ne mbadeku dongge pata ma yamme monno ka pa pera dengnga mawe patama nga'i ngarra kuwa ata kabani nga'i kanna Sunat. 16Orona mbahinnawi, ata-ata mi yemmi ma dekewi yamme monno mawinne anami yemmi na dekewi ana kabani ma yamme, niaka ne yamme ka engnga ma nembarrami monno ka i'a 'nda wanno. 17Takka banda dekku konnge pata Suna, ne Yamme ma dekke mbaliwa Dina anama.

18Nepata ahinnana adeimba aduwawe Hemor mba'nda Sikhem, anana. 19Na bu'wa mane, ata papa akawa ne ma'ndi'ina amana ndana taukingge rapana bana pawillige orona mbana mbe'itakkani namawinne anana Yakub.

20Hemor mbada Sikhem ka nit'ti'ndi atekiwe ne'e wanno ndana mbarrana kabani-kabani ngarra kuwa'nda. 21" Hik'nda ata a be'ige mbaka duwa dengngani hito, niaka bahinnako, hid'nda ata kandangngi ne wanno'nda monno ka dangga waina mala ne wanno'nda natutu pongngu po ngelara na tuma hid'nda. Oro ahinnana ne hitto ta ndeke nda'ndi ana mawinne'nda hik'nda monno ana mawinnenda hitto kadekewi hik'nda.

22Niakido, pata padengngi'nda ata mba mbeige toleka ma renga dengnga'nda ne hitto nga'i ka ia wanno 'nda mba hik'nda : Ngara kuwa ata kabani'nda hito nga'i ka Sunat a hinna kaina hid'nda. 23Oro mba hinna we ba neme ngara dou'da, poteda, monno ranga-ranga'nda wadeka mba tora nda'ndi hiito? Niaka, Hinna kowe mai'nda kata de imbawe ne pata nga'i ka engnga'ndi ne wanno'nda."

24Ngara kuwa kabani a walina ne wanno a deimbawe ne patekida Hemor mbada Sikhem, anana. Niaka, ia kabani ia kabani ne wanno ka Sunat ndob'ba wali a louso wanno ndanana. 25Tou'da lodona ama lawe, ata pa Sunat mba enga poda karok'duka. A dwada anana Yakub, Simeon mbada Lewi, pandengge mbaengngapudi a maula wek'kida, niaka netindi hitti wanno ndana kapamate kuwawi kabani ne'e wanno ndana. 26Monno apamate kaiwa Hemor mbada Sikhem anana. Mbage, kadekewa Dina lousa wali wa'i ummana Sikhem.

\V 27 Ana-anana Yakub netindi hitti wanno dana mba kedu ngarra kuwandi awaina awaina uma'nda, orona bawai'ge parawina na Sikhem mbarra wotona anana Yakub. 28Niawe ngara ana-anana Yakub a ngindi kuwawi ranga'nda monno douda wadeka awaina ne wanno ndana lapata omadana. 29Angindi kuwawi ndo'u nda hitti ata. lapata ama rengnga dommo ndi mawinne-mawinne'nda monno ana-ana'nda.

30Takka, kahinnage Yakub mbarra anana Simeon, mbada Lewi, " Ne yemmi mi ya pongnguga karo'uduka ategu. Ngarra kuwa ata ane ena ne wanno abuttinda ate, ata Kanaan monno ata Feris enga patou dengnga da'ndi, monno ne yowa engnga modagu monno ngara kuwa ne hitto enga moda dengnga mingga ne Yowa." 31Takka kahinnage Simeon nba'nda Lewi, " Peina tangga'indi hikda mbarrawinawe wotto nda mba pa nga'i ata sundala lani? Mbarawi dongge a salah mbarra na wotto'nda!"

35Yakub Ne'i Betel 1Nka'hinna ngge Maromba Allah barrana Yakub, "Kedde'wu, ndang'ngi wa'i wu ne'e Betel. Npan'dede iya atura a' tuba Maromba Allah a' paninno wekkina mbarra'mu etti mbu' nkedu wali barra na Ezau angu'nguamu". 2Nya'ka na panewe na Yakub barra 'nda ndu'dadi na monno ngarra kuwa ata a' dangngi barra'na, "Eru kuwa'ndi ngarra kuwa kasalla tou' a' wa'i na ne tillu ndo'ngami. Nka'pasingirawe tou'mi monno tau'mi kalambe a' ndua. 3Nta' ndundakangge ne pa'dou monno ta kako wa'i ne'e Betel. Nduk'ki ne'e ku'padede iya atura a' tuba Maromba Allah a' manunna tulu'nga nbaku kalanana, monno a' karawa 'ngga ngge'nyakoge mbaku kako".

4Nya'ka hidda ata ka' yawi ngarra kuwa kasalla touda monno omma katillu patau'nda barra'na Yakub. Ka'na tane ngarra kuwa'ndi Yakub ne'e pu'u wasu ek mbarra na wanno papangara 'nda Sikhem. 5Mba'ka na Yakub pang'ngu ana na a' ndundakage ne pa'dou. Hidda ata a' dangngi wa'i ne'e nti'di wanno 'nda a' mbei'ngge mba'wolawi monno mba' pamatewi hidda ata papalolo ndengngana Yakub. Takka na Maromba Allah na ya'ndi madauta eka'gai na mbarra'nda nya'ka ngngau mba'wolawi Yakub monno ata papalolo ndengngana.

6Nya'ka na Yakub monno ata palolo 'ndengngana ka'ndukki ne'e Kota Lus, a' hinna ne'e papangara'nda Betel ne'e tana Kanaan. 7Na Yakub na' npandede iya atura ne'e . Na pangara ngge ne'e pa'dou "El-Betel" oronawe nya'we ne'e pa'dou katombo na paninno wekki wa'i na Maromba Allah mbarra'na hetti mba'na kedu wali barra na angu'ngua na. 8Na' Debora a' karawa 'wa Ribka, 'na mate wa'i ne'e. Mba'ka a' tane wa'i wi ne puu wasu Ek ne'e Betel. A' pang'ngara ngge ne pa'dou Alon-Bakut.

Ngngara Eka'na Yakub 9Hetti mba'na wali Yakub wali Padan-Aram, na Maromba Allah na'paninno wekki'na barra'na monno na'pamaringngi'wa. 10Hinna ngge Maromba Allah barra'na "ngara'mu Yakub, takka 'Kupan'ndelugo ne ngara'mu. Nda'ka ndengngapi'a mbanggu Yakub. Ne'ngaramu Israel hinna'mba." Nya'ka na Maromba Allah na'pangngarawi Israel.

11Ka'hinna ngge Maromba Allah barra'na Yakub, "Yowa ndo'na Maromba Allahmu a' mbibbita a' mboto monno Ku'yago ne we'e maringngi barra'mu: uwara babbarau monno luwa mange'ndana langge mbaka iya nggu bangsa a' kalada eka'gaina. Na'lede'ngu langge ndadi'wi bangsa-bangsa monno tokko-tokko. 12Ku'yabawe ne iya wanno barra'na abraham mbada Ishak. Hinna ne'e Ku'yago ne wanno barra'mu monno barra'nda wolla uwa'mu a' ndadi murri. 13Mba'ka na Maromba Allah na'ndundakangge ne'e pa'dou.

14Na' Yakub na'padede iya katulana wali togo mba'ka na burri ngge anggura monno we'e lengi ne ponnu'na. 15Ka'na pangngara ngge Yakub ne pa'dou Betel.

Na Rahel Na'mate oro Pa'ana 16Yakub monno ata palolo'ndengnga'na a' ndun'dakangge ne Betel. Mba'nda ndukki 'po ne'e Efrata na' Rahel na pa'ana. 17A' mange'nda karodduka mpali'na Rahel mba'na pa'ana. Na' karodduka langutakka. Mba'na etawe nera, kahinna ngge na ata a'pagata'na, "Ndu' madau'takana Rahel. Na' ana mu kabani dommo'wa. 18Na' Rahel na mate mba'na pa'anawi na ana na. Mba'dana mate po na' pangngara'wi ana na Benoni. Takka na Yakub na'pangngarawi Benyamin. 19Na' Rahel a'tanawi ne'e nlara aro Efrata, ne'e Betlehem. 20Na' Yakub na mbon'dala iya togo ponnu o'ndi na Rahel pa'paakkawai'na. Na'i togo enga'pu ndukki na loddo.

21Mba'ka napakitangge kako na Yakub. Na' ngau wa'i ne'e kabaila'na Selatan Migdal-Eder. 22Na' Israel na'dangngi tundu ne'e, Mba'nei'wi ne'e na Ruben na'ndura dengngawi Bilha mawinne papaweda'na Israel. Ndu'ndadi Na Israel Na' Yakub kabullu ndua'da ana na.

23Ana na Yakub nbada Lea Ruben ana mbodi na Yakub, Simeon, Lewi, Yehuda, Isakhar, dan Zebulon. 24Ana na' Yakub mbada Rahel Yusuf monno Benyamin. 25Na Bilha nya ata papawede'nai Rahel. Ana na Yakub mba'nda Bilha Dan monno Naftali.

26Na' Zilpa ata papawede'nai Lea. Ana na Yakub mbada Zilpa Gad monno Asyer. Hidda mba'na lakawa ana 'na Yakub a' ndandi ne'e Padan-Aram. 27Na' kako na Yakub mbarra ama na Ishak ne'e Mamre ne Kiryat-Arba, ne'e Hebron. Ne' nyawe padang'ngi wa'i nda Abraham mba'da Ishak.

28Na' Ishak na' toleka ndukki ngau pondo patta kabullu ndau'na. 29Mba'ka na Ishak na'pa kako we nga'u na monno na mate. Mba'ka a' pang'nguwi mbarra ndu'ndadi na. Na' malouwe toleka na monno na ndu'a we lara toleka na. Mba'ka a tanewi anamane'na Esau mba'da Yakub.

36OLLE KATONGA DANA NA ESAU 1hidda nyawi ata pa ama olle katonga dana Esau, hatti ata Edom 2Esau na deke mawinne a walina tana Kanaan. Ngara idda mawinnena Ada, ana nai Elon a wali Het, oholibama ana nai Ana, Kabani Zibeon a wali Hewi, monno 3Basmat, ana nai Ismael, wottona Nebayot .

4Esau bada Ada wai iya ana kabani nda ngarana Elifas. Na Basmat waikai iya ana kabanina ngarana Rehuel. 5Kana Oholibama a touda ana na: Yeush, Yaelam, monno Korah. idda bana anana Esau a dadi wai nae tana Kanaan.

6Idda ole Katonga dana na Yakub bada Esau a allu pongngo mangeda da ne mbaneidi tana Kanaan. 7Ettibai Esau a dikki eka wali barra angungua na, Yakub neti pa ndou a marro. 8Ngidi kuai ole ummana, ana kabanina, ana mawinnena, nyarakua ata papa wedena, rangana, monno ngara kua potena wali tana Kanaan dikki nee tana Seir.

9Esau ama dai ata Edom. Nyaka ngara da hidda olle katongadana Esau a ngangngi wai nee wanno Seir letedetana; 10Naii Elifas ana ndai Esau mbada Ada, na Rehuel ana dai Esau bada Basmat. 11Elifas a limma kaina anana, ngarada: Teman, Omar, Zefo, Gaetam, Kenas. 12Waii kaina na mawinne pakona na Elifas ngarana Timna. Nyaka hidda Timna mbada Elifas waikai iya anakabani da ngarana Amalek.

13Na Rehuel a pata ana kabanina, ngarada: Nahat, Zerah, Syama, monno Miza. idda bana umbu kabanina Esau wali barrana Basmat, mawinnena. 14Esau waikai mawinne ka toudana umbanai Zibeon nanyabana, atti Oholibama, anana Ana. Baka ngarana anana Esau monno Oholibama; Yeush, Yaelam, Korah.

15Hiddi ndona hidi ngara pa ama ole katonga dana na Esau. Ana kabadina Esau na Elifas, baka ana kai na Elifas: Teman, Omar, Zefo, Kenas, 16Gaetam, monno Amalek. Ngarakua hidda ata katonga dana da a walida barra na Ada, mawinnena Esau.

17Na Rehuel ana nai Esau, na amada ole katonga da na nadi iddi: Nahat, Zera, Syama, monno Miza. Hidda ngarakua bana ole katongadana na Basmat, mawinnena Esau. 18Oholibama, mawinnena Esau, ana nai Ana, kanna pa ndadi wi ngarakua ata pa ama ole katonga dana da. 19ata pattekida hidda bana ana kabinina Esau monno ata papa reta da ole katonga danada Edom.

KETURUNAN SEIR 20Na Seir nya, ata Hori a, a dangngi waii nee Edom ba danna dukki kipo na Esau. Hidda ana na Seir: Lotan, Syobal, Zibeon, Ana, 21Ezer, Disyan. Ngara kua hidda lakawa pateki da ata Hori wi ole katonga dana nan ndi ata pareta a wali Seir nee Edom. 22Ana kabani na Lotan, Hori monno Heman. Ba ka wotto na Lotan ngara na Timna.

23Na Syobal ama dai Alwan, Manahat, Ebal, Syefo, monno Onam. 24Na Zibeon wai kaidi ana kabani na a nduada, Aya monno Ana. Ka na Ana nyaba na a tabbokawe nee mata mee a bangata ne Mareda gurun na Hhetti ba nii adawai Keledai na Amana.

25Na Ana nyabana Amada Disyon monno Oholibama. 26Disyon a patta kaina ana kabanina. ngarada: Hemdan, Esyban, Yitran, monno Keran. 27Ezer, a touda kaina ana kabanina. Bilham, Zaawan, monno Akan. 28Na Disyan nya a duada kaina ana kabanina. ngarada; Us monno Aran innawe.

29Hidda dona ngara da ata pareta ole katongadana na Hori: Lotan, Syobal, Zibeon, Ana, 30Ezer, monno Disyan. Hidda ngara patekki, hidda bana pareta patekkida apa ole katonga dana na adang ngi nee tanaa Seir.

