Sidan ayeey u dhacday bilowgii inta aan Illaah (Swt) wax abuurin. Illaah(Swt) wuxu aduunka oo dhan iyo wax dul joogay lix cisho gudeheed.Marku Illaah (Swt) abuuray dhulka wuu madooba wanu madhna, waxna ma dhex oolin Laakin ruuxda Illaah (Swt) waxay dul joogtay biyah korkeeda.
Kadibna Illaah (Swt) ayaa hadlay oo yiri, “ Ha ahato iftiin!” kadib iftiin ayeey ahatay. Kadib Illaah (Swt) ayaa arkay iftiinki yirina “ Waa maalin” Madaowgii ayuu ka dhexsaray maalinti yidhina waa “ habeen.” Illaah (Swt) wuxu sameyay iftiinka maalinti ugu horeysay.
Maalintii labaad ee abuurida, Illaah (Swt) wuxu abuuray cirka oo ku saraysiyeey dhulka.Cirkana wuxuu ka socay biyaha cirka iyo kuwa dhulka.
Maliintii saddexaad, Illaah wuxuu abuuray dhuul engegen wuxuuna kala socay biyah badaha ku jira, ilaaha biya galeen ka ah iyo webiyaadda. Wuxuu Illaah ku daboolay dhul banana, taagyo, iyo buuro doog leh, ubaaxayo, canab, iyo geedo.Saliid qunbe, tufaax, iyo midho kala duwaan oo ka baxa geedaha iyo keymo.
Illaah (Swt) wuxu yiri, “ dhulku haa soo saaro dhir kala duwan iyo miro.” sidaas ayeey noqotay.Kadib Illaah (Swt) wuxu arkay in aay abuuristisu cajiib tahay.
Maalinti afraad, Illaah (Swt) wuxuu saray wax yar oo huruuda oo ku wareegsan circa. Waxay ahayd qoraxda, Fiidki dayax cad ayaa so muqday, iyo xidigo fara badan oo cirka ku daadsan
Maalinti shanaad, Qayloo ayaa meel kaste ka yeraysay.Muxuu Illaah abuuray maalintaas?Wuxu ummaay shimbiro ku duulaya cirka iyo malaay ku dabalanya biyaha. Dhamaan wey kala duwanayeen qaab da’ahan, qaab ahan iyo midab ahanba.Nebiri, kaluun, shimibiro buluuga, xuur, iyo qudun quto waxay ka mid ahayen inta yare ee Illaah ummaay ugu horeynti.
Maalinti lixaad, Illaah wuxuu abuuray Xayawaanka guryaa joogta ah, xayawaanaadka gurgurta, iyo xayawaanadka kale oo la arki karo.
Illaah waxa kalo uu aburay lo’da, fardaha, laxaha, eyda, iyo bisaadaha, sido kale wuxu abuuray libaxayda, shabeelka, yeeyga iyo bakayleh.
Wuxuu Illaah(Swt) yiri, “ Aynu sameeyn bini aadam kana sameyno aragtidayda. Waxay noqon doonan ku wa xuma dhulka iyo xayaawanka oo dhan.”
Markasu Illaah (Swt) dhoobada ka sameyey nin, kuna afuufay neeftisa isag. Kadib ninkina u bixiyay Aadam.Illaah (Swt) wuxu abuuray beer uu ku noolado si uu isna beerta u xanaaneyo.
Beerta dhaxdeeda, Illaah (Swt) wuxu ku abuuray laba geed- geedka nolosha iyo ka dhimashada ee danbiga la helo.Wuxuna u sheegay inuu dhamaan dhirta oo dhan cuni karo laga reebo geedka dhimashada.Hadii u cunana uu ku dhiman doono.
Kadib, Illaah(Swt) wuxu yiri, “ Ma ficnaa inu ninku kaligii noolado.” waayo xayaawanka oo dhan mid qudhi Aadam ma cawinayen.
Markasu Illaah(Swt) Aadam ku riday hurdo wuuna seexday. Kadib feedhiisa ayuu ka abuuray naag una keenay iyadii isagaa.
Aadam marku arkay iyaadi ayuu yiri, “ugu danbeynti! tani waa mid aniga ii eeg! kadib wuxu ugu yeeray iyada ‘ Naag,’ waayo waxa laga sameeyey nin.” sidaa ogeyd ayuu ninku uga taaga hoyadiis iyo aabihiis si uu naagtisa ula noolado.
Illaah(Swt) wuxuu ka buuray nin iyo naagba aragtidiisa. Wuuna barakeyey kuna yiri, “ dhalaa caruur badan iyo ubadakooda dhulkana buuxiya!” wuxuna Illaah (Swt) arkay in wax uu sameeyey yihiin wax ficaan, aadna wuu ugu farxay dhaaman. Tanina waxay dhacday maliintii lixaad ee abuurka.
Markay maalinti todobaad timid, Illaah (Swt) wuxu dhamaystiray shaqadisii abuurka.Wuuna ka nastay wixii uu abuuray oo dhan.Wuxuna kadhiga malinta todobaad malin barkaysan oo quduusa, waxaa yeelay wuxuu ka nasatay shaqadi abuurka. Waana sidana sida uu Illaah(Swt) u abuuray aduunka oo dhan iyo wax dhex yaala.
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Bilowgii 1-2
Aabe Adaan (Cs) iyo hooyo Xawa (Cs) waxay si farxad ku jirta ugu noolayeen beerta Janaada ee Illaah (Swt) u sameeyey iyaaga, Midkoodna maryo ma qabin, laakiin iyaagu ma dareemeyn cawaradooda wayo ma jirin wax danbiya marka janada dhexdeed. Markaste iyagu Illaah (Swt) ayeey la sheekaysan jireen si toosa waxayna dhex socon jirinee beerta Janaada dhexdeed
Laakiin Janaada waxa dhex joogay abeeso xun.Waxay abeesadii ku tidhi Hooyo Xawa (Cs). “ Runtii miyu Illaah(Swt) kugu yidhi ha cunin midho ku yaala dhirta Janaada dhexdeeda?”
Markaas ayeey u jawabtay, “ Illaah (Swt) wuxuu noo sheegay inaan cuno dhirta Janaada ku talaa oo dhan laga reebo geedka aqoonta ficaan iyo xumaha (Geedka danbiga). Waxanu Illaah (Swt) nagu yidhi,” Hadii aad cuntaan ama aad tabatan isaga, waad dhiman doont.’”
Abeesadi ayaa u jawabtay tidhina, “ Arinkaasi run maha. Illaah ( Swt) wuu ogyahay markaad cuntaan mirahaas inaad isaga awoodisa oo kale aad yeelan doontan kadibna aad fahmi doontaan xumaha iyo wanaaga sidiisa oo kale.”
Hooyo Xawa (Cs) ayaa aragatay in mirahaasi aay aad u qurux badan yihiin unaa muuqdaan qaar aad u macaan.Waxa kale oo aay rabtay inay noqoto mid kala fahanta xumaha iyo wanaaga, waxay so guraatay midhihii oo aay cuntay kadibna waxa qayb ka siisay ninkeedi Aabo Adaan (Cs) oo iyaada la socoday kadib isna mirihii ayuu cunay.
Islaa markii aay cuneen idhahoodi ayaa furmay, oo waxay ogaadeen inay qawan yihiin.Waxay isku dayeen inay jidhkooda astuuran oo aay caleenta toshan kana sameysataan dhar.
Aadan iyo Xawa (Cs) waxay maqleen sanqadhii Illaah (Swt) oo ka dhex maqleen beerta Janaada dhaxdeeda. Kadib labadoodiba way is qariyeen. Illaah (swt) ayaa la hadlay Aadan (Cs) kuna yiri, “ xageed joogta?” Aadan ( Cs) ayaa u jawabay Illaah (Swt) oo yiri, “ Waxa Illaahow (Swt) maqlay adigo beerta dhex socda, kadib waan cabsaday maxaa yeelay waan qawana, oo waan iska ka qarinaayeey.”
Kadib Illaah (Swt) ayaa ku yidhi, “ Yaa ku sheegay inaad qaawantahay? Ma waxaad cuntay mirihii aan ku idhi ha cuniin?”
Aadan (Cs) ayaa Illaah (Swt) ku jaawab celiyeey oo ku yiri, “ Gabadhan Xawa adiga isiyeey, iyaana ayaada isiisay miraha.” Kadib Illaah (Swt) ayaa gabadhii la hadlay kuna yiri, “ Maxaad sameysay?” Gabadhii ayaa u jawabtay Illaah (Swt) waxayna ku tiri, “ Abeesadii ayaa I khiyaantay.”
Illaah Swt) ayaa abeesadi ku yiri, “ Waan ku habaray! beerka ayaad ku soco doonta wasakhdaana waad cuni. Adiga iyo gabadhu waydun is nicii, ciyaalkinuna way isnicii sido kale. Naagta fareceeda ayaa madax ka burburin, adiguna boqontiisa ayaad dhaawici.”
Illaah(Swt) wuxu ku yiri gabadadhi. “ Markaad dhalayso ciyaalka ayaan xumad kaga dhigay. inuu ninkagu ku xukumo oo u ku taliyoo ayaan ka yeelay.”
Illaah (Swt) wuxuu ninki ku yiri, “ Waxaad warkeedi dhageysatay naagtada aniga waad ii adeeci weyday. Hada dhulka waan in karay, aad aayad ugu bahantahay inaad dhulka uga shaqaysato oo aad cunto kala so baxdo. Kadibna waad dhiman doonta oo jirkagu dhulka ayuu ku laaban doona.” Kadib ninki wuxu u bixyeey naagtisi Xawa oo macneehedu yahay “ nolol bixisio,” waayo waxay noqon doonta hooyada dadka oo dhan kadib Illaah (Swt) dhar ayuu u galiyeey uu uga sameeyey maqaarka xoolaha.
Kadib Illaah (Swt) wuxu ku yiri, “ Iminka laga bilaabo bini aadanku waxay noqdeen anaago kale waayo waxay kala garanayaan xumaha iyo wanaaga, waa inaan loo ogolaan inay cunaan geedaha noolosha ee lagu noolaado waligeed.” Kadib Illaah (Swt) Janaada wuu ka soo saaray Aadan iyo Xawa (Cs).Kadib Illaah (Swt) wuxu dhigay Janaada malaa’iigo aad u quwad badan si aan Janaada lo so gelin loona cunin geedaha noolosha aan dhimashada lahayn keena.
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Bilowgii 3
A Bible story from: Genesis 6-8
A Bible story from: Genesis 11-15
Ten years after Abram and Sarai arrived in Canaan, they still did not have a child. So Abram's wife, Sarai, said to him, “Since God has not allowed me to have children and now I am too old to have children, here is my servant, Hagar. Marry her also so she can have a child for me."
Toban sano kadib markii Aabram iyo Sara ay yimaade Kaanan waali ilmo ma lahayn. Kadib xaska Aabram ee Sara ayaa ku tidhi isaga, “ In kasto Ilaah (Swt) aanu ii ogolanin inan helo ciyaal iminkana aan aad u weynahay halkan waxa ila joogta gabadha ii adeegta ee Xagar. Gurso iyaada si aay ciyaal kugu dhasho.”
So Abram married Hagar. Hagar had a baby boy, and Abram named him Ishmael. But Sarai became jealous of Hagar. When Ishmael was thirteen years old, God again spoke to Abram and said,
Kadib Aabram wuu guursaday Xagar. Xagar na waxa dhashay wiil, wiilkina wuxu Aabram u bixiyeey Ismaciil. Lakiin markay Sara aragtay inay Xagar dhashay wiil aad ayeey uga hinaastay Xagar. Marku Ismaciil gaadhay da’da saddex iy toban jir ah, ayuu Ilaah (Swt) la hadlay Aabram kuna yiri,
“I am God Almighty. I will make a covenant with you.” Then Abram bowed to the ground. God said, “You will be the father of many nations. I will give you and your descendants the land of Canaan as their possession and I will be their God forever. Every male in your family must be circumcised.”
“ Anigu waxan ahay Ilaaha xaq lagu cabudo. Waxan adiga (Aabram) kula galay axdi.” Kadib Aabram dhulka ayuu Ilaah (Swt) ugu su juday. Kadib wuxu Ilaah(Swt) ku yiri mar labaad, “ Waxad noqon doonta aabaha umado fara badan. Waxanan adiga iyo faracaga siin doona dhulka Kanaan inay iyagu yeeshan aniguna waxan waligay ahaan doona Ilaahadoo. Waana inaad guda ama xalalaysa wiil kaste oo ka dhasha qoyskagaa.”
"Your wife, Sarai, will have a son—he will be the son of promise. Name him Isaac. My covenant will be with him, and he will become a great nation. I will make Ishmael a great nation, too, but my covenant will be with Isaac." Then God changed Abram's name to Abraham, which means "father of many." God also changed Sarai's name to Sarah, which means "princess."
Ilaah (Swt) wuxu ku yidhi Aabram , “ Xaskagaa Sara waxay dhali doonta wiil- waxanu wiilkasu noqon doona ki aan ku balan qaaday. Waxad magaciisa u bixisa Isaaq. Axdigaygu isaga ayuu la socon doona , waxanu noqon doona umad aad u ficaan oo sare.” Kadib Ilaah (Swt) magacii Aabram na wuxu ugu badaley Ibraahim, oo macneedu yahay “Aabaha farc badan” Ilaah (Swt) waxa kale u magaceedi badaley Sara kuna magacabay Sahara oo macneehedu yahay “ Boqorad.”
That day Abraham circumcised all the males in his household. About a year later, when Abraham was 100 years old and Sarah was 90, Sarah gave birth to Abraham's son. They named him Isaac as God had told them to do.
Maalinta kadib Ibraahim wuxu bilaabay inu gudo ama xalaleyo wixi raga ee gurigiisa joogay. Sanad kadibna marku Ibraahim noqday 100 sanno jir Saharuna tahay 90 jir, ayeey dhashay wiilki Ilaah (Swt) ugu balan qaaday. Waxay u bixiyeen Isaaq sidu Ilaah (Swt) u amray inay ugu yedhaan.
When Isaac was a young man, God tested Abraham’s faith by saying, “Take Isaac, your only son, and kill him as a sacrifice to me.” Again Abraham obeyed God and prepared to sacrifice his son.
Marku Isaaq aha wiil yar, Ilaah ayaa wuxu tijabiyeey imaanki Ibraahim kuna yiri, “ Isaaq ka xee wiilkaga oo so sadaqee wanqal ahan. Xagayga.” Kadib Ibraahim wuu adeecay Ilaah (Swt) wuxuna isku diyariyeey inu wanqalo wiilkiisa.
As Abraham and Isaac walked to the place of the sacrifice Isaac asked, “Father, we have wood for the sacrifice, but where is the lamb?” Abraham replied, “God will provide the lamb for the sacrifice, my son.”
Marku Ibraahim iyo Isaaq ay aadeen meeshi lagu wanqalayeey ayuu isaaq waydiyey aabihi, “ Aabo, waynu helnay xabadi wax lagu shidaayaye mee neefki la qalayeey? Ibraahim wuxu ugu jawabay, “ Ilaah (Swt) ayaa keeni neefki lagu wanqalayeey,
When they reached the place of sacrifice, Abraham tied up his son Isaac and laid him on an altar. He was about to kill his son when God said, "Stop! Do not hurt the boy! Now I know that you fear me because you did not keep your only son from me."
Marjay gaadheen meeshi wanqasha , ayuu ibraahim wiilkisi Isaaq indhaha ka xidhay kadibna dul jiifiyeey meeshi lagu sad qayn laha kadib marku mindiid kor u qaaday oo u rabay inu inaankisa gowraco ayuu Ilaah (Swt) ku yiri ,” jooji! Wax ha yeeli wiilka! Hada waxan ogaaday inaad aniga iga cabsato waayo amarkayga ayaad maqashay inaad wiilkaga aniga igu wan qasho.”
Nearby Abraham saw a ram which was stuck in a bush. God had provided the ram to be the sacrifice instead of Isaac. Abraham happily offered the ram as a sacrifice.
Meel u dhow ayuu Ibraahim ku arkay wan ku xidhan meel kayn ah. Ilaah (Swt) ayaa u so dejiyeey wanka inu gawraco xagu ka gawriici laha wiilkisa Isaaq. Ibraahim si faraxadi ku jirto ayuu ugu wanqalay neefki.
Then God said to Abraham, “Because you were willing to give me everything, even your only son, I promise to bless you. Your descendants will be more than the stars in the sky. Because you have obeyed me, all the families of the world will be blessed through your family.”
Kadib Ilaah (Swt) wuxu ku yiri Ibraahim, “ Waayo wax kaste aniga ayaad i sinaaysa, xatta wiilkaga, waxan kugu balan qaaday nimco. Faracagu waxay ka badnaan doonan xidigaha cirka. Maxa yeelay waad ii adeeceday aniga, dadka aduunka oo dhan waxa lagu barakeyn doona adiga qoyskaga daradeed.
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Bilowgii 16-22
A Bible story from: Genesis 16-22
When Abraham was very old and his son, Isaac, had grown to be a man, Abraham sent one of his servants back to the land where his relatives lived to find a wife for his son, Isaac.
Marku Ibraahim gaboobay inankisii Isaaqna uu noqoday nin xooga, Wuxu Ibraahim diray mid ka mida shaqalihisii inu tako wadanki uu ka yimid ee qarabadisu ku noolayd inu gabadh u so helo wiilkisa, Isaaq.
After a very long journey, God led the servant to Rebekah, who was the granddaughter of Abraham’s brother.
Marku shaqalahi tegey meeshi oo wakhati dheer si socday, ayuu Ilaah (Swt) ayuu ku hagajiyeey Shaqalihi gabadh la yidha Rubeekha oo aheyd inaan uu awoow u yahay Ibraahim walalkiis.
Rebekah agreed to leave her family and go back with the servant. Isaac married her as soon as she arrived.
Rubeekha waxay ogolatay inay raacado shaqalihi Ibraahim so diray oo ay reerkoda ka tagto. Kadib markay tagtay reer Ibraahim isla markiba waxa guursday inanti Isaaq.
After a long time, Abraham died and all of the promises that God had made to him in the covenant were passed on to Isaac. God had promised that Isaac would have countless descendants, but Isaac’s wife, Rebekah, could not have children.
Wakhti badan kadib Ibraahim wuu dhintay balan qaadki Ilaah (Swt) uu la galay Ibraahim ee axdigii wuxu ku warejiyeey Isaaq. Ilaah(Swt) wuxu Isaaq ugu balan qaaday inu heli doono ubad fara badan oo aan la tiring Karin, laakin xaskiisi Rubeekha wax ubada ma dhalin.
Isaac prayed for Rebekah, and God allowed her to get pregnant with twins. While they were still inside her, the two children struggled with each other, so Rebekah asked God what was happening.
Isaaq wuxu u duceeyey Rubeekha kadib Ilaah(Swt) ayaa ka maqlay ducaadisii oo uur matana ah ayeey yeelatay. Intay carruurtu uurka hooyadood ku jireen aad ayeey isugu dhib badnayeen, kadib Rubeekha ayaa Ilaah(Swt) weydisay wax ay ciyaalkeeda uurka ugu jira u dagalamayaan.
God told Rebekah, "There are two nations inside of you. They will struggle with each other and the older son will serve the younger one."
Rubeekhana wuxu Ilaah (Swt) u sheegay, “Inay laba qabiilo dhexdeed ku jiraan. Kuna yiri way dagaalami dooonan dhexdooda waxana dhici doona inu ka weyn u adeegi doono ka yar.”
When Rebekah's babies were born, the older son came out red and hairy, and they named him Esau. Then the younger son came out holding on to Esau's heel, and they named him Jacob.
Markay carruurti Rubeekha dhalatay, inanki ugu horeyeey wuxu noqday mid casaan timo fara badan leh, waxayna u bixiyeen Ceesow. Ka hor inti aanay dhalan ilmaha matanka ee labad wuxu cagta haystay Ceesow waxana loo bixiyeey Yacquub.
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Bilowgii 24:1-25:26
A Bible story from: Genesis 24:1-25:26
As the boys grew up, Rebekah loved Jacob, but Isaac loved Esau. Jacob loved to stay at home, but Esau loved to hunt.
Markay wiilashi waa weynadeen, Rubeekha waxay jecelatay wiilkeeda yacquub, lakiin Aabihi Isaaq wuxu jecla wiilkisa weyn ee Ceesow. Yacquub wuxu jecela inu guriga had iyo jeer joogo, lakin Ceesow wuxu jeclaa inu ugaadhsi tago.
One day, when Esau came back from hunting, he was very hungry. Esau said to Jacob, “Please give me some of the food you have made.” Jacob responded, “First, give me your rights as the oldest son.” So Esau gave Jacob his rights as the oldest son. Then Jacob gave him some food.
Malin ayuu Ceesow yimid guriga isaago gaajoonayaa, oo kaso daaley ugaadhsi, wuxuuna weydisatey yacquub kibis iyo fuud digir laga sameeyey. Yacquubna wuxuu ugu jawabey, “waan ku sinayaa hadaad iga ibinayaso lahansha dhaxal qadashadaad.”
Isaac wanted to give his blessing to Esau. But before he did, Rebekah and Jacob tricked him by having Jacob pretend to be Esau. Isaac was old and could no longer see. So Jacob put on Esau’s clothes and put goat skins on his neck and hands.
Kadib Ceesow wuxu ugu jawab celiyeey Yacquub, “ Maxay tahay dhaxal qadashadu? Naftaba gaajo iga baxaysee.”
Jacob came to Isaac and said, “I am Esau, I have come to receive your blessing.” When Isaac felt the goat hair and smelled the clothes, he thought it was Esau and blessed him.
Isaaq wuxu rabay inu barakadiisa siiyo Ceesow. Lakiin inta anu siinin Rubeekha iyo Yacquub ayaa isaga khiyameeyey wayo Yacquub ayaa iskaga so dhigay Ceesow. Isaaq waxba indhaha kama arkayn wayo wuu gaboobay. Kadib Yacquub ayaa xirtay dharki Ceesow iyo harag uu iska saray luqunta iyo gacmaha.
Esau hated Jacob because Jacob had taken his rights as oldest son and also his blessing. So he planned to kill Jacob after their father died.
Yacquub ayaa u yimid aabihi Isaaq kuna yiri, “ Waxan ahay Ceesow, waxan kugu imid inaad ducadaada i siiso. “ Marku Isaaq arakay haragi oo uu uriyeey dharkiisi, wuxu u maleeyey inu yahay Ceesow oo ducadi iyo barakadii ayuu siiyay.
Ceesow aad ayuu u neceba Yacquub maxa yeelay Yacquub barakadi aabihi uu xaqa u laha ayuu ka qaaday waya isaga ayaa ka weyna, Kadib wuxu isku qorshaystay inu dilo Yacquub marku aabihi dhinto.
But Rebekah heard of Esau’s plan. So she and Isaac sent Jacob far away to live with her relatives.
\\
Lakiin Rubeekha ayaa maqashay qorshaha uu Ceesow rabo inu ku dilo walalkiis. Kadib hooyadi iyo aabihi u direen Yacquub inu u tago hooyadi qarabadeed.\\
Jacob lived there for many years, and during that time he married and had twelve sons and a daughter. God made him very wealthy.
Yacquub wuxu la noola muddo dheer qarabada hooyadi, lakiin wakhatigaas wuu guursaday waxan dhalay laba iyo toban wiil iyo hablaba. Ilaah(Swt) wuxu ka dhigay isaga qani tijaara.
After twenty years away from his home in Canaan, Jacob returned there with his family, his servants, and all his herds of animals.
Marku Yacquub ka maqna wadankiisa Kanaan mudo labatan sanno ah, ayuu ku so laabtay gurigoodi isaago wata qoyskisii, shaqalihisii iyo dhamaan xoolihiisi oo dhan.
Jacob was very afraid because he thought Esau still wanted to kill him. So he sent Esau many herds of animals as a gift. The servants who brought the animals said to Esau, “These animals are a gift from your servant, Jacob. He is coming soon.”
Yacquub aad ayuu u cabsi qabay marku dhaxda ku so jiray safarkiisi wuxu moodayay in wali Ceesow rabo inu dilo isaga. Makas ayuu Ceesow siiyeey xoolo fara badan hadiyad ahan. Shaqalihii Yacquub ayaa markay xoolaha u keenen ku yiri Ceesow, “ Xoolaha waa hadiyad ka timid adeegaha, Yacquub. Horena wuu kugu imanayaa.”
But Esau had already forgiven Jacob, and they were happily reunited. Jacob then lived peacefully in Canaan. Then Isaac died, and Jacob and Esau buried him. The covenant promises God had promised to Abraham and then to Isaac now passed on to Jacob.
Lakiin Ceesow horeba wuu u cafiyeey yacquub, oo marku yimidna si farxadi ku jirto ayeey dib u wada noolayeen, Yacquubna si nabadi ku jirto ayuu dhulki Kanaan ugu noola. Kadib aabahod Isaaq wuu dhintay weyna wada dugeen meydkisi isaga. Axdigii uu Ilaah(Swt) ugu balan qaaday Ibraahim kadibna Isaaq waxa barkadi helay Yacquub.
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: 25:27-33:20
A Bible story from: Genesis 25:27-33:20
Many years later, when Jacob was an old man, he sent his favorite son, Joseph, to check on his older brothers who were far away, taking care of the herds.
Sanado badan kadib marku Yacquub nin da weyn noqday, wuxu inanki uu jecela ee Yuusuf diray inay soo eego walaladiis oo meel fog xoolohoodi ku raacaya.
Joseph’s brothers hated him because their father loved him most and because Joseph had dreamed that he would be their ruler. When Joseph found his brothers, they kidnapped him and sold him to some slave traders.
Yuusuf walaladi way necebayeen waayo aabahood yacquub aad ayuu u jecela isaga waxa kale oo jiray inu Yuusuf ku riyooday inu noqon doono hogamiyahooda. Marku Yuusuf arkay walaladiis oo xoolihii la jooga wuu u tegay kadibna waay qafaasheen oo aay ka ibiyeey niman dadka ka ganacasadaa.
Before Joseph's brothers returned home, they tore Joseph’s robe and dipped it in goat's blood. Then they showed the robe to their father so that he would think a wild animal had killed Joseph. Jacob was very sad.
Ka hor intii aanay Yuusuf walaladii ku so laban gurigoodii, intay neef adhiya dileen ayeey jakeedkiisi dhiigi ku shubeen kadibna dhiigi ayeey tuseen aabahood Yacquub si uu ogaado in inankisi uu jecela ee Yuusuf uu xayawaan duur joogi cunay. Yacquubna aad ayuu u murugooday.
The slave traders took Joseph to Egypt. Egypt was a large, powerful country located along the Nile River. The slave traders sold Joseph as a slave to a wealthy government official. Joseph served his master well, and God blessed Joseph.
Nimankii dadka ka ganacasan jiray Yuusuf waxay u ka xaysteen xagaas iyo Masar. Masar waxay aheyd wadan aad u baladhan oo aad u quwad badan kuna taala webiga niilka. Nimankii dadka ka ganacasan jiray waxay Yuusuf ka ibiyeen nin aad u tijaara kana tirsanaa sarakiisha Masariida wakhatiigas. Yuusuf si aad u wanagsan ayuu ugu adeegay ninka iibsaday, kadibna Ilaah wuu barakeyey Yuusuf.
His master’s wife tried to sleep with Joseph, but Joseph refused to sin against God in this way. She became angry and falsely accused Joseph so that he was arrested and sent to prison. Even in prison, Joseph remained faithful to God, and God blessed him.
Ninkii uu u adeegii jiray xaaskiisi ayaa damacaday in uu Yuusuf la seexdo lakiin Yuusuf wuu diiday inu ka sinaysato gabadha Ilaah dartiis. Aad ayeey uga cadhootay kadib Yuusuf ayeey eedaysay si loo xidho oo xabsiga loogu rido, kadibna waa la xidhay. Xatta isaga oo xabsiga lagu riday wuxuu aha mid immaan leh oo Ilaahay garanaya, kadibna Ilaah wuu barakeyey isaga.
After two years, Joseph was still in prison, even though he was innocent. One night, the king of Egypt, who was called the Pharaoh, had two dreams that disturbed him greatly. None of his advisors could tell him the meaning of the dreams.
Laba sanno kadib, wali Yuusuf xabsiga ayuu ku jiray, xatta isaga oo bila danbiyaa. Habeen ayaa boqorkii Masar haystay ee lagu magacabi jiray Fircoon ayaa waxa uu ku riyooday laba riyo oo aad u war war gelisay naftiisa. Lakiin hal qof oo ka mid aha nimaanki la talin jirtay isaga ma heli wax uu ku macneeyo riyada Fircoon.
God had given Joseph the ability to interpret dreams, so Pharaoh had Joseph brought to him from the prison. Joseph interpreted the dreams for him and said, “God is going to send seven years of good harvests followed by seven years of famine.”
Ilaah wuxu awood ku siyeey Yuusuf inu macneeyo ama turjumo riyooyinka, lakiin Fircoon wuxu dalbaday in Yuusuf xabsiga lagaso saro loona keeno isaga. Yuusuf wuxu turjumay riyooyinki Fircoon wuxuna ku yidhi sidan, “Ilaah wuxu so diri doona todoba sanno oo dalag gurasha kadibna waxa iman doona todoba sanno oo abaara.”
Pharaoh was so impressed with Joseph that he made him the second most powerful man in all of Egypt!
Fircoon aad ayuu ula dhacay warkii Yuusuf taasina waxay ka dhigtay inu noqodo ninka labaad ee ugu awooda badan Masar!
Joseph told the people to store up large amounts of food during the seven years of good harvests. Then Joseph sold the food to the people when the seven years of famine came so they would have enough to eat.
Yuusuf wuxu dadki u sheegay inay todobada sanno ee dalagu jiro keydsadaan rashiin fara badan kadib Yuusuf wuxu ka ibiyeey rashiinki dadka wakhtigi abaartu jirtay si aay wax u cunaan.
The famine was severe not only in Egypt, but also in Canaan where Jacob and his family lived.
Abaartu aad ayeey u xumayd ma ahayen Masar oo kaliya, xatta dhulka kancaan meeshi uu Yacquub iyo reerkisu ku noolayeen.
So Jacob sent his sons to Egypt to buy food. The brothers did not recognize Joseph when they stood before him to buy food. But Joseph recognized them.
Kadib Yacquub wuxu inamadiisi u diray Masar si aay rashiin uga so ibsadaan. Yuusuf walaladii may aqoonsan isaga xatta markii aay rashinka ka ibsanyeen ee ay hortagnayeen. Lakiin Yuusuf wuu garanayay iyaga.
After testing his brothers to see if they had changed, Joseph said to them, “I am your brother, Joseph! Do not be afraid. You tried to do evil when you sold me as a slave, but God used the evil for good! Come and live in Egypt so I can provide for you and your families.”
Marku Yuusuf tijabiyeey walaladii inay is badaleen iyo in kale, ayuu Yuusuf ku yidhi iyagii, “ anigu waxan ahay walalkiin, Yuusuf! Ha cabsanina. Idinku waxad sameysen wax xun markad iga ibiseen nimanka ganacsadayaasha, lakiin Ilaah wuxu xumaanta ku badala wanaag! Kalay oo Masar ku noolada idinka iyo reerkinuba aniga ayaa idin cawiin doone.
When Joseph's brothers returned home and told their father, Jacob, that Joseph was still alive, he was very happy.
Markay Yuusuf walaladii aay ku laabteen dhul koodi una sheegen aabahood waxa Yacquub inu wali inankisii Yuusuf nool yahay, aad yuu ugu farxay.
Even though Jacob was an old man, he moved to Egypt with all of his family, and they all lived there. Before Jacob died, he blessed each of his sons.
In kasto Yacquub uu aad u weyna lakiin reerkisii iyo isaguba waxay u gureen Masar waxanay ku nooladeen xaggas.
The covenant promises that God gave to Abraham were passed on to Isaac, then to Jacob, and then to Jacob’s twelve sons and their families. The descendants of the twelve sons became the twelve tribes of Israel.
Ilaah axdigii uu u balan qaday Ibraahim wuxu siyeey Isaaq kadib Yacquub kadibna laba iyo tobankiisi inan iyo reerkodi ayuu siyeey. Laba iyo tobankii wiil ee Yacquub waxay noqdeen laba iyo tobanka qolo ee Reer Nini Israa’iil.
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: 37-50
A Bible story from: Genesis 37-50
A Bible story from: Exodus 1-4
Moses and Aaron went to Pharaoh. They said, “This is what the God of Israel says, ‘Let my people go!’” Pharaoh did not listen to them. Instead of letting the Israelites go free, he made their work even harder!
Muuse iyo Haruun waxay u tageen Fircoon. Waxnay ku yidhahadeen, “Ilaah reer binu Israa’iil wuxu leyhay, “ dadkeyga ha laga qaado gumeysiga hana la fasxo!’” Fircoon warkaas mu dhagaystan, xaggu ka sii deyn laha Israa’iiliynta wuxu u diray shaqo aadag oo ay ku dhib mutaan.
Pharaoh kept refusing to let the people go, so God sent ten terrible plagues, on Egypt. Through these plagues, God showed Pharaoh that he is more powerful than Pharaoh and all of Egypt’s gods.
Fircoon wuu diiday inu dadka Israa’iiliynta fasaxo, kadibna Ilaah wuxu u so diray toban balayo oo kala daran wadanka Masar. Balayooyinka dartood, Ilaah wuxu tusay Fircoon inu isaga iyo asanabta aay masaridu cabuudayso ka awood badan yahay.
God turned the Nile River into blood, but Pharaoh still would not let the Israelites go.
Ilaah webiga niila wuxu ka dhigay dhiig socoda, lakiin wali Fircon ma fasaxin Israa’iiliyintii.
Then God sent frogs all over Egypt. Pharaoh begged Moses to take away the frogs. But after all the frogs died, Pharaoh hardened his heart and would not let the Israelites go.
Ilaah wuxu u soo diray Masar oo dhan rah. Kadib Fircoon wuxu baryayay inu Muuse rah ka kaxeeyo. Lakiin markay rahii oo dhan dhinteen, Fircoon qalbigiisa ayaa si adkaaday oo wuxu diiday inu Israa’iiliyinta fasaxo.
So God sent a plague of gnats. Then he sent a plague of flies. Pharaoh called Moses and Aaron and told them they could leave if they stopped the plague. Moses prayed, and God removed all the flies from Egypt, but Pharaoh hardened his heart and would not let the people go.
Ilaah wuxu u soo diray injir badan. Hadana wuxu u soo diray dukhsi . Fircoon wuxu u yeeray Muuse iyo Haruun kuna yidhi hadii aad joojisan balayooyinkan dadkina waan fasaxay. Muuse ayaa duceeyey kadibna Ilaah wixi oo dukhsi ah wuu ka kaxeeyey Masar, lakiin Fircoon qalbigiisa ayaa si adkaaday oo wuxu diiday inu Israa’iiliyinta fasaxo.
Next God sent a sickness to kill all the farm animals that belonged to the Egyptians. But Pharaoh’s heart was hardened, and he would not let the Israelites go.
Marki ku xigtay Ilaah wuxu so diray xanuun dila dhamaan xoolaha aay lahayeen Masaridu, laakiin Fircoon qalbigiisa ayaa si adkaaday oo wuxu diiday inu Israa’iiliyinta fasaxo.
Then God told Moses to throw ashes into the air in front of Pharaoh. When he did, painful skin sores appeared on the Egyptians, but not on the Israelites. God hardened Pharaoh's heart, and Pharaoh would not let the Israelites go free.
Kadibna Ilaah ayaa k ammray inu Muuse cirka u tuuro danbas Fircoon hortiisa. Marku sida sameeyey xanuun xun ayaa maqarka Masarida ku dhacay laakiin waxaba kuma dhiciin Israa’iiliyintii la noolayd iyaga. Fircoon qalbigiisa ayaa si adkaaday oo wuxu diiday inu Israa’iiliyinta fasaxo.
After that, God sent hail that destroyed much of the crops in Egypt and killed anybody who went outside. Pharaoh called Moses and Aaron and told them, “I have sinned. You may go.” So Moses prayed, and the hail stopped.