TOKKKO-TOKKO EDOM 31pona wai mema badi ngara Tokko a dangngi nee tana Edom. Nee Edom wai bani Tokko da domopona ne Israel bawai kaina. 32Na Bela anana Beor nyabana tokko a pare tawe nee tana Edom. Na pareta kuawe nee ponuna wano Dinhaba. 33Bapa na matena Bela, Yobab nyabana Tokko. Na Yobab ana nai Zerah a wali Bosra.

34Bapa na mate dommo na Yobab, Husyam nyakai bana apareta. Na Husyam wali na nee tana Teman. 35Lenga napa mate kaina na Husyam, Hadad nyakai bana a pareta. Na Hadad nya ana nai Bedad. Na Bedad nyabana a pakalawi ata Midian nee tana Moab. Ka na Hadad walinawe nee wano Awit. 36Na mate dommo na Hadad, Samla nyaban a deluwa, na Samla wali nawe nee Masreka.

37Na mba pamate dommo na Samla, na Saul nya kaibana andeluwa. na Saul walinawe nee Rehobot barana loko Efrat. 38Namate dommo na Saul, Baal-Hanan nya babana apareta. Na Baal-Hanan ana nawi Akhbor. 39Ne mba mate kaina na Baal-Hanan, Hadar nya kaibana apareta nee tana . Na Hadad nya walina nee wano Pahu. Ngarana mawinnena Mehetabeel, ana nai Matred. Ba kana Mesahab nya manai Matred.

4340Na Esau ama dai ngara kua a paka tonga dana na awali Edom: 41Tmna, Alwa, Yeyet, Oholibama, Ela, Pinon, Kenas, Teman, Mibzar, magdiel, monno Iram. 42ngara kua apadu dadina, nyaba pa dangngi waii da43dukki nee kapa ngaradi hida olle dadida.

37Yusupa Tagu Kanaga Nipi 1Yakub na dangngi mono na toleka wa'i ne tana kanaan, newe nyawa wanno padou bellida amana. 2Nyaka Yusupa, ana nai Yakupa, na mbo'u pa wudi pittu kabulu douna Yusupa, pawillina daga bebe mono simbi, Yusupa napa wili ndenga di anguanguana ana-ana Bilha mono silpa, Bilha mono Silfa, Bilha mono Silfa mawinnena ama na, kana tekki ndawe abokala parawida anguanguana bara na.

3Yusupa na dadi ne tana Israel, ama na, naka weda pongu bana, nyaka Israel na louka louka pama nawarai Yusupa awali hiti ngara kuada angunguana, Yakupa kana yani iyaa kalambe ama gowora, ama lou maono abibba ka ekagai. 4Ngara angunguana Yusupa ba etawa alouka pama nawari amana, kabuttu tetakka wi ate.

5Ne aiya pamia, Yusupa naka nangga nipi, na tekkiwe kanangga nipina bara angunguana, na lede ngge mba buttu tetakkawi ate. 6Yusupa kahina ngge kuka nangga nipi.

7Tapa willi ndomba ne omadana, akette pare, taka pare pakette gu adede dindara, hida paketemu yemmi apa dalarana mba tangani tilluna pakettegu kakawodo kakatabani. 8Angunguan-angunguana hidage, "Apa mupa ngeda tetakage mba lange mu pareta mawe touma mono mu ata ma"? Nyaka louka pabuttu ateni Yusup orro kanangga nipina tubanda.

9Kana kanaga nipi pia Yusup, "Kana tekki piada kanangga nipina mbarada angguguana, nya kahinaga kuetawa matalodo, wulla, mono akabullu ia madubbu aka wodoga". 10Yusupa kana palara kaina amana kanangga nipina, takka na amana nabani tetakka nya kahinage amana, "Kanangga nippi appawe neahina? Apamu waige na innamu, angungua-anguguana mono yowa makawadogu"? 11Ngara angunguana Yusupa amanerri ateni, takka na Yakup napa ngedage ne kanangga nipi na Yusupa.

12Nepe apa ia lodona, angunguna Yusup nettidi adawa bebena omadana nee Sikhem. 13Yakup napa newa mbara Yusup, "Kakowu nee Sikhem, ngara angungumu nee di adawa bebegu, kana walewe Yusupa, nettiga nepadou papa tutumu". 14Kahinage amana, kokowu mono kaetawi ndaidona apada angunguamu, mba kabaliwu katekiga mbarragu peida bebegu ndaidona apada, nyawa Yakup napa tuhani Yusup nee Sikhem awalina raba Hebron.

15Nee Sikhem nadangora Yusup wani ia ate atamba kawa aaro omma dana, kana panewe na ata, "Apawa paellemu"? 16Kana walewe Yusupa, ellegudi angunguwagu, tuluga tekki gadi podou dawa adadi bebeda. 17Kana panewe na ata adundaka bage ne padou, kurengewi mbapa newe, maida katakako nee Dotan, kana kako Yusupa na ndekudi nee Dotan.

18Mba lengnga paeta wali marrowa angunguna Yusup, awattewe mba pamatewa. 19Apanewe-newe iya, "Itawa, name tagu kanangga nipi ammini. 20Maida kata pamate ponguwa mbata kaloga pona, kata tumbana touna ne padou aiya pakoda amarokota, mono kata telekinawe amada mba waini ranga utta abani apamatewa, mono kata mbonawe kanangga nipina mba tekki nduanadi".

21Takana Ruben nabeige mbana pakeputawi Yusupa nyaka hinge kadata pamate kawa. 22Hito tapa tamawi nepakada nda mangu weena kadata pakarodukawa, "Ruben nakabu atege mbana patolekawa Yusupa mbana wuku papa tukawi wali mbara amana".

23Lengnga panaduki Yusupa mbarada angunguana, akadukani mba irra nawe kalembe malouna mono ama ngidata. 24Mbapahina we katumbani Yusup ne pakoda nda mangu ina akamara.

\ v25Mba hinawe, amadi'i mono anga'a. Mba kakeketawa matada kaetawa apa lolupana ata ama mbatta awali Gilead a'aro Mesir. Uta-unta angindi paluwa pabatta da. 26Nyaka hinange Yahuda mbara angunguana, "Apawe pa utuda mbata pamatewa angunguada mbakadata tekika mbana mate"?

27Tautu tetaka pona mbata mbattakuwi mbarada ata mabatta mono hitto tasala dengage mbata pamatewa angungua ndo'uda, kawaige ngara angunguana. 28Mba lengnga pabarradi ata Midian ama mbatta angunguana apadiwi Yusup awali nepakoda ka mbattani mbarada wellina ndua kabullu kabibbi tabaga. Ngara ata ma mbatta angindi wa ne Mesira.

29Ruben nettini takka mbana wali mbara pakoda, naetawe mba dai mbawi Yusupa, kana irrawi kalambe mbana audawe karoduka atena. 30Kana kako Ruben mbarada angunguana kahinage, "Nati lakawa nda'ikini nepakoda! Apawe koparawigu"?

31Kapa matewa iya bebe mane kallonu kadi kalembena Yusupa ama lou mono amagitta nee ra'a ndana. 32Mbapa hinawe, kangindina kalembana kambowo nadia mada, katuda, "Tambo kamadi hida kalambe, hida kalembe na Yusupa"? 33Amada na etawi kana tadawi mbakalambe na Yusupa, notonge wa'i bana ranga utta ama tomba apamatewa ana ngu Yusupa, mono anga'a mbani ranga matomba.

34Yakup nakaroduka ate ekagai orrona Yusupa nadukiwa kana irrawe kalambena. Lengnga pahinawe Yakup natahu kalambe apatu ba, tadana mbana karuduka ate, nakaroduka ate pamando'i natutuwe malouna. 35Ngara kua ana ka bani na Yakupa mono ana mawinnena apa anggatawa kadana karuduka atekana takka ndatalukiwa, nya kahina nge, namangeli powe ate ngu nduki lodo mategu, na Yakup engamangeli na atena orrona Yusupa anana. 36Kalengnga pahinapa, kaetawi ata mambata Midian, kambatta ommowi Yusupa nee Mesira. Kambatta ni mbarrana Potipar ata arrona Firaun.

38YEHUDA MONO TAMAR 1Hetti Waina, Yehuda Na Ndundakadi ngara kua da, angu nguana kana dangi dengawi Hira awalina wanno Adulam. 2Dukki nee, na Yehuda napa tabokaa ndengawi mawine Kanaan mono kana nika ndengawi. ngarana amana nalakawa mawimme Syua.

3Kanaan Napa anawi ia lakawa kabani Napa ngari Er. 4Bali walina napa ana ndomowi ia lakawa kabani napa ngara domowi Onan. 5Na dukkiwe nadadi domo, na lakawa kabani ngarai Syela. Yehuda nei domo nee Kezib, ndukiwe bana dadi anana paka toudana.

6Yehuda napede mawine ngara na Tamar mawinenai mono ana bodina Er. 7Oro kidiona na Er, bana pawilige ne ndandua nee arona mata MORI Nandukiwe na MORI kana pamatewe.

8, Bage na Yehuda napa newe bana barrana Onan, angunguana Er, " Na ambewa mono na dura dengawi na mawine angunguana amate. kau ambewa wou kana laigu, napa ana ko na ngara anana, hida bana doubanadi angu nguamu, Er." 9Onan napandege hida lakawa ahina waina badai torama. Ka bage nandukie Onan, Nandura ndengawi hina na Tamar, Nya dana beikiege, ne baenga ge manina Tamar, dana bei kige bana yawi ana na Er. 10Ne ahina na Allah bani Na ndukie Na Allah napa matewa Onan.

11Bage, na Yehuda napa newe barrana Tamar, Wassena, "Baliwula ne uma amamu, dangngiwu nee lage dapa laikana, ka napa gai anaka Murigu, Syela bana paate". pama dautana na Yehuda angu apa matekowa na Syela ahina na bapa matenadi angu nguana. Nyaka hetti bawi Tamar awali umma ama na.

12Bali wali nawe, na minne Yehuda, ana na Syua kana mate. lenga napa bapa tanewi, hetti bawi barra Timna bana palolo denga ndi olle na, Hira ata Adulam. Yehuda nakako barra Timna na gutti wi Hida wulu ngara mbebe na. 13Tamar na pandei Yehuda, mattona bana kako Nee Timna, bana guttiwi ngara wullu mbebe na. 14Ne againa Tamar, enga bana tau kalambe na boge ne nya minne walu, bage ma taudamo ne kalambe alka matuda matana Nawaige, ne nya na tau domo kalambe eka mona todiwe touuna na gaige kaba mawona. Nyaka, ne nya nama dii nee barra binna marro Enaim, a nii na ne lara dana ne Timna. Nya Tamar na pande ge na Sela ana kamurri nai Yehuda, ne ba hina napa ate bana, takka Yehuda danna pangedda kingge bana pa ambe nawi Tamar.

15Na Yehuda mbana etawa Tamar, napa ngedda ngge Na Tamar bana mawine ne mata na na todi wai ngge kaba mawona. 16nyaka, na Yehuda Na barra ni Mono Napanewe, beige mbaku pabola ndengangu mono kaku raigo ne barramu. "Na Yehuda dana pandeki ge na Tamar, mba Wasse na'i. Hina na panewena, "apirra payamoga barra'nggu?"

17Nawale Yehuda, "Ne yowwa Kupangindimi ia kabodi simbi mane awali barada ole rangada barramu." Na walewe Tamar, Kubeige, nyakiddo pirrako mbu pabola dengnga ullu'ga, ba waidi ba ngindi ga'i simbi mane ne barra'gu." 18Yehuda na'tuawa, "Appa we ne pabeimu baku yagu tada mbaku pangindi gu Simbi mane barramu?" Tamar Na wale nepanewe, yagadi hinda tadamu, Rewamu,mono tokkomu. Na Yehuda na yadi hidda ngara pakolena. Bali nawe, Yehuda mono Tamar, a'pabolana barai'ge, mona Na Ndukwe Napatia Tamar.

19Bage, Tamar na wali nawukewe ne kaba mawona pa todi waina matana, mono natau ndomo kalambe atuba pabei atena ne mba'mawinne Walu wa. 20Waige rapana, Yehuda napa tukani Hira, ollena, ne Enaim ba na yanai na Simbi mane papakira nai Na mawine ndala. Na Yehuda tekki ndomo barrana na HIra, gai kana deke naii papa kira payana barra da mawinne dala. Lokohinawe Hira ndana kole ndomo kige.

21kana tua ndomo ngarra ata a ne'ina wano Enaim, Gewi natti mawinne ndala ane'ena ne'e uppu lara?" awale domo hida, "Newe ndai'i memaki a ndala." 22Nyaka, na Hira na wali bali barana Yehuda mono napanewe, ne ya'uwa ndaku patabboka dengnga kiwi nati mawinne. Hinda ngara ata a engana pado'uda ndai memaki a ndala. 23Na Yehuda kana tekkiwe, "Notto kudi hiti papakira daku beikingge ya'uwa mba maita nda ata. Ne yo'uwa kundende kaloga mbaku yanai Simbi wane nebarana, takka hito ndata tabboka kiya. ne'e natutu mbawe." Na Tamar napa ti'ia

TAMAR NAPATIA 24Notongge touda wullana amalawi, Waidi ata atekina Yehuda, "nai wassemu, Tamar, na dengnga, natudda ata ndala, mono ne ba hinna napatia." Na Yehuda kana tekkiwe, ngindiwa ne'e gyo'ungnga ka tunnuu wa. 25Ngara ata akako barrana Tamar gaii kapa matewa, bage napa ngindi'ngge patekina barra wassena. Tamar napa ngindi'ngge li'ina, na ata araigawe baku patia nya ndo'undi ngarra hidda pawai. paretawi garra ndo'unadi? Garra nandi hida tada, rewa, mono tokko? 26Yehuda na pandedi ngarra hidda pawa'i mono na panewe, "hina takkawe. Yo'uwa ku dengnga takka. Ne ya'uwa ndaku yaki nandi Syela, ana'nggu, barrana ahina na ne papa kira ba'gu ni." mono na Yehuda, ndana rai dengnga piaa bai.