Inta kadib, Ilaah wuxu so diray baraf buburiyeey dhamaan beerihi Masarida dilayna qofkasta oo bananka u so baxa. Fircoon ayaa u yeeday Muuse iyo Haruun kuna yiri, “ Waan danbabay. Hada waan fasaxay dadkina. “ Kadibna Muuse ayaa duceeyey barafkina wuu joogsaday.
But Pharaoh sinned again and hardened his heart and would not let the Israelites go.
Laakiin Fircoon wuu danbaabay mar labad qalbigiisa ayaa si adkaaday oo wuxu diiday inu Israa’iiliyinta fasaxo.
So God caused swarms of locusts to come over Egypt. These locusts ate all the crops that the hail had not destroyed.
Kadib Ilaah wuxu so diray ayax inu yimado Masar oo dhan. Ayaxi wuxu cunay dhamaan wixi miro aha ee aan barafku baabiin.
Then God sent darkness that lasted for three days. It was so dark that the Egyptians could not leave their houses. But there was light where the Israelites lived.
Kadib Ilaah wuxu so diray gudcur madow oo saddex maalmood socday. Waxay aheyd madow sababay in Masaridu gurigooda ka bixi wayaan. Laakiin iftiin ayaa jiray meesha aay Israa’iiliyuntu ku noolayeen.
Even after these nine plagues, Pharaoh still refused to let the Israelites go free. Since Pharaoh would not listen, God planned to send one last plague. This would change Pharaoh’s mind.
Xatta markii sagal balaayo aay dhaceen Fircoon wuu diiday iny Israa’iiliynta fasaxo. Tan iyo marku Fircoon diiday inu dhagaysto Muuse, Ilaah wuxu qorsheey inu uso diro balayadii tobnaad ee ugu danbeysay. Tanina waxay badali doonta maskaxada Fircoon.
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Baxniintii 5-10
A Bible story from: Exodus 5-10
God warned Pharaoh that if he did not let the Israelites go, then he would kill all the firstborn males of both people and animals. When Pharaoh heard this he still refused to believe God.
Ilaah wuxu u digay inu Fircoon hadii u fasaxi wayo Israa’iiliyinta, inu dili doona dhamaan curudka wiilasha dad iyo xoolaba. Marku xatta warka maqlay wuu diiday inu Fircoon Ilaah rumaysto.
God provided a way to save the firstborn of anyone who believed in him. Each family had to choose a perfect lamb or goat and kill it.
Ilaah wuu badbaadiyeey curadka qof kaste oo isaga rumeystay. Qoyskasta waxa lagu ammray inay qalan neef lax ama riya oo ficaan.
Then the Israelites needed to put some of its blood around the door of their house. They were to roast the meat and eat it quickly, along with bread that was made without yeast. They were to be ready to leave Egypt when they ate.
Kadib Israa’iiliyntii waxay aheyd inay albaabadooda dhiig mariyaan kadibna adhiga neefka aay dubtaan cunan hilibkisa kuna cunaan roodhi daqiiq laga sameeyey sida ugu dhakhsiyaha badan. Waxanay aheyd markay cunaan inay sida ugu dhakhsiyaha badan uga tagan Masar.
The Israelites did everything just as God had commanded them. In the middle of the night, God went throughout Egypt killing every firstborn son.
Israa’iiliyuntu waxay sameeyey dhaman wuxu Ilaah ku ammray inay suubiyaan oo dhan. Marku habeenki kala badhmay, ayuu Ilaah wada dilay dhamaan wiilashi curadaada Masarida aha oo dhan.
All the houses of the Israelites had blood around the doors, so God passed over those houses and everyone inside was safe. They were saved because of the lamb’s blood.
Dhaman guriyihii Israa’iiliynta waxa marsana dhiig, kadib way ka badbaadeen dhibaatii oo dhan waayo dhiigi la faray inay albaabada marsadan.
But the Egyptians did not believe God or obey his commands. So God did not pass over their houses. God killed every one of the Egyptians' firstborn sons and every firstborn of their animals as well.
Laakiin Masaridii diday inay Ilaah rumeeyan ama adeeci waayay dhamaan Ilaah wuxu ka layeey wiilashii curadadoodi iyo xoolahoodi.
Every Egyptian firstborn male died, from the firstborn of the prisoner in jail, to the firstborn of Pharaoh. There was much weeping in Egypt.
Wiil kaste oo curad aha Masarida wuu dhintay, xatta kuwi jeelasha ku jiray, xatta wiilki Fircoon. Masaridu aad ayeey uga dhex oo yeen wadankoodi Masar.
That same night, Pharaoh called for Moses and Aaron and said, “Take the Israelites and leave Egypt immediately!” The Egyptian people also urged the Israelites to leave right away.
Isla habeenkas, Fircoon wuxu u yeedhay Muuse iyo Haruun wuxuna ku yidhi. “ Kaxeeye Israa’iilinta oo ka wada Masar sida ugu dhakhsiyaha badan!” Dadka masariduna waxay Israa’iilinta ku yidhahadeen hada naga baxa.
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Baxniintii 11:1-12:32
A Bible story from: Exodus 11:1-12:32
The Israelites were very happy to leave Egypt. They were no longer slaves, and they were going to the Promised Land, the land God had promised to give to Abraham's descendants! The Egyptians gave the Israelites whatever they asked for, even gold and silver and other valuable things. Some people from other nations believed in God and joined the Israelites as they left Egypt.
Israa’iiliyintu aad ayeey ugu farxeen inay ka tagan Masar. Waxay rabeen inay adoonsiga ka baxan oo aay tagan dhulki loogu balan qaaday, dhulku Ilaah ugu balan qaaday Ibrahin iyo fariicisa. Masaridii wax kaste oo Israa’iiliyintu aay way diisteen way siiyeen, xatta dahab iyo silfar iyo wax kaste oo qimo leh. Dadkii kale ee Masar ku noola ee amminsan Ilaah iyaguna waxay raceen Israa’iiliyinta si aay Masar uga baxan.
God led them by going ahead of them in a tall cloud pillar during the day, which became a tall fire pillar at night. God was always with them and guided them as they traveled. All they had to do was follow him.
Ilaah ayaa Israa’iiliyinta hogaminayeey oo daruur hadhle ayaa maalinti cadceeda ka ilaalinysay, habeenkina iyada ayaa iftiin u noqonaysay. Ilaah ayaa iyaga la jiray oo hogaminayay xatta intay si socdeen safarkooda oo dhan. Waxa laga rabay oo qudha inay iagu Ilaah adeecaa..
After a short time, Pharaoh and his people changed their minds and wanted the Israelites to be their slaves again. God did this to get glory for himself by showing that he is more powerful than Pharaoh and his gods.
Wakhti yar kadib, Fircoon iyo dadkisii fikirkoodi way badaleen oo waxay rabeen in wali Israa’iiliyuntu ahato addoomahooda mar labaad. Ilaah wuxu tan u sameynayeey inu tuso inu isagu ka awood weyn yahay Fircoon iyo asnaabta uu cabuudayo.
So Pharaoh and his army chased after the Israelites to make them their slaves again. When the Israelites saw the Egyptian army coming, they realized they were trapped between Pharaoh’s army and the Red Sea. They were very afraid and cried out, “Why did we leave Egypt? We are going to die!”
Kadib Fircoon iyo ciidankisii ayaa ka daba tegay Israa’iiliynti si aay mar labad uga dhigaan addoomahoda. Markay Israa’iiliyintii arkeen ciidanki Masarida oo so socda, waxay ogaadeen in ku xayiran yihiin bada cas iyo ciida fircoon dhaxdooda. Aad ayeey u cabsadeen waanay ooyeen, “ Maxan masar uga nimid? Halkan ayaan ku dhiman doona!”
Moses told the people, “Do not be afraid! God will fight for you today and save you.” Then God told Moses, “Tell the people to move toward the Red Sea.”
Muuse ayaa dadki ku yidhi, “ Ha cabsanina! Ilaah ayaa maanta idinla jira idina badbaadin doona.” Ilaah ayaa Muuse usheegay, “ inu dadka ku ammro inay xagga bada cas aadaan.”
The cloud pillar then moved between the Israelites and the Egyptians so the Egyptians could not see the Israelites.
Darurti hadhka lahayd ayaa waxay kala dhex gashay Israa’iiliyinta iyo Masarid dhexdooda kadibna Masaridu way arki wayeen Israa’iilintii.
God told Moses to raise his hand over the sea and divide the waters. The wind made the water in the sea separate to the left and the right, making a path through the sea.
Ilaah ayaa Muuse u sheegay inu gacantiisa sare u qaado si uu biyaha bada u kala qaybiyo. Dabayshii ayaa biyihi u kala kaxaysay midig iyi bidix si aay dariiq uga dilaaco bada.
The Israelites marched through the sea on dry ground with a wall of water on either side of them.
Israa’iiliyintii ayaa bada dhex maray wadad ka dilaacday iyaga oo biyu labada darbi ka xigaan.
Then the cloud lifted and the Egyptians saw the Israelites escaping. They decided to chase after them.
Daruurti u kala dhexeysay Israa’iiliyinta iyo Masariida ayuu Ilaah sara u qaadau si aay isku arkaan. Masaridina waay so yaaceen si aay u qab qabtan Israa’iiliyinta.
So the Egyptians followed the Israelites onto the path through the sea, but God threw the Egyptians into a panic and caused their chariots to get stuck. They shouted, “Run away! Yahweh is fighting for the Israelites!”
Kadibna masaridi ayaa so daba gashay Israa’iiliyinti bada dhaxdeeda, laakiin Ilaah ayaa cabsi ku riday Masarida oo waxay dhex istageen bada dhaxdeeda. Waxayna ku qayliyeen, “ Yaaca! Ilaah ayaa u dagalamaya Israa’iiliyinte!”
After the Israelites all made it safely to the other side, God told Moses to stretch out his hand again. When he obeyed, the water fell on the Egyptian army and returned to its normal place. The whole Egyptian army drowned.
Markay Israa’iilinti si nabad gelo ku jirto uga wada talabeen bada dhinaceeda kale, ayuu Ilaah Muuse u sheegay inu gacantisaa kala bixiyo mar labaad. Wuuna adeecay Ilaah, kadibna halkaas ayeey Masaridii ku baabeen oo badina caadi noqtay iyagiina badi aay ku liqday.
When the Israelites saw that the Egyptians were dead, they believed in God and trusted that Moses was a prophet of God.
Markay Israa’iiliyintii arkeen masaridii oo dhimatay, Ilaah ayeey rumeeysteen waxany amiineen Muuse inu yahay nabigi Ilaah.
The Israelites also rejoiced with much excitement because God had saved them from death and slavery! Now they were free to serve God. The Israelites sang many songs to celebrate their new freedom and to praise God for saving them.
Israa’iiliyuntu waxay aad ugu farxeen sidu Ilaah u badbaadiyeey dhimashadii bada kana saray addoonsigii aay ku dhex jireen. Haada waa la fasaxay waxayna ahayd wakhtigii aay Ilaah cabudii laheeyn. Israa’iiliyintii waxay bilabeen inay heeso Ilaah ammaana qaadan oo aay farxad ku dabaal dagan muujinaysa xornimadooda iya sida Ilaah u badbadiyeey iyaga.
God commanded the Israelites to remember his victory over the Egyptians and their deliverance from slavery by celebrating the Passover every year. They celebrated by killing a perfect lamb, eating it with unleavened bread, and celebrating how God had saved them from the Egyptians.
Ilaah wuxu ku ammray Israa’iiliyinta inay xasuustan sida aay uga guuleysteen Masarida ee Ilaah uga xoreeyey addoonsigi haystay waxana lagu xukumay inay sanad kaste u dabaal dagaan madax furshadoodii. Waxay bilaabeen inay ku dabaal degan iyaga oo qalaya neef aan iin lahayn iyo rooti bila khamiira ah iyaga oo xusayaa sida Ilaah uga so badbaadiyeey Masaridii.
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Baxniintii 12:33-15:21
A Bible story from: Exodus 12:33-15:21
After God led the Israelites through the Red Sea, he led them through the wilderness to a mountain called Sinai. This was the same mountain where Moses had seen the burning bush. The people set up their tents at the base of the mountain.
Kadib marku Ilaah dhafiyeey bada cas dadkii reer Israa’iil, waxay si mareen saxaraha buuraha leh ee lagu magacabo Siinay. Buurtani waxay aheyd buurti uu Muuse ku arkay keynta gubanaysa. Dadkiina waxay tan dhooyinkoodi ka dhisteen buurtaas hoosteeda.
God said to Moses and the people of Israel, “If you will obey me and keep my covenant, you will be my prized possession, a kingdom of priests, and a holy nation.”
Ilaah wuxu Muuse ku yidhi iyo dadki reer Israa’iil, “ Hadaad aniga I adeecedan oo aad axdigeyga ilaalisan,waxad noqon doontan qaar aan si qimo leh u ilaaliyo, imam boqoorina iyo qaran qudduusa.”
Three days later, after the people had prepared themselves spiritually, God came down on top of Mount Sinai with thunder, lightning, smoke, and a loud trumpet blast. Only Moses was allowed to go up the mountain.
Saddex cisho ka bacdi, markay dadkii siku diyariyeen inay cibaadaystan, Ilaah ayaa buurta siinaya uso diray onkod, iftiinm qiiq, iyo qaylo aad moodo hub. Muuse oo qudha yaa lo diray inu aado buurta dusheeda.
Then God gave them the covenant and said, “I am Yahweh, your God, who saved you from slavery in Egypt. Do not worship other gods.”
Kadib Ilaah ayaa wuxu u so dhibay axdi kuna yidhi, “ Anigu waxan ahay Ilaah, Ilaahinii, idinka so badbaadiyeey gumaysigii Masar. Ha u cibaadaysanina Ilaah kale oo aan aniga aheyn.”
“Do not make idols or worship them, for I, Yahweh, am a jealous God. Do not use my name in a disrespectful way. Remember to keep the Sabbath day holy. Do all your work in six days, for the seventh day is a day of rest to remember me.”
“Ha u cibadaysanina asnaabta ama ha u tukanina, Aniga ayaa Ilaaahay oo aan ogolayn in cid kale la cabuudo oo aan aniga aheyn. Magacayga ha u isiticmaalin si ixtiraan daro ku jirto. Xasuusta inaad maalinta sabtida ka dhigtaan maalin quudusa. Shaqadina qabsada lixda cisho ee kale, laakiin maalinta axada waa inay noqota maalin nasasho si aad aniga ii xasuustan.”
“Honor your father and your mother. Do not murder. Do not commit adultery. Do not steal. Do not lie. Do not wish you had your neighbor’s wife, his house, or anything that belongs to him.”
Aabbahaa iyo hooyadaa maamuus, in cimrigaagu ku dheeraado dhulka Rabbiga Ilaahaaga ahu ku siiyo. Waa inaanad qudh gooyn.Waa inaanad sinaysan. Waa inaanad waxba xadin.Waa inaanad deriskaaga marag been ah ku furin. Waa inaanad damcin guriga deriskaaga, waa inaanad damcin naagta deriskaaga, ama addoonkiisa, ama addoontiisa, ama dibigiisa, ama dameerkiisa, ama waxa deriskaagu leeyahay oo dhan.
Then God wrote these Ten Commandments on two stone tablets and gave them to Moses. God also gave many other laws and rules to follow. If the people obeyed these laws, God promised that he would bless and protect them. If they disobeyed them, God would punish them.
Kadib Ilaah wuxu qoray tobanka ammar oo u ku qoray dhagax dushiis wuxuna u dhiibay Muuse. Ilaah waxa sido kale uu sharciyo farabadan oo la raco u dhiibay isaga. Haddi aay dadku adeecan sharciyadan, Ilaah wuxu ugu balan qaaday inu barakayen doono oo uu xafidii doono iyaga. Haddi aay caasiyaan ammarkiisana iyaga wuu ciqabi doona.
God gave the Israelites a detailed description of a tent he wanted them to make. It was called the Tent of Meeting, and it had two rooms, separated by a large curtain. No one could enter the room behind the curtain except the high priest, because God lived there.
Ilaah wuxu u sheegay inay Israa’iiliyintu sameeyen taandho waanu u sharaxay sida aay u eekan doonto. Taandhada waxa loo bixiyeey Taandhada kulanka, waxayna ka kkobnayd laba qol oo kala socon oo daahweyn u dhexda kaga yalo. Lamana olonayn inay cidu gasho qayb taandhada kamid ah laga reebo Imaanka ugu wey mooye, waayo xaggasi waxay aheyd xaga Ilaah lagu cabudo.
Anyone who disobeyed God’s law could bring an animal to the Tent of Meeting as a sacrifice to God. A priest would kill the animal and burn it on the altar. The blood of the sacrifice covered the person’s sin and made that person clean in God’s sight. God chose Moses' brother, Aaron, and his descendants to be his priests.
Qofkaste oo caasiya sharciga ilaah waxay aheyd inu keeno neef xoolaha Taandhada kulanka si loogu sadaqeeyo Ilaah hortiis. Imaamka ugu sareeya ayaaku qala meesha allabariga.
The people all agreed to obey the laws that God had given them, to worship only God, and to be his special people. But a short time after they promised to obey God, they sinned terribly.
Dhiiga wanqasha ayaa lagu danbi dhaafi jiray danbiga qofka danbaaba, dhiigasuna wuxu qofka ka kaxeynayeey danbiga Ilaah agtiisa. Ilaah wuxu doortay Muuse walalki, Haruun, iyo faraciisa inaay noqdaan dad wadaaddadah.
For many days, Moses was on top of Mount Sinai talking with God. The people became tired of waiting for him to return. So they brought gold to Aaron and asked him to make an idol for them!
TDadka oo dhan waxay ku heshiyeen inay sharciga Ilaahay u hogaansaman waayo isagaa ayaa Ilaah ku so dejiyeey iyaga.
So Aaron made a golden idol in the shape of a calf. The people began to wildly worship the idol and make sacrifices to it! God was very angry with their sin and planned to destroy them. But Moses prayed for them, and God listened to his prayer and did not destroy them.
Maalmo badan kadib, Muuse ayaa tegey buurta Sinaay dusheeda si uu ula hadlo Ilaahay. Dadlii ayaa aad uga dalay sugitaanki Muuse intii uu ku maqna buurta dushiseeda. Kadibna waxay Haruun u keenen tahab waxanay ka codsadeen in uu ka sameeyo asnaab aay cabuudan iyagu.
When Moses came down the mountain and saw the idol, he was so angry that he smashed the stones on which God had written the Ten Commandments.
Kadibna Haruun wuxu dahabkii ka sameeyey sanam leh araga neefa weyshaha. Dadkii ayaa waxay bilaabeen inay si aad ubaladhan u cabuudan sanamka kadibna waxay allabari u sameyn jireen asanaabta. Ilaah aad ayuu uga cadhooday danbiga aay sameynayee waxanu damcay oo qorsheeyey inu baabiyo iyaga. Laakiin Muuse ayaa iyaga u duceeyey, Ilaahna waa ka aqbalay ducadii Muuse manu burburin iyaaga..
Then Moses beat the idol into powder, threw the powder into some water and made the people drink the water. God sent a plague on the people and many of them died.
Marku Muuse ka yimid buurta dusheedii wuxu arkay sanamkii, aad ayuu uga cadhooday waxanu burburiyeey dhagaxii uu Ilaah ku qoray tobanka ammar ama sharci.
Moses climbed the mountain again and prayed that God would forgive the people. God listened to Moses and forgave them. Moses wrote the Ten Commandments on new stone tablets to replace the ones he had broken. Then God led the Israelites away from Mount Sinai toward the Promised Land.
Kadibna wuxu Muuse ku garacay sanamki budo, budadina wuxu ku daray biyo si aay dadku u caban biyaha budad leh. Kadibna Ilaah wuxu u so diray balaayo dadki oo waxa dhintay dad badan oo iyaga ka mid ah.
\\
Muuse dib ayuu u fulay buurti Sinay mar labaad oo Ilaah ayuu baryay si Ilaah uga cafiyo danbiga aay dadkisu galeen. Ilaah wuu maqlay ducadii Muuse waanu cafiyeey dadkiisi. Muuse wuxu dib u qoray tobanki ammar ama sharci ee uu burburiyeey waxanu ku qoray dhagax cusub, Kadib Ilaah wuxu ka kaxeyeey dadki reer Israa’iil buurta Sinay waxanu u waday dhulki loogu balan qaaday inay degi doonan.\\
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Baxniintii 19-34
A Bible story from: Exodus 19-34
After the Israelites received God’s Covenant at Mount Sinai, God began leading them toward the Promised Land, which was also called Canaan. The cloud pillar showed them the way.
Kadib markay Israa’iiliyintii Helen axadigii Ilaah ee buurta Siinaym Ilaah wuxu ku hogamiyeey iyaga dhulki loogu balan qaaday ee loogu yeeri jiray Kacnaan. Daruur tiir ah ayaa hor kacaysay si aay dhulka aay ku socdeen u tusto..
God had promised Abraham, Isaac, and Jacob that he would give the Promised Land to their descendants, but now there were many people groups living there. They were called Canaanites. The Canaanites did not believe in God. They worshiped false gods and did many evil things.
Ilaah ayaa wuxu u balan qaaday Ibrahim, Isaaq iyo Yacquub inu siin doono dhulka kancan dhulka uu ugu balan qaaday iyaga iyo faracoodaba, laakiin hadaa waxa jira dad badan oo halkaas ku nool. Waxa la odhan jiray Kancaanin, kuwaasina Ilaah may garanyeyn manyna rumeysnayn Ilaah. Waxay u cibaadeysan jireen asnaam waxayna sameyn jireen danbiyo aad u fool xun xun.
God told the Israelites, “You must get rid of all the Canaanites in the Promised Land. Do not make peace with them and do not marry them. You must completely destroy all of their idols. If you do not obey me, you will worship their idols instead of me.”
Ilaah wuxu u sheegay Israa’iiliyinta sidan, “ Waa inaad dhaman ka kaxaysan dadka Kancaaninta dhulka leydunku balan qaaday. Nabad ha la sameynina iyaga hana ka guursanina iyaga, Waa inaad buburisan dhamaan sanam yadooda. Hadeydan I adeecin aniga, waxad u cibaadaysan doontan asanamtooda.”
When the Israelites reached the edge of Canaan, Moses chose twelve men, one from each tribe of Israel. He gave the men instructions to go and spy on the land to see what it was like. They were also to spy on the Canaanites to see if they were strong or weak.
Markay Israa’iiliyintii gadheen koonaha Kancaan, ayaa Muuse wuxu magacabay laba iyo toban nin, mid kaste waxa u kaso xulay laba iyo toban ka qolo ee Israa’iiliyinta, Wuxu amar ku siyeey nimaanki inay is raacan oo aay tagan dhulka sona basaasab waxa halkaas ku sugan iyo sida aay meeshu u eeg tahay. Waxa kale oo halkaas aay kaso basaasayeen inay Kancaaninintu aay xoog badan yihiin iyo inay itaal daran yihiin.
The twelve men spied on Canaan for forty days and then they came back. Ten of the spies gave a bad report, saying, “The land is very good, and the crops are great! But the cities are very strong, and the people are giants! If we attack them, we will surely die!”
Laba iyo tobanki nin ayaa so basaasay dhuli Kancaan afartan cisho gudahood kadibna way so laabteen. Toban ka mid aha nimankii wax so basaasayeey was xun ayeey lasoo laabteen, iyaga oo dhahaya sidan, “dhulku wuu fican yahay, abuurkuna wuu fican yahay! Laakiin magalooyunku aad ayeey u waa weynihiin, oo dadkuna aad ayeey u xoog badan yihiin, runtina hadii ayenu weerarno iyaga weynu wada dhimaan doona.
Immediately Caleb and Joshua, the other two spies, said, “It is true that the people of Canaan are tall and strong, but we can certainly defeat them! God will fight for us!”
Isla wakhtigiiba Kaaleen iyo Yashuuca labadii basaas ee kale, ayaa waxay yirahadeen, “Waa run dadka reer Kancaan waa dad dhaadheer oo xoog badn, laakiin runtii waan iska difaaci karna! Ilaahna wuu ino hiilin doona!”
But the people were mad at Moses and Aaron and said, “Oh, why did you bring us to this horrible place? We should have stayed in Egypt rather than be killed in battle and our wives and children made slaves.” The people wanted to kill them and choose a new leader to bring them back to Egypt.
Laakiin dadku waxay aad uga cadhoonayeen Muuse iyo Haruun kuna lahayeen, “ Ax, maxaad no keenten meeshan dhibta badan? Waxan iska joogi lahayn Masar inti aan xagan dagalka ku dhiman lahayn oo xasaaskayga iyo caruurtayda laga dhigan laha addoomaha.” Dadkii waxay rabeen inay dilaan iyaga doortaana hogaamiye cusub oo ku celiya Masar.
God was very angry, and his presence appeared at the Tent of Meeting. God said, “Except for Joshua and Caleb, all of the people who are twenty years old or older will wander in the wilderness until they die. They will never enter the Promised Land.”
Ilaah aad ayuu ugu carooday dhamaantood waxanay ruuxdiisii dul joogtay Tandhaada kulanka. Wuxuna ku yiri, “Laga reebo Yashuuca iyo Kaaleeb, laakiin dadkiina ka weyn labatan jir oo dhan waxad ku dhex waalandoontan saxaraha waanad ku dhimaandoontan halkaas. Waaligiina ma geli doontan dhulka aan idinku balan qaaday.”
When the people heard this, they were sorry they had sinned. They took their weapons and went to attack Canaan. Moses warned them not to go because God was not with them, but they did not listen to him.
Markay dadkii maqleen warkii, aad ayeey uga xumaadeen danbiga aay sameeyn. Hubkoodina intay qaateen ayeey weeraren Kancaan. Muuse ayaa uga digay inay dagaal tagan waayo Ilaah lama jirin iyaga, laakiin way dhegaysan waayeen warku Muuse u ku yidhi iyaga.
God did not go with them into this battle, so they were defeated and many of them were killed. Then the Israelites turned back from Canaan and wandered through the wilderness for forty years.
Ilaah mala jirin iyaga xaga dagalka ayaa tageen, kadibna dagaalkii waa lagaag roonaday qaar badana waa lagu layeey Israa’iiliyintii. Kadib Israa’iiliyintii waa ka so laabteen dhulkii Kancaan waxanay ku jahwareeren saxara afartan sanno kudahood.
During that time of wandering, God provided for them. He gave them bread from heaven, called “manna.” He also sent quail (which is a kind of bird) into their camp so they could have meat to eat. During those forty years, God kept their clothes and shoes from wearing out.
Intay ku jireen wakhatiga jahwareerka, Ilaah aad ayuu ugu naxariistay waanu quudinayeey iyaga. Samada ayuu kimis uga so dajinayey loo yaqan “ maana.” Waxa kale oo samada uu uga soo dajinayay shimbiro si aay hilib uga dhigtaan. Intii lagu jiray afartaan ka sanno, Ilaah wuxu ka ilaaliyeey in dharkooda iyo kabahoodu dhamaadan dadk reer Israa’iil.
God even miraculously gave them water from a rock. But despite all this, the people of Israel complained and grumbled against God and against Moses. God was still faithful to his promises to Abraham, Isaac, and Jacob.
Ilaah si mucjiso leh ayuu xatta biyaha dhagax dhexdooda uga so saaray. Laakin waxaas oo dhan dadk reer Israa’iil wali waay cabanayeen oo Ilaah iyo Muusaba way ka so hor jeeden. Laakiin Ilaah wali kamu bixin axdigii u la galay Ibrahim , Isaaq iyo Yacquub.
One time, the people had no water. God told Moses, “Speak to the rock, and water will come out of it.” But Moses dishonored God in front of all the people by hitting the rock twice with a stick instead of speaking to it. Water came out of the rock for everyone to drink, but God was angry with Moses and said, “You will not enter the Promised Land.”
Maalin, ayaa dadkii biyo waayeen. Ilaah ayaa Muuse ku yiri, “ La hadal dhagaxa, biyo ayaa ka soo yacii doone.” Laakiin Muuse mu adeecin hadalki Ilaah kadib wuxu dhagaxi ku garacay ul laba jeeri xagii uu kala hadlki laha dhagaxa si biyo uga so yaacan. Laakiin biyo ayaa ka so burqaday dhagaxi cid kastena way ka cabtay, laakiin Ilaah raali kama noqon arinkii uu Muuse sameeyey ee usha uu la dhacay dhagaxa, waxanu ku yiri, “ Ma geli doontid dhulka aan balan qaaday.”
After the Israelites had wandered in the wilderness for forty years, all the people who had rebelled against God were dead. Then God led the people to the edge of the Promised Land again. Moses was now very old, so he chose Joshua to help him lead the people. God promised Moses that one day he would raise up another prophet like Moses.
Kabacadi markay Israa’iiliyintii afartan sanno saxaraha ku wareertay , dhamaan dadkii arinka Ilaah ka so hor jeestay oo dhani way dhinteen.Kadibna Ilaah dadkii wuxu u waday qarka dhulkii uu ugu balan qaday ee Kancaan. Muuse hada wuu gaboobay, kadibna waxa uu magacany inu Yashuuca uu dadka hogaamiyo horkacana. Ilaah wuxu Muuse ugu balan qaaday inu maalin un oo ka dhex dhelin doona dadkiisa Nebi aad ugu dhow Nebi Muuse xagga shaqada.
God brought Moses to the top of a mountain so he could see the Promised Land. Moses saw the Promised Land but never entered it. Then Moses died, and the Israelites mourned for thirty days. Joshua became their new leader. Joshua was a good leader because he trusted and obeyed God.
Ilaah wuxu Muuse dul geeyey buur dusheed si uu arko dhulka loogu balan qaaday. Muuse dhulkii loogu balan qaaday dusha ayuu ka arkay laakiin mu kasban inu galo halkaas. Kadibna Muuse wuu dhintay, Israa’iiliyintiina saddex iyo toban cisho ayeey u baroorteen. Yashuuca ayaa noqday hogaamiyahoodii cusub. Yashuuca wuxu noqday hogaamiye fican, waayo wuxu amiinay oo adeecay Ilaahay.
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Baxniintii 16-17;Tirintii 10-34;20;27; Sharciga Kunoqoshadii 3
A Bible story from: Exodus 16-17; Numbers 10-14; 20; 27; Deuteronomy 34
At last it was time for the Israelites to enter Canaan, the Promised Land. Joshua sent two spies to the Canaanite city of Jericho. It was protected by strong walls. A prostitute named Rahab protected the spies and helped them escape because she believed God. They promised to protect Rahab and her family when Jericho was destroyed.
Ugu danbeyntii waxay gaadhay xiligii aay reer Israa’iil ayaa geli lahayeen Kancaan, dhulka loogu balamn qaaday. Yashuuca waxa uu u diray laba basaas inay tagan dhulka kancaanita ee magalada Yerixoo. Waxa halkaas ku yaalay gidaaro aad loo adkeyeey. Kabadh ka tirsan naagaha xun ee jidhkooda ka ganacsada oo la yira Raxab ayaa labadii basaas cawisay inay baxasadan waayo naag Ilaah rumaysan ayeey ahayd. Waxay ugu balan qaadeen inay Raxab iyo qoyskeeda la ilaali doono marka Yerixoo aay so weeraryan baabinayna.
The Israelites had to cross the Jordan River to enter into the Promised Land. God told Joshua, “Have the priests go first.” When the priests’ feet touched the Jordan River, the water stopped flowing so the Israelites could cross over on dry ground.
Israa’iiliyintu waxay ka talabeen webiga urdun si aay dhulka loogu balan qaaday aay tagan. Ilaah ayaa wuxu u sheegay Yashuuca, “ Inay imaamadu hor maraan intay safarka ku si jiraan.” Markay imaamadi aay lug tooda tabatay webiga Udrun, bihii webiga dhex socday ayaa joogsatay Israa’iiliyinta webiga oo qalalan ayeey ka talabeen.
After the people crossed the Jordan River, God told Joshua how to attack the powerful city of Jericho. The people obeyed God. The soldiers and priests marched around the city of Jericho once a day for six days.
Markay dadkii ka talabeen webiga urdun, Ilaah ayaa la hadaay Yashuuca una sheegay sidii aay u dagalamii lahayeen magalada awooda badan ee Yerixoo.
On the seventh day, the Israelites marched around the city seven times. On the last time around the city, the soldiers shouted while the priests blew on their trumpets.
Maalintii todobad, ayeey Israa’iilintii socod ku mareen todoba jeer magalada hareraheeda. Markii ugu danbeysay ayeey askarii ku cabadeen inay imaamadu afuufan siidhiga dagalaka.
Then the walls around Jericho fell down! The Israelites destroyed everything in the city as God had commanded. They only saved Rahab and her family, who became part of the Israelites. When the rest of the Canaanites heard about what had happened to Jericho they were terrified.
Kadib gidaaradii Yerixoo ayaa kala jabay. Israa’iiliyintii way jabjabiyeen dhaman wixi magalada dhex yalay sidii uu Ilaah ku amray. Waxa qudha aay badbaadiyeen Raxab iyo qoyskeedi, oo ka mid noqday Israa’iiliyinta, Markay intii hadhay ee Kancaaniyiintii maqleen waxay Yerixoo ka dhacay aad ayeey u cabsadeen.
God had commanded the Israelites not to make peace with any of the people groups in Canaan. But the Canaanite people group of Gibeon lied to Joshua and said they were from far away. They asked Joshua to make peace with them. Joshua and the Israelites did not ask God where the Gibeonites were from. So Joshua made peace with them.
Ilaah wuxu ku amray Israa’iiliyinta inanay wax nabada la sameeyen dadka ka tirsan Kancaaniyiinta mid naba. Laakiin dad Kancaaniyinta ka tirsana Gibecoon ayaa Yashuuca been u sheegay oo ku yidhi anagu kama tirsaniin kancaaniyinta oo meel fog ayaan ka nimid. Waxayna Yashuuca ka codsadeen inuu nabad la sameeyo iyaga. Laakiin Yashuuca iyo dadka reer Israa’iil toona Ilaah may weydiin meesha aay Gibecoontu ka timid. Kadibna Yashuuca wuu la heshiyeey Gibecoontii.
When the other people groups in Canaan heard that the Gibeonites had made peace with the Israelites, they joined their armies and attacked Gibeon. The Gibeonites sent a message to Joshua asking for help.
Markay dadkii kale ee Kancaaniyintu maqleen in Gibecoontii heshi la saxeexdeen Israa’iiliyinta, ayeey waxay soo urursadeen hubkoodii waxanay werareen Gibecoontii. Kadibna Gibecoontii fariin ayeey Yashuuca u direen aay ka codsanayaan inu dagaalka ka cawiyo.
Joshua was angry that he had been tricked, but he gathered the Israelite army, and they marched all night to reach the Gibeonites. In the early morning they surprised their Canaanite enemies and attacked them.
Yashuuca aad ayuu u cadhooday sida aay Gibecoontu beenta ugu sheegtay laakiin Israa’iiliyintii ciidankoodii ayuu so uruuriyeey kadib habeenki oo dhan ayeey isdaba galeen si aay u gadhaan Gibecoonta. Kadibsubaxi hore ayeey ka yabiyeen Kancaanintii oo aha cadowgoodi wanay werareen iayaga.
God threw the Canaanites into confusion. God fought for Israel that day by sending large hailstones that killed many of the Canaanites.
Kancaaninta Ilaah ayaa ku tuuray jahwareer. Ilaah ayaa maalinta cawiyeey Israa’iilinta markasu Kancaaniyintii ku rogay dhagax waaweyn oo qaar badan oo kamid ah dilay.
God also made the sun stand still in the sky so that Israel could finish defeating the Canaanites. God won a great victory for Israel that day.
Ilaah isla maalinta qoraxada ma ridiin oo wali cirka ayeey dul joogtay si aay Israa’iiliyintu oo dhameeyan iskana difaacan Kancaaniyinta. Ilaah aya maalinta guuleyey Israa’iiliyinta.
After this defeat, the Canaanites who were left gathered together to attack Israel. Joshua and the Israelites attacked and destroyed them.
Kadib markay iska difaaceen, Intii hadhay Kancaaniyinta intay isa soo urursadeen ayeey u dagaal tageen Israa’iilinta. Yashuuca iyo ciidankiisii Isra’iiliyinta ayaa la dagalamay wayna buburiyeen iyagii.
After this battle, God gave each tribe of Israel its own section of the Promised Land. Then God gave Israel peace along all its borders.
Dagalka ka dib, Ilaah wuxu siyeey qole kaste oo ka tirsanayd israa’iil dhul u gaara oo kamid aha dhulkii Ilaah uu ugu balan qaaday. Kadib Ilaah nabad ayuu siisey Israa’iil iyo xuduudahooda ku hareeraysan oo dhan
When Joshua was an old man, he called all the people of Israel together. Then Joshua renewed the covenant that God had made with the Israelites at Sinai. The people promised to remain faithful to God and follow his laws.
Marku Yashuuca uu gaboobay, wuxu isgu yeeray dhamaan reer bini Israa’iil oo dhan. Kadib Yashuuca wuxu cusuboonaysiyeey axadigii Ilaah la galay reer Israa’iil markii aay joogen buurta Siinay. Dadkina waxay balan qaaden inay daacad Ilaah noqon doonan raciina doonan sharcigiisa wanagsan ee aan khaladka lahayn
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Yashuuca 1-24
A Bible story from: Joshua 1-24
After Joshua died, the Israelites disobeyed God and did not drive out the rest of the Canaanites or obey God’s laws. The Israelites began to worship the Canaanite gods instead of Yahweh, the true God. The Israelites had no king to lead them, so everyone did what they thought was right for them.
Marku Yashuuca dhintay, ayeey Israa’iiliyintii Ilaah casiyeen oo aay diideen inay amarkiisa raacan xaqna ku dhacmaan, oo waxa kale oo aay diideen inay Kancaaniniyinta wadanka ka saran sidii lagu xukumay darted.Israa’iiliyintii waxay bilaabeen inay cabudaan asanamta aay reer Kancaan cabuudayeen xagay ka cabuudin lahayeen Ilaaha xaqa ah. Israa’iiliyintu may lahayn hogaamiye ama boqor haga iyaga, kadibna qof kaste waxa uu bilaabay inay sameeyan waxay raban ee uu qofku rabo.
As a result of this disobedience, God punished the Israelites by allowing them to be defeated by their enemies. These enemies stole from the Israelites, destroyed their property, and killed many of them. After many years, the Israelites repented and asked God to rescue them.
Caasinimadii aay Ilaah casiyeen darted ayuu Ilaah ciqaabay Israa’iiliyinta oo waxa uu ka gacan sareysiiyey cadawogoodii si aay uga roonadan. Cadawogiina waxay xadeen Israa’iiliyintii, waxay burburiyeen handidoodii, qaar badan oo iyaga kamidana waay dileen. Sannadobadan kadib, Israa’iiliyintu waxay Ilaah weydisteen cafis iya nu iyaaga cadawoga ka badbaadiyo.
Then God provided a deliverer who rescued them from their enemies and brought peace to the land. But then the people forgot about God and started worshiping idols again. So God allowed the Midianites, a nearby enemy people group, to defeat them.
Kadib Ilaah wuxu usoo diray {deliverer} oo kasoo badbadiyeey cadawogooda iyagaa oo dhulki israa’iilna nabad ka dhigay. Laakiin dadkii waxay iloobeen inay Ilaah so badbaadiyeey markay dhibaataysanayee kadib markay nabad heleen ayeey waxay bilabeen inay cabuudan asanaam mar kale. Kadib Ilaah wuxu usoo diray Midyaantu oo u dhawa inay Israa’iilinta dagaal kaga adkadaan.
The Midianites took all of the Israelites’ crops for seven years. The Israelites were so scared that they hid in caves so the Midianites would not find them. Finally, they cried out to God to save them.
Midyaantu waxay qaateen dhaman midhihii ama abuurkii aay Israa’iiliyinta toddoba sanno gudahood. Israa’iiliyintu aad ayeey uga cabsan jireen Midyaantu oo xatta mararka qaar waxay isku qarin jireen meelahaa gudaadka si aanloo arkin. Ugu danbeyntiina Ilaah ayeey u ooyeen inu badbaadiyo oo u dhibta ka saaro.
One day, a man named Gideon was secretly harvesting grain so the Midianites would not steal it. The angel of Yahweh came to Gideon and said, “God is with you, mighty warrior. Go and save Israel from the Midianites.”
Maalin, ayaa nin la yidhaa Gidcoon ayaa waxa uu abuurayay hadhuudh si aan Midyaantu u arkin oo anay xati.Malaga Ilaah ayaa u yimid oo ku yidhi Gidcoon, “Ilaah ayaa kula jira, xoog badanaha awooda leh. Tag oo ka badbaadi dadka reer Israa’iil cadawogooda Midyaanta.”
God told Gideon to tear down his father’s idol. Gideon was afraid of the people, so he waited until nighttime. Then he tore down the idol and smashed it to pieces. He built an altar to God where the idol used to be and made a sacrifice to God.
Gidcoon wuxu Ilaah ku amray inu baabiyo sanamka abihii. Gidcoon aad ayuu dadkii uga cabsaday, kadibna waxa uu sugay intay habeen ka noqonaysay. Habeenki markay gaadhay ayuu sanamkii abihii burburiyeey qurub qurub. Halkii uu sanamku aha ayuu ka dhisay meel Ilaah lagu cabudo oo loogu wanqalo.
The next morning the people saw that the idol had been torn down, and they were very angry. They went to Gideon’s house to kill him, but Gideon’s father said, “Why are you trying to help your gods? If they are gods, let them protect themselves!” So he saved Gideon.
Subaaxi danbe ayeey dadkii arkeen sanamkii oo la burburiyeey, aad ayeey uga cadhooden. Waxay tageen gurigii Gidcoon si aay usoo dilaan laakiin Gidcoon abihii ayaa yiri, “ Idinku maxaad asanamtiina u cawinaysaa? Haday Ilaahyo xaqa yihiin, iyaguu ha isbadbaadiyaan!” sidaasna Gidcoon ayuu dadkii kaga badbaadiyeey rabay inay dilaan
Then the Midianites came again to steal from the Israelites. There were so many of them that they could not be counted. Gideon called the Israelites together to fight them. Gideon asked God for two signs so he could be sure that God would use him to save Israel.
Kadib midyaantii waxay mar labaad u yimaaden inay xadaan reer Israa’iil. Dad badan oo aan la tiring kareyn ayeey ahayeen. Gidcoon ayaa isugu yeedhay dadkii reer Israa’iil kuna yidhi dagaalama dhamantiin. Gidcoon laba calaamo ayuu Ilaah weydistay si uu u badbaadiyo reer Israa’iil.
First, Gideon laid a cloth on the ground and asked God to let the morning dew fall only on the cloth and not on the ground. God did that. The next night, he asked that the ground be wet but the cloth dry. God did that too.
Ugu horeyntii, gidcoon wuxu dhulka dhigay maro wuxuna Ilaah dharabka subixi ku dulshubo marada oo anu dhulka ku shubin, Ilaah taasi wuu u sameeyey, Habeenki labaad, wuxu weydistay inu Ilaah marada dhulka taala qalajiyo laakiin dhulka uu wada dharab ka dhigo.Ilaahna sidaas wuu ka dhigay.
32,000 Israelite soldiers came to Gideon, but God told him this was too many. So Gideon sent home 22,000 who were too scared to fight. God told Gideon that he still had too many men. So Gideon sent all of them home except for 300 soldiers.
32,000 kun oo Israa’iiliyina ayaa u yimid Gidcoon, lakiin Ilaah ayaa u sheegay inay aad dadku u badan yahiin. Kadib Gidcoon 22, 000 kun ayuu ku amray inay ku laabtan magaladoodi waayo aad ayeey u cabsanayeen inay dagaalaman. Ilaah ayaa Gidcoon ku yiri wali waxad haysta rag dagal yahaniina oo fara badan, Kadibna Gidcoon dhamaan waxa uuu u kala diray guryahoodii laga reebo 300 oo askari.
That night God told Gideon, “Go down to the Midianite camp and when you hear what they say, you will no longer be afraid.” So that night, Gideon went down to the camp and heard a Midianite soldier telling his friend about a dream. The man’s friend said, “This dream means that Gideon will defeat Midian!” Gideon worshiped God.
Isla habeenkas Ilaah wuxu Gidcoon u sheegay, “Orad oo tag xeroyooyinka Midyaaninta kadibna dhagayso waxay aay leeyihiin, kadibna marka aad maqasho waxay ka sheekeynayaan dib uma cabsan doontid.” Kadib isla habeenkas, Gidcoon wuxu tagay xeryaha Midyaaninta waxanu dhagaystay askari reer Midyaan oo saxibkii uga sheekaynayaa riyo. Marku uga sheekeyay ayuu ugu jawabay, “ Riyadani waxay ka dhigan tahay in Gidcooniyintu ka guulaysan doonan Midyaanta. Kadib marku Gudcoon warkii maqlay Ilaah ayuu cabuuday oo kalsoni ayuu helay.
Then Gideon returned to his soldiers and gave each of them a horn, a clay pot, and a torch. They surrounded the place where the Midianites were sleeping. The 300 men had the torches in the pots so the Midianites could not see them.
Kadib Gidcoon wuxu ku so laabtay askartiisi mid kastena waxa uu siyeey hoon, weel dhooba ah, iyo toosh. Kadib waxay weeraareen oo hareereyn meeshay aay Midyaantii aay sexanayeen. 300 ee askari waxay tooshashki ku qariyeen werlkii dhoobada ah si aanay iftiinka u arag Midyaantu.
Then, at the same time, Gideon's soldiers all broke the pots that were hiding the torches. They blew their horns and shouted, “A sword for God and for Gideon!”
Sido kale , isla markiiba Gidcooniyintii askartoodu waxay jabiyeen weelashi dhoobada ahayd ee aay ku qarinayeen iftiinka tooshashkooda. Waxanay ka dhawaajiyeen hoonankii iyaga ku dhawaqayaa, “ Warkanka Ilaah iyo Gidcooniyinta!”
God confused the Midianites, so that they started attacking and killing each other. Immediately, the rest of the Israelites were called from their homes to come help chase the Midianites. They killed many of them and chased the rest of them out of their land. 120,000 Midianites died that day. God had saved Israel.
Ilaah ayaa ku sababy inay dawakhaan Midyaantu kadibna waxay bilaabeen inay isdilaan iyaga qudhoodu. Isla markaasna waxa loo yeedhay reer Israa’iil inay yimaadan guryahooda oo aay Gidcooniyiinta ka cawiyaan inay ka eryaan inta meesha ku hadhay Midyaanta. Kadibna qaar badan ayeey la yeen oo wixii kalena waxay ka sareen wadanka, 120,000 oo Midyaana ayaa isla maalinta dagaalka dhintay. Maalintaas Ilaah ayaa badbaadiyeey Israa’iiliyinta.
The people wanted to make Gideon their king. Gideon wisely refused their offer, but he asked them for some of the money that each of them had taken from the enemy. Gideon received a lot of money.
Dadku waxay rabeen inay Gidcoon ka dhigtaan boqor, Laakiin Gidcoon ayaa si xikmadii ku jirto u diiday inu qaato xilka aay rabeen inay u magacaban iskaga, isla marka waxa uu ka codsaday inay siiyaan in ka mid ah lacagta uu ninkasta ka qaadtay cadowga. Gidcoon lacagtii ayaa la siiyeey oo waxay noqotay lacag aad u badan.
Then Gideon did a foolish thing. He made an idol with the money, and the people turned away from God again. They started worshiping Gideon’s idol. God punished Israel again for worshiping idols. Their enemies defeated them. They finally asked God for help, and God sent them another deliverer.
Kadib Gidcoon wax xun ayuu sameeyey. Waxa uu lacagtii ka sameyeey sanam, taasina waxay dadkii ka fogaysay inay Ilaaha xaqah. Waxanay bilabeen ina cabuudan sanamka Gidcoon, Ilaah ayaa ciqaab u soo diray Israa’iilinta waayo sanamka aay cabuudayaan darted, Cadowgoodi ayaa ka guulaystay iyaaga, Ugu danbeyntii Ilaah ayeey weydisteen cafis iyo danbi dhaaf, Ilaahna wuu ka aqbalay waxanu su diray ninkale oo samatabixiy ah.
This pattern repeated many times: the Israelites would sin, God would punish them, they would repent, and God would save them. Over many years, God sent many deliverers who saved the Israelites from their enemies.
Calaamadan in badan ayaa lagu celceliyeey inay Israa’iiliyintu dadnbaabi doonan, oo Ilaah ciqaab aduunka korkiisa u soo dirii doono, kadibna aay cafis Ilaah weydisan doonan, Ilaahna cafin doono iyaga. Sanado aad u fara badan, ayuu Ilaah usoo diray samatabixiyaal farabadan oo Israa’iilinta ka badbaadiyeey cadowgooda.
Finally, the people asked God for a king like all the other nations had. They wanted a king who was tall, strong, and could lead them into battle. God did not like this request, but he gave them what they wanted.
Ugu danbeyntii, dadkii Ilaah waxay weydiisteen boqor sida aay dadka kale ee aduunka kula noola aay lahayen, Waxay rabeen boqor aad uu dheer, oo xoogbadan oo dagalada horkicii kara. Ilaah ma rabiin codsashadooda waayo markaste waay casiyin jireen isaga laakiin wuu ka aqbalay waxay rabeen.
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Xakinnada 1-3;6-8
A Bible story from: Judges 1-3; 6-8
Saul was the first king of Israel. He was tall and handsome, just like the people wanted. Saul did well at first, but he became a wicked man who did not obey God, so God chose a different man who would one day be king in his place.
Sawlos waxa uu ah boqorka Israa’iiliyinta, Waxa uu ah nin dheer oo qurux badan, sidaa aay dadku u rabeen, Sawlos waxa ficaan ayuu bilawgii sameeyey laakiin waxa uu marki danbe noqday nin xun oo aan Ilaah cabuudin, kadibna Ilaah waxa uu doortay nin kale oo maalin kale noqodoona boqor badalaa Sawlos.
This man’s name was David. He was a shepherd from the town of Bethlehem. While watching the sheep, David had killed both a lion and a bear which had attacked the sheep. David was a humble and righteous man who trusted and obeyed God.
Ninkan magaciisu waxa uu aha Daa’uud, Waxanu aha nin xoolo raacata ah magalafa Beytulaxam, Isaga oo adhiga la jooga, ayaa waxa u dilay libaax iyo yeey so weraray adhigii uu la joogay, Daa’uud waxa uu ah nin afgaaban oo xaqa ku dhaqma oo Ilaah adeeca amminayna.
David was also a great soldier and leader. When David was still a young man, he fought against a giant named Goliath. Goliath was a trained soldier, very strong, and almost three meters tall! But God helped David kill Goliath and save Israel.
Daa’uud waxa kale oo uu aha askari ficaan iyo hogaamiye. Intii uu yara Daa’uud waxa uu la dagalamay Goli’ad. Goli’ad waxa uu aha askari tababaran ,oo aad u xoog badan xoogna u dheer ilaa saddex mitir. Laakiin Ilaahay ayaa ka cawiyeey inu Daa’uud dilo Goli’ad oo uu Israa’iil badbaadiyo.
Saul became jealous of David and tried many times to kill him. One day Saul was looking for David so he could kill him. Saul went into the same cave where David was hiding but did not see him. Instead of killing Saul, David cut off a piece of his clothes to prove to Saul that he would not kill him to become king.
Sawlos ayaa waxa uu noqday xaasid ku hinaasay Daa’uud iskuna dayeey iny diloo isaga mararbadan. Maalin ayaa Sawlos waxa uu raadinayay inu dilo Daa’uud, Sawlos ayaa waxa uu tagay meel god’ah oo Daa’uud uu isku qarinayay lakiin mu arkin, Laakiin Daa’uud mu dilin Saul ee maradiisa ayuu in yar ka jaray waxanu tusay inanu Daa’uud rabin inu noqdo boqor dilana isaga.
Eventually, Saul died in battle, and David became king of Israel. He was a good king, and the people loved him. God blessed David and made him successful. David fought many battles and God gave him victory. David conquered Jerusalem and made it his capital. During David’s reign, Israel became powerful and wealthy.
Ugu danbeyntiina, Sawlos waxa lagu dilay dagaal sidaas ayuu Daa’uudna ku noqday boqorkii Israa’iil, waxa uu noqoday boqor fiican, dadkuna aad ayeey u jecelaadeen, Ilaahay aay barakeyey Daa’uud waxanu guulaystay. Daa’uud dagalao fara badan ayuu galay laakiin Ilaahay guul ayuu ka raaciyeey.
David wanted to build a temple where everybody could worship God and offer him sacrifices. For about 400 years, the people had been worshiping God and offering sacrifices to him at the Tent of Meeting that Moses had built.
Daa’uud waxa uu rabay inu dhiso macbuud Ilaahay lagu cabuudo oo qof kasta ku cibaadaysan karo oo aay ku allabaryan. 400 boqol oo sanno muddo ku dhow, dadku waxay Ilaahay ku cabuudayeen oo aay Ilaah bariga ku bixinayeen taandhada kulanka ee Muse dhisay.
God sent the prophet Nathan to David with this message, “Because you are a man of war, you will not build this house for me. Your son will build it. But, I will bless you greatly. Someone from your family will always sit on the throne of Israel, and the Messiah will be one of your descendants!” The Messiah is God’s Chosen One who would save the world from sin.
IIlaah wuxu Daa’uud uso diray nebi Naataan isaga oo fariin u sida waxanu ku yidhi, “ Waayo waxad Daa’uudow tahay nin dagaal, macbuudkan aniga ima dhisaysid. Waxa dhisii doona wiilkaga. Laakiin aad ayaan ku barakeyn doona. Qof ka mid aha qoyskaga ayaa mar kaste fadhiisan doona kursiga talada ee reer Israa’iil, Masiixa iman doonana waxa ka mid noqon doona mid ka yimaada faracaga” Masiiixu waxa uu noqon doona mid Ilaah doorto oo badbaadiya dadka aduunka ku nool danbigooda.
When David heard these words, he immediately thanked and praised God because he had promised David this great honor and many blessings. The Israelites would have to wait a long time before the Messiah came, almost 1,000 years.
Marku Daa’uud maqlay kalmadahaas, Isla markiiba waxa uu u mahadnaqay Ilaahay aadna uu u ammaanay maxaa yeelay Ilaa waxa uu ugu balan qaaday isaga tixgelin weyn iyo barako fara badan. Israa’iiliyintu waxa sugayeen Masiix mudo dheer, ku dhawaad 1,000 sano.
David ruled with justice and faithfulness for many years, and God blessed him. However, toward the end of his life he sinned terribly before God.
Daa’uud sanado badan ayuu hogaamiye cadaalad iyo xaq ku dhaqma noqday oo dacaada, Ilaahna wuu barakeyey isaga. Si kastaba ha ahaatee, ugu danbeyntii nolashii wuu danbaabay si aad u daran Ilaahay hortiisa.
One day, when all of David's soldiers were out fighting, he got up from an afternoon nap and saw a beautiful woman bathing. Her name was Bathsheba.
Maalin, mar aay askarta Daa’uud aay ku maqnay dagaal, waxa uu ka soo toosay hurdo yar gelin danbe waxanu arkay gabadh aad u qurux badan oo qubaysanaysa, magaceedu waxa uu ah Batshebac.
Instead of looking away, David sent someone to bring her to him. He slept with her and sent her back home. A short time later Bathsheba sent a message to David saying that she was pregnant.
Xagii uu ka si jeedsan laha, Daa’uud waxa uu u diray in qof u keeno iyada, waanu u galmooday iyada marki danbena gurigeedi ayuu u diray.
Bathsheba's husband, Uriah, was one of David’s best soldiers. David called Uriah back from the battle and told him to go be with his wife. But Uriah refused to go home while the rest of the soldiers were in battle. So David sent Uriah back to the battle and told the general to place him where the enemy was strongest so that he would be killed.
Batshebac ninkeeda Uuriyaah waxa uu ka mid ah askarta Daa’uud ninmanka ugu fiican. Daa’uud waxa uu Uuriyaah uga yeedhay inu dagaalka ka so baxo oo uu xaskiisa u yimado, Laakiin Uuriyaah wuu diiday inu dagaalka ka so baxo keligi waayo askarta kale oo dhan way dagalamayeen. Kadib Daa’uud wuu ku laabtay dagalki oo Daa’uud waxa uu ku amray ninkii ciidanka hogaaminayay inu Uuriyaah ku hagaajiyo meesha cadawugu ku gacan sareeyo si Uuriyaah loo dilo.
After Uriah was killed, David married Bathsheba. Later, she gave birth to David's son. God was not pleased with what David had done, so he sent the prophet Nathan to show David his sin. David repented of his sin and God forgave him. For the rest of his life, David trusted God, even in difficult times.
Marki Uuriyaah la dilay, Daa’uud waxa uu guursaday Batshebac Kadibna waxay u dhashay wiil Daa’uud. Laakin Ilaah rali kama ahayn waxa uu Daa’uud sameyeey, kadib waxa uu so diray Nebi Naataan si uu danbiga uu galay ugu sheego Daa’uud. Daa’uud aad ayuu uga xumaday daniga uu galay Ilaahna waxa uu weydistay danbi dhaaf, Ilaahna wuu cafiyeey. Intii ka hadhay nolashii Daa’uud Ilaahay ayuu amminay, xatta marka uu wakhtigu adag yahay.
But as punishment for David's sin, his baby boy died. There was also fighting in David’s family for the rest of his life, and David’s power was greatly weakened. Though David had been unfaithful to God, God was still faithful to his promises. Bathsheba gave birth to another son named Solomon.
Laakiin ciqaabta Daa’uud danbigiisii, waxa dhintay wiilki uu Daa’uud uu dhalay. Dagaalna waxa uu dhex maray Daa’uud reerkisii intii noloshoda ka hadhsanayd, awoodi Daa’uudna way yaratay. In kaste oo Daa’uud uu khiyaanay Ilaahay, Ilaahay balantiisi uu u qaaday kama bixin. Batshebac waxay dhashay wiil la yidha Saleeban.
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Samuu’eel Kowaad 10; 15-19;24;31 Samuu’eel Labaad 5;7; 11-12
A Bible story from: 1 Samuel 10; 15-19; 24; 31; 2 Samuel 5; 7; 11-12
After David died, his son Solomon began to rule. God spoke to Solomon and asked him what he wanted most. When Solomon asked for wisdom, God was pleased and made him the wisest man in the world. God also made him very wealthy.
Marku dhintay Daa’uud, inankiisii Saleeban ayaa xukunkii la wareegay, Ilaahay ayaa la hadalay Saleeban oo weydiyeey waxa uu rabo. Saleeban Ilaah wax uu weydiistay xigmad, kadibna Ilaahay aad ayuu uga raali ahaday waxanu ka dhigay ninka ugu xigmada badnaa aduunka. Ilaahay waxa kale oo uu ka dhigay nin qani ah ama tijaar ah.
In Jerusalem, Solomon built the Temple for which his father David had planned and gathered materials. Instead of the Tent of Meeting, people now worshiped God and offered sacrifices to him in the Temple. God came and was present in the Temple, and he lived there with his people.
Saleeban Yeruuslaam dhexdeeda ayaa waxa u ka dhisay Macbuud uu aabihiis Daa’uud qorshaynayeey inu dhiso taasi oo uu alaabadi lagu dhisii laha soo ururiyeey laakiin wuu dhintay inta aanu Macbuudka dhisin. Dadkii waxay ku cibaadaysteen Macbuudkii cusuba xagii aay ka aadi jireen Taandhada Kulanka halkaasna waxay allabari ku bixin jireen Ilaah dartiis. Ilaahna raali ayuu ka aha agtoodana aad ayuu ugu soo dhawaday.
But Solomon loved women from other countries. He disobeyed God by marrying many women, almost 1,000 of them! Many of these women came from foreign countries and brought their gods with them and worshiped them. When Solomon was old, he also worshiped their gods.
Laakiin Saleeban waxa uu jecela dumarka wadamada kale ka yimada. Ilaahay agtiisana wuu ku danbabay waayo waxa uu guursday naagoo fara badan, ku dhawaad 1,000 dumara oo qaar badan ka yimaade dhul shisheeye oo dhanaamtood sida sanamyo aay cabuudan. Marku Saleeban gaboobay waxa sido kale uu u cibadaysanayeey asanaamta aay xasaaskisu siteen.
God was angry with Solomon and, as a punishment for Solomon’s unfaithfulness, he promised to divide the kingdom of Israel in two after Solomon’s death.
Ilaahay aad ayuu ugu cadhooday Saleeban waanu ka abaal mariyeey xadgudubku sameyeey, waxanu ugu balan qaaday inu reer Isra’’iil boqortayadooda laba u kala qaybin doono marku Saleeban dhinto.
After Solomon died, his son, Rehoboam, became king. Rehoboam was a foolish man. All the people of Israel came together to confirm him as king. They also complained that Solomon had made them do a lot of hard work and pay a lot of taxes.
Marku Saleeban dhintay, inankisii, Rexabcaam ayaa noqday boqorki. Rexabcaam wuxu ahaa mid doqona. Dadka reer Israa’iil oo dhan waxay isugu yimadeen inay cadeyaan boqornimadiisa ama aay calema saraan isaga. Waxa kale oo aay aad uga cawdeen in aabihii Saleeban dadka ku ammray inay shaqo adag qabtaan oo aay cashuur badan bixiyaan.
Rehoboam answered foolishly and told them, “You thought my father Solomon made you work hard, but I will make you work harder than he did, and I will punish you worse than he did.”
Rexabcaam waxa uu ugu jawaabay si doqonima ah dadkii, “Waxaad u malaynaysiin in aabahay Saleeban shaqo badan idin diray laakiin aniga ayaa shaqo tii hore ka adag idiin diri, oo aadna waan idin ciqaabi sidii aabahay mid ka daran.”
Ten of the tribes of Israel rebelled against Rehoboam. Only two tribes remained faithful to him. These two tribes became the kingdom of Judah.
Toban ka mid aha qabilaadii reer Israa’iil ayaa ka so hor jeestay Rexabcaam. Laba qudhina waxay dacad u noqdeen isaga. Labada qabiil ee u so hadhay waxa noqdeen boqortoyaadi Yahuuda..
The other ten tribes that rebelled against Rehoboam made a man named Jeroboam their king. They set up their kingdom in the northern part of the land and were called the kingdom of Israel.
Tobankii qabiil ee ka so horjeestay Rexabcaam waxa aay boqornimo u magacabeen nin la odhan jiray Yaaraabcaam. Waxanay boqortoyadoodi dejiyeen waqooyiga dhulka lagu magacabay boqortoyada Israa’iil.
Jeroboam rebelled against God and caused the people to sin. He built two idols for his people to worship instead of worshiping God at the Temple in the kingdom of Judah.
Yaaraabcaam waxa uu aad uga so horjeestay Ilaah oo waxa uu noqday danbiile dadkii uu maamulayayna danbi ku riday. Waxa uu dhisay laba sanam oo uu ugu tala galay inay dadku cabuudan xagay Ilaah ka cabuudii lahayen taasi uu ka taalay Mabuudka boqortoyada Yahuuda.
The kingdoms of Judah and Israel became enemies and often fought against each other.
Boqortoyada Yahuuda iyo boqortoyada Israa’iil waxay noqdeen cadawo iska so hor jeeda kuwasiina way dagalami jireen had iyo goorba.
In the kingdom of Israel, all the kings were evil. Many of these kings were killed by other Israelites who wanted to become king in their place.
Boqortoyada Israa’iil, dhamaan boqoradoodu waxay ahayeen qaar xun. Qaar badan oo ka dirsan boqoradooda waa la dilay waayo qaar kale ayuunba rabay inay boqoro ka noqdaan oo aay badalaan ku aay dilaan.
All of the kings of Israel and most of the people worshiped idols which often included adultery and sometimes even child sacrifice.
Dhamaan boqortadaa Israa’iil iyo dadka inta ugu badan waxay u cibaadaysan jireen asanaam taasina usii dheertahay macsi xatta mararka qaarkod inay ciyaalka allabarii ahaan u bixiyaan.
The kings of Judah were descendants of David. Some of these kings were good men who ruled justly and worshiped God. But most of Judah’s kings were evil, corrupt, and idol-worshipers. Some of the kings even sacrificed their children to false gods. The people of Judah also rebelled against God and worshiped other gods.
Boqoradda Yahuuda waxay ahayeen dad ka so farcamay Daa’uud. Boqoradan qaar ka mid aha ayaa waxay ahayeen niman ficaan oo si cadalad ku jirto dadka u maamulayeey Ilaahna u cabudayeey. Laakin qaar badan oo kamid ah boqorada Yahuuda waxay ahayeen qaar xun, oo musuqmasuq badan, oo asanaam cabuuda, Qaar kamida waxay ciyaalkooda ugu allabaryi jireen asnaamta beenta ah. Dadka reer Yahuuda Ilaah way casiyeen oo waxay u cibaadeysan jireen asanaamta beenta ah.
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Boqorraddii Kowaad 1-6;11-12
A Bible story from: 1 Kings 1-6; 11-12
Throughout the history of the Israelites, God sent them prophets. The prophets heard messages from God and then told the people God’s messages.
Dhamaan tariikhda reer bini israa’iil. Ilaahay nabiyaal ayuu u so diray. Nabiyaashaasi farinta aay Ilaah ka maqlan ayeey u so gudbin jireen dadka aay u yihiin nabiga.
Elijah was a prophet when Ahab was king over Israel. Ahab was an evil man who encouraged people to worship a false god named Baal. Elijah said to Ahab, “There will be no rain or dew in Israel until I say so.” This made Ahab very angry.
Eliiyaah marku ahaa nabiga waxa boqorka guud ee reer Israa’iil aha Ahaab. Ahaabna waxa uu aha nin xun oo aan xaqa ku dhaqmin oo dadka ku dhiiri geliya inay cabuudan asanaamta beenta aha oo id lagu magacabi jiray Baal. Eliiyaah waxa uu Ahaab ku yiri, “ Roob ma imaan doono ama tiix tiix ilaa aan anigu idha mooye, “ tani waxay ka cadhaysiisay Ahaab.
God told Elijah to hide in the wilderness near a stream. Every morning and every evening, birds would bring him bread and meat. Ahab and his army looked for Elijah, but they could not find him. The drought was so severe that the stream eventually dried up.
Ilaahay wuu Eliiyaah ku ammray inu duurka isku qariyo oo meel biya maareena u dhow. Subax kaste iyo habeenkastana shimbiro ayaa waxay u keenayeen nabi Eliiyaah rooti iyo hilib. Ahaab iyo ciidankiisi waxay raadinayeen nabi Eliiyaah, laakiin may helin isaga, abaara aad u daran ayaa dhacday xatta marki danbe meeshi biya mareenadii ayaa engaagey.
So Elijah went to a neighboring country. A widow and her son had almost run out of food because of the famine. But they took care of Elijah, and God provided for them so that their flour jar and their bottle of oil never became empty. They had food through the whole famine. Elijah stayed there a long time.
Kadib Eliiyaah waxa uu tagay dalalkii jaarka ahaa eek u dhawa. Gabadh caramalaa iyo wiilkeedi ayaa waxa ka dhamaaday rashiinkii waayo abaarta darted, Laakiin aad ayeey u xanaaneyeeyn, kadib Ilaahay ayaa aad uu u qudiyeey reerki oo burka iyo saliida kama dhamaan jirin jiri kankooda. Raashin ku filan ayeey haysteen intii abaartu socotay oo dhan. Eliiyaah in badan ayuu la joogay iyaga.
After three and a half years, God told Elijah to return to Israel and speak with Ahab because he was going to send rain again. When Ahab saw Elijah he said, “There you are, you troublemaker!” Elijah said, “You are the troublemaker! You have abandoned Yahweh, the true God, and worshiped Baal. Bring all of Israel to Mount Carmel.”
Saddex sano iyo badh markay ka so wareegtay marku Ilaahay Eliiyaah ku yiri ku laabo wadankii Reer bini Israa’iil oo la hadal Ahaab maxa yeelay roob ayuu keenaya mar labaad. Marku Ahaab arkay Eliiyah ayuu ku yiri, “ waakan ninki dhibta keeni jiray!” Markaasu Eliiyaah ku yiri, “ Adiga ayaa nin dhib badan aha! Adigu Ilaahay ayaad rumaysan ladahay, Ilaah xaqa lagu aammino, waxanad u cibaadaysata sanamka Baal. Keen dhamaaan dadk Reer Israa’iil buurta karmaal.”
All of Israel, including the 450 prophets of Baal, came to Mount Carmel. Elijah said to the people, “How long will you keep changing your mind? If Yahweh is God, serve him! If Baal is God, serve him!”
Dhamaan Reer Israa’iil oo aay ku jiraan 450 nabiyaashi sanabka Baal u adeegi jiray , ayaa yimid buurta Karmaal . Eliiyaah ayaa dadkii ku yirim “ intee in leeg ayaad maskaxdiina badali doontan? Hadii Ilaahay ku runta yahay, isaga u aadeegaa! Hadii Sanamka Baal yahay Ilaahay, isaga u aadeega!”
Then Elijah said to the prophets of Baal, “Kill a bull and prepare a sacrifice, but do not light the fire. I will do the same. The God who answers with fire is the real God.” So the priests of Baal prepared a sacrifice but did not light the fire.
Kadib Eliiyaah ayaa ku yiri nabiyaashi beenta aha ee Baal. “ neef dibiya qala oo u diyaariya wanqal ahaan, laakin wax dab aha ha diyariniina. Aniguna sido kale. Kadib qolada uu Ilaahay dab u diyariyo ayaa aamminsan Ilaaha xaqa ah,” Kadib nabiyaashi beenta aha ee Baal ayaa neefki qalay oo isku diyariyeey hawashi wax dabana may shidin.
Then the prophets of Baal prayed to Baal, “Hear us, O Baal!” All day long they prayed and shouted and even cut themselves with knives, but Baal did not answer.
Kadib nabiyaashi beenta aha ee Baal waay tukaadeen iyagoo baryaay Baal oo leh, “ na maqal, baalow!” Maalintii oo dhan waay tukanayeen oo xatta iyaga ayaa midiyo isku jaray laakiin Baal waxaba kama jawaabin.
At the end of the day, Elijah prepared a sacrifice to God. Then he had twelve huge pots of water poured on top of the sacrifice until the meat, the wood, and even the ground around the altar were completely wet.
Markay maalintii dhamatay, ayuu Eliiyaah diyaariyeey alle barigii Ilaahay. Kadib Ilaahay ayaa laba iyo tobon caag iyo biyihii iyo hilibkii iyo xabaadii dhamaan ilahay samada uga so diray.
Then Elijah prayed, “O Yahweh, God of Abraham, Isaac, and Jacob, show us today that you are the God of Israel and that I am your servant. Answer me so that these people will know that you are the true God.”
Kadib Eliiyaah ayaa Ilaahay baryeey, “ Ilaahayow, Ilaahi nabi Ibraahim, Isaaq iyo Yacquub abuurayow, na tus maanta inaad tahay Ilaaha xaqa aha ee Reer bibi Israa’iil oo aan anaa ahay adeegahagii. Ilaahow fariin iso dir aay dadkani ku cimra qaatan kuguna rumaystaan inaad adigu tahay Ilaaha xaqa.”
Immediately, fire fell from the sky and burned up the meat, the wood, the rocks, and even the wet ground around the altar. When the people saw this, they fell on the ground and said, “Yahweh is God! Yahweh is God!”
Isla markiiba Ilaahay ayaa samada ka so dejiyeey hilib gubanayaa, xaabo iyo dhagaxan iyo meelihi Ilaahaa lagu baryay oo dhan, Markay dadkii arkeen , dhulka ayeey ku daateen waxanay yirahdeen, “ Ilaahay ayaa sareeya! Ilaahay ayaa sareeya!”
Then Elijah said, “Do not let any of the prophets of Baal escape!” So the people captured the prophets of Baal. Then Elijah took them away and killed them.
Kadib Eliiyaah ayaa wuxu yiri, “ Dadkoow yaanu nebi beena oo u aadeega Baal meeshan ka baxasaniin!” dadkii waay qabqabteen dhamaantood. Kadibna Eliiyaah ayaa dhamaantood dilay.
Then Elijah said to King Ahab, “Return immediately to the city, for the rain is coming.” Soon the sky grew black, and a large rain storm came. God had ended the drought and proved that he is the true God.