27Na ndukkiwe rapa na Tamar mbana pa ana. Nya kana pa ana nadi lakawa raku. 28Na dukkiwe napa ana, Na ia lakowa napa lausowi limana, Na apa gata nakette na'i kaba rara limma, mono na tekkiwe na nya lakawa andadi ullu.

29Takka, na lakawa nena na tengngi bali wa limmana nya kana ndadi ullu na lakawa ia. " Bage, napa ata apa gata kahina'ngge, "ne wouu mu tarra takka mbu ndadi ullu!" Bage, apa ngarai Peres. 30Lenga napa hinawe, kana ndadi kaina na lakawa ia. Nyadona na lakawa pakette nda kaba rara limmana. Apa ngarani Zerah.

39YUSUF BA BATTANAI MBARRANA POTIFAR NE TANA MESIR 1Dia ngge hidda ata ha wo'iya na Yusuf ka ngindiwa ne tana mesir ka batta piawi ne mbarrana Potifar kapala majaga Firaun. 2Na Myori kanna tuluwi Yusuf nya kanna dadi ngarra kuwai pappa willina. kanna Yusuf kana dangngi ne ummana pa ama ata mesir a wo'iwa.

3na potifar lengnganappa etawa na Yusuf banna tuluwi na Myori monno banna padadi timbu kuahndi pappa willina. 4Ka dukkiwe ngge, na Potifar kanna manawarai na Yusuf monno kanna dekewa bah ata pappa wede dounai monno kanna keketa baka kapala ngge ne umma monno ngara kuwa potena ha waina ne umma lappatta a ne'ina hitti nggounga.

5Lengnganappa keketa na Yusuf banna kapala ge ne umma monno ngara kuwa potena na Potifar, na Myori Allah nappa maringngiwi ngarra kuwa Douna Potifar ha waina ne umma lappata ngara kuwa douna ha ne'ina hitti ngounga mareda dana. Na Myori Alla banna pama ringngiwi ngara kuwwa douna Potifar oronawe Yusuf. Na Potifar kanna yawi kaloga monno patagu ngarra kuwa ne mbarra Yusuf. Ndai bana pappa ngeda na waddeka nyakido pappa ngeddana bah appawe wukkunapa ngaana.

NA YUSUF DAN DEKU KINA PATEKKINA NA ALLU UMMANA POTIFAR \V 7 Na Yusuf na ndua monno na kabola takka. lennga nappa mandoiwe, na allu ummana na Potifar kanna gillakai na Yusuf monno kanna mbei, nyaka hinnage mbarra Yusuf, "meiyau kau ndura dengngaga." 8Na Yusuf danna deku kinna patekkina na allummana Potifar, nyaka hinnage,"napa ama na bohti ngguwa gadi barragu a wa'ina ne umma monno nggounga. 9ndaiki ata ha seipa ngga boto gu ne ata ha waina ne umma. Monno ndai pongngu ki potena pamma nawwarana dapa yana ngga, wo'i kidona dappa yanaga malla bah minne dona nggu. Peikoana bakku dappa rawingge ne parawi nda ndua mbarra mu monno nea salh mbarra Myori Allah?"

10laka nda peiwa pongngu kona na minne na Potifar banna elletai akkala na Yusuf ia loddo ia loddo, takka na Yusuf ndana nauki pa ndura denggawi. 11wa'i ngge happa iya loddona, na Yusuf kanna tama ne umma kanna pawilli ndi pappa willina monno ndaiki olena ne umma. 12Nyaka na Allu ummana Potifar kanna wenda ne kalambe Yusuf monno kanna tongnguwa, hinna ngge "meiyau ka ndura dengnga ngga." Takka na Yusuf dan nauki kanna ngettana kedu ne nggounga monno nekalambe enga nge ne limma detana minne na Potifar.

13Nyaka na minne na Potifar banna etawa na Yusuf banna kedu ne gounga monno ne kalambena bana nggaige ne limma detana minne Potifar. 14Nya kanna kadengnga kuwadi hidda ata ha waina nenggounga, nyaka hinna ngge,"eta dowa! ata papa wede ha wali Ibrani ha wa'ina ne banna beige wai wago da. na tama ne umma na beige ndala dengngan ngga, takka kukawissaka ngga. 15Orona kawissakagu kanna mandauta bana kendu, dia kanna nggai ge ne kalambena barragu."

16Nyaka ne kalembe Yusuf kanna bondala dukkiwe laina la'ina Potifar banna wali. 17Nyakanna tekkina la'ina, hinna ge, "na ata pappa wede Ibrani pa ngidimu newe nambeige bokala dengnga ngga! 18Takka, banna beige mbarra ngga, ku kawissakaga nyakanna kendu monno kanna nggaige kalambena barranggu."

19Lengnge napa rengngepa patekkina minnena, nya kanna mbuttu ate na bani langngu takka. 20Dia kanna woppa na Yusuf kanna patamawi gollu, ne gollu pandouda gobba - gobbana tokko, ne nahwe pandou ndangngi wa'ina Yusuf.

YUSUF BAH NE'IWI GOLLU DANA \V 21 Na Myori enga kodo irru nawi monno enga bohwona ndua atena mbara Yusuf, di'a ngge na kapala ata gollu dana kanna mbeiwi na Yusuf. 22Na kapala ata gollu dana kanna keketa Yusuf banna kapala kuwa ndi ngarra ole gollu danana. 23na kapala ata gollu dana kanna botiwi mboto na Yusuf banna urusai ngarra kuwa neina gollu dana. Ngaraa kuwa na dadi oro dona na Myori banna pama ringngi pama lalawa Yusuf nia kanna dadi timbuwi ngara kuwa papa willina.

40NA YUSUF NA PALARADI HIDA DUADA KA NAMBA NIPPI \V 1 Waige apamia hida ata aduada ata papawendena Tokko Firaun kapawilli sala mbrana tokko Firaun. Pappa willida hida ata duada, na ia tanggu pandua kabamba monno na ia tanggu ngindi wee anggura. Nya kanna bani na firaun mbarrada na tanggu pandua kabamba monno mbarrana tanggu ngindi anggura. 3Nyaka, Firaun kanna patama ndi ne gollu dana pandou panei waikai Yusuf. Potifar, kapala majaga Firaun, monno nia dommo aka toawandi ata gollu dana.

4Nyaka na kapala majaga kanna ngindi hida ata duada mbrra Yusuf. hidda ata duada enga ndi ne gollu dana ha pirra lodona. 5ka wai ngge ne happa iya nggeddena, hidda ata duada haka namba nippi. Na tanggu pandua kabamba monno tanggu ngindi anggura wa'i dou ka namba nippida monno kanamba nippida wa'i-wa'i dou kambu da

6Na mewa ge tana, na Yusuf na kako tabbokai bna etawi hidda ata duada ndana ndua pongngu kiwe matada. 7Naka kanna Tuwa na Yusuf mbarrada, " appa pongnguwe pappa ngedami ne lodo?" 8Ka waleda hida ata duada, " hitti male ma ka namba Nippi takka damma pande kingge pa sangga wa'ina ne kanamba nippi. Ndai pongngu iya ata ha pandengge kambuna ne kanamba nippi monno ha tekkiwe mbarra ma." Nyaka hinnage Yusuf mbarrada, " nyakidona Maromba Allah ha pande ngge monno ha manakkatage kambunawe ne kanamba nippimi . Nungnga tekki powe ne ka namba nippi mbarra nggu.

9KANAMBA NIPPI TAGU NGINDI WEE ANGNGURA \V 9 Nyaka na Tagu ngindi wee anggura kana palarage ne kanamba nippina mbarrana Yusuf. Kahinangge bana tekkiwe kanamba nippina, " ku etawa na ia pola wasu anggura. 10Napola wasu anggura wa,i ndi karaana touda. Ku etawi hidda kara,a wasu anggura bah wolla monno ka uwa. 11Nyaka ku dekewa na koba we'e pa enuna tokko Firaun monno ku kapassuwi hidda uwwa anggura ne koba we'e pa enuna kaku yana mbarrana tokko Firaun."

12Nya ka hinna ngge Yusuf, "kaku tekki nggo tubana ne kanamba nippimu. hidda touda karaana kambuna touda loddona. 13Nea toda lodona na Tokko Firaun na yagu pataunda monno na yagu kaloga bupa willi bali ndi papa willi bamu.

14Takka nyakiddo, bu louso bali ku ha wali gollu dana langge nggai ku lolo kaika ngga, monno manawara kaika ngga, lappata palara ngge mbarrana Tokko Firaun nggai namu langge kaku louso kaina wali gollu dana yauwa. 15Ne Yauwa dappa deke kaidangga walli tana wano nggu, Ibrani. Ne ba wa'i kongga gollu dana nda oro kinawe ba waingge parawi nggu ha sala, nia ka ne'i ga gollu sala.

Kanamba nippina tanggu panduwa kabamba 16Ka orona bana rengngewe neka namba nippina na tanggu ngindi wee anggura bana nduwa we. Nyaka na tanggu pandua kabamba kanna palara kaingge ka namba nippina, " Ku etawi hidda touda kadoge pa toddu nggu patau wai kabamba. 17Naka kadoge paka toudada ha ne'ina ponnu na wa'i ngarra kuwa ndi panga'a pa mbe'ina tokko Firaun, Takka ha ndekka ndi keila ba ngaa kuwa ndi hidda panga,a."

18K hinna ngge Yusuf banna tekkiwe, "Kaku tekki nggo tubana ne kanamba nippimu. hidda touda kadoge kambuda touda lodo. 19nea Touda lodona na tokko nappa louso nggu ha wali gollu dana monno na kai nggowe katowamu! monno na teru nggu ne katukku deta langge, monno ammendi keila ha ngaa nggo kanaamu.

Ha mbullani Yusuf 20Touda lodona ama lawi nyakanna rawi ngge loddo dadina tokko Firaun. Na rawi ngge ne rame kalada banna ole ngara kuwa ndi hidda ata pappa wedena. Tengngarana banna kako ne rame ngge na tokko Firaun na yadi kaloga hidda ata pappa wedena tangu ngidi wee anggura monno tanggu pandua kabamba napa louso ndi ha wali gollu dana. 21Napa louso ni na tanggu ngindi wee anggura kanna yabali ni kaloga banna pawilli. monno na tanggu ngindi we'e anggura kanna yawe ha ia koba we'e pa enu mbarrana tokko Firaun. 22Takka na tokko Firaun na teruni na tagu pandua kabamba, ngarra kuwana nea hama rawi hinna takka nawe ne patekkina Yusuf. 23Takka, na tagu ngindi anggura danna lolo ba na Yusuf. ndai pongngu ki pa tekki waina tubana Yusuf mbarrana tokko Firaun. Na tagu ngindi anggura na mbullani Yusuf.

41Kanang'ga Nippi Na Firaun 1Nduada dou'na a'malawi, na' kanang'ga nippi na Firaun ne'i a' ndede ne mbarra Sungai Nil. 2Ne' kanang'ga nippi na wa'indi a' pittu sapi a' louso wali loko nda'na monno a' ndede ne'e mba' nga'a ruta. Hidda sapi na'nduwa wekki nda monno a' morru. 3Mba'ka a' lousa pi'a ammo pittu sapi wad'ndeka wali ne'e loko nda'na monno a' ndede kaina ne uppu loko mbarra nda' hidda sapi a' morru. N'takka hidda sapi a' kareko monno a' karodduka.

4Hidda sapi a' kareko nena a' nga'andi hidda pittu sapi a' morru. Mba'ka na' nradana Firaun wali ndura na. 5Mba'ka na ndura mbali monno na' kanang'ga nippi pi'a dommo. Hinna ne'e na' kanang'ga nippi na etawi pittu gasu kalaki pare a timbu ne'e iya pola pare. Na' kalaki pare na'nduwa monno na'bonnu na uwa pare. 6Mba'ka na' eta pi'awi pittu gasu kalaki pare a timbu, takka a' kareko monno a' mawola orona paring'ngi monno bangata.

7Hidda kalaki pare a' kareko a' nga'andi hidda a' pittu kalaki pare a' nduawa. mba'ka na' nrada pia'na Firaun wali ndura na wuddi na' pande ngge mba' kanang'ga nippi na. 8Koka kappungedde na Firaun na karod'duka ate ndeng'ga ngge ne kanang'ga nippi na. Nya'kana kadengnga ngarra kuwa'ndi ata pande a' wa'i na ne'e Mesir. Na' Firaun na'palara ngge ne kanang'ga nippi na mbarra'nda, takka nda'i pong'nguki iya ata wali mbarra'nda a' pande ngge i'na ne' kanang'ga nippi.

Na' Ata Pawede'na Firaun, Na'palara Ngge Ntubana Yusuf 9Mba'ka na' ata pawede na Firaun, na lolo'wa na Yusuf, kahinna ngge mbarra na Firaun, "Ku lolo'we ne a' ndadi barra nggu. 10Wa'i ngge a' iya pami'a mbu mba'ni ata mbatta roti monno yowa, monno mu'patama'ma gollu nda'na. 11Ne a' iya gedde'na ma' kanang'ga nippi. Ne' kanang'ga nippi 'ma mang'ngu i' ndou'na.

12Wa'i iya ata Ibrani ne'e gollu nda'na olle'ma. Nya' ata papawede nai kepala pengawal. Ma' palara ngge ne kanang'ga nippi ma' mbarra na' monno na tekki'we i'na mbarra ma. 13Ngarra kuwa patekki'na a' nda'di takka. Hinna ngge mba'na tekki'we ne' yowa mba'ku kalogaba'dona ku'pawilli mbali ngga, monno na' nda'di takka we. Hinna kai'ngge mbarra na ata batta roti mu'mate'wu monno na nda'di takka 'we.

A' Ka'ndeng'ngawi Yusuf Kana'palarangge Kanang'ga Nippi 14Na' Firaun ka'na kadeng'ngawi Yusuf wali gollu nda'na. Na' Yusuf na pawenna we'kina kalambe a'ndua mba'ka na kako arowi Firaun. 15Ka'hinna ngge Firaun mbarra 'na Yusuf, "Ku' kanang'ga nippi wa'ga, takka da'iki a' pande palara ngge ne' kanang'ga nippi barra nggu. Ku' rengngewe yo'u mu' pande palara ngge kanang'ga nippi, mba'tekki gowe ata ne kanang,ga nippi nda' mbarra'mu." 16Na' walewe Yusuf, "Nda'ku pande'ki! Takka na' Maromba Allah Nya' apalara ngge mbarramu mori nggu Firaun."

17Kahinna ngge na Firaun barra'na Yusuf, "Ne' kanang'ga nippi nda'na nggu, nei'ngga a' ndede nti'di Sungai Nil. 18Pittu sapi a' louso wali loko ndana monno a' ndede ne'e mba' nga'a ruta. Hidda sapi a' morru monno a' ndu'wa.

19Mba'ka ku'eta pi'a dommo pittu sapi waddeka a'lousa wali loko nda'na, takka hidda sapi a' kareko monno a' karodduka. Hidda sapi pa'eta nggu hidda mbana sapi nda'dalina ne' ngarra'ndukka na tana Mesir! 20Hidda sapi a' kareko monno a' karodduka a' nga'a ndi hidda sapi a' nduwa, 21Takka hidda sapi e'nga'ndi mba' kareko monno karodduka. Monno da'i pongngi'ki a' mawung'nga ne wekki ndeta'nda. Mba'pahinna'we ku' rada,na wali ndura nggu.

22Mba'ka ku kanang,ga nippi pi'a ngga, ku' etawi pittu gasu kalaki pare a' timbu ne'e iya pola pare. Na' kalaki pare na' nduwa monna a' bonnu na' uwa pare. 23Mba'ka a' timbu pi'a dommo pittu kalaki pare waddeka, takka a' kareko monno a' mawola oro paring'ngi bangata. 24Hidda kalaki pare a' kareko monno a' mawola a' nga'a ndi hidda kalaki pare a' nduwa. Ku'palara ngge ne' kanang'ga nippi nggu barra'nda ata pande ne' wanno nggu, takka da'i pongnguki iya ata a' pande papalara ngge i'na we ne kanang'ga nippi nggu. Appa ko' kambu'na ne kanang'ga nippi nggu?

Na Yusuf na palara ngge Kanaga nippi 25Kahinna ngge Yusuf barra na' Firaun, "Hidda kanaga nippi a'nduada a' sama i'nda. Na Maromba Allah na'tekki gowe barra'mu appawe a'wukkuna pa'ndadi. 26Pittu sapi monno pittu kalaki pare a nduwa i'na we pittu douna a nduwa.

27Monno hidda pittu sapi nda'duwa monno a' karodduka monno pittu kalaki pare a' lomba monno a' mawola i'na we mba'lage pittu ndauna we kareba a' nda'di ne wanno'mu. Mba' lage na nda'di we kareba e'kagai pittu douna, balinawe pittu douna a ndu'wa. 28A' hinna na patekki nggu barra'mu patekki' nggu barram, na Maromba Allah napatutugo barramu appa we a' wukkuna pa'ndadi. 29Ne' pittu ndouna na'luwa'ndi pa'nga'a ne'e Mesir.

30Mba' lage na nda'di we pittu douna kareba. Ammi mbage kareba nda'duwa a' nda'uwe ne tana wanno. 31Na palalli we ne kareba, lappata hidda ata Mesir a' bullangge hetti pona mba' luwa'ndi pa'nga'a nda. 32Mori nggu Firaun hidda kanaga nippimu a' nduada a' mangu i'nda a' sama. Ne' nyawe na Maromba Allah, Na'beige mbana tekkigowe mbalage a' nda'di takka hidda patekki'Na, monno na tukke mbawe ukkupa'ndadi.

33Nya'ka mori nggu Firaun, pede'wu iya ata a' maneilo a' manganne monno a' pande, mu'keketawi ga'i kana atura we ne tana wanno. 34Mba'ngge, pedewu waddeka ata kapa'kuwana panga'a a wali barra'nda ata Mesir. Ne pittu douna a nduwa, hidda ata a yawi seperlima panga'a nda wali ngarra kuwa panga'a patodaka'nda.

35Kahinna we kapakuwa mema'na panga'a ne pittu ndouna a nduwa ka'nbondala memawi a tu'nbawe ne pittu douna nda'nduwa. Yo'u a paretawi ngara kuwa panga'a. 36Ne bahinna'we lage, wa'i mbana panga'a a tubawe ne pittu douna kareba eka'gai ne'e Mesir. Monno ne Mesir danna moddakiwe orona kareba eka'gya.

37Mba'na etawe Firaun monno ngarra kuwa ata pareta'na nya'bawe pata pangedda a louka nduwa pong'ngu, nyaka a' waige. 38Nya'ka hinna ngge Firaun barra'nda ata papareta'na, "Itto ndata tabbokaki ata a'louka nduwa wali barra Yusuf a' pande papawilli ngarra kuwa ngge! Ngau Amatuwa wa'ige barra'na nyaka suppu maneilo manganne na"!

39Nya'ka hinna ngge Firaun barra na Yusuf, "Na Maromba Allah na'patutubage barramu ngarra kuwa a' wukkuna pa'ndadi. Nya'ka ku pangedda ngge dai'bana ata waddeka a louka maneilo manganne wali barra'mu. 40Ku keketawu langge ata papamboto nda'nggu ne tana Mesir. Ngarra kuwa ata papareta nggu a ndeku ngge ne patekkimu. Yowa kina iya ata a louka mboto wali barramu". 41Kahinna ngge Firaun barra na Yusuf, hinna ne'e ku'keketawu gubernur ne ngarra kuwa tana Mesir.

42Mba'ka na Firaun kana kaiwi tawurru wali wolla limma nde'tana kana patau'nai wolla limma nde'ta na Yusuf. Nta'da sangadi wa'i ngge ne tawurru ndeta. Na Firaun na'ya ammowi Yusuf kalambe a nduwa monno na'patauwi rewa ndoka mbukku ndeta na. 43Nya'kana Firaun kana yanawi Yusuf na dokara a' ka nduada pakaletena. Ata papambotona tokko a' kako ullu ne'e aro dokara monno hidda ngge, "Ruka'ndi kundomi! ruka'ndi kundomi!" nya'kahinna we Yusuf mba' keketawa gubernur ne'e ngara kuwa pa'dou ne tana Mesir.

44Kahinna ngge Firaun barra na, "Yowa ndo'na Firaun, tokko nda ngarra kuwa ata ne'e Mesir, takka ndai'ki iya ata ne'e Mesir a' keketagu limma atau appa kawoddeka ndi' wa'i na mba'nda yo'u'ko a'paloko'ndi. 45Mba'ka na' Firaun kanna pangara pi'awi Yusuf, Zafnat-Paaneah. Monno na' yadommo wi Yusuf iya mawinne a ngara na Asnat. Nya' ana nai Potifera, imam ne'e Kota On. Nya'ka gubernur'wa na Yusuf ne'e ngarra ndukka na tana Mesir.

46Na Yusuf touda kabullu douba'na mba'na pawilli barra na tokko Mesir. Na'woleta ngge kirradekka'na tana Mesir. 47Ne' pittu ndouna a' nduwa, a' makeni tetakka hidda ata Mesir.

48Na' Yusuf napakuwa ngarra kuwa'ndi panga'a ne'e tana Mesir pittu douna a' nduwa monno na mbondala panga'a ne'e iya tana wanno iya tana wanno. Ne' iya tana wanno, na mbondala pare a' timbu omadana ne'e ntidi wanno. 49Na Yusuf na mbondala pare mange'nda a' gaina laingo bonnu ndana, lappata ndapa pandeki mba'kirawi mange'nda na.

50Na mawinne na Yusuf, Asnat, ana nai Potifera, imam ne'e Kota On. Mba' danna ndukki'po kareba, Yusuf mbada Asnat wa'i ba'ndi ana kabani nda a' nduada. 51Na' Yusuf kana pangarawi ana mbodi'na Manasye. Hidda'wi mba pangarawi orona Yusuf hinna ngge, "Na Maromba Allah na rai'ngge mbaku bulla ngarra kuwa'ndi karodduka nggu monno ngarra kuwa a'wa'ina umma na ama nggu. 52Na' Yusuf napangara'wi ana ka'nduada na Efraim. Na yawe ne' ngara orona hinna ngge mbana tekki we, "Yowa mang'ngu karodduka kalada nggu, takka na Maromba Allah na'raiga mbaku kolengge ngarra kuwa na."

53Ne pittu ndouna, hidda ata wa'i ngarra kuwa'ndi panga'a nda, takka ne ndou pakolle wai'nda nama'mbaba. 54Nya'ka ne pittu ndouna kareba mba'na nda'di we a' hinna na patekki na Yusuf. Na' nda'ndi we kareba ne ngarra kuwa pa'dou, takka ne'e Mesir mang'ngu panga'a nda ata orona Yusuf na bondala mbana pare.

55Ne' wulla kareba, hidda ata Mesir a' kandeng'nga barrana Firaun mba' deng'ngi panga'a. Hinna ngge Firaun barra'nda, " kako monno tuwa Yusuf appawe ukkupa rawi'mi". 56Mbana, matallarawe ne kareba, na Yusuf na ya'ndi pare wali ammi kapettela ndana mbarra'nda. Na' batta'di pare pa'moddala'na barra 'nda ata Mesir. Kareba a'pakori ekagai'na ne'e Mesir. 57Ne' kareba a'pakori ekagai'na na nda'di kaiwe ne'e ngarra kuwa pa'dou, hidda ata a' wali tana wanno ne ntidi ndo'nga na Mesir ammi ndi ne'e Mesir a' wo'i pare.

42Kanaga Nippi Na'marawi Takkawe 1Ne'againa mbana kedde we kareba ne'e tana Kanaan, na' Yakub na'pande ngge ne'e Mesir mba' wai'ndi pare. Nyaka na Yakub na' panewe ndeng'ngadi ana na, "Appa ka'nee'nda a' mandi'i ka'dai'ko papawilli nda"? 2Ku reng'ngewe wai'ndi panga'a pabatta'nda ne'e Mesir. Kako'mi ne'e ka'wo'i panga'a ga'i ka'enga toleka'nda monno kadata matekana." 3Mbaka a' kako hidda kabullu angu'nguwa na Yusuf ne'e Mesir mba wo'i panga'a. 4Yakub ndana patuka'ki na Benyamin mbana ndeku'ndi angu'nguwa na. Orona Benyamin nyawai'kina angu'nguwa na Yusuf. Na' Yakub na madauta mbana marawiwe nda'pa pande'dengnga tou'ndeta na Benyamin.

5Kareba lagare, na' eka'gaiwe ne'e tana Kanaan, kana luwana ata Kanaan a' kako ne'e tana Mesir a'wo'i panga'a. Ne'e tillu nda wa'ikaidi ana na Israel. 6Na' Yusuf gubernur wa ne'epona ne Mesir. Nya'bana a' paretawi panga'a pabatta'nda barra nda ata a' ammina ne'e Mesir. Angu'nguwa na Yusuf ammi'ndi barra'na monno a' kawodo barra'na.

7Na' Yusuf na'etawi angu'nguwana monno na'tadawi, takka nya narawi wekki'na ka'nda pandekaga hinna, nya kana rai'wekkina mbana pa'katto nda'we aro'nda mbana panewe ndeng'ngadi. Kahinna'ndi, "Ngge wali 'nyamiwe yemmi?" Kawale'we, "Yamme, wali mawe tana Kanaan. Yamme mai'mawe newe mawo'i panga'a." 8Yusuf na pande'di angu'nguwana, takka hidda dapande kiwi garrainya.

9Mba hinnawe, Yusuf na lolowi kanaga nippi na tuba'da angu'nguana. Kahinna ngge Yusuf barra nda, "Yemmi mba ammi migi nda' maikime mawo'i panga'a! Yemmi ata patuka ulluda migi apandena padou. Yemmi mba ammi migi kapande ullu wa'ige peina kadukka'ma." 10Takka, hidda ngge angu'nguwana barrana, "Indaki, mori, ne mbama maiya againa ata papawedemu. Ne mbama maiyama wo'i takka mawe panga'a. 11Yamme ngarra kuwa pa'angu'nguana, yamme iya kidu ama'ma. Yamme ata lurutama monno maitakkama wo'i panga'a".

12Lango'kahinna ko, Yusuf kana panewe barra'nda, "Indaki, mbi maiya'mi ullu wa'ime wai'ge pakambumi"! 13Nyaka hidda'ngge, "Indaki, mori, yamme mbama mai tudda papawede wama wali Kanaan. Ngara kuwana mapa angunguana, iya wi ama'ma. Yamme kabullu duada'ma apa'angungua'na. Na iya allikama engawi barra ama'ma, monno angu'nguwama waddeka na'madoi bana mate".

14Takka, kahinna ngge Yusuf barra'da, "Indaki! Ne mbaku etami ata amaiyami a'etawe ne wanno. 15Ne'la kupakalokomigi mbiana panewe'mi. Demi Firaun, ku aura waga yowa daku ngga'ikimigi mbikako mbadangindi belli kowa angu'nguwami kamurri barra nggu. 16Iya ata wali barrami na kako wali mbali kana renggawa angu'nguwami kamurri, takka hidda wadeka dangngimi nera ne gollu ndana. Nepahinnawe, yamme mapandengge appawe nepatekkimi hinatakkana ato indaki. Takka, mbala wolo kumiwe, orro Firaun, ku'aura ngga ne yemmi ullu wa'ime mba ellewe wanno'ma." 17Mbaka, na Yusuf, kana patama ngarra kuwadi ne gollu ndana touda loddona.