Kadib Eliiyaah waxa u ku nyidhi boqrkii Ahaab, “ ku laabo magalada , roob ayaa iman doone.” Isla markiba cirka ayaa madoobaday oo roob ayaa yimid, Kadib Ilaahay abaarti wuu ka dul qaaday dadki waxanu muujiyeey inu yahay Ilaaha runta ah.
After Elijah, God chose Elisha to be his prophet. God did many miracles through Elisha. One of the miracles happened to Naaman, an enemy commander, who had a horrible skin disease. He had heard of Elisha so he went and asked Elisha to heal him. Elisha told him to dip himself seven times in the Jordan River.
Kadib Eliiyaah, Ilaahay wuxu doortay Eliishaa inu noqdo nebi. Eliishaa mucjisooyin badan ayuu sameeyey Ilaah dartiis. Waxa kamid aha markii Naamaan oo ah taliye cadawga Ilaah oo qabay xanuunka maqarka oo aad u daran uu maqlay nebi Eliishaa una tagay isaga oo weydisanayaa in uu caafiyo. Kadib Eliishaa ayaa ku yiri todobo jeer webiga Urdun gal.
At first Naaman was angry and would not do it because it seemed foolish. But later he changed his mind and dipped himself seven times in the Jordan River. When he came up the last time, his skin was completely healed! God had healed him.
Ugu horayntii Naamaan aad ayuu uga cadhooday warkii uu Eliishaa u sheegay waayo waxay ula muuqatay inay tahay doqonimo. Laakin masakaxadiisii ayuu badalay oo todobo jeer ayuu webiga gal. Marku ugui danbeyntii ka so baxay waxa uu arkay maqarkiisii oo bogsaday. Ilaahay ayaa caafiyeey.
There were many other prophets. They all told the people to stop worshiping idols and to start showing justice and mercy to others. The prophets warned the people that if they did not turn from their sins and start living obedient lives, then God’s judgment would come, and he would punish them.
Waxa jirey nabiyaal badan dhamaantood waxay dadka u sheegi jireen inay joojiyaan inaay cabuudan asnaabta oo aay cadalad iyo naxariis dadka u mujiyaan.
Most of the time, the people did not listen to God. They often mistreated the prophets and sometimes even killed them. Once, the prophet Jeremiah was put into a dry well and left there to die. He sank down into the mud that was in the bottom of the well, but then the king had mercy on him and pulled him out before he died.
Inta ugu badan, dadku ma ma maqlaan ammarka Ilaahay. Waxay xumeeyaan nebiyada looo so diro oo aay marmarka qaarkood dilaanba. Mar ayaa waxa dhacday in nebi Yeremaah inta lagu riday ceel qalalan ayaa halkaas lagaag tagay markaas ayuu halkaas ciidu liqi gaadhay laakin boqorkii ayaa ka naxay oo ka so saaray inta aanu dhiman.
The prophets continued to speak for God even though the people hated them. They warned people that God would destroy them if they did not repent. They also reminded people of the promise that God’s Messiah would come.
Nebiyaduu waxay si joogta ula hadli jireen Ilaahay inkasto aay dadku necbaayeeen. Waxay uga digi jireen in Ilaahay baa’biin doono haadi aaysan tobad keenin, Xatta waxay dadka ugu balan qaadi jireen in Masiixa Ilaahay iman doono.
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Boqorraddii Kowaad 16-18; Boqorraddii Labaad 5;Yeremyaah 38
A Bible story from: 1 Kings 16-18; 2 Kings 5; Jeremiah 38
The nations of Israel and Judah both sinned against God. They broke the Covenant that God had made with them at Sinai. God sent his prophets to warn them to repent and worship him again, but they refused to listen.
Quruumaha Reer Israa’iil iyo Yahuudiyaha labaduba denbi weyn ayeey Ilaahay ka galeen. Waxay jabiyeen axdigii Ilaahay ugu balan qaaday ee buurta Siinay ka dhacday. Ilaahay waxa uu so diray nebiyaal si aay ugu digaan inay towbaad keenan oo aay Ilaahay ka cabsadan oo iasaga aay u cibaadaystan laakiin way maqli wayeen oo aay xaqa iska dhaga tireen.
So God punished both nations by allowing their enemies to destroy them. Israel was destroyed by the Assyrian Empire, a powerful, cruel nation. The Assyrians killed many Israelites, took away everything of value, and burned much of the country.
Kadib Ilaahay wuu ciqaabay isagaa oo quruumahaas dhan u so diray inay cadawgoodu ka adkaadan oo aay baa’biiyan. Israa’iil waxa baa’biisay boqortoaydii Suuriyinta oo aad u awood weyneed cadowna aheyd. Waxay laayeen dad badan oo ka tirsan Israa’iiliyinta, oo waxay qaateen waxay maal lahayn oo dhan waxanay gubeen inta ugu badan ee wadankooda ka mid ah.
The Assyrians gathered all the leaders, the rich people, and the people with skills and took them to Assyria. Only the very poor Israelites who had not been killed remained in Israel.
Suuriyintii ayaa waxay so uruuriyeen dhamaan hogaamiyayashoodii, dadkii lacagta haystay iyo kuwi khibrada laha oo dhan waxanay geeyen wadanka Suuriya. Waxay halkaas kaga tageen oo qudha kuwii fiqirka ahaa ee aan la dilin inay wadankooda iska dhex joogan.
Then the Assyrians brought foreigners to live in Israel. The foreigners rebuilt the destroyed cities and married the Israelites who were left there. Their descendants were called Samaritans.
Kadib Suuriyaankii waxay wadankii Israa’iil ku beeren dad ajanabiyii inay ku nooladan. Kadib ajaanibtii ayaa magalada wixi burburay dib u dhisay oo guursaday dadkii Reer Israa’iil ee meeshaas ku hadhay. Kadib faracoodii waxa loogu yeedha Reer Samaariya.
The people in the kingdom of Judah saw how God had punished the kingdom of Israel for not believing and obeying him. But they still worshiped idols and the gods of the Canaanites. God sent prophets to warn them, but they refused to listen.
Dadkii ku noola boqortoaydii Yahuudiya waxa arkeen sida Ilaahay u ciqaabay boqortaydii Israa’iil waayo sida aay Ilaahay u aammini wayeen ee aay u adeeci wayeen. Laakiin weli waxay aay u cibaadaysanayee asnaabta iyo Ilaahayada beenta ah ee Kancaaniyinta. Ilaahay waxa uu u so diray nebiyaal si aay ugu digaan iyaga laakiin wey diideen inay maqlaan warkooda.
About 100 years after the Assyrians destroyed Israel, God sent Nebuchadnezzar, king of the Babylonians, to attack Judah. Babylon was a powerful empire. The king of Judah agreed to be Nebuchadnezzar’s servant and pay him a lot of money every year.
Ilaa 100 sanno kadib markay Suuriyanku burburiyeen Reer Israa’iil, Ilaahay waxa uu uso diray Nebukadnesar oo aha boqorkii Baabilooniyinta, si uu u weeraro Yahuudiya. Baabiloontu waxay ahayeen boqortoyo aad u awood badan. Boqorkii Yahuudiyaa ayaa la heshiyeey Nebukadnesar balana qaaday inu isaga u adeegi doono oo uu sanadkii lacag badan bixin doono.
But soon the people of Judah rebelled against the Babylonians. So, the Babylonians came back and attacked them. They captured the city of Jerusalem, destroyed the Temple, and took away all the treasures.
Laakiin isla markiiba dadkii Yahuudiya waxa ku caasi garoobeen Baabilooniyintii. Kadibna Baabilooniyintii waay ku so laabteen oo waay so werareen. Waxay qabsadeen magaladii Yaaruuslaam, waxay burburiyeen macbuudkii oo waxay qaateen wixii hanti oo dhan.
To punish Judah’s king for rebelling, Nebuchadnezzar’s soldiers killed the king’s sons in front of him and then made him blind. After that, they took the king away to die in prison in Babylon.
Si aay boqorka Yahuuda ee caasiyobay u ciqaaban Nebukadnesar ayeey askartiisi waxay boqorkii Yahuudiya hortiisa ku dileen wiilkiisii kadibna isagii ayeey so afduubeen oo waxay geeysteen xabsi ku yaal Baabiloon si uu xabsiga ugu dhinto.
Nebuchadnezzar and his army took all the people of Judah to Babylon, leaving only the poorest people behind to plant the fields. This period of time when God's people could not live in the Promised Land is called the Exile.
Nebukadnesar Iyo ciidankiisi waxay soo wateen dadkii reer Yahuudiya oo dhan waxanay keenen Baabiloon waxanay halkaas kaga yimaadeen dadki masakiinta aha si aay beeraha u fashaan. Wakhatigan markay dadkii ku noolan wayeen dhulkii loogu balan qaaday waxa laguu yeedhay inay Haajiran.
Even though the Exile was punishment for their sin, God did not forget his people or his promises. God continued to watch over his people and speak to them through his prophets. He promised that, after seventy years, they would return to the Promised Land again.
About seventy years later, Cyrus, the king of the Persians, defeated Babylon. The Persians were a strong but merciful people. The Israelites were now called Jews and most of them had lived their whole lives in Babylon. Only a few very old Jews even remembered the land of Judah.
Ku dhawaad todobatan sanno kadib, Kuuros oo aha boqor faarisa ayaa iska difacay Baabiloon. Baarshiyintu aad ayeey u awood weynayeen laakiin way naxariis badnayeen. Israa’iilinta xiligina waxa loogu yeerayeey Yahuud oo inta ugu badan waxay ku noolayeen Baabiloon. In yar oo gaboowday oo Yahuuda ayaa ku hadhay dhulkii Yahuudiya..
Shortly after Cyrus came to power, he did something that had never been done before in history. He gave an order that any Jew who wanted to return to Judah could go. He even gave them money to rebuild the Temple! After seventy years in exile, a small group of Jews returned to Jerusalem.
In yar kabacadii marki Kuuros uu awooda qabsaday, waxa uu sameeyey waxa aanu weligii suubinin tarikhdiisa. Waxa uu ammar ku siiyeey in qofkii Yahuuda ee raba inu Yahuudiya ku laabdta u ku laaban karo. Xatta waxa uu siiyeey lacag aay dib ugu dhisaan macbuudki la burburiyeey. Markay todob sanno aay ku jirin mastaafuris ayeey in yar oo Yahuudi ku laabteen Yeruuslaam.
When the people arrived in Jerusalem, they rebuilt the Temple and the wall around the city. Although they were still ruled by other people, they lived in the Promised Land again and worshiped at the Temple.
Markay dadki yimaadeen Yeruuslaam, waxay dib u dhiseen macbuudkii iyo gidaarki magalada. In kaste oo aay dadkale maamulayeen magalada, waxay waeli ku dhex noolayeen dhulkii loogu balan qaaday xagaasna waxay ku cibaadaysanyeen macbuudka Ilaahay.
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Boqorraddii Labaad 17;24-25; Tariikhdii Kowaad 36;Cesraa 1-10;Nexemyaah 1-1
A Bible story from: 2 Kings 17; 24-25; 2 Chronicles 36; Ezra 1-10; Nehemiah 1-13
From the very beginning, God had a plan to send the Messiah. The first promise of the coming Messiah came to Adam and Eve. God promised that a descendant of Eve would be born who would crush the snake’s head. The snake who deceived Eve is Satan. The promise means the coming Messiah would defeat Satan completely.
Ugu horeyntii inta aan aduunka la abuurin, Ilaahay waxa qorshaha ugu jiray inu so diri doona Masiix. Baalantii ahayd inu Masiix iman doono waxay aheyd inu ka abuurmi doono Adaam iyo Xawa. Ilaahay waxa uu ugu balan qaaday in farac Xawa uu burburin doono madaxa abeesada, Waayo abeesadasii jinka ah waa tii denbajiisay Xawa markay jannada ku jireen. Balantasiina waxay ahayd in Masiixa imanayaa uu difaacii doono shaydanka dhamaantii.
God promised Abraham that through him all people groups of the world would be blessed. This blessing was the coming Messiah who would one day provide the way of salvation for all people groups.
Ilaahay waxa uu Ibraahim ugu balan qaaday in isaga daradii qurumaaha aduunka o dhan u barakeyn doono. Barakeyntana waxay ka mind aheyd in Masiixa imaan doona maalin uun uu badbaadin doona dadka aduunka.
God promised Moses that he would raise up another prophet like Moses. This was another promise about the coming Messiah.
Ilaahay waxa uu Muuse u balan qaaday inu nebi Muuse oo kale ah dhalin doono. Tani waxay aheyd balan qaadkii aha Masiixa iman doona.
God promised David that the Messiah would be one of David’s own descendants.
Ilaahay waxa uu Daa’uud u balan qaaday inu Masiixu noqon doona mid faraciisa ka tirsan.
Through the prophet Jeremiah, God promised that he would make a New Covenant, but not like God’s Covenant with Israel. In the New Covenant, God would write his law on the people’s hearts, the people would know God, they would be his people, and God would forgive their sins. The Messiah would start the New Covenant.
Nebi Yeremaah waxa uu Ilaahy ugu balan qaaday inu axdi cusub la geli doono laakiin ma ahayn axdi uu Ilaahay la galay Reer Israa’iil oo kale, Axdiga cusubna uu Ilaah dadka qalbiyadooda uu ku qori doono xagii uu Muuse dhagax kaga qoray.
God's prophets also said that the coming Messiah would be a prophet, a priest, and a king. A prophet is a person who hears the words of God and then proclaims God’s words to the people. The coming Messiah would be the perfect prophet.
Dadkuna waxay barab doonan Ilaah, waxanay noqon doonan dadk Ilaahay yaqaana oo rumaysan iasguna wuu cafin doona danbiyadooda, Masiixna waxa uu bilaabi doona axdi cusub.
A priest is someone who makes sacrifices to God on behalf of the people to take away their sins. Priests also pray to God for the people. The coming Messiah would be the perfect high priest who would offer himself as a perfect sacrifice to God.
Nebiyaasha Ilaahay waxa kale oo aay yidhaahdeen Masiixu waxa uu noqon doona nebi, imam iyo boqor. Nebigu waa qofka Ilaahay maqla kadibna farinta Ilaahay dadka u gudbiya si aay ugu dhaqmaan. Masiixa iman doona waxa uu noqon doona nebi xaq ah oo sax ah.
A king is someone who rules over a kingdom and judges the people. The coming Messiah would be the perfect king who would sit on the throne of his ancestor David, who would reign over the whole world forever, and who would judge honestly and make the right decision every time.
Imaamku waa qof u wanqala xaga Ilaaha oo denbi dhaaf u weydiya dadkiisa xaga Ilaah sii uu Ilaah denbiyadooda uga dhaafo. Waxa kale oo Imaamku sameeya dadka ayuu u duceeya, Masiixa iman doona waxa uu noqon doona Imaam sax ah oo isagu isku dhiibi doono in lagu alle baryo xagaa Ilaahay.
God's prophets predicted many other things about the coming Messiah. Malachi foretold that a great prophet would come before the Messiah came. Isaiah prophesied that the Messiah would be born from a virgin. Micah said that he would be born in the town of Bethlehem.
Boqorku waa qof hogaamiya boqortooyo oo dadkana xukuma. Masiixa imaan doona waxa uu noqon doona boqor fiicaan oo ku fadhisan doona kur sigii faraciisa Daa’uud, kaasi oo xukumi doona aduunka oo dhan weligii, waanu xukumi doona dadka si dacadaa oo waxa uu qadan doona gooma saxa mar kasta.
Isaiah said he would live in Galilee, comfort the broken-hearted, and proclaim freedom to captives and release to prisoners. He also predicted that the Messiah would heal sick people, including those who could not hear, see, speak, or walk.
Nebiyaashi Ilaahay waxay sii sadaliyeen imashada Masiixa. Malakii waxa uu si sadaliyeey inu nebi ka so horeyn doono ka hor inta aanu Masiix iman. Ishacyaah waxa uu sii sadaaliyeey inu Masiixu ka dhalan doono qof dumara oo bikrad ah. Miikaah waxa uu isna sheegay inu Masiixu ku dhalan doono magalada Beytulaxam.
Isaiah prophesied that the Messiah would be hated without reason and rejected. Other prophets foretold that those who killed the Messiah would gamble for his clothes and he would be betrayed by a friend. Zechariah foretold that the friend would be paid thirty pieces of silver for betraying him.
Ishacyaah waxa uu sheegay inu Masiixu ku noolan doono Galiiliya, kaasina uu cawindoono dadka qalbi jabay waxanu Masiixu xoriyadooda u soo celin doona dadka la haysto iyo kuwa xabsiyada ku jira. Waxa kale oo uu sadaliyeey inu Masiixu uu daweyn doono dadk jiran, xatta aay ku jirto dadka aan waxba maqlin, wax arkin, aan hadlin ama aan socon Karin.
The prophets also told about how the Messiah would die. Isaiah prophesied that the Messiah would be spit on, mocked, and beaten. Then he would be pierced and hung on a tree where he would die.
Ishacyaah waxa uu saadaliyeey in Masiixa la nici doono lana diidi doono bilaa sabab awgeed. Nebiyada kale waxay si sheegen in Masiixa kuwa dili doona ee gacan gelin doona yihin ku ka tirsan asxabtisa, Sakariya waxa uu si sheegay in saxiba gacan gelin doona Masiixa uu ku gacan gelin doona sodon qaybood oo silfara.
The Messiah would be perfect, having no sin. He would die to receive the punishment for other people’s sin. His punishment would bring peace between God and people. For this reason, it pleased God to crush the Messiah.
Nebiyaal kale ayaa waxa sheegen in Masiixa u dhiman doono. Ishacyaah waxa uu sadaliyeey in Masiix la cadhuufaydoono, lagu jees jeesi doono oo la garacii doono. Kadibna waxa lagu garacii doona masabiir oo waxa la sudhi doona geed halkaasna wuu ku dhiman doona.
Not only would the Messiah die, but the prophets foretold that God would raise him from the dead. Through the Messiah’s death and resurrection, God would complete his plan of salvation and start the New Covenant.
Masiixa waxa uu noqon doona mid xaq ah, oo aan denbi lahayn. Waxa uu u dhiman doona oo loo qiqabi doona denbiyada dadka kale. Ciqaabti isaga la dhibaateyeey waxay kenaysa nabad u dhaxaysa Ilaahay iyo dadkiisa. Sabaabta awgeed, Ilaahay raali ayuu ka noqday inu Masiix dhinto.
God showed the prophets many things about the coming Messiah, but the Messiah had not come yet. More than 400 years after the last of these prophecies was given, when the time was perfect, God sent the Messiah into the world.
Masiixa dhiman maayo oo qudha laakiin nebiyashu waxay sii saadaliyeen inu Ilaahay ka sara kicin doono dhimashada Masiix oo macnehedu yahay in Masiix anu dhiman Karin oo uu iska difacay dhimashadii. Masiix dhimashadiisii iyo soo sarakaciisii ayuu Ilaaha qorshihii badbaadinta ku dhamaystiray oo axdi cusub ayaa yimid.
\\
Ilaahay waxa uu nebiyasha tusay wax yabo fara badan oo ku saabsan imaanshaha Masiixa, laakiin marka warkaas oo dhan loo shegayeey Masiix musan iman. In kabad 400 oo sanno ayaa ka so wareegtay marku sadalintii ugu danbeysa ee Masiix la so diray, marku wakhtigii Ilaahay qorsheeyey yimidna Ilaahay waxa uu aduunka u soo diray Masiix.\\
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Bilowgii 3:15;12:1-3 Sharciga Kunoqoshadii 18:15; Samuu’eelka Labaad 7; Yeremyaah 3:1; Ishacyaah 59:16; Daanyeel 7;Malakii 4:5;
A Bible story from: Genesis 3:15; 12:1-3; Deuteronomy 18:15; 2 Samuel 7; Jeremiah 31; Isaiah 59:16; Daniel 7; Malachi 4:5; Isaiah 7:14; Micah 5:2; Isaiah 9:1-7; 35:3-5; 61; 53; Psalm 22:18; 35:19; 69:4; 41:9; Zechariah 11:12-13; Isaiah 50:6; Psalm 16:10-11
More than 400 years had passed since God had spoken to his people. Then an angel appeared to an old priest named Zechariah. He and his wife, Elizabeth, were godly people, but she was never able to have any children.
In ka badan 400 boqol oo sano ayeey dhaaftay xiligii uu Ilaah la hadlii jiray dadkiisa. Kadib nin imaama oo aad u weyn ayuu malagu u yimid ninkana waxa la odhan jiray Sakariye. Xaskisa Elisbeed iyo isagu waxay ahayeen dad Ilaahay rumaysan laakiin waxa ciyaala may lahayn.
The angel said to Zechariah, “Your wife will have a son. You will name him John. He will be the great prophet that comes before the Messiah!” Zechariah responded, “My wife and I are too old to have children! How will I know this will happen?”
Mala’gii ayaa Sakariye ku yidhi, “ Xaskagu waxay heli doonta wiil. Waxa aad u bixisa yaxye. Waxa uu noqon doona nabi aad u sareeya inta anu Masiix iman.” Sakariye ayaa u jawabay oo ku yidhi, “ Aniga iyo xaskaygu aad ayaan u da weynahay! Sidee ayaan ku ogan kara inay tani dhacayso?”
The angel answered, “I was sent by God to bring you this good news. Because you did not believe me, you will not be able to speak until the child is born.” Immediately, Zechariah was unable to speak. Then the angel left. Zechariah returned home, and his wife became pregnant.
Malaa'igtii baa u jawaabtay oo ku tidhi, Anigu waxaan ahay Jibriil oo Ilaah hortiisa istaaga. Waxaa la ii soo diray inaan kula hadlo oo aan warkan wanaagsan kuu keeno. Bal eeg, waad aamusnaan doontaa, mana hadli kari doonto, ilaa maalinta waxyaalahan dhici doonaan, waayo, waad rumaysan weyday hadalladayda wakhtigooda la oofin doono. Kolkii maalmihii shuqulkiisii wadaadnimadu dhammaadeen ayuu wuxuu tegey gurigiisii. Xaaskisina uur ayeey qaaday.
When Elizabeth was six months pregnant, the same angel appeared to Elizabeth’s relative, whose name was Mary. She was a virgin and was engaged to a man named Joseph. The angel said, “You will become pregnant and give birth to a son. You are to name him Jesus and he will be the Messiah.”
Bishii lixaad Ilaah baa malaa'ig Jibriil u soo diray magaalada Galili oo Naasared la odhan jiray. ilaa gabadh bikrad ah oo u doonanayd nin la odhan jiray Yuusuf oo dhashii Daa'uud ahaa; gabadhana waxaa la odhan jiray Maryan. Malaa'igtii baa u soo gashay, oo waxay ku tidhi, Nabad, adigoo nimcaysan, Rabbiga ayaa kula jira. Malagii ayaa ku yidi, “ Bal eeg, waad uuraysan doontaa, oo wiil baad umuli doontaa, magiciisana waxaad u bixin doontaa Ciise.”
Mary replied, “How can this be, since I am a virgin?” The angel explained, “The Holy Spirit will come upon you, and the power of God will cover you. So the baby will be holy, the Son of God.” Mary believed and accepted what the angel said.
Kolkaasaa Maryan waxay malaa'igtii ku tidhi, “Sidee baa waxanu ku noqon doonaan?” Anigu ninna garan maayo. Malaa'igtii waa u jawaabtay oo ku tidhi, Ruuxa Quduuska ah ayaa kugu soo degi doona, oo xooggii Kan ugu sarreeya ayaa hoosiis kuu noqon doona, sidaa darteed kan quduuska ah oo kaa dhalan doona waxaa loogu yeedhi doonaa Wiilka Ilaah. Maryan ayaa tidhi, Waa i kan, waxaan ahay addoontii Rabbiga. Sidaad u hadashay ha ii noqoto.
Not long after this, Mary went and visited Elizabeth. As soon as Elizabeth heard Mary’s greeting, Elizabeth’s baby jumped inside her. The women rejoiced together about what God had done for them. After visiting for three months, Mary returned home.
Maalmahaas Maryan baa kacday, oo waxay dhaqso u tagtay dhulkii buuraha lahaa ilaa magaalo ka mid ah reer Yahuudah, oo waxay gashay gurigii Sakariyas, oo salaantay Elisabed. Oo waxaa dhacay goortii Elisabed salaantii Maryan maqashay in ilmihii uurkeeda ku boodbooday; Elisabedna waxaa ka buuxsamay Ruuxa Quduuska ah. Maryan waxay iyada la joogtay abbaaraha saddex bilood, markaasay gurigeeda ku noqotay.
After Elizabeth gave birth to her baby boy, they named him John as the angel commanded. Then God allowed Zechariah to speak again. He said, “Praise God, because he has remembered his people! You, my son, will be called the prophet of the Most High God! You will prepare the way for the Messiah!”
Hadda Elisabed wakhtigii ay umuli lahayd ayaa la joogay, oo wiil bay dhashay. Waxanay u bixiyeen yaxye sida aay mala’iigtu ugu sheegtay. Kolkiiba afkiisii ayaa furmay, oo carrabkiisiina waa debcay, markaasuu hadlay oo Ilaah ammaanay yidhina. “Ha ammaanmo Rabbiga ah Ilaaha Israa'iil,waayo, dadkiisii ayuu soo booqday oo furtay. Adiga inankaygow waxa lagugu yeedhi doona nebiga ugu sareeya Ilaah agtiisa! Waxaanad jidka u sii diyariin Masiixa.
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Luukos 1
A Bible story from: Luke 1
Joseph was a righteous man. When he heard that Mary was pregnant, he knew it was not his baby. He did not want to shame her, so he planned to quietly divorce her. Before he could do that, an angel appeared to him in a dream.
Yusuuf waxa uu ah nin xaq ah. Marka uu maqlay inay Maryan uur ledahay waxa uu ogaday inusan ilmahaas anu isagu dhalin. Muu rabin inu ceebeyo gabadha laakiin waxa uu qorshaystay inu si aan la dareemin u furo. Inta aanu sidaas sameyniin ayuu malag u muuqday isaga si riyo ah Masiixa.
The angel said, “Joseph, do not be afraid to take Mary as your wife. What is in her is from the Holy Spirit. She will give birth to a son. Name him Jesus, because he will save the people from their sins.”
Malagii ayaa waxa uu ku yiri isgaa, “ Yusuufow, ha ka cabsan inay Maryan xaskagii ahaan weyso. Ilmaha aay uurka ku sida waxa weeye Ruuxdii Ilaahay. Waxay dhali doonta wiil, waxanad u bixin doonta Ciise, maxa yeelay waxa uu ka badbaadin doona dadka denbiyadooda.”
So Joseph married her and took her home as his wife, but he did not sleep with her until she had given birth.
Kadib Yusuuf waxa uu aroostay Maryan gurigiisina wuu geystay laakiin lamu seexan iyada ilaa intay ilmaha aay ka dhalaysay.
About the time Mary was to give birth, the Roman government told everyone to go to the town of their ancestors for a census. Joseph and Mary had to make a long journey from where they lived in Nazareth to Bethlehem because their ancestor was David whose hometown was Bethlehem.
Markay Maryan soo dhawatay xiligii aay ilmaha dhali lahayd, boqorkii maamulayeey Roomaniyinta ayaa qof kaste ku ammray inu qabto magaladoodii si uu iskaga so siwaan geliyo. Yusuuf iyo Maryan waxa safar dheer ku tageen meeshi aay ku noolayeen ee Nasireet ilaa iyo Beytulaaxam waayo Yusuuf waxa uu aha faracii ka soo jeeday nebi Daa’uud ee magalada Beytulaaxam.
When they arrived in Bethlehem, there was no place to stay. The only room they could find was a place where animals stayed. The baby was born there and his mother laid him in a feeding trough, since they did not have a bed for him. They named him Jesus.
Markay yimaadeen Beytulaaxam, ma jirin meel aay joogan. Meesha qudha ee aay joogi kareen waxay aheyd meel xoolaha lagu xareeyo. Ilmihii halkaas ayuu ku dhashay oo hoyadii Maryan waxay ku riday qabaalka xoolaha milixda loogu rido waayo ma jirin sariir lagu seexiyo ilmaha. Waxanay u bixiyeen Ciise.
That night, there were some shepherds in a nearby field guarding their flocks. Suddenly, a shining angel appeared to them, and they were terrified. The angel said, “Do not be afraid, because I have some good news for you. The Messiah, the Master, has been born in Bethlehem!”
Isla habeenkaas waxa halkaas ka dhawa nimaan adhi jiraa oo meesha dab ku shidanayeey si aay u ilaashadan xoolahoda. Isla markaasna waxa nimankii u yimid malag dhalalaya aad ayeey u cabsadeen waxanu ku yiri, “ Ha cabsaniina maxa yeelay waxan idin sida war wanagsan. Masiix, Sayidkii, aaya waxa uu ku dhashay Beytulaaxam!”
“Go search for the baby, and you will find him wrapped in pieces of cloth and lying in a feeding trough.” Suddenly, the skies were filled with angels praising God, saying, “Glory to God in heaven and peace on earth to the people he favors!”
“orda oo wiilka raadiya waxa aad ka heli doontan isaga oo marayar ku duuban oo dhex jiifa qabaalka xoolaha milixda loogu.” Isla markiba wey tageen samada waxa ka buuxay malaa’iigo Ilaahay ammanayaa, oo leh “Ilaaha samada sare iska leh ayaa ammanan oo nabadi waxay kor ahatay dadka dhulka ku nool ee la doortay!”
When the shepherds arrived at the place where Jesus was, they found him lying in a feeding trough, just as the angel had told them. They were very excited. Mary was very happy, too. The shepherds returned to the fields, praising God for all they had heard and seen.
Markay adhi jirtii aay meeshi tageen meeshi uu Ciise joogay, waxa aay ka dhex helen isaga oo dhex jiifa qabaalka xoolaha milixda loogu rido sida uu malagu u sheegay. Aad ayeey u farxeen. Maryan aad ayeey u faraxday sido kale. Adhi jirtii dib ayeey u laabteen iyaga oo Ilaahay ammaanaya waxa aay maqleen iyo waxii aay arkeenba.
Some time later, wise men from countries far to the east saw an unusual star in the sky. They realized it meant a new king of the Jews was born. So, they traveled a great distance to see this king. They came to Bethlehem and found the place where Jesus was living.
Wakhti yar ka bacdi niman xigmad leg oo ka yimid dhanka bari ee fog ayaa waxay arkeen xidig cirka korkiisa. Waxay ogaadeen in boqork cusub ka dhex dhashay Yuhuusda dhexdood. Kadib waxayka soo so baxeen meel fog si aay u soo eegan boqorka cusub. Beytulaxaam ayeey yimaaden oo waxa aay heleen meeshi Ciise ku noola.
When they saw Jesus with his mother, they bowed down and worshiped him. They gave Jesus expensive gifts. Then they returned home.
Markay aay arkeen Ciise iyo hoyadii, inta aay forarsadeen ayeey u so juudeen, Waxay Ciise siiyeen hadiyad aad u qaaliya. Kadibna waxay ku laabteen guryahoodii.
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Matayos 1; Lukoos 2
A Bible story from: Matthew 1; Luke 2
When John grew up, he became a prophet. He lived in the wilderness, ate wild honey and locusts, and wore clothes made from camel hair.
Marku Yaxye weynaaday, waxa uu noqday nebi. Waxa uu ku noola duurka waxanu cuni jiray malabka iyo ayaax duurka jooga waxa kale oo uu dhar ka dhigan jiray haraga geela.
Many people came to listen to John. He preached to them, saying, “Repent, for the Kingdom of God is near!”
Dad badan ayaa u iman jiray Yaxye inay dhagaystan. Iyaga wuu wacadiyii jiray, waxanu ku odhan jiray, “ Toobad keena, boqortoyadda Ilaahay wey so dhowdahaye!”
Some people repented and were baptized when they heard John’s message, but there were many religious leaders who came to be baptized without repenting and confessing their sins.
Qaar ka mid aha dadka waay toobad keenen waana la biya geliyeey markay maqleen fariintii Yaxye, laakiin qaar badan oo ka tirsan wadaada diinta aay yimid in la biyo geliyo laakiin diiday inay toobad keenan oo aay qirtaan denbigooda.
John said to the religious leaders, “You bunch of snakes! Repent and change your behavior. Every tree that does not bear good fruit will be cut down and thrown into the fire.” John fulfilled what the prophet Isaiah said, “Behold, I send my messenger ahead of you, who will prepare your way.”
Yaxye ayaa waxa uu ku yidhi wadaadii diinta, “Waxa tihii koox masasa! Toobad keena oo dabeecada iska bedala. Geed kasta oo aan midha ficaan dhalin waa la gooya oo waxa lagu rida dabka.” Yaxye waxa uu fulinayeey sadaashii uu nebi Ishacyaah sii sheegay ee aheyd, “ Bal eeg, waxan ku so ka si hor diray rasuul kaasi oo jidka ku sii baneyn doona.”
Some Jews asked John if he was the Messiah. John replied, “I am not the Messiah, but there is someone coming after me who is much greater than I am. I am not even worthy to untie his sandals.”
Qaar ka tirsan Yahuuda ayaa Yaxye weydiyeey inu isagu yahay Masiix, laakiin Yaxye wuu u jawabay kuna yidhi, “ Anigu ma ihii Masiix laakiin waxa iman doona mid aniga iga qima badan oo aniga iga sareeya. Xatta uma qalmo inan kaba ka furo.”
The next day, Jesus came to be baptized by John. When John saw him, he said, “Look! There is the Lamb of God who takes away the sin of the world.”
Maalinti labaad , Ciise waxa uu u yimid inu Yaxye biyo geliyo. Marku Yaxye arkay Ciise, waxa uu yidhi, “ Fiiriya! Halkan waxa socda cadkii Ilaahay ee aduunka denbiga ka qaadi laha.”
John said to Jesus, “I am not worthy to baptize you. You should baptize me instead.” But Jesus said, “You should baptize me, because it is the right thing to do.” So John baptized him, but not not because Jesus had sinned—he never sinned.
Yaxye waxa uu Ciise ku yidhi, “ Uma qalmo inaan ku biyo geliyo. Waa inaad adigu I biyo geliso.” Laakiin Ciise ayaa ku yidhi, “ Waa inaad adigu I biyo gelisa , waayo waa sida saxda ee aay tahay.” Kadib Yaxye ayaa biyo geliyeey ciise laakiin may aheyn inu Ciise denbi lahaa- weligii Ciise ma denbaabin.
When Jesus came out of the water, the Spirit of God took the appearance of a dove and landed on him. At the same time a voice from heaven said, “You are my beloved Son, and with you I am well pleased.”
Marku Ciise biyaha ka so sara kacay, Ruuxda Ilaahay ayaa u muuqatay sida qolayda oo kale oo dul fadhistay isaga. Isla markaasna cod ayaa samada ka yeedhay oo yiri, “ Waxad tahay wiilki aan jecela, adiga dertaana aad ayaan kugu faraxsanahay.”
God had told John, “The Holy Spirit will land on someone you baptize. He is the Son of God.” There is only one God. But God is three persons, the Father, Jesus the Son, and the Holy Spirit.
Ilaahay waxa uu Yaxye u sheegay, “Ruuxda quduuska ahey waxay ku so degi qof aad biyo gelisay. Waxa weeye Wiilka Ilaahay.” Waxa jira Ilaahay oo qudha. Laakiin Ilaahay waa saddex qaab, Aabah, Wiilka oo ah Ciise, iyo Ruuxa quduuska ah.
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Matayos 3 Markos 1:9-11;; Lukoos 3:1-2
A Bible story from: Matthew 3; Mark 1:9-11; Luke 3:1-23
Immediately after Jesus was baptized, the Holy Spirit led him out into the desert, where he fasted for forty days and forty nights. Then Satan appeared and tempted him.
Isla markiiba markii Ciise la biya geliyeey, Ruuxda Quduuska ayaa u kaxaysa xagaas iyo saxaraha halkaasna waxa uu soomana afartan cisho iyo afartan habeen. Shaydan aayaa u soo muqday oo damcay inu tijaabiyo Ciise intii uu soomana.
Satan said, “If you are the Son of God, turn these rocks into bread so you can eat!”
Shaydankii ayaa ku yidhii, “ Hadii aad tahay wiilka Ilaahay, dhagaxan ka dhig rooti si aad u cunto!”
Jesus replied, “It is written in God’s Word, ‘Man does not live only on bread, but on every word that God speaks!’”