Ndaduwa Na'ndadiwe 18Nama lawiwe a touda loddona, kahinna ngge Yusuf barra'da, "Yowa iya ata amadauta langutakkawi Maromba Allah. Rai'ngge ne, mbaka kaku pakalokomigi mbi toleka.19Ne yemmi mba ata a luruta'kumi, iya ata olle mi na dangngi ne gollu dana, monno yemmi wadeka kakomi wali monno kangindi'ndi panga'a hidda ndu'dadimi. 20Takka, mi'ngindiwa na angu'nguwami kamurri barra nggu. Nya' kaku pande ngge mbahinna takkana ne patekkimi, monno ndimi mateki." Nyaka, o'o ngge.

21Kahidda ngge iya ata-iya ata, "Ne nyabawe ndeluna parawi'nda ndaduwa barrana angu'nguwa'da Yusuf. Ne itto ta'etawa mbanna poddana mawilla, na dengngiwada patulu moripa'na, takka ndata rengeki'wa. Ne mbahinna'we neibada padu'adana". 22Kahinna ngge, Ruben barra'da, "Kalunggu'migi nda'rawi kage ndaduwa mbarra'na nati lakawa, takka ndi' rengnge kiwaga. Hinna ne'e tawena ndaduwa oro mate'na."

23Hidda'da pandekiwe, mbana Yusuf napande dawe patekki'nda orona Yusuf nawaina ata a'palalipa panewe mbapa newe denga'di. 24Na Yusuf na dommuwe ne'papanewe'nda, nyawe kana tippu ngi'o. Kana madikira, na ndundakage ne koro. Ne mbana wali Yusuf, na'ndekewa Simeon monno na'kettewi, hidda wadeka angu'nguwa'na apa serawi. 25Kahinna ngge Yusuf barrada ata papawedena kataudi pare hidda karungo'da. Hidda angu'nguwana, a yabana riti barrana Yusuf welli'da pare, takka ndana ndekekiwi hidda riti. Napatama mbalida'di karungo pare dana'da. Kana yadommo' atuba pangaa'da lara'ndana.

26Nyaka, hidda kabotiwi pare ne ponnu keledai monno ka'kako. 27Ne' gedde ka'ngau ne iya padou mba taddona. Iya ata olle'nda na'wukkewa karunga'na kana ndeke pare a'tuba keledai'na. Takka ne karungo'dana, na'etawi riti'na! 28Kahinna ngge barra angu'nguwana, "Etawi! Newe wa'idi riti pabayara'wai pare. Wa'ibana iya ata apatama mbalidi riti ne karungadana nggu. "Nyaka madauta langu takka. Kahidda ngge iya ata-iya ata, "Appako parawina Maromba Allah barra'da"?

Angunguwana A'tekkinawe Yakub 29A'paangu'nguwana awali barrana Yakub, ama'da ne tana kanaan. Kapa mudu larana'di Yakub appawe amarawi. 30Kahidda ngge, "Gubernur ne wanno napa pakattona mbana panewe barra'ma. Napa ngedda'ma mba maiyamawe pa'eta ullu wa'iwe wanno'na! 31Kalimma'ngge barra'na, "Yamme ata lurutama, monno nda'ata a'maieta ulluwe ne wanno'mu. 32Yamme kabullu nduada ndadi'ma, monno iya'wi ama'ma. Nyakido na iya angu'nguwa'ma namado'i bana mate, monno iya angu'nguwama a'mbo'upo engawi ne Kanaan."

33Mbapa hinnawe, gubernur ne'e wanno hinna ngge barra'ma, "Kuyamigi iya papa'ngedda mba ata luruta takka kumi: Ga'ikuwi iya angu'nguwami ne barra nggu. Ngindiwi pare barra'da ndu'dadimi. 34Takka, ngidiwa angu'nguwami akamurri barra nggu ga'i kaku pande'ngge mba ata luruta takkami. Ne mbitekki'ko a hinna takka'na, ku'pasella migi na angu'nguwami monno mi'kalogana mbimawo'i panga'a ne wanno'ma."

35Mbapa hinna'we, kandekewi pare wali karungodana'nda, monno iya ata-iya ata a'tambokawi riti'da ne karungo pare dana'nda. Nya'kabaetawi monno ama'da hidda riti, amadauta ngara'kuwa. 36Kahinna ngge Yakub barra'da, "Peinawe yemmi mibeige mbamua kuana ana nggu? Yusuf ettibawi. Simeon ettibawi. Monno, hinna nee mibeige mbi ngindi dommowa na Benyamin"?

37Takka, kahinna ngge Ruben barra ama'na, "Ama, pamategadi ana'nggu a'duada mba daku walingindi kowa Benyamin barra'mu. Waiga yoga! Yowa a'ngindi mbaliwa barra'mu." 38Takka hinna ngge Yakub, "Daku palokokiwi Benyamin kako palolo dengnga nggu. Namate bana a'ngunguwa'na monno nyakidona iya lakawa a engapona wali barra mawinne nggu, Rahel. Mba wa'i koge amarawi barra'na netti laradana mba kako ne Mesir, ne nyabawe apaoro yowa a'kaweda'ba baku burru ne rate'ndana ngindi mangeli."

43Yakupa Napa Napa kalogawa Benyamin Bana Kako Tana Mesira 1Nakede we podda kareba eka nggai na tana kanaan. 2Napa ndek'e ndi panga'ada awali Mesira, Yakupa na panewe mbrra nda ana na, "Kako pi'ami tana Mesira kawo'i pia panga'a".

3Patekkina Yahuda barana amana, "Nya kido na'i ata napa lolo betti-bettiwa bana pana'uwama, patekkina, nbada ngindikowa na angunguami dai mai duakana". 4Nya kapa kaloga ndowa Benyamin bana palolo dengama, enga kako pia ma bama wo'i panga'a. 5Nyaka ne wo'u banda paka loga kowa bana palolo dengama, ndama kako piaki pawo'i panga'a, malla, na'i Gubernur patekina banda ngiddi kowa, yemmi ndaeta bangga matagu, nya kindo mba ngindi ndowa allikami".

6Kahinangge Yakupa, nekana rawi gawe ndadua barrana nai Gubernur, "Wa'i ndomo puni anguanguawa ma kalimiwa?" 7Ka walewe patuwana, na tuama mono na pando kanundiwama tuma ummu katonga nda ito, patuana natole kapo amami? mono wa'i omo pundi angnguami, na tolekapo amami? Mono wa'i ndomo puni angunguami ne'e uma? pawalema, dama kedeki na kama kodowi lima".

8Patekkina Yahuda mbarana Yakupa, amana, paka logawa Benyamin kaku palolo dengawi kama kako wama hiti Mesira, kaenga tolekada mono kadata mate kana, ka yamme ka, kayo'u ko mono ana umbu mu. 9Menne ge natolekana mono enga wali balina, tanggu gowe tutuna, nya kanda ku wali ngiddi kowa mbara mu, patuba gawe mbara nggu apa kowe ama rawi neme wali muri-wali muri. 10Hiti pona kawnga kakoma mu paka logawa, na pando lipati panga'a padekema.

11Ndiawe kana panewe Yakupa, ka hinangge, ngindi wa Benyamin, kai palolo dengawi, takka nya kido ngindi ngara dukku nda wuku napa yami mbarrana gubernur, mono ngara kuada pakolemi awali na ne tana nda itto, ngindi wumi wee kanena ama gollona mono kambe, ua wasu Badam,mono Omma Kaka, mono Mur tutuna. 12Nehina ngindi riti pando lipatawi, ngindi ndomowi hiti riti bayarami, papa walina mbarami, mbaku etakowe wa'ingge parawi na gubernur asala.

13Ngindi wa na Benyami, kako wumi nbarra na na'ita. 14Kako patabaya pamalangiwa Maromba Allah, kaana palolo nganga gumi kana dede ole peragumi nbai dede nee aro na Gubernur, mono kako sabaya ,dengiwa Maromba Allah nggai kana paka lokondi Benyamin bada Simeon, kawali ndomba mbaranggu, kaindako, karonduka atenggu, mbamua kona hida ana nggu". 15Kako mba ngindiwi pakole wukuna payandai na'i gubernur. Mono ngindi riti pando lipata ngindi piapo hiti, riti pangindi nda hitina kawungana, neba hina, Benyamin netini apa lolo ndengandi angunguana tana Mesira.

Angu Ngua Yussupa Ne'e ndi Umana 16Na Yusupa naetawa Benyamin mba wa'ini palolo ndenga nda angungua da, kana tekki da ata papa wede na uma, "Kondo ni hinda ata ne umma nggu, ndeke wa ia mbebe kapandua mono kapa ti'ina panga'a me hina ne lodo kaku nga'a ole ndegandi hida ata. 17Papa wedw na apawilli ngge ne papa tukanandi, ndiawe kana kokondi hida ne uma na Yusupa.

18Ne hina nandadiwe mandauta ne ngindiwi ne uma Yusupamono panewe, "Ne itto mbangindi wada orro lungbada hiti riti pata'ida gata ndanada pawali ngindi nda hiti pona mba atti nda ne hida enga nyabawi pawai ta da mba gombada mono badeke ndadi Keledainda mpono na louka we bangindi wadaba ata papa wende nda". 19Ka kee bandukiwi na gollo pandi ata papa tukana Yusupa ne uma na. 20Patekkina, "Mori,paka logawama kama palarangge ne'ia paetaka wunga attima mbama maiyama newe, kambu atema wo'i panga'a limma wama.

21Ne mbama wali nduki tillu lara, kama wukkewi nggata patauwaima kama tambukawi riti ne nggata danama, ne samme ndomba ndama pande kaingge ne hina adadi, takka hida riti wa'indi pawali ngidi ma, kama yabali ndadi limma. 22Mono mangindi riti pa wo'i wai ndomoma ne mba hinawe. 23Taka, nawalewe ata papa wedena, "Ndauna madauta kana, Maromba Allah mi mono na Maromba Allah Ama mi, enganya ata'indi ne nggata ndana mi, mono payana maringi ku lolo powe hitti pona nba taundi weli nda panga'a ne baranggu, nyawe na ata papa". Wede kana ngindi wa Simeon awali gollu dana.

24Kana kako pangindi wi ne'e uma na Yusupa, kayandi wee ba mono pario waindi wa'i nda, kawudi yandi panga'a Keledai nda. 25A rengge we na Yusupa ba nga'a ole ndengandi, nyaka ne adindara lodo ne'e ndi apakuandi ngara kuada pakoleda ama nadana wukunaa payadai Yusupa.

26Kane mbana tama Yusupa ne uma na, hida angunguana kakeke tawi pangindi da ama nadana Yusupa kaka wodo ne arrona Yusupa. 27Yusupa na tuwawi peina yemmi, ka hinangge patekkina peikona amami againa kawedana, mi palarapongga nemba hina? enga toleka pona mono enga seidala pona"?

28Ka wale wa, "O mori ma, na'i ama ma natoleka". Nyaka wai domo baka wodo ne arrona Yusupa. 29Ka hinangge, Yusupa kana gilla kana na eta wa angunguana Benyamin, Benyamin iawi inna na bada Yusupa." Nya na alli kamurimi patekkimi mbaranggu? kahinangge patekkina Yusupa barana Benyamin, "Naparingiwu Maromba Allah, ananggu."

30Na Yusupa na mbeingge bana mbowekina barana Benyamin, allikana, malla baa manawrawi, na tippa ngi'o, takka dana beingge bana etawi ngara ndukada angunguana, baege nakako koro bana ngi'o. 31Bangge, Yusupa kana pariowwe matana kana louso, lenga nadua baliwe mata na, mono na muangge ne amilla, sadiandi panga'a.

32Hida ngara ata papa wede apa ngindi di panga'a paenu ne ponu meja deta tutuna Yusupa, hida angnguana ne'indi amandi'i angaa'a ekana ia meja, banga'a malla ne ata Mesira danauki banga'a ole ndengandi ata Ibrani, ne hida amadinggila denga ngge. 33Hida angunguana Yusupa , amandi'i ne meja anee na kaneendi a egila-engila wekkina mba karomba apa dalla randi mbamandi'i awali pakaa dukki pa allika. 34Ngara ata papa wede kadekewi panga'a awalina meja ndetana Yusupa kangindi wi barra da, bangge hida ata papa wede ka yani napa lima wunda mangeda nda payadai inda pi'apo hida wadeka, kana indi nga'a dengandi Yusupa nyaka katippa kindorawi.

44NA YUSUF KANA TAIIGE IRRA 1Lenga hina na Yusuf kana pareta ata papa wedena, kahina ge, "Taudi hida karungda ne nga'a pangaa, ahina rekapa ngindi da. hina, patama ndadi riti da karung ndana ngara ia ata. 2Patama na koba omma kaka ne karung ndana na angua nguami kamurri monno patama olle ndi ritina." na ata papa wendena Yusuf kana ndeku ngge.

3Koka kapu gedde kapa tuka ndi kawali ne tana wanno nda mono ka ngindi hida keledai nda. 4Buddi kako lengnga mba gaiige ne wanno mono nda marro domo kipo, na Yusuf kana tekki barrana na ata papa wedena, "kako mono wulawi hetti ngara kua ata. Lenga napa ndekudi hida, tekki nda hida, ne kalimmiwa ne ndua kapa tanga waiingga nda ndua? 5Na koba omma kaka pa enu waiimu pa ama, mono nya na waii domo mbana etawe ne ama mburri. Appa we ne paraimi mba dana nduake!"

6Na ata papa wendena mbana ndekudi hida ata angua nguana Yusuf , nya bana tekkiwe ne barada appawe ne patekkina Yusuf. 7Nyaka hida ata kapa newe barana na ata papa wede na, ka hida ge peina Gubernur katekki we ne hina na? Yamme ata papa wedena dama raii kige nehina!

8Etawe, hida riti pa tabbo kama ne karung dana, yamme kama pawali bali ndi ne Kanaan. Peipata kona kama kedu ndi hida omma kaka mono hida omma rara awali ne umma pa ama? 9Nyako naii koba omma kaka mba kolleku wali mbara ia ata papa wendemu gaii kana mate na ata. Mono, yamme kama ndadi ata papa wende mu." 10Na ata papa wende kana walewe, "Ne youwwa ku oo ge . Nyakido na ata adekewa na koba omma kaka nya mbana ata papa wende nggu, hida ata wadde indaki." IRRA AMA WUKKE, BENYAMIN AKOLLEWI

\V 11 Dukiwe, kangu apa burru karung ne karung ne tana deta mono kawukke we. 12Na ata papa wedena kana paretawi, wali na pakaa mono dukki na angu ngua kamurri. Nya kahinawe na Benyamin kawukkena karung na, ka kolle waii na koba. 13Kanya, ka irrawe kalambe nda. Lenga napa hinawe kapa pennedi hida karung ne ponnu keledai, hida kawali ne wanno nda.

14ne mba ammi Yehuda mono angu nguana awali ne umma Yusuf, na Yusuf engapu nee. Bage hida angua nguana Yusuf aka taba ne tana deta. 15Nyaka na Yusuf kana panewe barada hida, appa ka raii ngge ne hina? kada pande kingge ne yemmi mba ne yowwa apande ngge ne ama mburri?"

16Nyaka na Yehuda, "Pei waii domo kopoma mbama walewe baramu pa ama? appa ko pa tekki dommo ma? mono pei domo kopoma mbama mboge mba ndama dengnga mo? nama pande mbabawe mbama denga barrana Mori. Yamme dona ata dengan ne baramu pa ama, laka yamme mono na ndekewa na koba omma kaka." 17Nyaka hinage Yusuf barada , nee yowwa lage, daku wai ata kiminggi ngara kua. Takka na ata akedu koba wee nggu nyado pawai ata papa wedegu. Yemmi waddeka kakomi wali ngindewe nduami mbarana ama mi." NA YEHUDA KANA OLLEWI BENYAMIN

\V 18 Na Yehuda domo kana mbarawi Yusuf mono kana tekki domo, "pa ama, gaiiga ne yowwa ata papa wedemu waige papa dukki nggu barramu. Tuluga kada bani kaga ne yowwa ata papa wedemu, mba youu dona ahina kaina na Firaun. 19Hetti waina, na nungnga kaiwe bana tuawe mbarana hida ngara ata papa wede, 'Appaka waii ama mi mono angu ngua mi?'

20Mono kama wali domowe nee mbarramu, ' waii amama- ne nya naka weda bana. Yamme waii domowi allikama kamurri ma, na amama nama nauwara langu takkawi na alikama hetti mbana kaweda na ama ma nya bana ndadi waingge na alli kama . angu nguana nati lakawa namate mbana, nyakido engawi barana inna na kana manauwara langu takkwi. 21Baka napa newe dommo ne mbarama yamme, 'ngindiwanaii lakawa mbara nggu ne yowwa ku beii ge baku etawi. 22mono yamme kama tekki domona, na lakawa kabani nda mapaandeki mba ammi/mbana meiiya ne nya ndana nauki mbarana ndundakawi amana, na ka rodduka atena mono na mate mbana ndana etakowa na ana kamurrina.

23Lummu ngge mbu tekki ne mbara ma, "ngindi kowa na allika kamurri mi mba lage, takka ne yowwa lage daku mbatta piaa mbana pangaa ne barami yemmi.' 24Gaii kama wali mbelli ne mbarrana ama ma mono kama tekkina ne patekkimu . 25"Lenga napa hina, kana tekki domo na Ama ma, 'Kakomi mono wali piaami woii nga'a pangaa toroda itto.' 26Yamme kama panewe ne mbarana ama ma, 'Nee yamme ndana ma pandekiwe mbama kako mbama dama ngindi kowa na allika kamurri ma. Na gubernur hinna kaibage manna tekkima mbada ngindi kowa na allika kamurrimi nda ammi piaa kamigi woi pangaa mono ndana beibage mbana etami.'

27Na amagu kana tekki domo, 'Mii pandege na minnegu Rahel mbana pa dadi ndi hina anagu ndudda ne barragu. 28Baku pasella wa na ia anagu na ia anagu mbana kako mono ne nya kapa mate domo ranga utta. Mono daku etaka kiwa ne hinna. 29Mbi ngindi domo kowa na anagu lage, mba waiige adadi ne mbarragu, ne yowwa enga karodduka ategu dukkiwe baku mate.'

30Ne mba hina, pangedda ge appawe adadi mbi walimi mbadu kodoku na allika kamurri mi- na lakawa kamurri mbana botto barana na ama ma yamme! 31Na ama ma yamme enga matena mba dana eta kowa na angu nguama mba dama wali denga - mono na denga barrama yamme. Ne yamme ahina mba tane rate dana, mono yamme pama karoddu kana atena. 32Yowwa papa botonai na allikagu. yowwa kutekki domo barana amagu, 'Ne mba daku ngindi kowa na angua ngua gu mbana wali mbaramu, wouu dona apa tadaga dukkiwe muriwali.'

33Neba hina ku dengi ponguwu wali mbarramu, tuluga gaii ku na nalakawa kana wali dengama mono kana palolo dengama, mono ne yowwa daku dangngiki bupa tukaga mono mupa wede waga. 34Ku madautage appa ko adadi ne barra na amagu mba daku palolo dengan kuwi na ana amagu."

45Yusuf Na tekkiwe ngarana 1Na Yusuf dana pattu wekki bana. Nya kanna ngngi'o ne aro matada hida ata wa'ina ne'e. Nyaka hinna ngge Yusuf, Patuka ngara kuadi hidda ata kaeruna wali newe, "Nyaka ngara kuada ata ka ndundakage ne pandou. Nyaka nyakidu anguana Yusuf a dangngi ne mbarra Yusuf. Nyaka na Yusuf napa lara kuwa ngge lara palina barrada anguana. 2Na Yusuf naka wika bana ngngio nyaka renge kuaba ata mesir adangngi ummana Firaun. Nyaka hinna ngge patekkina barrada anguana, "Yauwa dona Yusuf anguami. Peina na amagu na tolekapo? hinna mowe, hidda anguana nda wale kiwe oro nawe ba kadandaka ba mandautai Yusuf.

4nyakka hinnage Yusuf barrada anguana, tukkemi barragu nyakka hindda anguana wudi atukke barana Yusuf, mono hinnage yauadona anguami Yusuf pabattami pa wai atada ne tana Mesir 5Neba hinna dipa ngedda dommo kage ba peina bi batta ngga Yauwa ne tana Mesir. Na Maromba Alla nyadona hapa ulluwaga yauwa newe baku pawilli ngge pa toleka dengnga. 6Oro nawe banna kedde bawe kareba duada ndouna netana newe monno amme dommo poge nea limma ndouna ata danna jadiba todaka ngarra hatti patodaka monno ndaiba hama keni.

7Nyaka na Maromba Allah banna tukka ngga yauwa newe nggai nagu kaku pakakowe ne toleka umma katonga paka robba dengnga neponnu tana monno toleka dukki walli murri. 8Nyaka nyawe ne binna ne'e, inda yemmi ki ha happa ngindingga yauwa newe, takka na Maromba Alla nya. monno Nya dona happa dadi kuwa ngge monno nyaka na Firaun banna dappa panggai ama ngga monno yongngu mori umma ngga, lappata ba ata pareta ngga ngara kuwa tana mesir.

Na Israel ba ngindiwa ne tana Mesir 9Nyaka hinna ngge Yusuf, "ngettanami nggi bi kako mbarrana Ama. Limmi ngge mbarrana , Na'i anamu Yusuf hinna ngge patekkiwe: Na Maromba Allah nappa dadi bangga ba yauwa Gubernur ngarra kuwa tana mesir. monno kanna ngettana ba ammewi ne mbarra nggu. 10Kanna dangi wa'i ne mbarra nggu tana Gosyen. Wou, anamu, ngara kua umbumu monno rangamu ka ngindi kuwai neme. 11Dukki ne ba ne'i minggi ne tana Gosyen kupa genna kua mengge pakalana dengngami malla ba amme dommo poddo ngge ne kareba ha limma ndouna. Wou monno ole katonga dana mu monno ngara kuwa atami nda kareba ki.'

12Ne binna ne'e, ne yemmi monno Benyamin eta douba ne ngadagu bah nyawe happa newe mbarra ngara kuwami. 13Nyaka, tekkina mbarrana ama nggu ba peinawe ne mboto nggu pa deiba bagu ha wali tana mesir. Tekkina mbarrana ngara kuwa pa etami newe. Ne binna ne'e ngettana ka dekewa na'i ama nginndiwa neme."

14Kadukkiwe ngge, Yusuf kanna wapowa Benyamin anguana ka ne'i kuandi ne ata duada a ngi'o 15Na Yusuf na ngngi'o monno na dekki kuwai hidda anguana. lengnge napa hinna ngge wuddi kapa newe dngngawi.

16Lengngenapa pande ngge Firaun monno Ngara kuwa ata pappa wedena hidda anguwana Yusuf ba wa'i ndi, nyaka Firaun kanna sennango langngu takka. 17Nyaka hinna ngge pa tekkina Firaun barrana Yusuf, "Tekki dawe hiddi anguwamu ngga'i ka dede ngara kuwai pa nga'a wukku napa nginndida nggai ka kako tana kanaan. 18Pa na'uwi ngga'i ka ngindiwa na'i amamu monno ngara kuwa ole dadina ka ngindiwi neme mbarra nggu. Yauwa ku yandi tana ha ndua ne mesir ne mbarramu nggai ka dangngi. monno ole dadimu ngga'i ka ngaa ngge ngaa ha ndua dounda newe."

19Neba hinnawe, ne yauwa kupa tuka nggu, Yusuf, ngga'i ku tekkiwe mbarra da hidda: dekke wadeka kareta ha ndua wali tana Mesir ha tubai ana monno minnemi, monno ngindiwa amami neme. 20Di taukai ate hidda douda pa ngga'ida lappata ngara kuwa. ngara nea ndua ne tana Mesir enga doudumudi.."

21Nyaka, ana - ana Israel kadeku kuwa ngge papa na'u dandi, na Yusuf kanna yadi kareta na deku ngge nepa tekki nai Firaun. monno na Yusuf na yadi pa ngaada hitti lara dana ba kako. 22Nyaka na yadi anguana kalambe iya pasang ia ata. Takka na Benyamin na yawi limma pasang kalambe monno na ya dommowi touda ngau kabikka omma kaka. 23Yusuf napa ngindidi hakambullu keledai ha ngindiwi ngawu ha ndua wali tana Mesir. Hidda ha kambullu be'i keledai ha ngindi pare, kababa monno panga'a eka barrana amana ne ba banna kakowi lara sangga tana Mesir.

24Bage, na Yusuf kanna patauwi anguwana , bage ne ba kako na Yusuf napa na'uwi mbarrada," ndipa taukanna hiti lara dana." 25Nyaka hidda ha dunda kangge Mesir monno ha kako mbarra amada ne tana kanaan. 26Ka hidda ngge mbarrana' " ama, na Yusuf na tolekapo! monno Nia Gubernur ndukkana tana Mesir." takka, na amada na kamaddi ngindiwe oro badanna waindi.

27Bangge, nebapa dukki ngge ngara kuwa patekkina Yusuf barrana. Bage na Yakub banna etawi kareta papa ngidina Yusuf barrana ba kanna waindi bana kako mesir, pawessi tolekana na Yakub na kedde baliwe. 28Nyaka hinna ngge Yakub, " anagu Yusuf na tolekapo! Enga kako nggu baku dukkiwi ne badakku matepo!"

46Maramba Allah napababawi Israel 1Takka, Israel na ngindi kuawi ngarra kuwa pakolena monno kanittini. Ne banna dukki Bersyeba, napa ngara kaidi marakana mbarra Maramba Allah pa nombana Ishak, amana. 2Hitti gek'de'e, Maramba Allah napa newe dengngani Israel ledena kana'ga nippi, " Yakub, Yakub." Na wale Israel, We Mori." 3Mbage, "Kahinnage Maramba Allah, Allah na amamu. Damma do'utakana mba kako Mesir enga n'doge mbaku marengngawu monno kabali bangsa kalada. 4Ne Yowa hitti kaidoga Mesir mbakku marengngawu, monno Ne Yowa enga dommo doge mbakku palousagu wali wa'i ne'e. Ne Yo'u engnga mate wa'imu ne'e, takka limma douna Yusuf na todi gudi matamu ne mba mate." Israel itti'di Mesir

5Yakub na dungdakage Bersyeba monno napa kitage pakakona netti Mesir. ana-ana Israel, marengngani ama'da, mawinne'da, monno ngarra kuwa ana'da itti dokba'di Mesir. A dekuna kareta payana Firaun. 6Monno ne hik'da angindiwi ranga'da monno ngara kuwa ngawu-ngawu 'da pakole'da nemi tana Kanaan. Yakub netin'di Mesir monno ngara kuwa katonga ndanana. 7Olena ni'a wain'di ana-ana monno umbu-umbuna kabani monno mawinne. Ngara kuwa katonga ndanana akako ndobba. katongadanana Yakub

8Hikdadona ngara da ana-anana Israel monno katonga 'danana a kako Mesir palolo dengngana: Ruben ana bo'dinai Yakub. 9Ana kabani na Ruben: Henokh, Palu, Hezron, monno Karmi. 10Ana Kabani na simeon : Yemuel, Yamin, Ohad, Yakhin, monno Zohar. monno wa'idomoni saul, a 'dadi wali mawinne kanaan. 11Ana kabani na Lewi : Gerson, Kehat, monno Merari.