Ciise ayaa ugu jawabay, “Qoraalka Ilaahay ayeey ku qoran tahay, ‘ qodka bini aadanku uma noola rooti oo qudha, laakiin wax kaste oo Ilaahay ku hadlay ayuu ku nool yahay!’”
Then Satan took Jesus to the highest point on the Temple and said, “If you are the Son of God, throw yourself down, for it is written, ‘He will command his angels to catch you so your foot does not hit the ground.’”
Kadin Shaydaanki ayaa Ciise meel sare saaray meesha ugu dheer macbuudka Ilaahay waxanu ku yidhi, “ Hadii aad tahay Wiilka Ilaahay halkan iska tuur, waa sida aay u qoran tahay, “ Ilaahay waa ka ku ammray malaa’iigtiisa inay ku qabtaan oo cagtaadu tabanin dhulka.’”
But Jesus replied, “It is also written in God’s Word, ‘Do not test the Lord, your God.’”
Laakin Ciise ayaa u jawabay, “ waxay sido kale ku qoran tahay qoraalka Ilaahay, “ Ha tijabiniina Rabbiga, Ilaahina ah.’”
Then Satan showed Jesus all the kingdoms of the world and all their glory and said, “I will give you all this if you bow down and worship me.”
Ka dib shaydaankii ayaa Ciise tusay dhamaan boqortooyinka aduunka oo dhan iyo wixi nimco dul taalay waxanu ku yidhi, “ Aadiga ayaan ku siin doona dhamaan waxan oo dhan hadii aad anig ii su judo oo aad aniga I cabuudo.”
Jesus replied, “Get away from me, Satan! It is written in God’s Word, ‘Worship only the Lord your God and only serve him.’”
Ciise ayaa ugu jawabay, “Aniga iga tagm Shaydan! Qoraalka Ilaahaay ayeey ku qoran tahay, ‘U cibaadaysta Rabbiga keligiisa isagana u adeega.’”
Jesus did not give in to Satan's temptations, so Satan left him. Then angels came and took care of Jesus.
Ciise wuu k adkaday Shaydankii rabay inu isku dayo inu duufsado, kadib Shaydankii wuu iskaga tegay isaga. Kadib Malaa’iigihii Ilaahay ayaa Ciise u yimid oo isaga xananeyey.
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Matayos 4: 1-11; Markos 1:12-13; Lukoos 4: 1-13
A Bible story from: Matthew 4:1-11; Mark 1:12-13; Luke 4:1-13
After overcoming Satan’s temptations, Jesus returned in the power of the Holy Spirit to the region of Galilee where he lived. Jesus went from place to place teaching. Everyone spoke well of him.
Marku Ciise ka soo baxay warkii Shaydankii rabay inu afduubto, Ciise waxa uu ku soo laabtay gobalka Galiliya iyada oo Ruuxda Quduuska ah hagayso halkaasna wuu ku noola. Ciise waxa uu tagay meelba ka meel si u dadka wax u baro. Qofkastana wax fiican ayeey kaga hadlayeen isaga.
Jesus went to the town of Nazareth where he had grown up. On the Sabbath, he went to the place of worship. They gave him the scroll of the prophet Isaiah. Jesus opened up the scroll and read from it.
Ciise waxa uu tagay magalada Nasiireed meeshi uu kuso barbaray. Maalin Sabti ah, waxa uu tagay beydka Ilaahay lagu cabuudo. Waxana loo dhibay inu akhriyo kitaabki Nebi Ishacyaah. Ciise wuu furay Kitaabki waanu akhriyeey.
“God has poured his Spirit on me to proclaim good news to the poor, freedom to captives, recovery of sight for the blind, and release to prisoners. This is the year of the Lord’s favor.”
“ Ilaahay ayaa Ruuxdiisa ku shubay Ciise inu warka wanagsan fiqiirka gaadhsiyo, inu xoriyada u soo celiyo kuwa la haysto, inu indhaha u furo kuwa aan indhaha lahayn, furtana kuwa maxabiista ah. Sanadka waa sanadkii Ilaahay idiin naxariistay ayuu yidhi Ciise.”
Then Jesus sat down. Everybody watched him closely. They knew this passage was talking about the Messiah. Jesus said, “Today these words have been fulfilled in your hearing.” All the people were amazed. “Isn’t this the son of Joseph?” they said.
Kadib Ciise wuu fadhiistay. Qof kastena sii fiira garaa ayeey u eegen isagii. Waxa aay ogaayeen ina aayadan uu Ciise akhriyeey aay ka hadlayso Masiixa iman doona. Ciise ayaa waxa u ku yidhi, “ Maanta aayad aan akhriyeey way rumowday sida aad u maqlaysan.” Dadkii oo dhan way fajaceen waxany yirahadeen, “ Miyaanu kani ahayn wiilki Nebi Yuusuf.”
Then Jesus said, “I tell you the truth, no prophet is accepted in his own hometown. When the prophet Elijah was alive there were many widows in Israel. But when it did not rain for three and a half years, God did not send Elijah to help a widow from Israel but a widow from a different nation.”
Kadib Ciise aya aku yiri, “ Runta ayaan idin sheegaya, nebina lagama aqbalo magalada uu ku dhashay. Marku Nebi Eliiyah noola waxa jiray carmal fara badan dalka Israa’iil. Laakiin marku roob da’ii wayeey muddo saddex sano iyo bar ah, Ilaahay umu so dirin Eliiyah inu cawiyo carmaalida reer Israa’iil ee waxa uu u diray carmalkii kale inu cawiyoo oo ku nool wadan kale.”
“And when the prophet Elisha was alive, there were many people in Israel with skin diseases. But Elisha did not heal any of them. He only healed Naaman, a commander of Israel’s enemies.” When the people heard this, they were furious.
“Marki nebi Eliiyah noola waxa jiray dad badan oo xanuunka maqarka qaba. Laakiin dadka nebi Eliiyah mu daweyn. Waxa uu daweyo qudha Naamaan oo aha koreynlkii xukumayeey cadawgaa Israa’iil.” Markay dadkii maqleen fariintaas, aad ayuu tuhun u galay.
The people of Nazareth dragged Jesus out of the place of worship and brought him to the edge of a cliff to throw him off. But Jesus walked through the crowd and left the town of Nazareth.
Dadkii Nasiireed meeshi ayeey Ciise ka so sareen oo waxay ag keenen meel buurah si aay uga tuuran. Laakiin Ciise dadkii isku xoonsana ayuu dhex lugeeyey oo magaladii Nasiireed ayuu isaga tagay.
Then Jesus went through that area, and great crowds came to him. They brought all the sick people, including those who could not see, walk, hear, or speak, and Jesus healed them.
Kadib Ciise waxa uu maray meelo fara badan oo dad badan ayaa ku so uururay isaga. Waxay u keenen dadkii bukay, kuwii aan waxba arkayn, kuwa aan socon karayen, kuwa aan waxba maqlayn, kuwa aan hadli karyen dhamaan Ciise wuu daweeyey.
Many people with demons were brought to Jesus. At Jesus' command, the demons came out, often shouting, “You are the Son of God!” The crowds were amazed and worshiped God.
Dad badan oo jiman ku jiran ayaa Ciise loo keenay. Ammarkii Ciise jimankii way ka baxeen iyaga oo ku qaylinaya, ‘ Adigu waxa aad tahay Wiilka Ilaah!” dadkii badana aad ayeey u fajaceen oo Ilaahay ayeey u cibaadeysteen.
Then Jesus chose twelve men who were called his disciples. The disciples were Jesus’ students. They traveled with him and learned from him.
Kadib Ciise waxa uu doortay laba iy toban nin oo ah xertiisa. Xertiisuna waxa ahayeen ardeydii Ciise. Isaga ayeey la safrii jireen oo wax aay ka baran jireen.
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Matayos 4:12-25; Markos1: 14-15’ 3: 13-21; Lukoos 4:14-30, 38
A Bible story from:Matthew 4:12-25; Mark 1:14-15, 35-39; 3:13-21; Luke 4:14-30, 38-44
One day, a lawyer came to Jesus to test him, saying, “Teacher, what must I do to inherit eternal life?” Jesus answered, “What is written in God’s law?”
Maalin ayaa waxa Ciise u yimid nin garyaqaana oo rabay inu tijaabiyo isaga waxanu ku yiri, “ Macalin, maxaan sameeya oo aan Jannada ku helaya?” Ciise waxa uu ugu jawabay, “ Maxaa ku qoran shariciga Ilaahay?”
“Love the Lord your God with all your heart, soul, strength, and mind. And love your neighbor as yourself,” the lawyer said. Jesus answered, “You are correct! Do this and you will live.”
“Jecelow Rabbiga Ilaahaga oo qalbigaag oo dhan sii, iyo naftada, awoodada iyo maskaxadada. Waxa kale oo aad jeclaata jaarkaga sida naftaada oo kale,” garyaqankii ayaa Ciise ugu jawabay, “ Waad saxsantahay! Sidaas same kadib waad noolan doonta.”
But the lawyer wanted to prove that he was right, so he asked, “Who is my neighbor?”
Laakiin si garyaqankii u xaqijiyo inu Ciise saxsanaa, waxa uu weydiyeey, “ Yaa ah jarkayga?”
Jesus answered with a story. “There was a Jewish man who was traveling along the road from Jerusalem to Jericho.”
Ciise waxa uu ugu jawabay sheeko isaga ku leh, “ Waxa jiray nin Yahuuda oo u kala safarayeey jidka u dhaxeeyay Yeruuslaam iyo Yerixoo.”
“While the man was traveling, he was attacked by a group of robbers. They took everything he had and beat him until he was almost dead. Then they went away.”
“Inta uu ninki safarkiisa sii watay, waxa ninkii soo weraray niman tuuga. Wax kaste oo uu haystay waay ka qaateen, waanay garaceen isaga ilaa aay meyd ahan uga tageen. Kadibna way iskaga tageen marku dhulka ku dhacay ninki.
“Soon after that, a Jewish priest happened to walk down that same road. When this religious leader saw the man who had been robbed and beaten, he moved to the other side of the road, ignored the man in need, and kept on going.”
“Isla markaa kadib, wadaad Yahuudiya ayaa wadadii so maray isago safaraya. Marku wadaadki diintu uu arkay ninki la garacay oo dhulka jiifa, dariiqi inta uu ka lexday ayuu ninki iska dhaafay oo safarkiisi ayuu iska sii watay.”
“Not long after that, a Levite came down the road. (Levites were a tribe of Jews who helped the priests at the Temple.) The Levite also crossed over to the other side of the road and ignored the man who had been robbed and beaten.”
“Wakhatii aan ka fogayn marku wadaadka meesha maray ayaa waxa meesha soo maray nin reer laawi ah ( Reer laawigu waxay ahayeen qolo ka tirsan Yahuuda oo cawiya wadaadka macbuudka haysta) Ninki reer laawi aayaa sido kale iska dhaafay ninkii tuugadu heshay ee wadada jiifay.”
“The next person to walk down that road was a Samaritan. (Samaritans were the descendants of Jews and people from other nations. Samaritans and Jews hated each other.) When the Samaritan saw the man, he was filled with compassion. He cared for him and bandaged his wounds.”
“Qofkii saddexad ee wadada so mary ayaa waxa uu aha nin reer samaariya ah (Samaariintu waxay ahayeen dad isku dhafa oo ka dhashay Yahuud iyo dad aan Yahuud ahayen. Samaariyinta iyo Yahuudu aad ayeey isku necbaayen.) Marku ninki reer Samaariya arkay ninki dhulka jiifay aad ayuu u naxay. Ninki wuu qaaday oo wuu daweeyey dhawacyadiisi.”
“The Samaritan then lifted the man onto his own donkey and took him to a hotel where he took care of him.”
“Kadib ninki reer Samaariyaa ninki waxa uu saray dameerkisa waxanu geeyey huteel halkaasna wuu ku xananeyey isagii,”
“The next day, the Samaritan needed to continue his journey. He gave the person in charge of the hotel some money and said, ‘Take care of him, and if you spend any more money than this, I will repay those expenses when I return.’”
“Maalinti danbe, ayaa ninki reer Samaariya ayaa waxa uu rabay inu safarkiisa sii wato. Ninkii huteelka haystay ayaa waxa uu u dhibay lacag waxanu ku yidhi, “ Ninkan xanane, hadii uu isticimaalo lacagtan aan ku dhibay in ka badan, aniga ayaa ku gudi doona marka aan so laabto.’”
Then Jesus asked the lawyer, “Which one of the three men do you think was a neighbor to the man who was robbed and beaten?” The lawyer replied, “The one who showed mercy.” Jesus told the lawyer, “You go and do the same thing.”
Kadib Ciise ayaa waxa uu weydiyeey garyaqaankii, “Kee ayaad u malaynaysa saddexda nin inu aha jaarka ninka la dhacay ee la garacay?” Garyaqankii ayaa u jawabay, “ Ka u naxariistay ninka la garacay.” Ciise ayaa ku yiri garyaqankii. “Adiguna sida oo kale same.”
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Lukoos 10:25-37
A Bible story from: Luke 10:25-37
One day a rich young ruler came up to Jesus and asked him, “Teacher, what good thing must I do to have eternal life?” Jesus said to him, “Why do you ask me about what is good? There is only One who is good, and that is God. But if you want to have eternal life, obey God’s laws.”
Maalin ayaa waxa Ciise u yimid nin yar oo hogaamiye ah ahna tijaara waxanu weydiyeey, “ Macalin, maxaa wanagsan ee aan sameeya si aan janaada u helo?” Ciise waxa uu ugu jawabay isagii, “ Maxaad aniga ii weydiinaysa waxa wanagsan? Mid qudha ayuunba wanagsan, kaasina waa Ilaahay. Laakin hadaad rabtiid inaad janaada gashi, sharciga Ilaahay adeec.”
“Which ones?” he asked. Jesus replied, “Do not murder. Do not commit adultery. Do not steal. Do not lie. Honor your father and mother, and love your neighbor as you love yourself.”
“Waa kuwe?” ayuu weydiyeey. Kadib Ciise ayaa ugu jawaab celiyeey, “ Waxba ha dilin. Ha sinaysan. Waxba ha xadin. Been ha sheegin. Aabaha iyo hoyaada xaq sii, oo jaarkaga jecelow sida aad naftaada u jeceshahay.”
The young man, trying to prove that he was right, said, “I have obeyed all these laws ever since I was a boy. What do I still need to do?” Jesus looked at him and loved him.
Ninkii yara ayaa rabay inu is cadeeyo inu sax yahay oo waxaas oo dhan uu sameeyo wanu yiri, “ Anigu waan adeecay sida sharciga oo dhan ku qoran ilaa intan yara ee aan inaka ah. Laakiin maxa kale ee aan sameeya? Ciise ayaa into eegay isaga ku qoslay.
Jesus answered, “If you want to be perfect, then go and sell everything you own and give the money to the poor, and you will have treasure waiting for you in heaven. Then come and follow me.”
Ciise waxa uu ku yidhi, “ Hadaad rabtid inaad ficnaato, waxaad hanta haysto oo dhan iibi oo masakiinta sii kadib Ilaahay ayaa janaada ku dhigii waxaad aduunka baxaste. Kadib kaalay oo aniga iraac.”
When the young man heard this, he became very sad, because he was very rich. He turned and went away from Jesus, unwilling to give up his wealth.
Marku ninki yara warkaas maqlay, aad ayuu u murugooday maxa yeelay tijaar ayuu aha. Intu sii jeestay ayuu Ciise iskaga tegay isaga oo aan rabin inu hantiidisa bixiyo.
Then Jesus said to his disciples, “How hard it is for rich people to enter into the Kingdom of God! Yes, it is easier for a camel to go through the eye of a needle than for a rich man to enter the Kingdom of God.”
Kadib Ciise ayaa ku yiri xertiisi, “ side ayeey u adag tahay inu qof tijaari galo boqortoyada Ilaahay iyo janaadisa! Haa, way fududahay inu neef geelo irbad caradeed maro inta uu nin tijaari geli laha boqortoyada Ilaahay iyo janaadisa.”
When the disciples heard this they were shocked and said, “Then who can be saved?”
Markay xeerti Ciise maqleen warkan aad ayeey u gariiren waxanay yirahdeen, “ Kadib yaa badbaadaya?”
Jesus looked at them and said, “With people this is impossible, but with God, all things are possible.”
Ciise ayaa intu eegay ugu jawabay, “ Dadka tani ma sameeyn karan, laakiin Ilaahay wax kaste wuu sameyn kara.”
Peter said to Jesus, “We have left everything and followed you. What will be our reward?”
Butros ayaa Ciise ku yidhi, “Wax kaste waan iskaga nimid si aan adiga ku raacno. Maxay tahay abaal marin tayadu?”
Jesus answered, “Everyone who has left houses, brothers, sisters, father, mother, children, or property for my name’s sake, will inherit 100 times more in the next world and also eternal life. But many who are first will be last, and those who are last will be first.”
Ciise ayaa ugu Jawabay oo yidhi, ‘ Qof kaste oo ka taga gurigiisa, inamadooda, hablaahooda, aabihii, hoyadii, ciyaalkiisa iyo hantiidisa aniga daradey, waxa uu dhaxli doona 100 jeer in ka badan aduunka labaad waliba janaada ayuu ku noolan doona. Laakiin kuwa ugu soo horeya way danbeyn doonan, oo kuwa ugu danbeeyana way horeyn doonan”.
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Matayos 19:16-30; Markos 10:17-31; Lukoos 18:18-30
A Bible story from: Matthew 19:16-30; Mark 10:17-31; Luke 18:18-30
A Bible story from: Matthew 18:21-35
Jesus sent his disciples to preach and teach. When they returned, they told Jesus what they had taught and done. Then Jesus invited them to come with him to a quiet place to rest for a while. So, they got into a boat and left.
Ciise ayaa waxa uu xertiisii u diray inay dadka wacdiyaan oo aanay wax baran. Markay soo laabteen, waxay Ciise u sheegen waxa aay dadka soo bareen iyo wixii aay shaqo soo subeyeenba. Kadib Ciise aay ku macsuumay xertiisi inay isaga raacan si aay meel yar oo degan aay ugu nastaan. Kadib, doon ayeey raaceen oo meeshi ayeey ka tageen.
But there were many people who saw Jesus and the disciples leave. They ran along the shore of the lake to get to the other side ahead of them. When Jesus and the disciples arrived, they were greeted by great crowds of people.
Laakiin waxa jiray dad badan oo arkayayeey marka Ciise iyo xertiisu tagaayeen. Dadki xagaa kale ee biyaha ayeey u carareen si aay uga sii horeyaan Ciise iyo xertiisa. Markay yimaadeen xagee kale waxa kasii horeeyey dad badan oo salaamay iyaga.
The crowd had over 5,000 men in it, not counting the women and children. Jesus felt great kindness towards the people. To Jesus, these people were like sheep without a shepherd. So he taught them and healed their sick.
Dad fara badan oo gaadha ilaa 5,000 oo nin oo aan dumarka iyo caruurtu tiro laheyn. Ciise waxa uu dareemay naxariis fara badan oo dadka. Ciise waxa uu u arkayay dadka, xayn adhiya oo aan adhi jire la soconin. Laakiin iyaga waxbu baray kuwii xanuusanayna wuu da weeyey.
As it got later in the evening, the disciples told Jesus, “It is late and there are no towns nearby. Send the people away so they can go get something to eat.”
Markay gaadhay habeenki, ayaa xertii Ciise ku yidhaahdeen, “ Waa wakhti danbe mana jirto magaalo inagu dhow. Dadka inaga dir si aay meelahaas was uga soo cunaan
But Jesus said to them, “You give them something to eat!” The disciples responded, “How can we do that? We only have five loaves of bread and two fish.”
Laakiin Ciise ayaa xeertiisi usheegay, “ Idinku wax aay cunaan siiya!” Xeertina waxay ugu jawabeen, “ Sidee ayaa sidaas u sameyn karna? waxan haysana shan rootiya iyo laba xabo kaluune.”
Jesus called the crowd to him and told his disciples to have them sit down on the grass, in groups of fifty people each.
Ciise ayaa dadkii isgu yeedhay waxanu xertiisi ku ammray inay dadka fadhiisiyaan meel doog leh koox koox kontankii qof ba.
Then Jesus took the five loaves of bread and the two fish, looked up to heaven, and blessed the food.
Kadib Ciise ayaa sara u qaaday shanti xabo ee rootiga aheyd iyo labadi xabe kaluunka, kadib samada ayuu eegay Ilaahay ayuu baryeey si uu cuntada u barakeyo.
Jesus then started breaking the bread and fish. He gave the pieces to his disciples to give to the people. The disciples kept passing out the food, and it never ran out! All the people ate and were satisfied.
Ciise kadib waxa uu bilabay inu kala jajabiyo kaluunki iyo rootidii. Kadib xertisa ayuu ugu dhibay si aay dadka ugu qaybiyaan. Xertiisu ddadka yuunbay u qaybinayeen cuntadina wey dhamaan weyday. Dadkii oo dhan wey cuneen ilaa aay ka dhargeen.
The disciples even picked up twelve baskets full of leftover food that had not been eaten. All the food came from the five loaves of bread and two fish.
Xertiisi ayaa waxay dib uu ururiyeen laba iyo toban sanbiil oo cuntadii hadhaya oo aan waxba laga cuniin. Cuntaadas oo dhan waxay ka timid shantii xabo ee rootiga aha iyo labadi kaluunka aha.
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Matayos 14:13-21; Markos 6:31-44; Lukoos 9:10-17; Yooxanaa 6:5-15
A Bible story from: Matthew 14:13-21; Mark 6:31-44; Luke 9:10-17; John 6:5-15
Then Jesus told the disciples to get into a boat and sail to the other side of the lake while he dismissed the crowd. After Jesus had sent the crowd away, he went up on a mountain to pray. Jesus was there all alone, and he prayed long into the evening.
Kadib Ciise waxa uu xertiisi u sheegay inay doonta fulaan oo aay bada dhanka kale ug ataalbiyaan marku dadkii iska diray, Kadib marku Ciise dadkii iska diray ayuu buur tusheeda fuulay si uu u cibaadaysto. Ciise kaligii ayuu halkaas tagay halkaasna habeenki oo dhan ayuu ku ducaysanayeey.
Meanwhile, the disciples’ boat was a long way from land. They were in danger, because a storm had come up and the boat was being tossed around by the waves and the wind.
Isla markaasna xertii aad ayeey khatar u galeen waayo doontu wey ka fogayd dhulka waxa kale oo jiray dabeeylo iyo mawjado biyaha oo kolba doonta dhinac u waday.
Jesus decided to go to them, so he walked on top of the water across the lake toward the boat!
Ciise waxa uu go’aansady inu iyaga u tago, kadib biyaha ayuu dulmaray isaga oo xagaa webiga ku sii socda.
The disciples were very afraid when they saw Jesus, because they thought they were seeing a ghost. Jesus knew that they were afraid, so he called out to them and said, “Do not be afraid. It is I!”
Xeertisu aad ayeey u cabsanayeen markarkay arkeen Ciise maxa yeelay waxay u haysteen inay arkaayn shaydan. Ciise wuu ogaa inay cabsanayaan kadib inta uu la hadlay ayaa waxa u ku yidhi, “ Ha cabsanina, waa anigee!”
Then Peter said to Jesus, “Master, if it is you, command me to come to you on the water.” Jesus told Peter, “Come!”
Kadib Butros ayaa Ciise ku yidhi, “ Sayidow, hadii aad adiga tahay, I amar inaan adiga biyaha kugu imaad.” Ciise ayaa u jawabay, Butros kaalay!”.
So, Peter got out of the boat and started walking to Jesus on the surface of the water. But after a short distance, he turned his eyes away from Jesus and began to look at the strong wind and waves.
Kadib Butros doontii ayuu ka so degay kadib Ciise ayuu la dul socday biyaha dushiisa. Laakin marka uu in yar fogaday ayuu Ciise ka sii jeestay si uu u eego dabaysha xooga iyo mawjadaha.
Then Peter became afraid and began to sink. He cried out, “Master, save me!” Jesus reached out right away and grabbed him. Then he said to Peter, “O you of little faith, why did you doubt?”
Kadib Butros aad ayuu u cabsaday waxanu bilabay inu quuso. Wuu ooyeey, “ Sayidow, I badbaadi!” Ciise ayaa ka so saray biyihii isaga. Kadib Butros ayaa waxa uu ku yidhi, “ Aad ayuu imaankagu u yar yahay, maxaad u shakiyaaysa?”
When Peter and Jesus got into the boat, the wind immediately stopped. The disciples were amazed. They worshiped Jesus, saying to him, “Truly, you are the Son of God.”
Marku Butros aay tageen doontii, ayeey dabeyshiii istagtay, Xertii aad ayeey u yaabeen. Ciise ayeey u cibaadeysten, iyaga oo leh, “ Runtii waxad tahay Wiilka Ilaahay.”
Qoraalkani waxa uu ka yimid Matayos 14:22-33; Markos 6:52; Yooxanaa 6:16-22
A Bible story from: Matthew 14:22-33; Mark 6:45-52; John 6:16-21
One day, Jesus and his disciples crossed the Sea of Galilee to the country of the Gerasenes.
Maalin, ayuu Ciise iyo xertiisii waxay ka talabeen bada Galiiliya iyaga oo u sii socda Gadareni. Markay gaadheen xaki kale ee bada ayaa waxay halkaas ku arkeen nin jinni qaba oo ku so cararaya Ciise.
When they reached the other side, a demon-possessed man came running up to Jesus.
Ninkan jinka qaba aad ayuu u xoog badna xatta qof qudhii ma qaban kareyn. Xatta dadku waxa ay isaga ku xidhi jireen silsilado laakiin wuu jebin jiray waxa uu xoog ka qabo.
This man was so strong that nobody could hold him down. People had even used chains to lock him up, but he kept breaking them.
Ninkani waxa uu ku noola meelaha xabalaha agtooda. Maalin iyo habeen ninkani wuu qaylin jiray. Dhar mu xidhnaan jirin waxanu isla dhici jiray dhagaxan.
The man lived among the tombs in the area. Day and night this man would scream. He wore no clothes and cut himself repeatedly with stones.
Marku ninki Ciise u yimid, waxa uu ku hoos dhacay jilbaha Ciise. Ciise ayaa ku yidhi, “ Jinko ka so bax ninkan!”
When the man came to Jesus, he fell on his knees in front of him. Jesus said, “Come out of the man, demon!”
Ninki jinka qabay ayaa intu cabaaday cod dheer ku yidhii, “ Maxaad iga rabta aniga, Ciisow, Inaanki ka aduunka ugu sareeyow ee Ilaahay? Fadlan ha ii ciqaabin aniga! Kadib Ciise ayaa waxa uu ninki ku yidhi, “ Magacaga ii sheeg?” Waxa uu ugu jawabay, “ magacaygu waa —–oo macneehedu yahay in badan.”
The man with the demon cried out in a loud voice and said, “What do you want with me, Jesus, Son of the Most High God? Please do not torture me!” Then Jesus asked the man, “What is your name?” He replied, “My name is Legion, for we are many.” (A legion was a group of up to 6,000 soldiers.)
The demons begged Jesus, “Please do not send us out of this area!” There was a herd of pigs feeding on a nearby hill. So, the demons begged Jesus, “Please send us into the pigs instead!” Jesus said, “Go!”
Jinkii ayaa Ciise tuugay, “ Fadlan meelahan ha nagu fasixin!” Waxa jiray Doofaro fara badan oo meesha joogay oo ku dhawa buurta dhinaceeda. Kadib, Jinkii waxay Ciise ka baryeen, “ Fadlan waxad noo dirtaa inan galno doofarada!” Ciisana waxa uu ku amray inay doofarada dhex galaan oo waxa uu ku yidhi waa kaas ee ordo gala!
The demons came out of the man and entered the pigs. The pigs ran down a steep bank into the sea and drowned. There were about 2,000 pigs in the herd.
Jinkii waay ka so baxeen ninkii waxanay galeen doofaradii. Doofaradii aaya marku jinkii galay waxay ku cararen xagaa badada oo dhamaantood liqday waxay ahayen ilaa 2,000 oo doofaar.
When the people taking care of the pigs saw what happened, they ran and told everyone what Jesus had done. All the people came from the town and saw the man who used to have the demons. He was sitting down, wearing clothes, and acting like a normal person.
Marka aay arkeen dadkii doofaarad ilaalinay waxa dhacay, waay carareen waxanay qof kaste uu sheegen waxa uu Ciise sameyey. Dadkii oo dhan ayaa magalada ka so baxay waxanay arkeen ninki jinka qabay ee waalna oo fadhiya oo dhar xidhan oo sida qof caadiya ah.
The people were very afraid and asked Jesus to leave. So Jesus got into the boat and prepared to leave. The man who had been healed begged to go along with Jesus.
Laakiin Ciise waxa uu ku yidhi, “ Aad gurigiini oo saxiibada u sheeg iyo qoyskaga sida Ilaahay ku sameyey iyo sida uu adiga kugu naxariistay.
But Jesus said to him, “Go home and tell your friends and family how much God has done for you and how he has had mercy on you.”
Kadib ninki wuu tagay waxanu qof kaste u sheegay waxa uu Ciise u sameeyey isaga. Qofkaste oo maqlay sheekadiisii aad ayuu u yaabay oo uu u fajacay.
So the man went away and told everyone about what Jesus had done for him. Everyone who heard his story was filled with wonder and amazement.
Ciise waxa uu ku laabtay dhinici bada Galiliya. Dad fara badan ayaa ku so uururay iyaga oo ammanaya isaga. Dadka buuqsan dhaxdooda waxa ku jirtay naag cadadu ka socodatay laba iyo toban sanno. Waxanay lacagteedi oo dhan ku bixisay dhakhaatir sidii aay cafimad u heli lahayd, laakiin way ka sii daraysay.
Jesus returned to the other side of the Sea of Galilee. A large crowd gathered around him and pressed in on him. In the crowd was a woman who had been bleeding for twelve years. She had spent all her money on doctors trying to get better, but she only got worse.
Markay Ciise maqashay inu dad badan daweeyey waxa aay ku fikirtay, “ Hadii aan Ciise taabto’ dharkiisa, aniga naftaydu waan caafimadii laha!” Qun yar ayeey Ciise ayeey dharkiisii taabatay. Isla markay Ciise tabatay, ayuu dhiigii istagay!
She heard how Jesus had healed many sick people and thought to herself, “If I only touch Jesus’ clothes, then I, too, will be healed!” She came up behind Jesus and touched his clothes. As soon as she touched Jesus, the bleeding stopped!
Isla markiiba Ciise ayaa dareemay inay awoodii ka tagtay. hareeraha ayuu eegay oo waxa uu yidhi, “Yaa itabtay aniga? xertiisa ayaa ugu jawabtay Ciise, “ Ciisow, dad badan ayaa adiga kugu buuqsan oo ku hirdiyaya. Sidee ayaad u weydin karta, ‘ Yaa itabtay aniga?’”
Immediately Jesus realized that power had gone out from him. So he turned around and asked, “Who touched me?” The disciples replied, “Jesus, there are many people crowding around you and bumping into you. How can you ask, ‘Who touched me?’”
Isla markiiba Ciise ayaa dareemay inay awoodii ka tagtay. hareeraha ayuu eegay oo waxa uu yidhi, “Yaa itabtay aniga? xertiisa ayaa ugu jawabtay Ciise, “ Ciisow, dad badan ayaa adiga kugu buuqsan oo ku hirdiyaya. Sidee ayaad u weydin karta, ‘ Yaa itabtay aniga?’”
The woman fell on her knees before Jesus, shaking and very afraid. Then she told the whole truth. Jesus said to her, “Your faith has healed you. Go in peace.”
Gabadhii ayaa jilbaha Ciise qabsatay iyada oo gariiraysa oo baqanaysa. Kadib waxa aay u sheegtay runta. Ciise ayaa ku yidhii iyadiii, “ Rumaysigaga ayaa ku cafimadiyeey. Oro doo nabad ku tag.”
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Matayos 8:28-34; Markos 5:1-20; Lukoos 8:26-39
A Bible story from: Matthew 8:28-34; Mark 5:1-20; Luke 8:26-39
One day, Jesus was down by the sea, teaching great crowds of people. The crowd got so big that Jesus got into a boat and began speaking from there.
Haddana wuxuu bilaabay inuu badda agteeda wax ku baro, oo waxaa u soo ururay dad badan, sidaa darteed doonni ayuu fuulay,
Jesus told this story. “A farmer went out to plant some grain. As he was spreading the seeds by hand, some seeds fell on the path, and the birds came and ate it all.”
“Dhegaysta, waxaa baxay beerrey inuu wax beero. Intuu beerayay qaar baa jidka geestiisa ku dhacay, kolkaasaa shimbirro yimaadeen oo cuneen.”
“Other seeds fell on a rocky place, where there was not much soil. The seeds in the rocky soil sprouted quickly. But when the sun came up and it got hot, the plants withered and died since their roots did not go deep.”
“Qaar kalena waxay ku dhaceen dhul dhagax ah oo aan carro badan lahayn; kolkiiba way soo baxeen, waayo, carradu hoos uma dheerayn, laakiin qorraxdu goortay soo baxday way gubteen, waana engegeen, waayo, xidid ma lahayn.”
“Still other seeds fell among thorny bushes. Those seeds were choked by the thorns and did not produce any grain.”
“Qaar kalena waxay ku dhex dhaceen qodxan, qodxantiina waa soo baxday oo ceejisay, oo midho ma ay dhalin.”
“Other seeds fell into good soil. These seeds grew up and produced 30, 60, or even 100 times as much grain as had been planted. He who has ears, let him hear!”
“Qaar kalena dhul wanaagsan bay ku dhaceen, oo intay baxeen ayay koreen oo midho dhaleen. Mid wuxuu dhalay soddon, midna lixdan, midna boqol. Oo wuxuu ku yidhi, Kan dhego wax lagu maqlo lahu ha maqlo!”
This story confused the disciples. So Jesus explained, “The seed represents the Word of God. The seeds on the path are like people who hear God’s Word, do not understand it, and the devil takes the word from them.”
Sheekadu waxa aay dawiikhsay xerii Ciise. Kadib Ciise ayaa u sharaxay, “ Miraha waxa aay u tagan yihiin ereyga Ilaahay. Miraha dariiqa ku dhacay waxa aay ka dhigan yihin kuwa ereyga Ilaahay maqlay, laakiin aan fahmin, kaasi oo shaydanku ka masaxo ereyga Ilaahay ee uu maqlay.”
“The seeds on the rocky soil are like people who hear God’s Word and accept it with joy. But in times of hardship or persecution, they fall away because they have no maturity.”
“Si la mid ahna kuwan waa kuwii dhul dhagax ah lagu beeray, kuwii goortay hadalkii maqlaanba kolkiiba farxad bay ku qaataan; 17 xididse isagu ma leh, laakiin wakhti yar bay sii jiraan, markii dambe goortii dhib ama silac u dhoco hadalka aawadiis, markiiba way ka xumaadaan.”
“The seeds in the thorns are like people who hear God’s Word and believe it. But as time passes, their love for God is choked out by the cares, riches, and pleasures of life. The teaching they heard does not produce fruit.”
“Kuwanna waa kuwii qodxanta lagu dhex beeray, kuwa hadalka maqla, 19 laakiin kawelwelidda dunidan, iyo sasabidda maalka, iyo damacyada wax kale ayaa gala oo hadalkii ceejiya, oo wuxuu noqdaa midhola'aan.”
“But the seeds that fall on good soil represent people who hear the Word of God, believe it, and produce fruit.”
“Kuwanna waa kuwii dhulka wanaagsan lagu beeray, kuwa hadalka maqla, oo aqbala, oo midho soo dhala, mid soddon, midna lixdan, midna boqol.”
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Matayos 13:1-8; Markos 4:1-8; Lukoos 8:4-1
A Bible story from: Matthew 13:1-8, 18-23; Mark 4:1-8, 13-20; Luke 8:4-15
Jesus told many other stories about the Kingdom of God. He said, “The Kingdom of God is like a mustard seed that a man planted in his field. When it is a seed, it is the smallest seed of all.”
“Masaal kale ayuu u saaray oo wuxuu yidhi, Boqortooyada jannada waxay u eg tahay iniin khardal, tan uu nin qaaday oo beertiisa ku beeray. Marka aay tahay iniin, waa iniinta ugu yara iniin yaha oo dhan.”
“But when the mustard seed has grown, it is the largest of all garden plants, big enough that even the birds come and make nests in its branches.”
“Laakin taas waa ka wada yar tahay iniinaha oo dhan, laakiin goortay weynaato, way ka weyn tahay dhalatada oo dhan, oo waxay noqotaa geed dheer si ay shimbirraha cirku u yimaadaan oo laamaheeda ugu degaan.”
Jesus told another story, “The Kingdom of God is like yeast that a woman mixed into some bread dough until it spread all the way through.”
\\
“Masaal kale ayuu kula hadlay Ciise, “Boqortooyada jannada waxay u eg tahay khamiir, kan naagi intay qaadday ay saddex qiyaasood oo bur ah ku dhex qooshtay ilaa ay wada khamiireen.”\\
“The Kingdom of God is also like hidden treasure in a field, which a man found and then buried again. In his joy, he went and sold everything he had and bought that field.”
“Boqortooyada jannadu waxay u eg tahay maal beer ku qarsoon, kan nin intuu helay qarsaday, oo farxad aawadeed ayuu baxay, oo wuxuu lahaa oo dhan iibiyey, oo beertaas iibsaday.”
“The Kingdom of God is also like a pearl merchant who was looking for perfect pearls. When he found one of great value, he sold all that he had and bought it.”
“Haddana boqortooyada jannadu waxay u eg tahay baayacmushtari luul wanaagsan doonaya. Goortuu xabbad luul ah oo ganac weyn helay, ayuu baxay, oo wuxuu lahaa oo dhan ayuu iibiyey oo iibsaday.”
Then Jesus told a story about people who trust in their own good deeds and despise other people. “Two men went up to the Temple to pray. One of them was a tax collector, and the other a religious leader.”
“Ninkii wadaadka ah ayaa waxa uu ku tukaday sidan, ‘ Ilaahow aad ayaad u mahadsantahay anigu ma ihi sida nimaankaas oo kale, budhcad, nin xaq darada ku dhaqma, ama sinaaysayta xatta cashuur uruuriyaha oo kale’”
“The religious leader prayed like this, ‘Thank you God that I am not like other men—robbers, unjust men, adulterers, or even like that tax collector.’”
“Laba jeer ayaan asbuucii sooma, boqolkiba tobana waan bixiya waxa aan helo.”
“‘I fast two times every week and I give you ten percent of everything I get.’”
“Laakiin ninkii cashuur qaadaha ah ayaa meel fog ka istagay ninki kale, xatta idhihiisa sare umu qaadin, oo into laabtisa garacay ayuu Ilaahay u cibaadaystay, ‘ Ilaahow, ii naxariiso aniga, anigu waxan ahay denbiile.’”
“But the tax collector stood far away, did not even lift his eyes up to heaven, but beat his chest and prayed, ‘God, have mercy on me, a sinner.’”
TKadib Ciise ayaa yidhi, “ Runta ayaan idin sheegayaa, cashuur qadaha waxa uu guri la tegay isaga oo la cafiyeey laakiin ninka aha wadaadka diinta ma helin cafis. Qof kaste oo isa sareysiiya hoos ayaa loo dhiga, laakin qof kaste oo isa hooseysiya sare ayaa loo qaada/”
Then Jesus said, “I tell you the truth, the tax collector went home forgiven, and not the religious leader. Everyone who is proud will be humbled, but whoever humbles himself will be lifted up.”
Qoralkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Matayos 13:31-33; Markos 4:30-32; Lukoos 13:18-21; 18:9-14
A Bible story from: Matthew 13:31-33, 44-46; Mark 4:30-32; Luke 13:18-21; 18:9-14
One day, Jesus was teaching many tax collectors and sinners who were with him.
Maalin ayaa,, Ciise ayaa waxa uu wax barayeey cashuur qaadayal iyo qaar kale oo denbi iska dhex jira.
The religious leaders were grumbling because Jesus was treating these people as friends. So Jesus told this story.
Wadaada diinta aad ayeey uga xumaadeen waayo Ciise waxa uu wax u barayeey cashuur qadayasha iyo kuwa kaleba si saxiibtinimo ku jirta. Kadib Ciise ayaa sheekadan soo socota ugu sheekeyey.
“There was a man who had two sons. The younger son told his father, ‘Father, I want my inheritance now!’ So the father divided his property between the two sons.”
“Nin baa laba wiil lahaa. Kii yaraa ayaa aabbihii ku yidhi, Aabbow, waxaaga qaybtii aan heli lahaa i sii. Markaasuu iyaga u qaybiyey wuxuu ku noolaa.”
“Soon the younger son gathered all that he had and went far away and wasted his money in sinful living.”
“Maalmo aan badnayn dabadeed wiilkii yaraa waa wada urursaday wax walbaba, oo dhul fog ayuu u safray, halkaas ayuuna wixiisii ku khasaariyey, isagoo iska tumanayaa.”
“At that time a severe famine came on the land, and the younger son had no money to buy food. So he took the only job he could find, feeding pigs. He was so miserable and hungry that he wanted to eat the pigs’ food.”
“Goortuu wada bixiyey dabadeed ayaa abaar daran dhulkaas ka dhacday, wuuna bilaabay inuu baahdo. Goortaasuu tegey oo isku daray nin dadka dhulkaas ah, kan u diray beerihiisa inuu doofaarro daajiyo. Wuxuu damcay inuu calooshiisa ka buuxiyo buunshihii doofaarradu ay cunayeen, ninnana waxba ma uu siin.”
“Finally, the younger son said to himself, ‘What am I doing? All my father’s servants have plenty to eat, and yet here I am starving. I will go back to my father and ask to be one of his servants.’”
“Goortuu isgartay ayuu yidhi, Intee baa kuwa aabbahay kiraystay haysata kibis ka badan in ku filan, aniguna macaluul baan halkan ugu bakhtiyayaa. 18 Waan kici oo aan aabbahay u tegi, oo waxaan ku odhan, Aabbow, waxaan ku dembaabay jannada iyo hortaadaba.”
“While the younger son was still far away, his father saw him and felt compassion for him. He ran to his son and hugged him and kissed him.”
“Markaasuu kacay, oo wuxuu u yimid aabbihii, laakiin intuu weli ka fogaa ayaa aabbihiis arkay, waana u naxariistay, oo ku soo orday oo qoortuu iskaga duubay, oo dhunkaday.”
“The son said, ‘Father, I have sinned against God and against you. I am not worthy to be your son.’”
“Markaasaa wiilkii ku yidhi, Aabbow, waxaan ku dembaabay jannada iyo hortaadaba; kol dambe ma istaahilo in laygu yeedho wiilkaaga.”
“But his father told one of his servants, ‘Go quickly! Bring the best clothes and put them on my son! Put a ring on his finger and put sandals on his feet. Then kill the best calf so we can have a feast, because my son was dead, but now he is alive! He was lost, but now he is found!’”
“Laakiin aabbihii ayaa addoommadiisii ku yidhi, Dhaqso u soo bixiya khamiiska ugu wanaagsan oo u geliya, kaatunna gacanta u geliya, kabona cagaha u geliya. Dibigii yaraa ee la shishleeyey keena oo gowraca, aynu cunno oo faraxno, waayo, wiilkaygan wuu dhintay, wuuna soo noolaaday; wuu lumay, waana la helay.”
“And the people began to celebrate. Before long, the older son came home from working in the field. He heard the music and dancing and wondered what was happening.”
“Markaasay bilaabeen inay farxaan. 25 Laakiin wiilkiisii weynaa beerta buu ku jiray, oo intuu soo socday oo guriga u soo dhowaanayay, wuxuu maqlay muusika iyo cayaar.”
“When the older son found out that there was a party because his brother had come home, he was very angry and would not go into the house. His father came out and begged him to join the party, but he refused.”
“Laakiin wuu cadhooday, oo inuu galo ma doonayn, markaasaa aabbihiis soo baxay oo baryay”
“The older son said to his father, ‘All these years I’ve worked so faithfully for you! I never disobeyed you, and still you did not even give me one small goat so I could celebrate with my friends. But when this son of yours who wasted your money on sinful behavior came home, you killed the best calf for him!’”
“Laakiin wuu u jawaabay, oo wuxuu aabbihiis ku yidhi, Bal eeg, intaas oo sannadood ayaan kuu shaqaynayay, oo weligay amarkaaga kama aan xadgudbin, oo weligaa waxar iima aad siin inaan saaxiibbadayda la farxo. Laakiin goortii uu yimid wiilkaagani waxaagii aad ku noolayd dhillooyin la cunay, waxaad u gowracday dibigii yaraa ee la shishleeyey.”
“The father answered, ‘My son, you are always with me, and everything I have is yours. But it is right for us to celebrate, because your brother was dead, but now is alive. He was lost, but now is found!’”
“Markaasuu ku yidhi, Wiilkaygiiyow, weligaa waad ila joogtaa, oo waxayga oo dhan adigaa leh, laakiin waxaa inoo wanaagsanayd inaynu rayrayno oo faraxno, waayo, waalaalkaagani waa dhintay, wuuna soo noolaaday; wuu lumay, waana la helay.”
Qoraalkani waxa u ka yimid Kitaabka Quduuska: Lukoos 15:11-31
A Bible story from: Luke 15:11-32
One day, Jesus took three of his disciples, Peter, James, and John with him. (This John was not the same person who baptized Jesus.) They went up on a high mountain by themselves.
Lix maalmood dabadeed Ciise wuxuu waday Butros iyo Yacquub iyo walaalkiis Yooxanaa, oo wuxuu keligood geeyey buur dheer.
All of a sudden, Jesus’ face became as bright as the sun and his clothes became as white as light, whiter than anyone on earth could make them.
Hortoodana ayuu ku beddelmay, wejigiisuna sida qorraxda oo kale ayuu u dhalaalay, dharkiisuna sida nuurka oo kale ayuu u caddaaday.
Then Moses and Elijah, who had both lived hundreds of years earlier, appeared. They talked with Jesus about his death which would soon happen in Jerusalem.
Oo bal eeg, waxaa iyaga u muuqday Muuse iyo Eliyaas oo la hadlaya isaga.
As Moses and Elijah were talking with Jesus, Peter said, “Jesus, it is good for us to be here. Let us make three tents, one for you, one for Moses, and one for Elijah.” Peter did not know what he was saying.
Markaasaa Butros u jawaabay oo wuxuu Ciise ku yidhi, Sayidow, waxaa inoo wanaagsan inaynu halkan joogno. Haddaad doonayso saddex waab ayaan halkan ka dhisayaa, mid adaan kuu dhisayaa, midna Muuse, midna Eliyaas.
As Peter was talking, a bright cloud came down on top of them and a voice from the cloud said, “This is my Son whom I love. I am pleased with him. Listen to him.” The three disciples were terrified and fell on the ground.
Intuu weli hadlayay, daruur dhalaalaysa ayaa hadhaysay, oo cod baa daruurtii ka soo baxay oo yidhi, Kanu waa Wiilkayga aan jeclahay oo aan ku faraxsanahay. Maqla isaga.
Then Jesus touched them and said, “Do not be afraid. Get up.” When they looked around they saw no one but Jesus.
Xertiina goortay maqleen, ayay wejigooda u dhaceen, aad bayna u baqeen. Markaasaa Ciise u yimid oo taabtay oo ku yidhi, Kaca, hana baqina.
As Jesus and the three disciples went back down the mountain, Jesus said to them, “Do not tell anyone about what happened here until after I have been raised from the dead.”
Markay buurta ka soo degayeen, Ciise ayaa amray oo wuxuu ku yidhi, Ninna ha u sheegina wixii aad aragteen intaanu Wiilka Aadanahu kuwii dhintay ka soo sara kicin.
Qoraalkani waxa u ka yimid Kitaabka Quduuska: Matayos 17:1-9; Markos 9:2-8; Lukoos 9:28
A Bible story from: Matthew 17:1-9; Mark 9:2-8; Luke 9:28-36
One day, Jesus received a message that Lazarus was very sick. Lazarus and his two sisters, Mary and Martha, were good friends of Jesus. When Jesus heard this news, he said, “This sickness will not end in death, but it will bring glory to God.” Jesus loved his friends, so he waited where he was for two days.
Maalin maalmaha ka mid ah, ayuu Ciise fariin helay ah inuu buka Laasaros reer Beytaniya. Laasaros iyo labadooda hablood ee Maryan iyo walaasheed Maarta waxay ahayeen saxiib u dhow Ciise. Ciise markuu fariintii maqlay wuxuu yidhi, “Bukaankanu kan dhimashada ma ahaa, laakiin waa ammaanta Ilaah aawadeed in Wiilka Ilaah lagu ammaano.” Ciise wuu jecela saxiibadii oo waxa uu meeshi ku suagayay laba cisho inta aay ka imanayeen.
Then Jesus said to his disciples, “Let’s go back to Judea.” “But Teacher,” the disciples answered, “Just a short time ago the people there wanted to kill you!” Jesus said, “Our friend Lazarus has fallen asleep, and I must wake him.”
Markaas dabadeed ayuu xertii ku yidhi, Yahuudiya aan haddana tagno. Xertii waxay ku yidhaahdeen, “Macallimow,” Yuhuuddu waxay haddana doonayeen inay ku dhagxiyaan, ma waxaad mar kale u kacaysaa meeshaas? oo dabadeedto wuxuu Ciise iyaga ku yidhi, “Saaxiibkeen Laasaros waa hurdaa, laakiin waan u tegayaa inaan soo toosiyo.”
Jesus' disciples replied, “Master, if Lazarus is sleeping, he will get better on his own.” Then Jesus told them plainly, “Lazarus is dead. I am glad we were not there when he died, for now you will see amazing things so that you may believe.”
Sidaa daraaddeed xertii waxay ku yidhaahdeen, Sayidow, hadduu hurdo wuu bogsanayaa.Ciise wuxuu ka hadlayay dhimashadiisa, iyaguse waxay u maleeyeen inuu ka hadlayo nasashada hurdada. Ciise waxa u yidhi aad ayaan ugu faraxsanahay mar hadii inaga oo ka maqan uu dhintay, waayo waxan idin tusii dona waxa aad u cajiba oo aaydan rumeysan doonin.
When Jesus got there, Lazarus had already been dead for four days. Martha went out to meet Jesus and said, “Master, if only you had been here, my brother would not have died. But I believe God will give you whatever you ask from him.”
Haddaba markuu Ciise yimid wuxuu ogaaday inuu afar maalmood xabaasha ku jiray.\\
Maarta haddaba markay maqashay in Ciise imanayo, ayay ka hor tagtay, Maryanse gurigay iska fadhiday. Markaasaa Maarta waxay Ciise ku tidhi, Sayidow, haddaad halkan joogtid, walaalkay ma uu dhinteen.\\
Jesus replied, “I am the Resurrection and the Life. Whoever believes in me will live, even though he dies. Everyone who believes in me will never die. Do you believe this?” “Yes, Master!” Martha answered. “I believe you are the Messiah, the Son of God.”
Ciise ayaa ku yidhi, Anigu waxaan ahay sarakicidda iyo nolosha. Kii i rumaystaa, in kastoo uu dhinto, wuu noolaan doonaa. Kii kasta oo nool oo i rumaystaa weligii ma dhiman doono. Waxan ma rumaysan tahay? Waxay ku tidhi, Haah, Sayidow, waan rumaysnahay inaad tahay Masiixa oo ah Wiilka Ilaah ee dunida iman lahaa.
Then Mary arrived. She fell at the feet of Jesus and said, “Master, if only you had been here, my brother would not have died.” “Where have you put Lazarus?” he asked them. They told him, “In the tomb. Come and see.” Then Jesus wept.
Haddaba Maryan markay timid meeshii Ciise joogay oo ay aragtay isaga, waxay ku dhacday cagihiisa iyadoo ku leh, Sayidow, haddaad halkan joogtid, walaalkay ma uu dhinteen. Ciise haddaba markuu arkay iyadoo barooranaysa, iyo Yuhuuddii la socotay oo la barooranaysa, ayuu ka qalbi xumaaday, wuuna murugooday. Markaasuu yidhi, Xaggee baad dhigteen? Waxay ku yidhaahdeen, Sayidow, kaalay oo arag. Markasu Ciise ooyay.
The tomb was a cave with a stone rolled across its entrance. When Jesus arrived at the tomb, he told them, “Roll the stone away.” But Martha said, “He has been dead for four days. There will be a bad smell.”
Sidaa daraaddeed Ciise oo mar kale qalbi xumaaday ayaa xabaashii yimid. Waxay ahayd god, dhagax baana saarnaa. Ciise ayaa yidhi, Dhagaxa ka qaada. Maarta oo ahayd kii dhintay walaashiis, waxay ku tidhi, Sayidow, hadda wuu urayaa, waayo, afar maalmood buu mootanaa.
Jesus responded, “Did I not tell you that you would see God’s glory if you believe?” So they rolled the stone away.
Ciise wuxuu ku yidhi, “miyaanan kugu odhan, Haddaad rumaysatid, waxaad arki lahayd ammaanta Ilaah?” Markaasay dhagaxii ka qaadeen.
Then Jesus looked up to heaven and said, “Father, thank you for hearing me. I know you always listen to me, but I say this for the sake of all these people standing here, so that they will believe you sent me.” Then Jesus shouted, “Lazarus, come out!”
Markaasay dhagaxii ka qaadeen. Ciisena indhihiisuu kor u taagay oo yidhi, Aabbow, waan kuugu mahadnaqayaa inaad i maqashay. Waana ogaa inaad mar kasta i maqasho, laakiin dadkan badan oo hareerahayga taagan aawadood ayaan taas u idhi inay rumaystaan inaad adigu i soo dirtay. Markuu sidaas ku hadlay dabadeed wuxuu ku dhawaaqay cod weyn, Laasarosow, soo bax.
And Lazarus came out! He was still wrapped up in grave clothes. Jesus told them, “Help him get out of those grave clothes and release him!” Many of the Jews believed in Jesus because of this miracle.
Markaasaa kii dhintay soo baxay, isagoo gacmaha iyo cagaha ay kafan kaga xidhan tahay, wejigana maro kaga xidhan tahay. Kolkaasuu Ciise wuxuu ku yidhi iyaga, Fura oo daaya, ha socdee. Sidaa aawadeed qaar badan oo Yuhuuddii ah oo Maryan u yimid oo arkay wuxuu sameeyey ayaa rumaystay.
But the religious leaders of the Jews were jealous, so they gathered together to plan how they could kill Jesus and Lazarus.
Laakiin Qaarkoodse way u tageen Farrisiintii iyaga oo ka hinasay waxay u sheegeen wuxuu Ciise sameeyey. Kadib waxa aay qorsheyeen sidii aay Ciise iyo Laasaroos aay u dilii lahayeen.
Qoraalkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska: Yooxanaa 11:1-46
A Bible story from: John 11:1-46
Jesus had been preaching for about three years. It was the time of the Passover Feast when the Jews remembered how God had saved them from slavery in Egypt many centuries earlier. Jesus knew what would happen to him and told his disciples he was going to Jerusalem where he would be killed.
Ciise waxa uu dacwada uu baafinayeey saddex sanno. Waxa aay aheyd maalintii Iidda kormeerida ee aay Yahuudu uu Ilaahay ka soo saaray adoonsigii Masarida qarniyo fara badan ka hor inta aanu Ciise dhalan. Ciise wuu oga waxa isaga ku dhici doona waanu u sheegay xertiisa inu Yeruuslaam tegi doono halkaasna lagu dili doono.
The Jewish leaders in Jerusalem refused to believe that Jesus was the Messiah and were plotting to kill him. Judas was one of Jesus’ disciples. He was in charge of the disciples’ money bag, but he loved money and often stole from it. Judas went to the Jewish leaders and offered to betray Jesus to them.
Wadaada Yahuudu ee Yeruuslaam waxay diideen inay rumeystaan Ciise inu yahay Masiixa waxanay qorsheysteen inay dili doonan isaga. Yudaas waxa uu ka mid aha xerta Ciise. Waxa uu u qaabilsana lacagta xerta Ciise oo aad ayuu lacagta u jecela oo inta badan wuu xadi jiray. Yudaas waxa uu u tegay wadaada Yahuuda waxanu ka codsaday inu isagi Ciise u soo gacan geli karo.
The Jewish leaders, led by the high priest, paid Judas thirty pieces of silver to betray Jesus. This happened just as the prophets had predicted. Judas agreed, took the money, and went away, looking for a chance to help them arrest Jesus.
Hogamiyeyashi Yahuuda oo uu hor kacayo wadadka ugu sareeya ayaa waxay bixiyeen soddon gogo' oo lacag ah oo aay siyeen Yudaas si uu Ciise ugu so gacan geliyo. Sidaasna waxa sii sadaliyeey nebiyashii hore. Yuudas wuu la heshiiyeey wadaadii lacagtiina wuu qaatay waanu uska tegay isaga oo raadinaya sidii uu Ciise u soo gacan gelin laha.
Jesus celebrated the Passover Feast with his disciples. During the meal Jesus took bread and broke it, saying, “Take and eat this. It is my body, which is broken for you. Do this to remember me.” In this way, Jesus said that his body would be sacrificed for them.
Ciise waxa uu u dabaal degay Iiddi Kormarista isaga iyo xertiisba. Oo intay wax cunayeen, Ciise ayaa kibis qaaday oo barakeeyey, wuuna jejebiyey oo xertii siiyey oo yidhi, Qaata oo cuna. Tanu waa jidhkaygiiye.
Then Jesus took a cup and said, “Drink this. It is my blood of the New Covenant shed for the forgiveness of sins. Do this to remember me as often as you drink it.” In this way, Jesus said that his blood would be poured out to forgive their sins.
Markaasu Ciise koobkii qaaday oo mahadnaqay oo siiyey iyaga, oo wuxuu ku yidhi, Kulligiin ka cabba. Waayo, kanu waa dhiiggayga axdiga cusub kan kuwo badan loo daadshay dembidhaafkooda aawadiis.
Then Jesus said to the disciples, “One of you will betray me.” The disciples were surprised and did not know who would do such a thing. Jesus said, “The person to whom I give this piece of bread is the betrayer.” Then he gave the bread to Judas.
Markaasu Ciise yiri, oo intay wax cunayeen ayuu ku yidhi, “Runtii waxaan idinku leeyahay, Midkiin ayaa i gacangelin doona.” Markaasay aad iyo aad u caloolxumaadeen, oo waxay bilaabeen in mid kastaa ku yidhaahdo, Ma aniga baa, Sayidow? Wuu u jawaabay oo wuxuu ku yidhi, Kii saxanka gacanta ila gesha kaasaa i gacangelin doona. Markaasu Yuudas siyeey rootidii.
After Judas took the bread, Satan entered into him. Judas left to help the Jewish leaders arrest Jesus. It was night.
Kadib marku Yudaas qaatay rootigii ayaa waxa galay shaydaan. Kadib Yuudas wuu baxay si uu ugu gacan geliye Ciise wadaada Yahuuda. Waxa aay aheyd habeen.
After the meal, Jesus and his disciples walked to the Mount of Olives. Jesus said, “All of you will all abandon me tonight. It is written, ‘I will strike the shepherd and all the sheep will be scattered.’”
Cuntaadi Ka bacdii, Ciise iyo xertiisi waxa aay u lugeeyeen buurta Saytuun. Markasu Ciise yiri, “ Dhamaantiin cawa waad ii dafirii doontan. Waay qorantahay, ‘Waxan garacii doon adhi jirka kadib adhiga oo dhan way cararii doonan waanay kala yaaci doonan.’”
Peter replied, “Even if all the others leave you, I will not!” Then Jesus said to Peter, “Satan wants to have all of you, but I have prayed for you, Peter, that your faith will not fail. Even so, tonight, before the rooster crows, three times you will deny that you even know me.”
Butros ayaa yidhi, “ Haddi aay kuwa kale oo dhan kaa tagan, anigu kama tagayo! kadib Ciise ayaa ku yidhi Butros, “ Shaydaanka ayaa dhamaantiin idin raba inu idin yeesho, laakiin aniga ayaa idinka duceeyey, Butrosow, adiga rumeysadkagu ma xumaan doono ayuu Ciise ku yidhi. Xatta cawa inta aan tiigu ciyin, waxad I dafirii oo aad ii garan wayii doonta saddex jeer.”
Peter then said to Jesus, “Even if I must die, I will never disown you!” All the other disciples said the same thing.
Butros ayaa Ciise ku yidhi, “ Xatta hadii aan dhimanayo, anigu adiga ku dafiri maayo!” dhamaan xertii kale oo dhan ayaa sidaas iyaguna yidhi.
Then Jesus went with his disciples to a place called Gethsemane. Jesus told his disciples to pray that they would not fall into temptation. Then Jesus went to pray by himself.
Kadib Ciise iyo xertiisi waxay tageen Beer Getsemane. Markuu meeshii joogay ayuu ku yidhi, tukada inaydnaan jirrabaadda gelin. Kadib Ciise wuu ka tagay oo kaligii ayuu tukaday.
Jesus prayed three times, “My Father, if it is possible, please let me escape this suffering. But if there is no other way for people’s sins to be forgiven, then let your will be done.” Jesus was very troubled and his sweat was like drops of blood. God sent an angel to strengthen him.
Ciise ayaa saddex jeer tukaday, isagoo leh, Aabbow, haddaad doonaysid, koobkan iga fogee, hase ahaatee, doonistaydu yaanay noqon, taaduse ha noqoto. Markaasaa waxaa samada kaga muuqatay malaa'ig isaga xoogaynaysa. Isagoo aad u xanuunsan ayuu dadaal ku tukaday, dhididkiisuna wuxuu noqday sida dhibicyo dhiig ah oo dhulka ku dhacaya
After each time of prayer, Jesus came back to his disciples, but they were asleep. After the third time, Jesus said, “Wake up! My betrayer is here.”
Goortuu tukashadiisii ka soo kacay, ayuu xertii u yimid oo wuxuu arkay iyagoo caloolxumo la hurda. Markii ugu danbeysay ee Ciise tukaday ayuu u yimid markaasuu ku yidhi, Maxaad u huruddaan? “Kaca oo tukada inaydnaan jirrabaadda gelin. Ninkii I gacan gelin lahana halkan ayuu jooga.”
Judas came with the Jewish leaders, soldiers, and a large crowd carrying swords and clubs. He came to Jesus and said, “Greetings, teacher,” and kissed him. This was the sign for the Jewish leaders to know whom to arrest. Then Jesus said, “Judas, do you betray me with a kiss?”
Intuu weli hadlayay, bal eeg, waxaa yimid dad badan, oo kii Yuudas la odhan jiray oo laba-iyo-tobanka ka mid ahaa ayaa hortooda socday. Wuxuuna u soo dhowaaday Ciise inuu dhunkado. Laakiin Ciise wuxuu ku yidhi, Yuudasow, ma waxaad Wiilka Aadanaha ku gacangelinaysaa dhunkasho?”
As the soldiers arrested Jesus, Peter pulled out his sword and cut off the ear of the high priest’s servant. Jesus said, “Put the sword away! I could ask the Father for an army of angels to defend me. But I must obey my Father.” Then Jesus healed the man’s ear, and all the disciples ran away.
Marku askarigii xidhay Ciise. Butros wuxuu ku dhuftay wadaadka sare addoonkiisii, oo dhegta midigta ka gooyay. Ciise ayaa yidhi, “ Seefta iska dhiga! Waxan weydiisan laha Aabahay inay malaa’iigu hubaysan I difaacan. Laakiin waa inaan adeeca Aabahay.” Ciise ayaa u jawaabay oo ku yidhi, Sii daaya. Markaasuu dhegtiisa taabtay oo bogsiiyey.
Qoraalkani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska ah: Matayos 26:14-56;Markos 14:10-50;Lukoos 22:1-53; Yooxanaa 18:1-1
A Bible story from: Matthew 26:14-56; Mark 14:10-50; Luke 22:1-53; John 18:1-11
It was now the middle of the night. The soldiers led Jesus to the house of the high priest to be questioned. Peter followed far behind. When Jesus was taken into the house, Peter stayed outside and warmed himself by a fire.
Waxa aay aheyd habeenka dhexdiisii. Markay askarti geeyen guriga wadaadka diinta ugu sareeya si su’aalo loo weydiyo Ciise. Butros wuu soo daba socday markii Ciise la sii waday. Markii guriga la galiyeey Butros waxa uu iska dul fadhistay meel guriga hortiisa oo dab leh.
Inside the house, the Jewish leaders put Jesus on trial. They brought many witnesses who lied about him. However, their statements did not agree with each other, so they could not prove he was guilty of anything. Jesus did not say anything.
Guriga dhexdiisa , ayeey hogamiyaayshii Yahuudu Ciise ku maxkamdeeyen. Waxa aay kenen markhaati beenalayaal badan. Si kasteba ha ahate, dhamaan warkii aay sheegayeen wuu is khilafayeey, kadib wax denbi ah kumey helin Ciise. Ciisena waxaba meeshaas ka ma odhan.
Finally, the high priest looked directly at Jesus and said, “Tell us, are you the Messiah, the Son of the living God?”
Ugu danbeyntii wadaaki ugu sareeyey diinta aaya intu Ciise si cadaana u eegay ku yidhi, “ Noo sheegay, adigu ma waxad tahay Masiix, inanka Ilaahay ee nool?”
Jesus said, “I am, and you will see me seated with God and coming in power from heaven.” The high priest tore his clothes in anger and shouted, “We do not need any more witnesses. You have heard him say that he is the Son of God. What is your judgment?”
Ciise ugu jawabay, “ Waan ahay, waxanad arkii doonta aniga oo samada saree fadhiya oo awood kaga iman doono jannada.” Wadaadki diinta ugu sareeyey ayaa waxa uu yidhi inti dharkiisi jexjexay si cadho leh, “ Inagu uma baahniin markhatii kale. Idinku waad maqlaysan waxa uu yidhi inu yahay wiilka Ilaahay. Maxay tahay xukunkiinu?
The Jewish leaders all answered, “He deserves to die!” Then they blindfolded Jesus, spit on him, hit him, and mocked him.
Dhamaan hogamiyaayashii Yahuuda hadlay , “ Waa in la dila!’ Kadib Ciise waa la idha duubay, cadhuuf ayaa lagu tufay, waa la garacay wana lagu qosqoslay.
Outside the house, a girl saw Peter and said, “You also were with Jesus!” Peter denied it. Later, another girl said the same thing, and Peter denied it again. Finally, the people said, “You were with Jesus because you both are from Galilee.”
Halkii uu Butros fadhiyeey, ayaa gabadhi aragtay waxany ku tidhi, “ Adigu waxaad la socotay Ciise!” Butros ayaa dafiray. Waxooga ka bacdii gabadh kale ayaa sidii oo kale ku tidhii , kadibna wuu dafiray mar labaadkii. ugu danbeyntii dadkii ayaa ku yidhi, “ Adigu waxad la socotay Ciise maxa yeelay labadiinuba waxaad ka timaadan Galiliya.”
Peter swore, saying, “May God curse me if I know this man!” Immediately, a rooster crowed, and Jesus turned and looked at Peter.
Butros wuu dhartay, oo yidhii, “ Ilaahay ha ii habaaro hadii aan ninkan aqaanba!” Isla markiiba diiga ayaa ciyeey kadib Ciise ayaa eegay Butros.
Peter went away and cried bitterly. Meanwhile, when Judas, the betrayer, saw that Jesus had been condemned, he became full of sorrow and went away and killed himself.
Butros wuu cararay oo six un ayuu u ooyay. Isla markaasna, Yuudas ninkii Ciise soo gacan geliyeey waxa uu arkay in Ciise laga dhigay denbiile, isna intu murugooday ayuu tegay oo is dilay.
Early the next morning, the Jewish leaders brought Jesus to the Roman governor, Pilate, hoping to have Jesus killed. Pilate asked him, “Are you the King of the Jews?”
Subaxi danbee aroortii, ayaa hogamiyayasha Yahuudu Ciise la horkenay hogamiyihii Roomaninyinta, Bilaatos, isaga oo u malaynaya inu Ciise wax dilay. Bilaatos ayaa Ciise weydiyeey, “ Adigu ma waxaad tahay boqorka Yahuuda?”
Jesus answered, “You have said so, but my Kingdom is not an earthly kingdom. If it were, my servants would fight for me. But I have come to earth to tell the truth about God. Everyone who loves the truth listens to me.” Pilate said, “What is truth?”
Ciise ayaa u jawabay, “Waa sida aad tidhi, laakiin boqortoyadadu maha ta aduunka. Hadii aay ahan lahayd askartayda ayaa ii dagalamii lahayed. Laakiin waxan aduunka u imid inaan runta Ilaahay sheego. Qof kaste oo runta jecelina aniga wuu I maqlaa.” Bilaatos ayaa ku yidhi, “ Runtu maxay tahay?”
After speaking with Jesus, Pilate went out to the crowd and said, “I find no guilt in this man.” But the Jewish leaders and the crowd shouted, “Crucify him!” Pilate replied, “He is not guilty.” But they shouted even louder. Then Pilate said a third time, “He is not guilty!”
Marku bilaatos la hadlay Ciise, ayuu Bilaatos dadki u tagay oo ku yidhi, “ Anigu wax denbi ah ku ma hayo ninkan.” Laakiin hogaamiyaayshii Yahuuuda yaa ku qayliyeey dadkii faraha badna ee dawanayeey, “ Ha la dilo isag!” Markas ayuu Bilaatos yidhi, “ Isagu deni ma laha.” Laakiin aad ayeey dadkii u qayliiyeen. Kadib Bilaatos waxa uu markii saddex yidhi, “ Denbi ma laha!”
But Pilate became afraid that a riot would start, so he handed Jesus over to them to be crucified. The soldiers whipped Jesus, put a royal robe and a crown made of thorns on him, and they mocked him, saying, “Look, the King of the Jews!”
Laakiin Bilaatos ayaa waxa uu ka baqday inay dadku dagalaaman, kadib Ciise ayuu iyaga u gacan geliyeey. Askartii ayaa Ciise garacay, markaas ayeey ku xidheen qori iyaga oo ku qoslayaa lehna, “ Bal eega, boqorka Yahuuda!”
Qoraalakani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska ah: Matayos 26:57-27:26 Markos 14:53-15;15; Lukoos 22:54-23:25; Yooxanaa 18:12-19:1
A Bible story from: Matthew 26:57-27:26; Mark 14:53-15:15; Luke 22:54-23:25; John 18:12-19:16
After mocking Jesus, the soldiers led him away to be crucified. They made him carry his own cross.
Oo goortay ku majaajiloodeen Ciise, markaasay askartii u kaxaysay iskutallaabta lagu qodbi laha. Waxanay u dhiibeen inu qaato iskutallaabti lagu qodbi laha.
The soldiers brought Jesus to a place called “The Skull” and nailed his arms and feet to the cross. But Jesus said, “Father, forgive them, because they do not know what they are doing.” Pilate commanded that a sign be put above Jesus’ head that read, “King of the Jews.”
Oo goortay yimaadeen meel Golgota la odhan jiray, tan la yidhaahdo meeshii “Dhakada” waxanay qodbeen gacmihiis iyo lugahiisii. Laakiin Ciise waxa uu yidhi, “ Aabbo, iska cafi iyaga, maxa yeelay iyagu ma garanayan waxa aay sameynaayan.” Bilaatos waxa uu amray in marka Ciise iskutallabta lagu qodbo lagu qoro meesha madaaxisa ka saraysa, “ Waa kan Boqorka Yahuudu.”
The soldiers gambled for Jesus’ clothing. When they did this, they fulfilled a prophecy which said, “They divided my garments among them, and gambled for my clothing.”
Oo goortay iskutallaabta ku qodbeen, dharkiisay qaybsadeen, wayna saami riteen si wixii nebigu ku hadlay u noqdaan, Dharkaygii bay qaybsadeen oo maradaydii bay saami u riteen.
Jesus was crucified between two robbers. One of them mocked Jesus, but the other said, “Don’t you fear God? We are guilty, but this man is innocent. Jesus, please remember me in your Kingdom.” Jesus said to him, “Today, you will be with me in Paradise.”