12Ana Kabani na Yehuda : Er, Onan, Syela, Peres, monno Zerah. Er monno Onan a mate ba neepundi tana Kanaan. Ana kabani na Peres: Hezron monno Hamul. 13Ana kabani na Isakhar : Tola, pua, Ayub, monno Simron. 14Ana kabani na Zebulon : Sered, Elon, monno Yahleel. 15Ruben, Simeon, Lewi, Yehuda, Isakhar, monno Zebulon hidda dona ana na Yakub a wali Lea mawinnena. Lea napa ana ne'e Padan-Aram. Nyaka i'na waini ana mawinnena angara na dina. Wa'i di atouda kambullu touda ata katonga danana.

16Ana kabani Gat : Zifyon, Hagi, Syuni, Ezbon, Eri, Arodi, monno Areli. 17Ana kabani Asyer : Yimna, Yiswa, Yiswi, Beria, monno wotto'da angarana Serah wa'i kai'ni anana Beria angarana Heber monno Malkiel. 18Hidda ngara kuwa ana-ana'da Yakub awali Zilpa ata mawinne papawede payana Laban mbarrana Lea, anana, nyaka kambullu ennewa ata ne katonga 'danana.

19Ana-ana na Yakub a walina Rahel, mawinena nyadona Yusuf monno Benyamin. 20Ne tana Mesir wa'i dommo'di adwada ana kabani Yusuf, angarana Manasye monno Efraim. mawinnena Yusuf ngarana : Asnat anana Potifera, imam ne tana On. 21Ana kabani na Benyamin : Hikdadona Bela, Bekher, Asybel, Gera, Naaman, Ehi, Rosy, Mupim, Hupim, Monno Ared. 22Nyaduwi ana kabani na Yakub wali mawinnena Rahel. Wa'i'di akambullu pata ata aia katongadana.

23Ana kabani na Dan nyadona Husim. 24Ana kabanina Naftali nyadona : Yahzeel, Guni, Yezer, monno Syilem. 25Nyaduwi ana-anana Yakub monno Bilha. Bilha ata papawedewa pa yana Laban mbarra anana Rahel. wa'i'di a pittu ata ne'e katonga danana.

26Mange'da na ata na Yakaub anetina tana Mesir enne kabullu ennewa ata, , mawinne ana-anana Yakub ndappa kiraki mange'dada. 27Yusuf wa'i dommo pu'idi ana kabanina adwada ne Mesir. Monno adwada umbuna, Nyaka kama nge'da katonga danana Yakub nee tana Mesir pittu kabullu wa ata ngara kuwana. Israel Nadukki Mesir

\V 28 Yakub napa tuka ulluni Yehuda mbatakboka Yusuf, ga'i na Yusuf kanna patutuni lara a aro Gosyen aro Yehuda. Mbage, Yakub monno katonga ndanana apa deku lira hetti Gosyen. 29Yusuf nappandege mba a ameni amana nyaka nappa rekkadi keretana louso patakbokana Israel, amana, Gosyen. Nebana etawa Yusuf. na amana, nawapona'i bukuna ngi'o a ga'ina mando'ina. 30Mbage, Israel kahinnage mbarra Yusuf ," Ne bahinnawe ku mate wai'na moli orona mbaku etanguwe matamu monno baku pande'ge ba engapongge lolo nga'umu."

31Kahinnage YUsuf mbara anguwana-anguwana monno ngara kuwa katonga ndana da wadeka. Netti'ga atakboka Firaun kalungguni. Wa'indi angunguwa'gu, amagu monno katonga danagu a ne'ena tana Kanaan wai'ndi ama'i mbarra'gu kalungguni hinnage. 32nehikda ata madandunguwi akarawa mbe'be, sape monno angindi kuwawi ranganda monno do'uda awali nemme.

33Nebana tuwakuni Firaun bana pa'imai mi, ' Appa pawillimi bahinna komi? 34Walewa, ' Hamba-hambamu nga'i ba bama nda'ga ranga wali pongge bama bo'u po naduke nebahinna, wali ponnge yamme monno ama inna ma ato i na limmingge . Nyaka Firaun napa logami dangngi tana Gosyen orona ata Mesir ndamma dawaki.

47Israel Engandi Ne'e Gosyen 1Yusuf na kako pa arrowi Firaun, hinnage, "Ama monno 'du'da'di nggu ammi mbandi wali Kanaan monno enga 'ndi tana Gosyen mbahinnane'e. A ngindi kuwawi ranga monno ndou'da wali nemmi." 2Yusuf na pedewi limma ata wali 'du'da'di na monno na ngindi wa arona Firaun.

3Hinnage Firaun mbarrada, "Appawe papawilimi?" A walewa, "Mori, ne yamme ata dawa rangama, hinna kaina inna-ama kaweda ma a to'ina." 4Hinnage patekkidai Firaun, "Rapa kareba ndandua ne'e Kanaan. Nda'iki oma a mangu rutana panga'a da rangama. Nyaka ammimangga kamma ndangngi wa'i ne wannomu. Ma ndengngiwe mbarramu mori, ngga'i kamma ndangngi wa'iama ne'e Gosyen"

5Hinnage Firaun mbarra Yakub, "Amamu monno 'du''da'dimu ammi mbandi mbarranggu. 6Tanah Mesir na mawukke ne mbarramu. Pedekowe padou a ndua tora amamu monno anguamu. Ngga'i kundi ka ndangngi wa'i ne'e Tanah Gosyen. Nyaka wa'ikundi a pande limana ngga'i kundi ka karawagandi ranganggu."

7Mbage, Yusuf na kandengngawi yakub, amana, ngga'i kanna aro mbarrana Firaun. Monno, Yakub napamaringiwa na Firaun. 8Kahinnawi Firaun, "Pirra ndoumbammu?" 9Kahinnangge Yakub mbarra Firaun, "Ne tolekanggu papangaina ata a lenana ngau touda kabullu ndouna mbana. Ndou-ndou tolekanggu na katonduwe monno na mbonnu ngge randena, louka pakatondupo wali ndou-ndou pali nda ina-ama kawedanggu." 10Yakub na pamaringiwa Firaun monno na ndun'dakangge ne pakuana.

11\V 11 Mbage, na ta'indi amana monno anguana ne tanah a ndua pongngu ne'e Mesir, ne'e tanah Rameses, a hinnana paparetana Firaun mbarrana. 12Yusuf na yadi panga'a amana, anguana, monno ngara kuwa ata a ndangngi mbara amana. Yusuf Nawo'i Tanah Tumbana Firaun

13Na 'da'diwe kareba kalada. Nda'iki panga'a iya pandou-iya pandou. Mesir monno Kanaan nakka mbali milla orona ne a marawi. 14Yusuf napa kuadi ngara riti wellinda mba mbattana panga'a, langngo kanya Mesir ndukki Tanah Kanaan. Monno, Yusuf na ngindi kuwawi riti ne'e ummana Firaun.

15Tengngarra mba mbawi riti nda ata Mesir monno Kanaan mba wo'i waina panga'a, nya ka ammindi mbarra Yusuf ka hiddangge, "Ya kaima panga'a yamme. Mba indako, ne yamme mate mbamma aromu oro na mba ndai mbanna ritima." 16Nyaka, na wale Yusuf, "Ne mbi 'mbaku ritimi, yaga'ndi rangami, kaku yaminggi panga'ami" 17Mbage, hidda ata-ata a ngindiwi ranganda mbarra Yusuf monno Yusuf na yadi panga'a wellinda mbembe, ndara, monno ngara kuwa ranga pawukkunna payada. Etti ndouna Yusuf na yadi panga'a mbarrada wellida ranga-rangada.

18Nemmi ndou aro, ngara kuwa ata nda'i mbanna ranganda monno da wo'i mbanna panga'a. Nyaka, ka nettindi mbarra Yusuf kahiddangge, "Ne yo'u pandengge ne yamme mba nda'i mba ritima monno ngara kuwa rangama tora kuamundi. Nyaka ne yamme nda'i mbanna apa-apama, nyakido touma monno tanama. 19Kangngu hinna lolokowe mbamma mate aromu,louka yamme monno tanama? Wo'i amma monno tanama monno panga'a, monno parai ata na mangga Firaun. Ya kimmangga winni kamma todaka ngga'i kamma toleka monno tanam kandanna marokotaka."

20Nyaka, Yusuf na wo'iwi ngara kuwa oma ne'e Mesir torana Firaun. Ngara kuwa ata a wa'ina ne'e Mesir a mbattandi omada mbarra Yusuf orona kareba kalada. Nyaka, ngara kuwada tana tana nandi Firaun. 21Monno, Yusuf napa ndikindi netti iya pandou, a walina a iya watte ndukki watte wadeka ne'e Mesir. 22Tana ndappa wo'ina Yusuf, nyakido tanah ndounda imam. Orona,imam a kolena poko a walina mbarra Firaun monno nya katoleka. Nyaka, imam nda mbatta kindi oma nda.

23Nya kahinnangge Yusuf, "Youwa ku wo'i mbammi monno tanami torana Firaun. Ne mbahinna ku yami winni mbarrami, monno ki toda kawi omami. 24Mbarapa konna makeni , yemi kiyani papalimmami ne pakenimi mbarrana Firaun. Ne papatakambullumi pakeni ndoumindi mbi pawinindi pa todakamme omami monno ne wadde panga'a mi monno 'du'da'dimi monno ana-anami."

25Nya ka wale, "Ne yo'u mu gata mbamma tolekama. Ma senango mbanna rai atama Firaun." 26Mbangge, kanna rainngge li'i ukkuna a atuma tana mesir, monno hidda li'i ukkuna a atura we ngara kuwada pakoleda awalina oma ndana torana Firaun. Nyakiddo tana imam ndapapa tanana Firaun. Ummana Patanega ne Mesir

27Israel engawa'i ne Mesir. Na ndangngi wa'i ne'e tanah Gosyen. 'du'da'dina a matamba kaladana. Hidda mori tanana Mesir monno appawili panduangge ne tana. 28Yakub enga wa'i ne Mesir kambullu pittu ndouna, nyaka ngau pata kambullu pitu ndouna.

29Mbanna dukke we rapana mbanna mate, Israel na kandengngawi Yusuf, anana, ka ammiwi mbarrana. Hinnangge, "Mbaku kolekongge manawara atemu, ta'iwi limamu ne mbarra kenganggu monno ku aurawu. Aurawu mbaragu mbane wo'u mbamu manawarangga mbaragu. Mbakku mate kowangga, ndu tane wa'ikangga ne Mesir. 30Tane waingga ne pandou pa tane wa'idandi ina-amanggu. Ngindi wangga makku louso wali Mesir monno tane wa'ingga ne'e odi 'du'da'dinda." Hinnangge Yusuf, "Ku aurangga mba ne youwa ku ndekungge apawe ne patekinggu." 31Mbage kahinnangge Yakub,"aurawu mbaragu." Monno Yusuf na aura mbana ndekukuangge pateki 'ndai. Israel na mbondala mbali katowana ne pandou ndeta.

48We'e Maringi Payadawi Manasye Monno Efraim 1Ne gaina rapa patalira mba, a tekkina Yusuf, "Ne'i amamu a ngangnga." Nyakana ngindiwi anana a ndua'nda, Manasye monno Efraim, monno na kako tabbokka amana. 2Tengngarra ndukkina Yusuf, pirra ata ammindi a tekkina Yakub, "Anamu, Yusuf,ammiwi a elletawu." Israel na ndakke langu takka, takka na mandi'i ponna pandou ndetana.

3Mbage, Yakub hinnawi Yusuf, "Maromba Allah a 'bi'ba a 'boto na m'bo wekkina mbara nggu ne'e Lus, ne'e tana Kanaan. Maromba Allah na pamaringi wa'iangga ne'e, . 4Lunggu hinnage Maromba Allah mbarra nggu, 'Kurai nggu bangsa a kalada. Youwa ku yagu ne tana a tu'mbawe umbu ai'mbamu ka 'ndoungge wali murri-wali murri."

5Nembahinna, wa'indi ndwa nda anamu a 'da'di wa'i newe mba nda ammi pongga. Hidda anamu a ndwa nda, Efraim monno Manasye, na'tuddawai ana ndou nggu, ke hidda natudawaini Ruben monno Simeon mbarra nggu. 6Takka, wa'i ommo pongngukupudi anamu, tora 'mbammundi. Tumbana i' umma hidda ndi ngarana Efraim monno Manasye. 7Ne'e lara ndana wali Padan-Aram, mate mbanna Rahel ne tana Kanaan, ndanna marroke wali Efrata. Na malangi pongngu we ate nggu. Ku tane wa'ini, ne karape lara a sangga Efrata (ne mbahinna Betlehem).

8Kambage, Israel na etawi ana kambani Yusuf a ndwa nda. Hinnage Israel, "Ngrra ndi haida?" 9Na wale Yusuf mbarra aman, "Ana gundi. Hidda ndonna lakawa payanangga Allah ne'e Mesir." Hinnage Israel, "Ngindiwi nemi mbarranggu. Kaku pamaringindi." 10Na kaweda mbanna Israel monno matana a wawwura mbanna. Yusuf na ngindiwi haida anana mbarrana amana. Israel na ndekkiwi monno na gollopandi.

11Hinnage Israel mbarra Yusuf, "Ndakku pangeda pongngukingge mba kakku eta ommu ponggo matamu. Takka etawe! 12Yusuf na nde'ndewi anana wali 'ba'ba 'ndetana amana monno na kawodo ne arona amana. 13Yusuf na ta'iwi Efraim tu'ba kawanana monno Manasye tu'ba wellona. Nyaka, ne'iwi Efraim tu'ba wellona Israel, monno Manasye tu'ba kawanana."

14Takka hinna, Israel napa sila 'ndi limana monno na ta'i limma kawanana katowa 'detana Efraim, ana kamurrina Yusuf. Mbage, na ta'i limma wellona katowa 'detana Manasye, langngokopo Manasye ana ka'mbodinai, 15Israel napa pamaringiwi Yusuf monno hinnawi, "Ku sabbaya ngga mbara Allah a panungnga waingga wali mbara ina-amagu, Abraham monno Ishak; Mbara Allah nggu a kalokongga ndukki ne loddo, 16Papalewa a lissu angga wali a ndengnga, pamaringigandi naida lakawa a mbo'u. Mbanna mapandedowe wali hidda ata a lolo gawe ngara nggu monno ngara ina-ama kaweda nda, Abraham monno Ishak. Ku tabayya ngga ne tana kanna mbonnu uwara rangge ndukki umbu ai'mba nda."