Ciise waxa iskutallaabo lagu la qodbay laba tuug, mid midigta, midna bidixda. Mid kamida tuugti ayaa Ciise af lagadeeyey laakiin kii kale ayaa ku yidhi, “Ilaahay maanad ka cabsanayn? Inagu danbiilayaal ayaan nahay, laakiin ninkan waa bila denbi. markasu yidhi Ciise, fadlan iso xasuuso markaad jannada aado.” Kadib Ciise ayaa ku yidhi, “ Maanta , adigu waxaad ilaa joogii doonta Jannada.”
The crowd and the Jewish leaders mocked Jesus, saying, “If you are the Son of God, come down from the cross and save yourself! Then we will believe you.”
Dadkii faraha badna iyo hogamiyaayshii Yahuuda ayaa si af lagado ku jirto Ciise ku yidhi, “ Haddii aad tahay Wiilka Ilaahay, kaso deg iskutallabta oo adigu is bedbaadi! kadib waanu ku rumeysan doona.”
It was the middle of the day, but darkness came over the whole land. It stayed dark from noon until 3:00 in the afternoon.
Waxa aay aheyd maalin ilaa barqadii, laakiin markii Ciise la qodbay waxa madobaday dhulka oo dhan. Waxanay madow noqotay ilaa casarkii 3:00 galabnimo.
Then Jesus cried out, “It is finished! Father, I give my spirit into your hands.” Then he bowed his head and gave up his spirit. When he died, there was an earthquake and the large curtain in the Temple that separated the presence of God from the people was torn in two, from the top to the bottom.
Markaasaa Ciise goortuu mar kale cod weyn ku dhawaaqay, “ Waay dhamaatay! Aabbo gacmahaga ayaa ruuxii ku bixiyey.” Oo bal eeg, daahi macbudka ayaa kor ilaa hoos laba u kala dillaacay, dhulkiina waa gariiray, dhagaxyadiina waa kala dildillaaceen. Xabaalihiina waa furmeen, oo quduusiin badan oo hurdayna meydadkoodii waa la kiciyey.
Through his death, Jesus opened a way for people to come to God. When the soldier guarding Jesus saw everything that happened, he said, “Certainly, this man was innocent. He was the Son of God.”
Ciise dhimashadiis, waxa aay dad badan u furtay inay Ilaahay raacan. Boqol-u-taliyihii iyo kuwii la jiray oo Ciise dhawrayay, goortay arkeen dhulgariirkii iyo wixii dhacay, aad bay u baqeen oo yidhaahdeen, “Runtii, kanu wuxuu ahaa Wiilkii Ilaah.”
Then Joseph and Nicodemus, two Jewish leaders who believed Jesus was the Messiah, asked Pilate for Jesus’ body. They wrapped his body in cloth and buried it in a tomb cut out of rock. Then they rolled a large stone over the opening.
Goortay casarkii ahayd waxaa yimid nin reer Arimataya oo hodan ah oo Yuusuf la odhan jiray, oo isaguna Ciise xertiisa ahaa. Kaasu wuxuu u tegey Bilaatos oo ka baryay Ciise meydkiisii. Markaasaa Bilaatos amray in loo dhiibo. Yuusuf goortuu meydkii qaaday ayuu kafan nadiif ah ku duudduubay, oo wuxuu geliyey xabaashiisii cusbayd, tan uu dhagax ka qoday, oo xabaashii afkeedii wuxuu ku soo giringiriyey dhagax weyn, wuuna ka tegey.
Qoraalakani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska ah: Matayos 27:27-61:26 Markos 15:16-47; Lukoos 32:26-56; Yooxanaa 19:17-
A Bible story from: Matthew 27:27-61; Mark 15:16-47; Luke 23:26-56; John 19:17-42
After Jesus was crucified, the unbelieving Jewish leaders said to Pilate, “That liar, Jesus, said he would rise from the dead after three days. The tomb must be guarded so that his disciples do not steal the body and then say he has risen from the dead.”
Kadib markii Ciise iskutallabta lagu qodbay, hogamiyaayasha Yahuuda ee aan rumeysiga lahayn ayaa Bilaatos ku yidhi, “ Ciiseihi beenalaha waxa wuu yidhi waxan maalinta saddexad kaso kici dhimashada. Waa in xabashiisa la ilaaliya si aanay meydka u xadiin xertiisu kadib anu odhan waxan ka so kacay dhimashada.”
Pilate said, “Make the tomb as secure as you can.” So they sealed the stone at the entrance of the tomb and put soldiers there to make sure no one could steal the body.
Bilaatos ayaa yidhi, “ Xabashaa waa in si adag loo ilaaliya.” Kadib xabashii ayaa aad loo adkeyeey oo dhax weyn ayaa irida lagaga xidhay waxana halkaas la dhigay askar ilaalisa meydka sii aan lo xadii.
The day after Jesus was buried was a Sabbath, a day of rest. Very early on the morning after the Sabbath, several women went to Jesus’ tomb to put more burial spices on his body.
Maalintii ugu horraysay ee toddobaadka oo aheyd maalin sabti aha ayaa la aasay Ciise, goortii waagii beryayay kadib Sabtidii, ayeey dhowr dumarahii xabaashii yimaadeen, iyagoo wada dhirtii udgoonayd oo ay diyaargareeyeen
There was a great earthquake. An angel appeared from heaven, as bright as lightning. He rolled away the stone that was covering the entrance to the tomb and sat on it. The soldiers guarding the tomb were terrified and fell to the ground like dead men.
Waxa yimid dhul gariir. Malag ayaa jannada ka yimid, kaasi oo aad u cada sida iftiinka oo kale. Dhagaxii ayuu ka qaaday ku daboolna xabaasha waanu ku fadhistay, Askartii ilaalinaysay xabaasha aad ayeey u argagaxeen dhulkan wey ku dhaceen sidii rag dhintay oo kale.
The angel told the women, “Do not be afraid. Jesus is not here. He has risen from the dead, just like he said he would! Look in the tomb and see.” The women looked into the tomb and saw where Jesus had been lying. His body was not there!
Malagii ayaa dumarkii ku yidhi, “ Ha cabsanina” isagu halkan ma joogo, laakiinse waa sara kacay. Xusuusta siduu idiinla hadlay intuu Galili weli joogay, isagoo leh, Wiilka Aadanaha waa in loo gacangeliyo dembilayaasha, oo iskutallaabta lagu qodbo, oo maalinta saddexaad uu soo sara kaco.
Then the angel told the women, “Tell the disciples that Jesus has risen from the dead and is going before you into Galilee.”
Kadib Malagii ayaa dumarkii u sheegay kun ayidhi, “ U sheeg xerta Ciise inu iagu ka so kacay dhimashadii oo uu uga horeyn doono Galiliya inta aanay gaadhin”
The women were full of fear and great joy. They ran to tell the disciples the good news.
Dumarkii aad ayeey u cabsadeen dhinacna wey ka faraxsanayeen. Inta aay carareen ayeey xertii Ciise warkii wanagsana u sheegen.
On the way, Jesus appeared to them, and they worshiped him. Jesus said, “Do not be afraid. Go and tell my disciples that I will see them in Galilee.”
Inta aay dumarkii dhexda sii socdeen ayuu Ciise iyaga u muuqday, kadib waay u cibadeysteen. Ciise waxa uu ku yidhii, “ Ha cabsanina. Orda oo u sheega xerteyda inaan ku arki doono Galiliya.”
Qoraalakani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska ah: Matayos 27:62-28:15 Markos 16:1-12; Lukoos 24:1-12; Yooxanaa 20:12-1:1
A Bible story from: Matthew 27:62-28:15; Mark 16:1-11; Luke 24:1-12; John 20:1-18
Later that day, two of Jesus’ followers were going to a nearby town. As they walked, they talked about the death of Jesus and how the women said he was alive again. They wondered if Jesus really was the Messiah.
Maalinta ka bacdi, laba kamid ah xertii Ciise ayaa waxa aay ku sii socdeen magalo u dhow. Intii aay sii socdeen waxa aay ka hadlayeen dhimashadii Ciise iyo sida aay dumarkii u yidhahdeen wuu nool yahay mar labaad. Waxay aad ula yaabanayeen inu runtii Ciise aha Masiix.
Jesus came up and started walking with them, but they did not recognize him. He asked what they were talking about, and they told him about all the terrible things that had happened during the last few days. They thought he was a stranger who had not heard about it.
Ciise ayaa ku soo baxay markasu la sii socday iyaaga laakiin isaga may aqoonsan. Waxa uu weydiyeey iyagu waxa aay ka sheekaysanayeen, kadib waxa aay uga sheekeyn dhacadii Ciise ku dhacday ayaamo ka hor. Waxa aay u malaynayeen inu yahay nin qariiba oo aan war u hayn waxa dhacay.
Then Jesus explained to them what God’s Word says about the Messiah. He reminded them that the prophets said the Messiah would suffer and be killed, but would rise again on the third day. When they arrived at the town where they were going, it was almost night.
Kadib Ciise ayaa u macneyeey iyagii sida aay ugu qoran tahay kitaabka Ilaahay in Masiix noqon doono. Waxa uu iyaga xasuusiyeey sida aay nebiyashii hore loo sii sheegay in Masiix uu dhibaaton doono lana dili doono laakiin u maalinta saddex uu so kici doono. Markii aay magalada yimaadeen messhi aay ku socdeen waxa aay gadhay habeenimo.
The two men invited Jesus to stay with them, so he did. Before they ate, Jesus picked up a loaf of bread, thanked God for it, and then broke it. Suddenly, they recognized that he was Jesus. At that moment, he disappeared.
Labadii nin ayaa Ciise macsuumay inu iyaga cawa la joogo, kadib wuu la joogay. Ka hor intii anay waxba cunin, Ciise waxa uu soo saray in yar oo rooti ah, waanu u duceyey, waanu kala jebiyeey. Kadib isla markiiba waxa aay aqoonsadeen inu Ciise yahay. Isla markiba Ciise waa la wayeey.
The two men said to each other, “Our hearts were burning when he explained God’s Word to us!” Immediately, they went back to Jerusalem. When they arrived, they told the disciples, “Jesus is alive! We have seen him!”
Labadii nin ayaa isku yidhi, “ Qalbiyadeenu wey holcayeen markii uu ereyga Ilaahay inoo sharaxayeey!” Isla markiiba, waxa aay ku laabteen Yeruuslaam. Marka aay yimadeen, waxa aay xertii u sheegeen, “ Inu Ciise nool yahay! oo aay arkeen isaga!”
Suddenly, Jesus appeared! The disciples thought he was a ghost, but Jesus said, “Peace to you! Why are you afraid and doubting? Look at my hands and feet. Ghosts do not have bodies like I do.” To show he was not a ghost, he asked for a piece of cooked fish and ate it.
Isla markaasna Ciise ayaa u muuqday! Xertii waxa aay mooden inu yahay jin, laakiin Ciise ayaa ku yidhi, “ Nabadi ha idin kor ahato! maxaad la cabsanaysa ee aad la shakisan tihiin? eega gacamahayga iyo lugahayga. jinku ma waxa uu leeyahay sida jidhkayga oo kale.” sii uu u shaki saro iyaga waxa uu weydistay in yar oo kaluuna waanu cunay.
“I told you that everything written about me in God’s Word must be fulfilled,” Jesus said. Then he opened their minds so they could understand God’s Word. He said, “It was written long ago that the Messiah would suffer, die, and rise from the dead on the third day.”
“Waxa kaste oo aniga ereyga Ilaahay laygu qoray waa in la fuliyaa.” Ciise ayaa sida yidhi. Kadib masaxdooda ayuu furay si aay y fahmaan waxa eryega Ilaahay ku qoran. Waxa uu ku yidhi, “ Mar hore ayaa la qoray in Masiixa uu dhibatoon doono, dhiman doono, kadibna maalinta saddexad uu dhimashada ka soo kici doona.”
“It was also written that repentance for forgiveness of sins would be proclaimed to all people groups, starting in Jerusalem. You are witnesses of these things.”
“Waxa kale oo la qoray in toobadd cafiiska denbilaaya aad ku dhawaqdaan dadka kala duwan oo dhan oo aay ugu horeyso Yeruuslaam. Markhaatii ayaad ka noqon doontan waxaas oo dhan.”
During the next forty days, Jesus appeared to his disciples and followers many times. Once, he even appeared to more than 500 people at the same time! He proved to his disciples in many ways that he was alive, and he taught them about the Kingdom of God.
Intii lagu jiray afartan cisho Ciise wuu u muqanayeey xertiisa iyo kuwa raacay wakhtiyo badan. Mar, ayaa waxa uu u muqday dad kabadan 500 oo qof isla mar qudha! Xertiisa waxa uu u cadeyey marar fara badan inu isagu nool yahay, waxanu baray boqortoyadda Ilaahay.
At the end of the forty days, Jesus said to his disciples, “All authority in heaven and on earth has been given to me. So go, make disciples of all people groups by baptizing them in the name of the Father, the Son, and the Holy Spirit and by teaching them to obey everything I have commanded you.”
Marka aay afartankii cisho dhamaadeen, Ciise waxa uu xertiisa ku yidhi, “ Awooda samada iyo dhulka aniga ayaa la siyeey. Orda oo dadka xerta Ciise ka dhiga idinka oo ku biya gelinayaa magic Aabbaha, Wiilka iyo Ruuxa Quduuska idinka oo baraaya iyaga wax kaste oo aan idinku amray.”
“Remember, I will be with you always. Stay in Jerusalem until you receive power from above.” Then Jesus was taken up to heaven, and a cloud hid him from their sight. Jesus sat down at the right hand of God to rule over all things.
“Xasuusta, Inaan mar kaste idin la joogo. Jooga Yeruuslaam ilaa aad awood xaga sare ka heshaan.” Kadib Ciise Jannada ayaa loo qaaday, isaga oo aay daruuruhu aragiisa ka sii qarinayaan xertiisi. Ciise waxa uu fadhiya gacanta midi ee Ilaahay isaga oo loo igmaday inu wax kaste xukumo.
Qoraalakani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska ah: Matayos 28:16-12-20; Markos 16:12-20; Lukoos 24:13-53; Yooxanaa 20:19-23; Falimah Rasuullada 1:1-11
A Bible story from: Matthew 28:16-20; Mark 16:12-20; Luke 24:13-53; John 20:19-23; Acts 1:1-11
After Jesus returned to heaven, the disciples stayed in Jerusalem as Jesus had commanded. The followers of Jesus gathered together and were praying constantly.
Marku Ciise ku laabtay Jannadda, xertiisu waxa aay joogeen Yeruuslaam sida uu Ciise uu fatray. Kadib Asxaabti Ciise inta aay isku yimaadeen ayeey wada duceysteen oo Ilaahay baryeen.
Fifty days after Jesus rose from the dead, a Jewish feast called Pentecost took place. Pentecost was a celebration of thanksgiving. Jews from all over the world would come to Jerusalem to celebrate together.
Konton cisho kabacdii markiii uu Ciise dhimashada ka sara kacay, waxa la gaadhay maalintii dabaal dega Yahuuda oo la odhan jiray Bentekoste. Bentekoste waxa aay aheyd maalin Ilaah amaana. Yahuuda aduunka ku nool oo dhan ayaa iskaga timaada dacalada aduunka si aay u dabaal degan.
While the believers were all together, suddenly, they heard a sound like a strong wind that filled the house. Then something like flames of fire appeared over the heads of all the believers. They were all filled with the Holy Spirit and began to speak in other languages.
Oo kolkii maalintii Bentekoste la gaadhay, meel bay kulligood wada joogeen. Oo waxaa filanla'aan samada ka yimid sanqadh sida dabayl xoog leh oo aad u dhacaysa, oo waxay buuxisay gurigii ay fadhiyeen oo dhan. Markaasaa carrabbo u kala qaybsamaya sida dab oo kale iyaga u muuqday oo ku dul fadhiistay midkood kasta. Kolkaasaa waxaa kulligood ka wada buuxsamay Ruuxa Quduuska ah, oo waxay bilaabeen inay afaf kale ku hadlaan sidii Ruuxu iyaga u siiyey hadalka.
When the people in Jerusalem heard about this, a crowd gathered, wondering what was happening. The people were astonished when they heard the believers speaking in their own native languages, proclaiming the wonderful works of God.
Markaas waxaa Yeruusaalem joogay Yuhuud oo ahaayeen niman cibaado leh oo ka yimid quruun kasta oo samada hoosteeda joogta. Oo markii sanqadhaas la maqlay, dadkii badnaa ayaa isu yimid, wayna yaabeen, maxaa yeelay, nin kastaa wuxuu maqlay iyagoo afkiisa ku hadlaya. Oo dhammaantood way wada nexeen oo yaabeen, oo waxay yidhaahdeen, Bal eeg, kuwan hadlaya oo dhammu miyaanay reer Galili ahayn?
Some accused the disciples of being drunk, but Peter stood up and said, “Listen to me! These people are not drunk! This is a fulfillment of the prophecy made by the prophet Joel which says, ‘In the last days, I will pour out my Spirit.’”
Qaar kalena waa ku qosleen oo waxay yidhaahdeen, Kuwan waxaa ka buuxa khamri cusub. laakiin Butros intuu koob-iyo-tobankii isla taagay, ayuu sare u qaaday codkiisa oo ku yidhi iyaga, Niman yahow reer Yahuudiya iyo dhammaantiinan Yeruusaalem degganow, tan ogaada oo hadalladayda dhegaysta. Waayo, kuwanu ma sakhraansana sidaad u malaynaysaan inay sakhraansan yihiin; maxaa yeelay, tanu waa saacaddii saddexaad ee maalmeed. Laakiin waxanu waa wixii lagaga dhex hadlay nebi Yoo'eel.
“Men of Israel, Jesus was a man who did many mighty signs and wonders by the power of God, as you have seen and already know. You crucified him!”
“Rag yahow reer binu Israa'iil, hadalladan maqla; Ciisihii reer Naasared oo ahaa nin Ilaah idiinku caddeeyey shuqullo xoog leh iyo yaabab iyo calaamooyin oo Ilaah ku sameeyey isaga gacantiisa idinka dhexdiinna, sidaad idinka qudhiinnuba u og tihiin,”
“But God raised him to life again to fulfill the prophecy which says, ‘You will not let your Holy One rot in the grave.’ God raised this Jesus from the dead. We are witnesses.”
“Laakin Isaga Ilaah baa sara kiciyey oo nooleyey mar labaad si uu u sadaliinti nebiyada u u roomeyo sidaas oo ku qorneyd, ‘ Uma ogaaln doontid in Ka Quduuska uu xabaasha ku qurmo.’ Ilaahay ayaa Ciise dhimashada ka so kiciyeey. Markhaatina waan ka aheyn.”
“Jesus is now exalted to the right hand of God the Father. And the Father has sent the promised Holy Spirit which you are seeing and hearing.”
“Ciise haddaba Ilaah midigtiisa sare loogu qaaday, oo Aabbaha ka helay ballankii Ruuxa Quduuska ahaa, ayuu soo shubay waxan oo aad arkaysaan oo maqlaysaan.”
“Know for certain that God has made this Jesus, the one you crucified, both Lord and Messiah!”
“Reer binu Israa'iil oo dhammu aad ha u ogaadeen in Ilaah ka dhigay Rabbi iyo Masiixba Ciisahan aad iskutallaabta ku qodobteen!”
The people listening to Peter were deeply moved and asked, “Brothers, what should we do?”
Markay taas maqleen ayaa qalbiga laga wareemay, markaasay ku yidhaahdeen Butros iyo rasuulladii kale, “Walaalayaalow, maxaannu falnaa?”
Peter said, “Repent and be baptized every one of you in the name of Jesus Christ for the forgiveness of sins, and you will receive the gift of the Holy Spirit.”
Markaasaa Butros iyagii ku yidhi, “Toobadkeena, oo midkiin kasta ha lagu baabtiiso magaca Ciise Masiix dembidhaafkiinna aawadiis, oo waxaad heli doontaan hadiyadda ah Ruuxa Quduuska ah.”
About 3,000 people believed what Peter said. They were baptized and were added to the people of God, which is the Church. The people who believed in Jesus became known as Christians.
\\
Markaasaa kuwii hadalkiisii aqbalay la biyageliyey, oo waxaa maalintaas lagu daray dadka kale ee Ilaahay iyo Masiix rumeystay. Waxa aay dhamayeen ilaa saddex kun oo qof. Dadkaas Ciise rumeystay waxa laguu yeedhay Masiixiyiin.\\
The believers devoted themselves to the disciples’ teaching, fellowship, eating together, and prayer. They all met together and shared everything they had. They praised God and even non-believers thought well of them. Every day, more people became Christians.
Oo waxay ku sii adkaysteen rasuulladu waxay bari jireen iyo xidhiidhka ka dhexeeyey iyaga, iyo kibista jebinteeda iyo tukasho. Oo kuwii rumaystay oo dhammu waa wada jireen, wax walubana waa ka wada dhexeeyeen; Ilaah bay ammaani jireen, oo dadka oo dhammuna waa u bogay iyaga. Ilaahna maalin walba kuwa badbaadaya ayuu ku dari jiray Masiixiyinta.
Qoraalakani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska ah: Falimaha Rasuullada 2:
A Bible story from: Acts 2
One day Peter and John went to the Temple. On their way, they saw a crippled man begging for money.
Maalin ayaa Butros iyo Yooxanaa waxa aay tageen Macbuudka Ilaahay lagu cabuudo. Inta aay dhexda ku jireen , waxa aay arkeen nin curyaana oo tuugsanayaa.
Peter looked at him and said, “I do not have any money to give you. But what I do have I will give you. In the name of Jesus, get up and walk!”
Butros ayaa isaga eegay oo ku yidhi, “ Ma hayo lacag aan ku siiyo adiga. Laakiin waxa aan haya inaan magic Ciise kugu idha, kac oo soco!”
The man was immediately healed, and he began walking and jumping around, praising God. The people in the Temple were amazed.
Ninki isla markiba wuu cafimaday, Dadkii oo dhammuna waxay arkeen isagoo socda oo Ilaah ammaanaya.
A crowd quickly formed. Peter said to them, “Why are you amazed that this man is healed? It was not through our own power or goodness that he was healed, but by faith in Jesus.”
Markuu Butros dadkii arkay ayuu u jawaabay oo ku yidhi, Niman yahow reer binu Israa'iil, Maxaad waxan ula yaabsan tihiin, ama maxaad sidaas noogu fiirinaysaan sidii annagoo xooggayaga ama cibaadadayada ku socodsiinnay isaga?
“You demanded that Jesus be killed. You killed the author of life, but God raised him from the dead. This is how God fulfilled the prophecies that the Messiah would suffer and die. But now, repent and turn to God so that your sins will be washed away.”
“Laakiin idinku waxaad diideen Kan Quduuska iyo Xaqaba ah, oo waxaad weyddiisateen nin dhiig qaba in laydiin sii daayo, oo waxaad disheen Amiirkii nolosha, kan Ilaah ka sare kiciyey kuwii dhintay, annaguna markhaatiyaal baannu ka nahay. Magiciisa ayaa xoogsiiyey kan aad arkaysaan oo garanaysaan, rumaysadka uu magiciisa ku rumaystay aawadiis. Rumaysadka uu ku rumaystay isaga ayaa ninkan idinka oo dhan hortiinna ku siiyey caafimaadkan.”
The leaders of the Temple were greatly annoyed at what Peter and John were saying. So they arrested them and threw them into prison. But many of the people believed what they had seen and heard and the Church grew to 5,000 men, plus women and children.
Intay dadkii la hadlayeen ayaa wadaaddadii iyo sirkaalkii macbudka iyo Sadukiintii u yimaadeen, iyagoo ka xumaaday, maxaa yeelay, waxay dadkii bareen oo Ciise ku ogeysiiyeen sarakicidda kuwii dhintay. Markaasay qabqabteen oo xabbiseen ilaa maalintii ku xigtay, maxaa yeelay, durba fiidkii bay ahayd. Laakiin qaar badan oo hadalkii maqlay waa rumaysteen; oo tiradii nimanku waxay noqotay abbaaraha shan kun.
The next day, the Jewish leaders brought Peter and John before the high priest and his family. They asked them, “By what power did you do this?”
Markaasaa waxaa dhacday in maalintii dambe taliyayaashoodii iyo waayeelladoodii iyo culimmadoodii ay Yeruusaalem isugu soo wada urureen; waxaana joogay Annas oo ahaa wadaadkii sare, iyo Kayafas, iyo Yooxanaa, iyo Aleksanderos, iyo in alla intii wadaadka sare xigaalo la ahayd. Oo intay dhexda soo taageen bay weyddiiyeen oo ku yidhaahdeen, Xooggee ama magacee baad waxan ku samayseen?
Peter responded, “It is by the power of Jesus the Messiah that we healed this man. You crucified him, but God raised him to life again! You rejected him, but there is no other way to be saved except through the power of Jesus!”
Markaasaa Butros oo Ruuxa Quduuska ahi ka buuxo wuxuu iyaga ku yidhi, Kuwiinnan dadka u taliya iyo waayeelladow, haddii maanta naloo imtixaamayo falimihii wanaagsanaa oo loo sameeyey nin xoogdaran iyo sidii ninkan loo bogsiiyey, dhammaantiin ogaada, idinka iyo dadka reer binu Israa'iil oo dhammu, in magaca Ciise Masiix, kii reer Naasared, oo aad iskutallaabta ku qodobteen, oo Ilaah ka sara kiciyey kuwii dhintay, daraaddiis ninkanu isagoo bogsaday halkan hortiinna ah ku taagan yahay.
The leaders were shocked because they could see that these men were common men who were uneducated. They also realized that these men had been with Jesus. After they had threatened Peter and John, they let them go.
Markay arkeen Butros iyo Yooxanaa dhiirranaantoodii, oo ay garteen inay yihiin niman aan wax baran, jaahiliinna ah, ayay yaabeen; markaasay garteen inay Ciise la joogi jireen. Markay arkeen ninkii la bogsiiyey oo la taagan iyaga, waxba way ka odhan kari waayeen. Markaasay, intay sii cabsiiyeen, sii daayeen.
Qoraalakani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska ah: Falimaha Rasuullada 3:1-4:22
A Bible story from: Acts 3:1-4:22
Stephen was a leader in the early Church. He had a good reputation and was full of the Holy Spirit and of wisdom. Stephen did many miracles and argued strongly that people should believe in Jesus.
Istefanos waxa uu aha hogamiyihii ugu horeyey Kiniisada. Waxa uu aha nin sharaf leh oo Ruuxa Quduuska ah ayaa xigmad badan siyeey. Istefanos waxa uu sameyey mucjiso fara badan aadna waxa uu ugu dhiri gelin jiray inay dadku Ciise rumeystan.
One day, Stephen was arguing with some unbelieving Jews about Jesus. They became very angry and lied about Stephen, saying, “We heard him speak evil things about Moses and God!” So they arrested Stephen and brought him before the high priest and leaders of the Jews.
Maalin ayuu Istefanos ayaa waxa uu la mur maayeey qaar Yahuuda oo aan Ciise rumeysneyn. Aad ayeey uga cadhoodeen oo been ayeey ka abuurteen isaga. Iyaga oo dhahayaa, “ Waxanu maqalnay ninka oo wax xun kaga hadlayaa Muuse iyo Ilaahay!” kadib waxa la xidhay Istefanos waxana la hor keenay wadaadka diinta ugu sareeya iyo hogamiyaayasha diinta ee Yahuuda.
The high priest asked Stephen, “Are these things true?” Stephen reminded them of all the great things God had done from the time of Abraham to Jesus. Then he replied, “You stubborn and rebellious people always reject the Holy Spirit, just as your ancestors always rejected God and killed his prophets. You have even killed the Messiah whom God sent!”
Wadaadkii ugu sareeyey diinta ayaa waxa uu Istefanos weydiyeey, “ Warkan lagaa sheegaya ma runba?” Kadib Istefanos waxa uu dhamaantood xasuusiyey wax yabihii wanagsana ee aay sameyn ilaa Ibrahim iyo Ciise. Kadib wax uu ku celiyeey isaha oo leh, “ Nimanyoow qalbiga adag ee Ilaahay ka foogaday waxa aad diidan Ruuxa Quduuska ah, sida aay faraciina u diideen Ilaahay una leyn jireen nebiyadii loo so diray. waxa uu ku yidhi xatta waxa aad disheen Masiix oo Ilaah so diray!”
When the people heard this, they covered their ears and yelled loudly. They threw Stephen out of the city and stoned him to death.
Markay dadkii maqleen arinkii, inta aay dhagaha dabooshen oo aay aad u qayliyeen ayeey Istefanos magalada ka saareen oo dhagax ayeey ku dileen.
As Stephen was dying, he cried out, “Jesus, receive my spirit.” Then he fell to his knees and cried out again, “Master, do not count this sin against them.” Then he died.
Intii uu Istefanos sii dhimanayeey waxa uu ku barooranayey, “ Ciisoow, ruuxdayda iga qaad,” kadib inta uu hoos u dhacay ayuu mar labaad yidhi, “ Sayidow, waxba ha u xisaabin denbiga aay iga galeen.” Kadib wuu dhintay.
A man named Saul approved of Stephen’s execution and guarded the belongings of those who stoned Stephen. That day many people started persecuting the Christians, and they were scattered through that region. But everywhere they went they preached about Jesus.
Nin lagu magacabi jiray Sawlos ayaa xukumay in la dilo Istefanos oo u ilaalinayay hantidooda maalinta kuwa soo dhax tuuray Istefanos. Isla maalinta waxa bilaamay in dadka Masiixiyinta la dilo kadib waxa aay u kala yaaceen gobolada. Laakiin meel kaste oo aay tageen waxa aay baafinayeen warka wanagsan ee Ciise.
Philip, one of Jesus' disciples, went to Samaria where he preached about Jesus and many were saved. Then one day an angel from God told Philip to go to the road to Gaza in the desert. As he walked along the road, Philip saw an important official from Ethiopia riding in his chariot. The Holy Spirit told Philip to go up and talk to this man.
Laakiin Rabbiga malaa'igtiisa ayaa waxay la hadashay Filibos, iyadoo ku leh, Kac oo aad xagga koonfureed, oo waxaad raacdaa jidka Yeruusaalem ka taga ilaa Gaasa taasoo cidla ah. Wuuna u kacay oo aaday; oo waxaana ku soo baxay nin bohon oo Xabashi ah oo amar weyn ka hoos hayay Kandake boqoraddii Xabashida, wuuna u talin jiray maalkeeda oo dhan, wuxuuna Yeruusaalem u yimid inuu Ilaah caabudo.
When Philip came near the chariot, he heard the man reading from the prophet Isaiah, “He was led like a lamb to be killed, and did not say a word. He was treated unfairly and without respect. His life was taken away from him.”
Kolkuu ka soo noqonayay, ayuu ku fadhiyey gaadhifaraskiisa, oo wuxuu akhriyeyey kitaabka nebi Isayos. “Isaga sidii wan la qalayo baa loo kaxeeyey; Oo sidii lax ku aamusan ninka dhogorta ka xiira hortiisa, Isagu afkiisa ma uu furo; Intuu is-hoosaysiiyey baa gartiisii laga qaaday; Farcankiisii yaa sheegi doona? Maxaa yeelay, noloshiisa dhulkaa laga qaaday.”
Philip asked the Ethiopian, “Do you understand what you are reading?” He said, “No. I cannot understand it unless someone explains it to me. Please come and sit next to me. Is Isaiah talking about himself or someone else?”
Oo Filibos markuu ku orday, wuxuu maqlay isagoo akhriyaya kitaabka nebi Isayos, wuxuuna ku yidhi, Ma garanaysaa waxaad akhriyaysid? Kolkaasuu yidhi, Sidee baan ku garan karaa in lay toosiyo mooyaane? Markaasuu Filibos ka baryay inuu soo fuulo oo la fadhiisto. Haddaba meeshuu Qorniinka ka akhriyeyey waa tan, Bohonku wuxuu Filibos u jawaabay oo ku yidhi, Waxaan kaa baryayaa, Nebigu yuu ka hadlayaa? Ma isaga qudhiisaa mise waa mid kale?
Philip showed him that Isaiah was talking about Jesus. Philip also used many other Scriptures to tell him the Good News of Jesus.
Filibos baa afkiisa furay, waxanu tusay iny Isayos isagu iska hadlayeey .oo intuu Qorniinkan ka bilaabay ayuu isaga ku wacdiyey warka wanagsan Ciise.
As they passed by some water, the Ethiopian said, “Look! There is some water! May I be baptized?” And he ordered the chariot to stop.
Markaasuu amray in gaadhigu joogsado; labadooduna biyahay galeen, Filibos iyo bohonkuba, oo wuu baabtiisay isaga.
So they went down into the water, and Philip baptized him. After Philip baptized the Ethiopian, the Holy Spirit carried Philip away to another place where he continued telling people about Jesus.
Oo markay biyihii ka soo baxeen, ayuu Ruuxii Rabbigu dhuftay Filibos, bohonkuna mar dambe ma uu arkin isagii, maxaa yeelay, jidkiisii ayuu iska qaaday isagoo faraxsan. Laakiin Filibos waxaa magaalooyinkuu dhex marayay oo dhan wuxuu ku wacdiyey injiilka ilaa intuu gaadhay Kaysariya.
The Ethiopian went on his way, happy to know Jesus.
Ninki Xabashiga ahana wuu iska tegay, isaga oo faraxsan inu ogaado Ciise.
Qoraalakani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska ah: Falimaha Rasuullada 8:26- 40
A Bible story from: Acts 8:26-40
Saul continued to attack the Christians going from house to house, arresting men and women, and putting them in prison. Saul received permission from the high priest to go to the city of Damascus to arrest Christians there and bring them back to Jerusalem.
Laakiin Sawlos oo weli dhaaranaya inuu cabsiiyo oo dilo xerta Rabbiga, ayuu wuxuu u tegey wadaadkii sare, oo weyddiistay warqado uu la tago Dimishaq ilaa sunagogyada, si hadduu helo dadkii Jidka, ha ahaadeen rag ama dumarba, uu iyagoo xidhxidhan Yeruusaalem u keeno.
As Saul was on his way to Damascus, Jesus appeared to him in a bright light and said, “Saul! Saul! Why do you persecute me?” He said, “Who are you, Master?” Jesus replied, “I am Jesus whom you are persecuting.”
Oo kolkuu sodcaalay, waxaa dhacday inuu Dimishaq u soo dhowaaday; oo dhaqsiba waxaa hareerihiisa ka iftiimay iftiin samada ka yimid. Markaasuu dhulka ku dhacay, oo wuxuu maqlay cod isaga ku leh, Sawlosow, Sawlosow, maxaad ii silcinaysaa? Markaasuu ku yidhi, Yaad tahay, Sayidow? Wuxuuna ku yidhi, Waxaan ahay Ciisaha aad silcinaysid;
When Saul got up, he could not see and had to be led into Damascus. Saul ate and drank nothing for three days.
Markii uu Sawlos uu kacay, waxaba mu arki karaheyn ilaa isaga Dimishaq loo si waday. Sawlos waxaba ma cunin mana cabin saddex cisho.
Then God appeared to a Christian named Ananias and said, "Go to the house where Saul is staying. Lay your hands on him so that he can see again.” But Ananias said, “Master, I have heard how he has persecuted the Christians.” God said, “I have chosen him to declare my name to the unsaved. I will show him how much he must suffer for my sake."
Haddaba waxaa Dimishaq joogay nin xer ah oo la odhan jiray Ananiyas; oo Rabbigu wuxuu kula hadlay riyo, isagoo ku leh, Ananiyasow. Isna wuxuu ku yidhi, Waa i kan, Rabbiyow. Markaasaa Rabbigu wuxuu ku yidhi, Kac oo aad jidka la yidhaahdo Toosane, oo waxaad guriga Yuudas ka doontaa nin la yidhaahdo Sawlos oo reer Tarsos ah; oo bal eeg, waa tukanayaaye; oo wuxuu arkay nin la yidhaahdo Ananiyas isagoo u soo gelaya oo gacmihiisa dul saaraya inuu araggiisii helo. Laakiin Ananiyas baa u jawaabay oo ku yidhi, Rabbiyow, waxaan dad badan ka maqlay ninkanu intuu shar badan u gaystay quduusiintaada Yeruusaalem jooga; halkanna wuxuu wadaaddada sare ka haystaa amar inuu xidhxidho kuwa magacaaga kuugu yeedha oo dhan. Laakiin Rabbigu wuxuu ku yidhi, Soco, maxaa yeelay, wuxuu ii yahay weel aan doortay inuu magacayga hor geeyo dadka aan Yuhuudda ahayn iyo boqorrada iyo reer binu Israa'iil; maxaa yeelay, waxaan tusi doonaa waxyaalaha waajib ku ah inuu u silco magacaygii dartiis.