17Yusuf na etawa amana mbanna mbondala limma kawana na ne katowa ndetana Efraim. Yusuf ndanna mbeikingge ne a hinnana. Yusuf na terrenai limmana amana kanna pandikkiwi wali katowa ndetana Efraim monno na ta'i katowa detana Manasye. 18Kahinna ngge Yusuf mbarra amana, "Ama, limma kawanamu ne'i mbarra ana a salah. Manasye ana 'mbo'diwa. Mbondala lima kawanamu ne katowa ndetana."

19Takka, na amana ndanna ndeibake monno hinnangge, "Ku pande ngge, ana. Ku pandengge. Manasye ana mbodi. Mba enga matto ndonna monno enga ama ndo'ndai ata mangeda. Takka, Efraim a mbo'upo mba na louka kalada ponna wali nanya. Monno, mburru 'da'dina Efraim na louka pakalada pongge ." 20Nyaka, Israel napamaringiwi ne loddo. Ka hinna ndi, "Ana allina Israel a waingge ngaramu mba pamaringiwa ata. Enga hiddangge, 'Mbanna ma pande dowe na Allah napakalada nggu appa nggaina Efraim monno Manasye." Nyaka Israel nakeketa Efraim louka pakaladana indapi'apo Manasye.

21Mbage, Israel hinnawi Yusuf, "Etawe, loddo mategu na tukke mbawe, takka na Allah na pamaringiwu. Na ngindi mbali mi ne'e tana ina-ama kaweda. 22Ku yagu mbarramu a louka pakaladana inda pi'apo angua-anguamu, ne pandou paparewo nggu waige teko monno numbu wali ata Amori."

49Yakub Napa'maringgngiwi Ana-ana na 1Mbage, Yakub napa maiwi anana kahinnadi, " Ana-anagu pakuwana nembaranggu. Ne Yowa kalunggumi mba wa'ige a 'nda'di mbarami nemi aro. 2Kapa kuwana anana Yakub, renggewe patekkina israel, amami." Ruben

3"Ruben, Yo'u ana bodigu, yo'u pawessigu uwa kawungngana akabola. Yo'u papa mboto monno papa aka'da ngara kuwa ana'gu. 4Takka, ne'buttu atemu napa ga'ige wee bonnu ndapa pande paba'ka. Nyaka, ne yo'u ndanna mandekiwi ba ana papa mbotowu. Ne Yo'u mu dou'ge pando'u durana amamu, monno badura dengngani aia mawinnegu. Ne Yo'u mu rawingge adirraka ne pando'ugu mbappa nga'ige panda'u bei'kamu." Simeon monno Lewi

5"Simeon monno Lewi alli ka'ada. Numbu teko pambani waida enga'di ti'di'nda. 6Ndaku pangngu dengngaki'ge pakuwa akabuni monno ama burri. Ne yowa ndakku deku kige nepa rawi abokala. Ne buttu ateda apamate dengnga'ge ata, monno a ndoro ranga ba kala'da ate dengngage.

7Mi meli dengngage ne mbuttu ate oro mbuttu ate apa kori. Mi meli dommona orona mbarawige ne parawi a eka nga'i. Ne yowa ku po'uwarawi ne hikda wali ana-ana Yakub. Monno Ne yowa Ku ya dommo wi hikda ana-anada Israel. Yehuda

8" Yehuda, angnguwa-angnguwamu ade'ikawu. Limmamu a essela bukkuna ngo'bamu. Angnguwa-angnguwa mu kawodo barramu.

9Yehuda a ga'i i'na Kabon'di Singa. Anagu, ne yo'u angngu singawu a dede ponnu kamateda apaga'i Singa, na Yehuda na nga'u monno na beika, dakki ata ama'i papa kedewa.

10Tokko mboto na Yehuda enga ge mbarrana. Tanda paretana ndanna ndi'ki kiwe mbarra wa'i na, nadukkiwe ba nya atoduge nemi papareta a amina monno mbarrana ngara kuwa sangadi aka wodoni.

11Yehuda na pa'gu ana darana ne pola Anggura monno Keledaina ne pola Anggura a duwa langgu takka. Monno na tokba wawa'i ndi kalambena monno jubana ne'e wee Anggura dana a duwa. 12Matana ara'rana oro enuna anggura. Monno Ngunduna akakana oro enuna susu."

13"Zebulon na moripa wa'i ne mbarra bonnu. Niri lai'ngo ba nyawe pando'u a rammi tutuda kapal-kapal dana. Tana na napawatte dengnga'ge tana wanno Sidin." Isakhar

14" Isakhar na pa nga'ina Keledai apawessi, abe'ika wa'i pando'u a mamuta. 15Takka mbanna etawe ne pando'u anduwa nga'u waina anduwa monno nepando'u pamalena ate dengngana. Nyaka na mbukku dengngage mawona bana deitowe tangguna amboto; monno napa ga'i ata pawedena ne'e pawilli ro 'ndi." Dan

16" Dan naka loko'ndi ana allina bana pa ga'i na ia ata awalina kabissu-kabissu Israel. 17Dan, napa ga'ina nippe nirri lara, monno napa nga'ina nippe amagu bisa na ne kadanga lara, akati nan'di waina ndara, nyawe nyaka tonggo ndarawa kana kabukkita hetti lira. 18Mori, ku remanggu ne pa so'u dengngaga." Gad

19"Gad ake'deni ata bokala, takka ne nya na windo da ndi eru wa'i da." Asyer 20" Tana Asyer napa timbuge aluwana pa ga'a a nduwa ne nya na mangnguna pa ga'a atuba na ia toko." Naftali 21"Naftali napa ga'ina a ia Rusa papa sella, monno apa nda'di ana-anada akabola." Yusuf

22" Yusuf angai nai pola Anggura aka podaka, Pola Anggura aka podaka mbarra mata wee, monno kara'a-kara'a da lolo rindi deta. 23Ngara ata bani bake'nde paba bani wawi ka burrana bata'iwewi pana pama dawu dengnganawe.

24Takka, Pana na Yusuf engnga mandungkona monno kasi'u napa wessi pu. Nepa wessina walina mbarra abibita amboto apa mawo wa Yakub, orona Maramba Allah ba nya watu pawessi Israel.

25Bana ma pandeko Maramba Allah amamu engage bana tulugu. Bana ma pandeko Maramba Allah napa maringngiwu len'dena ura awalina langita ne bo'do, monno pala mata wee wali tana dana, Monno kanurru kanengga awalina sussu monno pado'u ata.

26Ama- Ina kawedamu napamaringngiwu parawida aduwa. Takka ne yowa, amamu, na louka ki'apo bana pamaringngiwa'ga. Bana ma pandedo ngara kuwa weemaringngi kanna mburruwe ponnu katowana Yusuf. Monno tanda mbotona a louka eka wali angnguwa-angnguwa na." Benyamin

27" Benyamin aga'inani seigala aka reba. Ne kappu gedde, napa matewi pawukku panga'ana ne'e gedde, kanna bawe-bawewi hikda pakolena."

28Hikda dona akambullu dwada kabissu Israel. Monno hikda patekkida ata Israel hetti pamaringngida. Napa maringngidi a hinna na a tuba mbarra'da. 29Mbage, Israel na nyadi paretah mbarrada, kahinnadi, ne baku mateko, kumbe'ige marengngadi ana-anlingngu. Monno ku be'ige tane wa'i'ga mbarra inna-ama kawedagu ne'e lambonga oma dana Efron ata Het. 30Ne la bonga ne'e ge oma dana Makhpela mbarra Mamr, Ne'e tana Kanaan. Abraham na wo'i we ne oma wali Efron ga'i kaku douge ne pando'u rate bahinna.

31Abraham monno Sara, Mawinnena, atane wa'i ndi lambonga dana. Ishak bada Ribka, mawinnena atane wa'i ka ndi lambonga dana. Ne yowa ku tane wa'i kaini Lea, mawinnegu, ne lambonga dana. 32Ne lambonga ni'i ge oma dana pa wo'ina wali ata Het." 33Ne banna pa dukkage panewena Yakub mbara ana-anana, nyaka kanna be'i ka, kanna ta'i ni wak'i na ne ponnu pando'u, mbage kanna mate.

50Rapatanewa Yakub 1Mbage, Yusuf na kawodo arona amana, na ngi'o monno na dekkiwa. 2Yusuf napatukandi atana, haida ata manurra, a sobbarai a mbou wangi amana. Nyawe, ngara doterra a sobbarakaini a mbou wangi ne kamatena Yakub. 3Pata kambullu loddona parema nda mba pawillingge, orona ne nggaina rapa parema mba sobbarai a mbou wangi; monno ata Mesir akkalalluni Yakub ne pittu kambullu lodona.

4Ne mbanna mambawe rapa kalallunda, kahinnangge Yusuf mbarra ngarra kuwa ata 'botona Firaun, "Mbakku kolekongge 'ate manawaramu, tulu tekki nawe Firaun: 5'amagu na ndengngi waga mbakku aurangga: "Mate mbanggo, nyaka tane wa'ingga na odi pakoda mbagu ne'e Kanaan. Tane wa'ingga ne'e. "Nyaka, pakalokowangga monno kaku tane wi amagu, mbage kaku waliangga." 6Hinnage Firaun, "Kakowu monno tanewi amamu ndekungge patekkina kau lummungge."

7Nyaka, Yusuf na kako pataneni amana. Ngara kuwa atana Firaun, lapatta rato-rato a ne mandi'i na lapatta ngara kuwa rato-rato tana Mesir, a palolo ndengngani Yusuf. 8Ngara kuwa ata a wa'ina umana Yusuf na marengnga ndenga ndommondi monno ngara kuwa katonga ndananda anguana, monno ngara 'du'da'dina amana; netti kuwa ndi, nyakiddona lakawa monno ranga pa'ndunkada ne Gosyen. 9Amarengnga ndengnga ndommondi serdadu-serdadu a ndara monno dokara-dokara patauna nyawe ngara kuwa ata pakodo kanna luwa langutakana.

10Kalengana pandukki ne tana Goren-haatad, ne'e mbali Yordan, a kalallu langngu takka monno a milla ndengngangge. Ne pandou, Yusuf na kalalluni amana ne'a pittu lodona. 11Tengngarra ni'indi ata Kanaan a etawe ne kalalluda ne Goren-Haatad, ka hiddangge, "Ne nyaba kalallu a allu pongngu mbarrada ata Mesir." Ne kanyawe, ne pandou mbarra Yordan a pangara ngge Abel-Mizraim.

12Mbage, ana-ana Yakub a ndeku ngge papana'uda mbarrada. 13A ngindi na kamatena Abraham ne Kanaan monno a tane wa'i ngge ne labonga a ne'i na oma Makhpela, papagobbada Mamre, pa wo'i na Abraham ngga'i ka pandou patane wa'ie wali Efron, ata Het. 14Lengnganapa tane ni amana, Yusuf na wali tana Mesir napa lolo ndengngandi anguana monno ngara kuwa ata a kako marengnga ndenganni mba taneni amana. Anguana Yusuf Enga Mandauta Poddawi

15Tengngarra anguana Yusuf mba podda ngge na amada mbanna mate, nyaka hiddage, "Peipata konna Yusuf mbanna bondala karodduka ate monno mbanna tau ngge tangana ngara kuwa a mbokkala ne palengnga parawi ndani?" 16Nyaka, a ngindi nawe pana'u mbarra Yusuf. Hidda ngge: "Mba ndanna mate po amamu na pana'u mbarramu. Nya kahinna ngge' Tekkina Yusuf, panderrawi pandengngada anguamu monno parawi nda oroda mba rawi ngge a ndengnga ne tou ndetamu. Nyawe, ngga'i ku pa'derrawi ngara 'ndengnga nda lima wa'i nda Allah amamu." Na ngi'o Yusuf mbanna rengngewi patekki nda anguana mbarrana.

18Nyaka, anguana Yusuf ammi ndi a kawodo arona. Kahidda ngge "Etako ama, ne yamme atamu." 19Nya, kahinna 'ndi Yusuf mbarra nda, "Nda mandauta kanna! Mori Allah waganya?" 20Hinna takkawe ne yemmi mbi kambu ngge ne a mbokala mbarra nggu, takka Allah na pa 'da'di' ngge a ndua; ngga'i kaku kole ngge appawe a 'da'di mba hinna ne'e, pamanumarawe tolekana ata mangeda. 21Nyaka, ndu mandauta kanna. Ne youwa enga ndongge mbakku karawami monno ana-anami." Ne nyawe Yusuf mbanna pamalena ndawe ate nda anguana monno naparadaka wekkina mbarra nda.

22Yusuf engani ne Mesir pangngu mandi'i na amana. Ne toleka 'da'di na ne a gaina ngau kabullu ndouna. 23Yusuf na eta pu umbu na a katouda na wali ana-ana na Efraim. Lappata ana-ana na Makhir, anana Manasye, na lira pu Yusuf. Matena Yusuf

24Mbage, hinna ngge Yusuf mbarra anguana, "Ne loddo mate nggu yodi po. Takka, Allah enga ngge mbanna pa atemi monno na ngindi mbali mi louso wali ne wanno monno tanah papana 'da'di na-Mi mbanna wai ngge aura , mbarra Abaraham, ishak, monno Yakub. " 25Yusuf na ndengngi wi ana-ana Israel aura ndengngandi. Kahinna ndi, "Allah enga ndongge mbanna pa'ate mi. Orona ahinnana, mba' langge ngindi gaddi ruwi nggu louso wali ne tana." 26Nyaka, Yusuf na mate ne tana Mesir ne mba ngau kambullu ndouna. Monno, mba lengnge pawolokana kamatena, a mbondala wa'i ni ne iya peti tana Mesir.