So Ananias said to Saul, “Jesus who appeared to you on the road sent me to you so that you can regain your sight and be filled with the Holy Spirit.” Saul immediately regained his sight. Then Saul was baptized. He ate some food and his strength returned.
Markaasaa Ananiyas tegey oo gurigii galay, oo intuu gacmihiisa dul saaray, ayuu wuxuu ku yidhi, Walaal Sawlosow, Rabbi Ciise oo kuugu muuqday jidkaad ku timid baa ii soo diray inaad araggaaga heshid iyo in Ruuxa Quduuska ahu kaa buuxsamo. Oo markiiba waxaa indhihiisa ka soo dhacay wax xuubab u eg, wuuna helay araggiisii; markaasuu kacay oo waa la baabtiisay.
Right away, Saul began preaching to the Jews, saying, “Jesus is the Son of God!” The Jews were amazed that the man who had tried to destroy the Christians was now a Christian. Saul argued with the Jews, proving that Jesus was the Messiah. Saul became known as Paul.
Oo markiiba sunagogyada dhexdooda ayuu dadka kaga dhex wacdiyey Ciise inuu yahay Wiilka Ilaah. Dadkii maqlay oo dhammuna waa yaabeen, oo waxay yidhaahdeen, Kanu sow ma aha kii Yeruusaalem ku layn jiray kuwa magacaas ugu yeedhi jiray? Oo sababtaas ayuu halkan u yimid inuu iyagoo xidhxidhan hor keeno wadaaddada sare. Laakiin Sawlos xooggiisii baa u sii kordhay, wuuna wareeriyey Yuhuuddii Dimishaq joogtay isagoo caddaynaya inuu kanu yahay Masiixa. Waxana loo bixiyeey Butros.
After many days, the Jews made a plan to kill Paul. They placed people at the city gates to kill him. But Paul heard about the plan, and his friends helped him escape. One night they lowered him over the city wall in a basket. Paul ran away and continued preaching about Jesus.
Marka aay maalmo badan ka soo wareegen, ayeey Yahuudu isku dayeen inay dilaan Butros. Waxa aay tariiqa magalada u dhigeen dad dila isaga Laakiin Butros waxa uu maqlay qorshaha saxiibadina waay tababusheyeen inu baxsado. Habeen ayaa waxa sambiil hoos loo raariday gidarka magala sii loogu dabo Butros.
Paul went to Jerusalem to meet with the disciples, but at first the Christians were afraid of Paul. Finally, a Christian named Barnabas took Paul to the disciples and told them how Paul had preached boldly in Damascus. Then they accepted Paul.
Oo kolkuu Yeruusaalem yimid, wuxuu isku dayay inuu xertii ku darsamo; dhammaantoodse waa ka cabsadeen, maxaa yeelay, ma ay rumaysnayn inuu xer yahay. Laakiin Barnabas baa kaxeeyey, oo wuxuu u geeyey rasuulladii oo u sheegay siduu Rabbiga ugu arkay jidka, iyo inuu la hadlay, iyo siduu Dimishaq geesinimo ugu wacdiyey magaca Ciise. Kadib waay aqbaleen isaga.
Later, Paul and Barnabas went to the city of Antioch where they taught many people about Jesus and strengthened the church. One day, the Christians at Antioch were fasting and praying and the Holy Spirit said, “Set apart for me Paul and Barnabas to do the work I have called them to do.”
In yar kadib, Butros iyo Barnabas aaya waxa aay aadeen Antiyokh halkaas oo aay dad fara badan Ciise ku soo bareen soona xoojiyeen Kiniisada halkaas ku taalay. Maalin ayaa Masiixiyinta Antiyokh aay soomeen oo aay Ilaahay baryeen kadib ruuxda Quduuska ayaa ku tidhu, “U dira shaqada aan Butros iyo Barnabas aan ugu yeedhay ina aay ii qabtan.”
So the church prayed for Paul and Barnabas, laid their hands on them and sent them off to preach the Good News of Jesus. They preached about Jesus in many places and many people believed in Jesus.
Kadib dadkii Kiniisada ayaa u duceeyey Butros iyo Barnabas iyaga oo gacanta dul dhiagaa inaay baafiyana warka wanagsan ee Ciise. Waxa aay baafiyeen diinta Ciise meelo fara badan dad badan waxa aay ka dhigeen inay noqdan qaar Ciise rumeysan.
Qoraalakani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska ah: Falimaha Rasuullada 6:8;3;9:1-25; 11:25-26
A Bible story from: Acts 6:8-8:3; 9:1-25; 11:25-26
Some years later, Paul and his friend Silas went to the town of Philippi, proclaiming the Good News about Jesus. They met a woman named Lydia who sold purple cloth. She loved and worshiped God.
Sannado badan kadib, ayaa Bawlos iyo saxiibkii Silas waxa aay tageen magalada Filibiya iyagaa oo dadka ku wacdinaaya warka wanagsan ee Ciise ku sabsan. Waxa aay halkaas kula kulmeen gabadh la yidha Ludiya oo dhar guduudan ibin jirtay. Ilaahay ayeey jeclaayad oo aay cabuudi jirtay.
God opened Lydia's heart to understand the message of Jesus, and she and her family were baptized. She invited Paul and Silas to stay at her house, so they did.
Taasoo Rabbigu qalbigeeda furay inay dhegaysato waxyaalihii Bawlos ku hadlay. Oo markii la baabtiisay iyada iyo dadkii gurigeeda, ayay naga bariday iyadoo leh. Haddaad qiyaasaysaan inaan Rabbiga aamin u ahay, gurigayga kaalaya oo jooga. Waana na yeelsiisay.
Paul and Silas often went to pray while they were in Philippi. Every day as they walked to the place of prayer, a slave girl possessed by a demon followed them. She was a fortune teller, and she made a lot of money for her masters.
Oo waxaa dhacday, markii aannu u sii soconnay meeshii lagu tukan jiray, in ay naga hor timid gabadh jinni wax sheega qabtaa, taasoo waxsheegiddeeda faa'iido badan ugu keeni jirtay sayidyadeeda.
The slave girl kept yelling, “These men are servants of the Most High God. They are telling you the way to be saved!” She did this so often that Paul became annoyed.
Taasaa Bawlos iyo annaga na soo raacday, wayna qaylisay iyadoo leh, Nimankanu waa addoommadii Ilaaha ugu sarreeya, kuwaasoo idinku wacdiyaya jidka badbaadada.
One day, Paul turned to her and said to the demon, “In the name of Jesus, come out of her.” Right away the demon left her.
Laakiin Bawlos oo ka xumaaday ayaa u jeestay oo jinnigii ku yidhi, “Magaca Ciise Masiix ayaan kugu amrayaa inaad iyada ka soo baxdid.” Markaasuu saacaddiiba ka soo baxay.
The men who owned the slave girl became very angry when they realized the slave girl could no longer make money for them.
Nimaanki laha gabadha adoonta aha ayaa aad u cadhooday markay ogaadeen inay gabadhii adoontahayd wax lacag oo danbe u kenyen iyaga waayo jinki waa laga saaray.
So the owners of the slave girl had Paul and Silas arrested, beaten, and thrown into jail.
Kadib nimankii gabadha adoonta laha ayaa Bawlos iyo Silas xiray oo garacay kuna tuuray jeel.
Paul and Silas were put in the most secure part of the prison with their feet locked up. In the middle of the night, they were singing songs of praise to God.
Bawlos iyo Silaas waxa lagu xidhay jeelasha ugu adag ee aan maxabiistu ka baxsan Karin. Markay habeenkii kala badh noqdo ayeey heeso Ilaah ammaan ah qaadi jireen.
Suddenly, the earth shook and the prison doors flew open. All the prisoners’ chains fell off.
Isla markiba waxa dhacay dhul gariir oo albaabadii maxabiista ayaa furmay. markaas ayeey maxabiistii kitinadihii jabiyeen.
When the jailer saw that the doors were open, he planned to kill himself, thinking that all the prisoners had escaped. (He knew he would be killed for letting the prisoners escape.) Paul saw him and yelled, “Stop! Do not hurt yourself. We are all here.”
Xabsihayihiina markuu hurdada ka toosay oo arkay albaabbadii xabsiga oo wada furmay, ayuu seeftiisii la baxay oo ku dhowaaday inuu isdilo, maxaa yeelay, wuxuu u malaynayay maxaabiistii inay baxsatay. Laakiin Bawlos baa cod weyn ku qayliyey isagoo leh, Waxba ha isyeelin; maxaa yeelay, kulligayo halkaannu wada joognaa.
The jailer was terrified! He took Paul and Silas home, gave them some food, and washed their wounds. Then he said, “What must I do to be saved?”
Markaasuu cid u diray siraaddo, oo gudaha ku booday isagoo baqdin la gargariiraya, oo wuxuu ku hor dhacay Bawlos iyo Silas, 30 markaasuu dibadda u soo saaray, oo ku yidhi, Sayidyadow, maxaa igu waajib ah inaan yeelo inaan ku badbaado?
Paul answered, “Believe in Jesus, the Master, and you and your family will be saved.” Then Paul baptized the jailer and his whole family, and they celebrated together.
Kolkaasay ku yidhaahdeen, Rumayso Rabbi Ciise, waadna badbaadi doontaa, adiga iyo dadka gurigaaguba. Oo ereyga Rabbiga ayay kula hadleen isaga iyo kuwii gurigiisa joogay oo dhan. Markaasuu wakhtiga habeenka qudhiisa iyagii kaxeeyey oo nabrahoodii ka maydhay; oo markiiba waa la baabtiisay isagii iyo dadkiisii oo dhanba.
The next day the leaders of the city freed Paul and Silas and asked them to leave Philippi. Paul and Silas visited Lydia and some other friends and then left the city. The Good News of Jesus kept spreading, and the Church kept growing.
Laakiin kolkii ay maalin noqotay ayaa Bawlos iyo Silas lagu yidhi ka baxa Filibiya. Kadib waxa aay booqdeen Luudiya iyo saxiibo kale oo magalada aay ku barteen kadib waay ka baxeen magaladii. Warkii wanagsana ee Ciisana magalada ayuu aad u dhex galay dadkii mikinisadiina wey sii badanayeen.
Paul and other Christian leaders traveled to many cities, preaching and teaching about Jesus. They also wrote many letters to the churches to encourage and teach them about God’s New Covenant.
Bawlos iyo hogamiyaayal Masiixiyinuba waxa aay socdaal ku mareen magalooyin badan waxanay ku wacdiyeen oo bareen Ciise iyo fariintisii. waxa kale oo aay qoree warqado fara badan oo dhiri gelin aoo ku socota Mikinisada sii aay axdiga cusub ee Ciise u baran dadka rumeysan Ilaahay iyo Ciise.
Qoraalakani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska ah: Falimaha Rasuullada 16:11-40
A Bible story from: Acts 16:11-40
When God created the world, everything was perfect. There was no sin. Adam and Eve loved each other, and they loved God. There was no death or sickness or pain. This was the way God wanted things to be.
Marku Ilaahay abuuray aduunka wax kaste waxa aay aheyn si aad u ficaan. Wax denbi ah ma jirin. Waxa iyo Adam aad ayeey isku jecelayeen, Ilaahayna waay jecelayeen. Wax dhimasha ah ma jirin mana jirin xanuun iyo xumad na ma jirin. Waxa aay aheyd sidii uu Ilaahay rabay inay ahaato.
Satan, who was the snake in the garden, deceived Eve, and she and Adam sinned against God. Because they sinned, death, sickness, and pain all became part of life for everyone on earth.
Abeeso sheydaana oo beerta janada ku noolayd ayaa Xawa denbi gelisay oo iyada iyo Adamba Ilaahay hortiisa ku denbajisay. Maxaa yeeley denbigii aay galeen ayaa waxa aay qof kaste oo aduunka ah ku abuurtay xanuun, dhimasho iyo xumad.
Even worse, Adam and Eve's relationship with God was broken. Now, everyone is born an enemy of God because of sin. But God had a plan to fix everything that had been broken by sin.
Xatta arinkii wuu sii xumaday xidhiidhki Ilaahay iyo Xawa iyo Adam u dhexeyey wuu jabay. QOf kastana waxa uu ku dhasha denbi. Laakiin Ilaahay ayaa qorshe kale laha sidii uu xidhiidhkii u so celi laha.
God promised that one of Eve’s descendants would crush Satan’s head, and Satan would wound his heel. This meant that Satan would kill Jesus, but God would raise him to life after three days. Jesus would crush the power of Satan forever.
Ilaahay ayaa u balaan qaaday in faraca Xawa uu madaxa ka burburin doono Abeesada Shaydaanka, Abeesaduna aay boqonta ka dhawici doonto iyaga. Taasina waxa aay aheyd in Shaydanku uu dili doono Ciise, laakiin Ilaahay ayaa dhimashada kaaso kicin doona maalinta saddexaad. Ciise waxa uu burburin doona awooda Shaydaanka waligiisba.
When God destroyed the whole earth in the flood, he provided the boat as a way of salvation for those who believed in him. In the same way, though everyone deserves to be destroyed for their sins, God has provided a way of salvation for everyone who believes in Jesus.
Marku Ilaahay dhulka oo dhan uu ku saliday daad robaaba, waxa uu ku badbaadiyeey doonti nebi Nuux ku isaga rumeyeey. Hadii xaga kale laga eego, qof kasta danbiile ayuu aha waxanu u qalmayeey in la baa’biyo, laakin Ilaahay ayaa qaar badbaadiyeey si aay Ciise u rumeystan.
Melchizedek was a priest who blessed Abraham. Like Melchizedek, Jesus is a priest, but Jesus is the Great High Priest. Jesus offered only one sacrifice, himself. This was the only sacrifice needed to take away the sin of the whole world. Jesus took the punishment for every sin that anyone has ever committed.
Malkisadaq waxa uu aha Imaam barakeeyey Ibrahim. Sidaas oo kale Malkisadaq, waxa imaam u aha Ciise, laakin Ciise waxa weeye imaamka ugu sareeya. Ciise waxa uu nagu cawiyeey in Isaga lagu allabaryo, naftiisa. Tani waxa aay aheyd allabariga qudhee loo bahana in aduunka lagu badbaadiyo. Ciise waxa uu madax ku qaatay ciqaabta qof kaste la marin laha.
God told Abraham, “Through you, all the people groups of the earth will be blessed.” Jesus was a descendant of Abraham. All the people groups of the earth are blessed through Jesus, because everyone who believes in him becomes one of God’s chosen people, a spiritual descendant of Abraham.
Ilaahay waxa uu Ibrahim u sheegay, “ Adiga dartaa dadka aduunka ku nool waan barakeyey.” Ciise waxa u aha faracii Ibrahim. Dadka aduunka ku nool oo dhan Ciise dartiis ayaa loo barakeyey maxa yeelay qof ka isaga rumeysta waxa uu noqonaya miud Ilaahay doortay, kaasi oo noqon doona faraca ruuxda Ibrahim.
God provided a lamb for Abraham to sacrifice instead of his son, Isaac. God also provided another lamb to sacrifice instead of the whole world. God provided Jesus, the Lamb of God. We all deserve to die for our sins! But God provided Jesus as a sacrifice to die in your place.
Ilaahay waxa uu u keenay Ibrahim neef si uu ugu allabaryo xagii uu inankisa ugu allabaryi laha. Ilaahay waxa kale oo soo diray allabari aduunka oo dhan kaasina waxa uu aha Ciise. Dhamaanteen waxa aan u qalanay inan denbigee laakin waxa uu Ilaahay ino soo diray inu Ciise u dhinto arimaheena.
When God sent the last plague on Egypt, each Israelite family needed to kill a perfect lamb and spread the blood around their doors. When God saw the blood, he passed over their houses and did not kill their firstborn sons. This is called the Passover.
Marku Ilaahay balaayada u soo diray Masar, waxa uu Ilaahay ku amray qof kaste oo Israa’iiliyu inu qalo need dhiigana mariya albaabadooda. Marku Ilaahay arkay dhiigii waxaba kama dili dadkii oo aay aheyd inay curadadoodu dhintan. Tani waxa aay aheyd kormarkii.
Jesus is our Passover Lamb. He was perfect and sinless and was killed at the time of the Passover Feast. When anyone believes in Jesus, the blood of Jesus takes away that person’s sin, and God’s punishment passes over him.
Ciise waxa uu aha dhigii kormarkayga. Waxa uu aha bila denbi waxana la dilay mar loo dabaal degayeey Kormarka Yahuuda. Marku qof rumeysan yahay Ciise, dhiiga Ciise ayaa denbiga ka meydha, taasina waxa ay ka dhigan tahay Ilaahay aaya qofkaas ciqaaba ka dul qaada.
God made a covenant with the Israelites who were his chosen people. In God’s New Covenant, anyone from any people group can become part of God’s chosen people by believing in Jesus.
Ilaahay waxa uu axdi la galay dadka reer Israa’iil oo ah dadkiisa uu doortay. Axdiga cusub ee Ilaahay waxa so geli kara qof kaste iyo qoomiyad kaste oo rumeysan Ciise.
Moses was a great prophet who proclaimed the Word of God. Like Moses, Jesus is a prophet, but Jesus is the greatest prophet. He is the Word of God.
Muuse waxa uu aha nebi aad u sareeya oo dacawada Ilaahay baafinayeey. Sidii Muuse oo kale, Ciise waxa uu aha nebi laakiin waxa uu aha nebiga nebiyada ugu sareeya. Waxa laga abuuray isaga ereyga Ilaahay.
God promised David that the Messiah would be one of his descendants. Jesus, the Messiah, was that special descendant of David.
Ilaahay waxa uu Daa’uud ugu balan qaaday in Masiix uu noqon doona mid faraciisa ka dhasha. Ciise Masiix waxa uu ah mid ka yimid faraca nebi Daa’uud.
Like David, Jesus is a king, but Jesus is the king of the universe! He will come again and rule his Kingdom with justice and peace, forever.
Sida Nebi Daa’uud oo kale , Ciise waxa uu aha boqor laakiin boqorka aduunka oo dhan ayuu yahay! Mar labaad wuu so laban doona waanu hogamin doona boqortoyadiisa si cadaladu ku jirto oo nabada weligeedba.
Qoraalakani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska ah: Bilowgii 1-3, 6, 14. 22; Baxniintii 12, 20; Samuu’eel Labaad 7; Cibraaniyad 3:1-6. 4: 14-5:10, 7:1-813, 9:11-10:18; Muujintii 21
A Bible story from: Genesis 1-3, 6, 14, 22; Exodus 12, 20; 2 Samuel 7; Hebrew 3:1-6, 4:14-5:10, 7:1-8:13, 9:11-10:18; Revelation 21
Jesus’ mother, Mary, was a virgin when he was born, because Jesus is God’s Son. Jesus is both God and man at the same time.
Ciise hooyadi, Maryan waxa aay aheyd bikrad markii uu Ciise dhashay, waayo Ciise waxa uu ku dhashay ruuxda Ilaahay marka waxa lau yeedhi kara wiilka Ilaahay. Ciise waxa uu ah ruuxda Ilaahay marna waxa uu aha nin bini’aadan.
Jesus did many miracles proving he is God. He walked on water, calmed storms, healed many sick people, drove out demons, raised the dead to life, and fed 5,000 people with five loaves of bread and two fish.
Ciise waxa uu sameyey dhacdooyin fara badan oo cadaynaysa inu yahay ruuxda Ilaahay. Waxa uu ku dul socday biyo, waxa uu dejiyey mawjado biyo ah, waxa uu daweyey dad jiran oo fara badam, waxa uu dadka jimanka qabay ka saray jinkii, waxa uu sara kiciyey dad dhintay oo uu nolol siyeey, waxa uu qudiyeey dad kabadan 5,000 oo qof isaga oo marka gacanta ku hayeey oo qudha shan xabo rootiya iyo laba xabo kaluuna.
Jesus was also a great teacher. He taught that you need to love your neighbor the same way you love yourself.
Ciise waxa kale oo uu aha macalin. waxa uu dadka baray sidii aay jarkooda u jecelaan lahayen sida naftooda oo kale.
He also taught that you need to love God more than anything else, including your wealth.
Waxa kale oo uu dadk baray inay wax kaste Ilaahay ka jecelaada, xatta aay ka jeceladaan qaninimadooda.
Jesus said that salvation is worth more than anything else in the world.
Ciise waxa uu yidhi badbaadadu waxa kaste oo aduunka dul yaal iiyada ka qima badan ayuu baray.
He taught that not all people will receive him and be saved. Those who are not saved will be gathered at the end of the world and will burn forever in the fires of hell.
Waxa uu baray in qof kaste aanu isaga rumeysaneyn si uu u badbaado.Kuwa aan badbaadininii waxa layasku soo ururinaya dhamaad ka aduunka oo cadabata ayaa lagu gubi doona ilaa waligeedba.
Jesus taught that God loves sinners very much. He is ready to forgive them and make them his children.
Ciise waxa uu baray dadka inu Ilaahay denbilaayasha jecel yahay si aad u daran. Waxanu mar kaste diyaar u yahay inu iyaga cafyo oo uu ka dhigo kooxda Ilaahay rumeystay.
Jesus also taught that everyone in the world has sinned and is separated from God. Because of sin, everyone has become an enemy of God. God hates sin.
Ciise waxa kale oo uu baray in qof kaste uu danbaabay taasina xidhiidhki Ilaahay qofka ka foogaysay. Maxa yeelay denbiga awgeed ayuu qof kasta noqday cadawga Ilaahay. Ilaahay wuu neceb yahay denbiga.
But God loved the world so much that he gave his only son, Jesus, so that whoever believes in him will not go to hell but will live with him forever.
Laakiin Ilaahay aduunka aad ayuu u jecela sida awgeed waxa uu uso diray Ruuxdisi, Ciise oo qof kaste oo rumeyaa isaga cadab ma galayo waligina waxa uu la noolan isaga.
Because of your sin, you are guilty. You deserve death and God’s anger, but God poured out his anger on Jesus instead of you. When Jesus died on the cross, he received your punishment.
Maxaa yeelay denbigaga, waxa aad tahay denbilee. Waxad u qalantaa dimasho waayo carada Ilaahay laakiin waxa uu soo diray Ciise in lagu qodbo iskutallabta oo la ciqaabo.
Jesus chose to die as a perfect, sinless sacrifice to take away your sins and the sins of the whole world. Because of Jesus, any sin can be forgiven, no matter what it is.
Ciise waxa uu doortay inu dhinto isaga oo aan wax denbiya lahayn si uu denbiga uhga dul qaado kuwa kale iyo aduunka oo dhan, maxa yeelay Ciise dartiis denbi kaste waa la samaxay wuxu doono ha ahadee.
No one can be saved by doing good things. Nothing you do can fix your relationship with God. Your sins can only be washed away if you believe that Jesus is the Son of God, that he died on the cross in your place, and that God raised him to life again.
Qofna lama badbaadin karo isaga oo wax ficaan sameynaa. Wax kaste oo aad sameysa ma soo celinayaso xidhiidhka ilaahay ee jabay. Waxa qudhaa ee denbigaag lagu dhaafay waxa weeye adiga oo rumeysta inu Ciise yahay wiilka Ilaahay oo ku dhintay iskutallabta adiga tarta, kadibna Ilaahay dib uso nooleyey isaga.
Anyone who believes in Jesus and receives him as their Master will be saved, but whoever does not believe will be rejected. It does not matter if you are rich or poor, man or woman, old or young, or where you are from. God loves you and wants you to believe in Jesus so he can have a relationship with you.
Qof kaste oo rumeysta inu Ciise yahay sayidkiisa wuu badbaadi doona, laakiin qofka diida inu yahay. Waxaba kama gelin hadaad fiqir ama tijaar tahay, nin ama gabadh, yar ama weyn ama meesha aad ka timid. Ilaahay wuu ku jecel yahay waxana fiican inaad Ciise rumeysto si xidhidhki adiga iyo Ilaahay u soo laabto.
Do you believe that Jesus is the Messiah, the only Son of God? Do you believe that you are a sinner and deserve God’s punishment? Do you believe that Jesus died on the cross to take away your sins? Jesus invites you to come to him, believe in him, and be baptized.
Miyaad rumeysan tahay inu Ciise yahay Masiix, wiilka Ilaahay ee qudha? Miyaad rumeysan tahay inaad tahay denbiile u qalma ciqaabta Ilaahay? Ma rumeysan tahay in Ciise uu ku dhintay iskutallabta adiga awgaa si uu denbigaga u meydho? Ciise waxa uu kugu macsuumaya inaad isaga rumeyso, oo lagu biyo geliyo.
If you believe this, you are a Christian! God has taken you out of Satan’s kingdom of darkness and put you into God’s Kingdom of light. All the old things are gone, because God makes all things new.
Haddii aad rumeysan tahay, waxa aad tahay Masiixii! Ilaahay waxa uu ka dul qaaday boqortoyadii shaydanka ee madoobayd waxanu ku dhex geeyey boqortoyadii iftiinka lahayd. Wixii hore oo dhan wey socdeen maxa yeelay Ilaahay noolol cusub ayuu ku geliyeey.
If you are a Christian, your sins are forgiven because of what Jesus did. Now, when God looks at you, he does not see you as an enemy, but he sees you as a close friend.
Haddii aad tahay Masiix, denbigagii waxaa laga cafiyeey waayo waxa uu Ciise ku sameyeey adiga. Iminka marku Ilaahay ku eego kuma arko cadowga Ilaahay laakiin waxa uu ku arkayaa saxiib isaga u dhow.
As a friend of God and a servant of Jesus the Master, you will want to obey Jesus’ teachings. Even though you are a Christian, you will still struggle with sin. But God says if you confess your sins, he is faithful and will forgive you and will give you strength to fight against sin.
Marka aad tahay saxiibka Ilaahay iyo adeegaha Sayid Ciise, waa inaad adeecda waxa uu baray Ciise. In kaste oo aad tahay Masiixi, wali waxa aad la daala dhici doonta denbi. Laakiin Ilaahay waxa uu ku yidhi haddii aad qirato denbigaaga , Ilaahay wuu ku denbi dhaafi oo awood ayuu ku siin aad iskaga difaacdo denbiga.
God tells you to pray, study his Word, worship him with other Christians, and tell others what he has done for you. All of these things help you to grow in your relationship with him.
Ilaahay waxa uu ku faraya inaad ducaysto, oo aad ereygiisa barato, oo aad salad tukado Masiixiyinta kale, oo aad kuwa kale u sheegto waxa uu ku sameeyey. Waxaas oo dhan waxa aay korinayaan xidhiidhka idin dheexya adiga iyo Ilaahay.
Qoraalakani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska ah: Rooma 3:21-26, 5:1-11 Yooxanna 3:16; Kolosay 1:13-14; 2 Tesaloniika 5:17-21; 1 Yooxanaa 1:5-10
A Bible story from: Romans 3:21-26, 5:1-11; John 3:16; Mark 16:16; Colossians 1:13-14; 2 Thessalonians 5:17-21; 1 John 1:5-10
For almost 2,000 years, the Good News of Jesus the Messiah has been spreading, and the Church has been growing. Jesus said he would return at the end of the world. Though he has not yet come back, he will keep his promise.
Ku dhawaansho 2,000 kun oo sanno, ayaa wax la baafinayeey warka wanagsan ee Ciise Masiix, mikinisaduhuna waay sii badanyayeen. Ciise waxa uu yidhii waan soo laban doona marka uu aduunku dhamaado. In kaste oo aanu weli soo laaban, balantiisa ma jebin doono inu soo laban doono.
As we wait for Jesus’ return, Christians are to live holy and godly lives. When Jesus was on earth he also said, “This Good News of the Kingdom will be preached in the whole world for a testimony to all the people groups, and then the end will come.”
Sida aaynu u sugaayno soo laba shada Ciise, waa inay Masiixiyintu ku noolada nolol quduusa oo Ilaahay ka raali yahay. Marku Ciise aduunka joogay waxa uu yidhi, “ Waa in la baafiya warkan wanagsan aduunka oo dhan si marag ku jiro dadka kala duwan ee aduunka oo dhan, kadib wax la dagan yahay dhamaadkii aduunka.”
Many people groups still have not heard about Jesus. Before he returned to heaven, Jesus gave Christians the job of bringing the Good News to those who have never heard. He said, “Go and make disciples of all people groups! The fields are ripe for harvest!”
Dadka fara badan ayaan wali maqal Ciise. Intii aanu ku laaban jannada, Ciise waxa uu Masiixiyinta faray inay ka shaqeeyan sidii aay warka wanaagsan (Injiilka) aay u maqashiin laheeyn ku aan wali maqlin. Waxa kale oo uu yidhi, “ Taga oo sameeya xerta Ciise meel koox kaste oo dad ah! Miruhu waa diyaar ee gurta!”
Jesus also said, “A servant is not greater than his master. You will be tortured and killed because of me. In this world you will have trouble, but be encouraged. I have defeated Satan! Remain faithful to the end, and you will be saved.”
Ciise waxa kale oo uu yidhi, “ Shaqale kama sareeyo sayidkiisa. Waa laydin ciqaabi doona wana leydin dili doona maxa yeelay aniga dartay. Aduunka waxa aad ku joogi doontan dhib, laakiin waan idin dhiirigelinaya. Anigu shaydanka waan iska difacay! Waligiin dacad ahaada ila dhamaadka, kadib waad badbaadi doontan.”
Jesus told his disciples a story which helped explain what the end would be like. “The Kingdom of God is like a man who planted good seed in his field. But while he was sleeping, his enemy came and planted weeds along with the wheat, and then he went away.”
Ciise waxa uu xertiisa sheeko ku sabsanayd sida aay u eekan doonto marka uu aduunku so dhamanayo. “ Boqortoyada Ilaahay waxa aay u eeg tahay nin beer abuuray. Laakiin markii uu seexday, cadawgiisii int aay u yimadeen intii uu hurday gocondh ku ag abuuray meeshi aay sarreenku uga baxayeey, kadibna wuu ka tagay.”
“When the plants sprouted, the workers asked their master, ‘Sir, you planted good seed in that field. Why are there weeds in it?’ The master answered, ‘An enemy has planted them.’”
“Markii aay gaadhay wakhtigii beer goosashada, ayaa shaqalihii ninka beerta leh yidhahdeen, ‘ Mudane, waxa aad beerta ku abuurtay miro aad u fican, laakiin waxay gocondhadan ku dhex abuurani? Markaas ayuu ugu jawabay, ‘ Cadowaga ayaa ku abuuray.’”
“The workers responded, ‘Should we pull out the weeds?’ The master said, ‘No. If you do that, you will pull out some of the wheat as well. Wait until the harvest and then gather the weeds into piles to be burned, but bring the wheat into my barn.’”
“Ladib shaqalahii ayaa ugu jawabay, ‘ Ma soo gurna gocondhada? markasu sayidkii beertu yidhi, ‘ Maya. hadii aad so gurtaan, waxa soo raaci doona sarreenka. Suga ilaa aay ka korayaan kadib soo gura gocondhada kadib guba, laakiin ii keena sarrenka oo suuxun igu soo gura.’”
The disciples did not understand and said to Jesus, “Please explain this story to us.” Jesus said, “The man who planted the good seed is the Messiah. The field is the world. The good seed represents the people of God’s Kingdom.”
Marku Ciise uga sheekaynayeey sheekada xertiisu may fahmin waxa uu u jeedo kadib waxa aay Ciise ku yidhahdeen, “ Fadlan noo sharax sheekada anaga.” Ciise ayaa ku yidhi, “ Ninka beeray miraha fiican waa Masiix. Beertu waa aduunka. Miraha ficaan waxa aay u taagan yihiin dadka ficaan ee iska leh boqortoyada Ilaahay.
“The weeds represent the people who belong to the evil one. The enemy who planted them is the devil. The harvest is the end of the world, and the harvesters are the angels.”
“Gocondhadu waxa aay u tagan tahay dadka xun ee boqortoyada shaydanka ku dhex jiray. Ninka gocondhaada xuna waa Shaydan
“At the end of the world, all the people who belong to the devil will be gathered together and thrown into a fiery furnace, where there is weeping and grinding of teeth. Then the righteous ones will shine like the sun in the Kingdom of their Father.”
“Marka uu aduunku dhamado, dadka raacay shaydaanka waa laysku soo ururin doona oo waxa lagu tuuri doona meel xun. Laakiin kuwa xaqa ku taagan waxa aay u muqaan doonan sida cadceeda oo kale boqortoyada Ilaahay,”
When Jesus returned to heaven, he said that he would return to earth the same way that he left—with a physical body in the clouds. Jesus also promised that when he returns, all Christians who have died will rise from the dead and meet him in the air.
Marku Ciise ku laabtay jannada, waxa u yidhi aduunka wuu ku soo laban doona isaga oo jidhka bini’aadanka leh sidii uu ah marku aduunka . Waxa kale uu Ciise balan qaday arka uu soo laabto, inaay Masiixiyintii dhimatay oo dhan aay soo laaban doonan kuna kulmi doonan cirka sare isaga.
The Christians who are still alive will then rise up together with them in the air and all Christians will be with Jesus forever. Jesus will be with his people in perfect unity forever.
Masiixiyinta noolna waay raaci doonan kuwa kale oo dhamaan waxa aay ku kulmi doonan cirka oo dhamaan Masixiyinta waxa aay la noolan doonan Ciise waligoodba.
Christians will be given the crown of life. They will never experience the second death, which is hell. Instead, they will live forever with God in perfect peace.
Masiixiyina waxa la siin doona bilada noolosha. Mar laabadna ma dhiman doonan, taasi waxa lagu sameyn doona kuwa cadaabta gala. Waxa aay waligood si nabad ah kula noolan doonan Ilaahay.
But those who do not believe in Jesus will be judged by God and thrown into hell forever. In hell, people constantly weep and grind their teeth in anguish. They are burned by fire that never goes out and eaten by worms that never die.
Laakiin kuwa aan Ciise rumeysan waa la xisaabin doona waxana lagu tuuri doona cadaabta. Cadaabtan waxa yaala xanuun iyo ciqaab aad u daram. Waxa lagu gubi doona cadaabta waxana cuni doona xayaawan waligoodna ma dhimaan doonan.
Jesus will also completely destroy Satan and his kingdom and will throw him into the lake of fire where he will burn forever. Death also will be thrown into the lake of fire.
Ciise waxa kale oo uu burburin doona shaydanka iyo boqortayadiisa waxana shaydanka lagu uuri doona webi naar ah oo halkaas ayuu waligi ku guban doona. Markaas ayaa dhimashadana oo dhan waxa lagu tuuri doona webi dab ah.
God cursed the universe because of Adam and Eve's sin and he will destroy it. Jesus will create a New Heaven and a New Earth that will be perfect.
Ilaahay waxa uu habaray aduunka waayo waxi uu Xawa iyo Adam suubiyeen awgeed waanu baabin doona aduunka aay sameeyen iyagu marku aduunku dhamaado. Ciise waxa uu abuuri doona dhul cusub iyo cir aad u ficaan.
Jesus will reign forever and ever. He will wipe away every tear and there will be no more death, suffering, sadness, crying, evil, or pain. He will rule his Kingdom with peace and justice, and he will be with his people forever.
Ciise waxa uu aduunkaas maamuli doona weligiba. Waxa uu dadka ka saari doona xanuunka iyo dhimashada, warwarka, oohinta, xumaanta, iyo xumada. Waxa uu boqortooyadisa ku hogamin doona nabad iyo cadaalad, waxanu la joogi doona dadkiisa waligiiba.
Qoraalakani waxa uu ka yimid Kitaabka Quduuska ah: Matayos 24:14; 28:18; Yooxanaa 15:20, 16:33; Muujintii 2:10; Matayos 13: 24-30, 36-42; 1 Tesaloniika 4:13-5:11; Yacquub 1:12l Matayos 22:13; Muujintii 20:10, 21:1-22:21
A Bible story from: Matthew 24:14; 28:18; John 15:20, 16:33; Revelation 2:10; Matthew 13:24-30, 36-42; 1 Thessalonians 4:13-5:11; James 1:12; Matthew 22:13; Revelation 20:10, 21:1-22:21